Saturn

Szczegóły:

Tytuł

Saturn

Data powstania

II wiek

Miejsce powstania

Cesarstwo Rzymskie

Gatunek

intaglio (gemma). gliptyka

Technika

rytowanie. szlifowanie

Materiał

jaspis

Właściciel obiektu

Muzeum Narodowe w Krakowie

Udział w wydarzeniach

Bliżej kultury. Cyfryzacja reprezentatywnych kolekcji [] [2016-10-01 - 2019-09-30]

Opis

Intaglio przedstawia Saturna siedzącego na tronie, ukazanego w ujęciu trzy czwarte, z torsem zwróconym frontalnie, z głową w profilu w prawo. Bóg jest ubrany jedynie w „himation” – zarzucony na głowę, przewieszony przez lewe ramię, okrywający biodra oraz nogi. Prawa jego ręka jest podniesiona i podpiera z tyłu głowę, w lewej trzyma sierp. Przed bóstwem stoi płonący ołtarz. Wizerunek powstał w oparciu o posąg Saturna, który ustawiono w jego świątyni na Forum Romanum w 42 roku p.n.e., po jej restauracji. Na rozkaz Oktawiana Augusta (27 r. p.n.e. – 14 r. n.e.) został on stworzony na wzór posągu Jowisza Kapitolińskiego. Według Pliniusza Starszego posąg miał być wypełniony oliwą („Historia Naturalna”, 15.32). W świątyni Saturna znajdował się skarbiec państwowy, który bóg miał mieć w opiece. Funkcja ta znakomicie została wykorzystana przez grawerów gemm, albowiem Saturn pojawiający się na pieczęci przynosi skojarzenia z ochroną zawartości dokumentu czy listu, na którym została ona złożona. Ponadto Saturn był bogiem rolnictwa oraz czasu, na co wskazuje jego atrybut – sierp. Za jego pomocą ustanawiał on odejście starego oraz nadejście nowego roku, co wiązało się z rozpoczęciem prac polowych. Gemma mogła więc służyć nie tylko jako pieczęć, ale również jako amulet.

Paweł Gołyźniak

 

Numer inwentarzowy

MNK IV-Ew-Zł-220

Prawa autorskie

Domena publiczna

Link do skanu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/551962

Link do obiektu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/551962

Instytucja

Muzeum Narodowe w Krakowie