Struś z maską Pana

Szczegóły:

Tytuł

Struś z maską Pana

Data powstania

I wiek p. n. e.

Miejsce powstania

Republika Rzymska

Gatunek

intaglio (gemma). gliptyka

Technika

rytowanie. szlifowanie

Materiał

agat

Właściciel obiektu

Muzeum Narodowe w Krakowie

Udział w wydarzeniach

Bliżej kultury. Cyfryzacja reprezentatywnych kolekcji [] [2016-10-01 - 2019-09-30]

Opis

Kombinacja symboli tworzy fantastyczną istotę w typie tzw. hippalektryona, przypominającą strusia stojącego na dwóch długich nogach, z umieszczoną na podbrzuszu maską rogatego Pana o długiej szpiczastej brodzie. Ogon ma formę głowy orła, który w dziobie trzyma ogon jaszczurki. Stworzenie jest powożone przez motyla trzymającego odnóżami lejce. Gemma należy do licznej grupy amuletów mających zapewniać szczęście, pomyślność oraz opiekę i błogosławieństwo różnego rodzaju bóstw, a także odstraszać złe moce i wszelkie niepowodzenia. Krakowski obiekt należy do rzadkich i wczesnych przykładów tego rodzaju amuletów. Znacznie bardziej popularne były one w okresie I–III w. n.e. W wypadku omawianej gemmy nietypowe połączenie różnych motywów o ewidentnie apotropaicznym charakterze miało skupić na sobie uwagę złych mocy, zanim dosięgną właściciela. Jest to więc amulet ochronny. Motyl może symbolizować duszę (psyche), która dzięki amuletowi miała bezpiecznie powędrować w zaświaty po śmierci właściciela gemmy.

Paweł Gołyźniak

 

Numer inwentarzowy

MNK IV-Ew-Zł-982

Prawa autorskie

Domena publiczna

Link do skanu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/29379

Link do obiektu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/29379

Instytucja

Muzeum Narodowe w Krakowie