Rytualny nóż do obrzezania w kasecie

Szczegóły:

Tytuł

Rytualny nóż do obrzezania w kasecie

Data powstania

między 1675-1700

Miejsce powstania

Słupsk. Pomorze Zachodnie

Gatunek

paramenty wyznania mojżeszowego

Technika

rytowanie. ażur. malowanie. rzeźbienie

Materiał

tkanina. almandyn. kryształ górski. drewno. srebro. stal. kość. bursztyn

Właściciel obiektu

Muzeum Narodowe w Krakowie

Udział w wydarzeniach

Cyfrowe Dziedzictwo Kulturowe [] [None - None]

Opis

Zgodnie z nakazem Boga, skierowanym do protoplasty Izraelitów Abrahama (Rdz 17:10-14), każdy męski potomek, w ósmym dniu życia, ma zostać obrzezany i tylko względy zdrowotne mogą spowodować przełożenie obrzędu, który wykonywany jest nawet wówczas, gdy ósmy dzień życia chłopca wypada w szabat lub inne święto. Akt ten w judaizmie symbolizuje wiekuiste przymierze z Bogiem, a jego pryncypialne dla Żydów znaczenie podkreślano także przez ozdobność rytualnego noża i innych przedmiotów używanych podczas obrzędu. Do takich właśnie kosztownych przedmiotów niewątpliwie zaliczyć można rytualny nóż do obrzezania w zbiorach Muzeum, którego uchwyt wyrzeźbiono z bursztynu i nadano mu kształt hermy z głową Żyda. Dodatkowo słupek ozdobiono misternie wykonanymi mikrorzeźbami z kości, przedstawiającymi z jednej strony Adama i Ewę przy rajskim drzewie oraz Mojżesza odbierającego tablice prawa z obłoku, a z drugiej zaś scenami obrzezania i Ofiary Izaaka. Wieko drewnianej kasety na nóż zdobi srebrna, częściowo ażurowa plakieta, pośrodku której widnieje rytowana scena obrzezania. Typ sztućców z uchwytami rzeźbionymi w bursztynie, zakończonymi pełnoplastycznymi główkami o dekoracyjnie modelowanych fryzurach, spotyka się już od początku XVII wieku. W wyrobie tego rodzaju przedmiotów wyspecjalizowali się bursztynnicy działający w Słupsku, można zatem przypuszczać, że omawiany nóż również powstał w tym ośrodku.

Monika Paś

Numer inwentarzowy

MNK IV-M-573/a-b

Prawa autorskie

Domena publiczna

Link do skanu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/351286

Link do obiektu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/351286

Instytucja

Muzeum Narodowe w Krakowie