Pistolet z zamkiem kapiszonowym przerobionym ze skałkowego

Zbiory Muzealne

Szczegóły:

Tytuł
Pistolet z zamkiem kapiszonowym przerobionym ze skałkowego
Autor
Gibenhan, C.L. autor
Data powstania
między 1810-1815. połowa XIX wieku
Miejsce powstania
Warszawa. Polska
Gatunek
pistolet kapiszonowy
Technika
rytowanie. kucie
Materiał
srebro. złoto. róg. orzech. stal
Właściciel obiektu
Muzeum Narodowe w Krakowie
Udział w wydarzeniach
Cyfrowe Dziedzictwo Kulturowe [] [None - None]
Opis

Prezentowany pistolet powstał w warszawskim zakładzie rusznikarskim Karola Ludwika Gibenhanna pod koniec XVIII w. Rusznikarz ten, przybyły z Niemiec do Warszawy, szybko dał się poznać jako znakomity rusznikarz. Sam król Stanisław August zamówił u niego parę pistoletów z przeznaczeniem na dar dla króla angielskiego Jerzego III. Para ta zachowała się do dnia dzisiejszego. W okresie insurekcji kościuszkowskiej Gibenhann został dyrektorem manufaktury prowadzącej naprawę broni, mieszczącej się w warszawskim pałacu Treppera. Pistolet przechowywany w Zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie pochodzi z zapisu testamentowego z 1914 roku i niewątpliwie był przeznaczony dla zamożnego klienta. Oznaczony jest na warkoczu lufy cyfrą 1, zatem należał do pary pistoletów pojedynkowych, przechowywanych w puzdrze wraz z niezbędnymi przyborami. Zamek pierwotnie skałkowy przerobiony został na zapłon kapiszonowy około 40. lub 50. lat XIX w.

Lufa stalowa, szmelcowana, w części dennej wieloboczna, dalej do wylotu okrągła. Na grzbiecie części dennej znajduje się złocona sygnatura rusznikarza: „C. L. Gibenhan a Varsovie”. U wyloty osadzona jest srebrzona muszka. Zamek pierwotnie skałkowy, przerobiono na kapiszonowy przez usunięcie panewki i sprężyny i zamontowanie gniazda z wkręconym kominkiem na kapiszon. Niestety nie zachował się kurek. Na blasze zamkowej, w części środkowej grawerowano sygnaturę jak na lufie, z roślinnymi ozdobnikami. Łoże z drewna orzechowego, dochodzi do wylotu lufy, gdzie wyłożone jest ciemnym rogiem. Miejscami drewno łoża poniżej lufy i przy zamku z konturami podkreślającymi elementy konstrukcyjne, dodatkowo rzeźbione na grzbiecie w motywy roślinne. Tam też na ujęciu znajduje się inkrustowana srebrna, owalna plakietka z rytymi, nierozpoznanymi inicjałami  „SB”. Łoże po przeciwnej stronie zamka inkrustowane jest stalową, ażurową wkładką dekorowaną w motyw roślinny. Kolba jest spłaszczona, okuta blachą stalową w kształcie typowym dla 2 połowy XVIII w. Kabłąk spustowy, stalowy z ozdobnie wykrojonym wąsem przednim.

Piotr Wilkosz

Dodatkowy opis

(na grzbiecie kolby) srebrna płytka z monogramem: SB.

Sygnatura obiektu

(na lufie złocona, na zamku rytowana sygnatura):  C. L. Gibenhan a Varsovie

Numer inwentarzowy
MNK V-904
Prawa autorskie
Domena publiczna
Link do skanu
https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/80500
Link do obiektu
https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/80500
Instytucja
Muzeum Narodowe w Krakowie