Orzeł unoszący Ganimedesa

Szczegóły:

Tytuł

Orzeł unoszący Ganimedesa

Data powstania

między 20 p.n.e.-20

Miejsce powstania

Cesarstwo Rzymskie

Gatunek

intaglio (gemma). gliptyka

Technika

rytowanie. szlifowanie

Materiał

karneol

Właściciel obiektu

Muzeum Narodowe w Krakowie

Udział w wydarzeniach

Bliżej kultury. Cyfryzacja reprezentatywnych kolekcji [] [2016-10-01 - 2019-09-30]

Opis

Przedstawiony na intaglio Zeus pod postacią orła unosi Ganimedesa na górę Olimp. Ptak trzyma w szponach nagiego młodzieńca, który ukazany jest frontalnie z rozpostartymi rękoma, z „pedum” w lewej ręce. Obok niego po prawej stronie znajduje się naczynie do nalewania wina – „oinochoe”. Temat mógł zostać zapożyczony do gliptyki z rzeźby statuarycznej, być może prototyp stanowiło dzieło greckiego rzeźbiarza Leocharesa, tworzącego w IV w. p.n.e.
Ganimedes był królewiczem trojańskim, pięknym młodzieńcem, w którym zakochał się Zeus. Bóg porwał go na górę Olimp, gdzie uczynił swoim kochankiem oraz podczaszym roznoszącym bogom nektar i ambrozję. Ponadto Zeus obdarzył Ganimedesa nieśmiertelnością.
Intaglio zostało wykonane najprawdopodobniej w okresie panowania cesarza Oktawiana Augusta (27 r. p.n.e.–14 r. n.e.), na co wskazuje stylistyka grawerunku. Gdy w 1886 r. obiekt trafił razem z kolekcją Konstantego Schmidta-Ciążyńskiego do Muzeum Narodowego w Krakowie, był wprawiony w złoty pierścień (najprawdopodobniej nowożytny). Jednak w trakcie burzliwej historii kolekcji muzealnej stracił swoją oprawę.

Paweł Gołyźniak

 

Numer inwentarzowy

MNK IV-Ew-Zł-212

Prawa autorskie

Domena publiczna

Link do skanu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/551466

Link do obiektu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/551466

Instytucja

Muzeum Narodowe w Krakowie