Maska mężczyzny (hybryda)

Szczegóły:

Tytuł

Maska mężczyzny (hybryda)

Data powstania

między 110-50 p.n.e.

Miejsce powstania

Republika Rzymska

Gatunek

intaglio (gemma). gliptyka

Technika

rytowanie. szlifowanie

Materiał

karneol

Właściciel obiektu

Muzeum Narodowe w Krakowie

Udział w wydarzeniach

Bliżej kultury. Cyfryzacja reprezentatywnych kolekcji [] [2016-10-01 - 2019-09-30]

Opis

Gemma przedstawia kombinację złożoną z maski starego brodatego mężczyzny (páppos pròtos lub páppos héteros), ukazanej w profilu zwróconym w lewo, i orła, którego skrzydła tworzą włosy mężczyzny, a głowa ucho. Inny ptak układa się w miejscu brody mężczyzny, z którego szyi wyrasta głowa dzika. Tego typu kombinacje rzadko pojawiały się na gemmach w okresie Republiki Rzymskiej, znacznie bardziej popularne były za Cesarstwa. Gemmy z tego typu ikonografią były amuletami mającymi zapewniać pomyślność i opiekę różnych bóstw oraz chronić przed złem. Typ maski na tym intaglio, wywodzący się z greckiej nowej komedii, miał mieć zapewne właściwości apotropaiczne. Uważa się też, że inspiracją dla niej mogła być twarz Gajusza Mariusza (157–86 r. p.n.e.). Orzeł często pojawia się na gemmach tego typu ze względu na swój auspicyjny charakter. Może być również aluzją do życzenia odwagi i nawiązaniem do boga Jowisza. Drugi ptak często występuje na gemmach w towarzystwie symboli szczęścia i dobrobytu i może się do nich odnosić. Głowa dzika natomiast jest symbolem powodzenia w polowaniu i bardziej ogólnej idei szczęścia. Styl grawerunku z szerokim wykorzystaniem techniki perełkowej wskazuje na to, że intaglio zostało wykonane w jednym z warsztatów funkcjonujących w Kampanii.

Paweł Gołyźniak

 

Numer inwentarzowy

MNK IV-Ew-Zł-765

Prawa autorskie

Domena publiczna

Link do skanu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/16262

Link do obiektu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/16262

Instytucja

Muzeum Narodowe w Krakowie