Baza skarabeusza z przedstawieniem Odyseusza

Szczegóły:

Tytuł

Baza skarabeusza z przedstawieniem Odyseusza

Data powstania

początek IV wieku p.n.e.

Miejsce powstania

Etruria

Gatunek

intaglio (gemma). gliptyka

Technika

rytowanie. szlifowanie

Materiał

karneol

Właściciel obiektu

Muzeum Narodowe w Krakowie

Udział w wydarzeniach

Bliżej kultury. Cyfryzacja reprezentatywnych kolekcji [] [2016-10-01 - 2019-09-30]

Opis

Odyseusz uciekający na żółwiu przed Charybdą. W mitologii greckiej Charybda była jednym z dwóch, obok Skylli, potworów morskich czyhających na żeglarzy po dwóch stronach Cieśniny Mesyńskiej znajdującej się w okolicach przylądka Skylla w północno-zachodniej Grecji. W jednej z wersji mitu Odyseusz ucieka przed potworem na żółwiu, którego nęci gałązką figową. W innej wersji bohater unika utonięcia dzięki konarowi drzewa figowego. Historia ta dotarła do Etrurii w V w. p.n.e. i została zilustrowana nie tylko w gliptyce, ale również np. na metopach Heraionu all Foce del Sele w Paestum. W gliptyce etruskiej motyw ten nie należy do najpopularniejszych, ale ma kontynuację w późniejszej gliptyce italskiej i rzymskiej. Wizerunek Odyseusza na krakowskim skarabeuszu jest otoczony charakterystyczną cieniowaną dekoracją. O tym, że gemma miała pierwotnie formę skarabeusza, świadczą ślady po przewierceniu na odwrocie. Część zwana potocznie żukiem została odcięta, zapewne by móc wstawić gemmę w nowożytną oprawę.

Paweł Gołyźniak

 

Numer inwentarzowy

MNK IV-Ew-Zł-674

Prawa autorskie

Domena publiczna

Link do skanu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/11168

Link do obiektu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/11168

Instytucja

Muzeum Narodowe w Krakowie