Sztylet

Szczegóły:

Tytuł

Sztylet

Data powstania

przełom XVII i XVIII wieku

Miejsce powstania

Hiszpania

Gatunek

broń biała

Technika

kucie. trawienie

Materiał

mosiądz. żelazo

Właściciel obiektu

Muzeum Narodowe w Krakowie

Udział w wydarzeniach

Cyfrowe Dziedzictwo Kulturowe [] [None - None]

Opis

Hiszpania zajmuje poczesne miejsce na mapie uzbrojenia europejskiego, jako kraj, który zasłynął m.in. z produkcji nie tylko doskonałych głowni rapierów, ale także noży i sztyletów. Produkcja krótkiej broni siecznej w tym kraju była u szczytu swojej potęgi w wiekach XVI i XVII, a głownie z markami Toledo czy Albacete uznawane były za jedne z najlepszych w Europie. Niestety idylla nie trwała wiecznie i już pod koniec wieku XVII nastąpił powolny upadek wielu znanych ośrodków produkcji, głównie za sprawą zalewowego importu konkurencyjnych produktów z Francji, zwłaszcza głowni szpad, na które modę na dworze hiszpańskim wprowadził Filip V (1683-1746).

Manufaktury hiszpańskie słynęły nie tylko ze względu na walory techniczne swoich wyrobów, ale także z wysokiego poziomu artystycznego. Przykładem na to może być znajdujący się w zbiorach Muzeum Narodowego sztylet z Albacety, wykonany na przełomie XVI i XVII stulecia. Niemal każdy element tej broni jest nietypowy na tle swoich odpowiedników w Europie. Głownia w przekroju jest trójkątna. Nie posiada przez to klasycznej krawędzi tnącej, ale w zamian za to niezwykle ostry sztych, który niczym żądło mógł zadać ranę nawet przy najlżejszym choćby pchnięciu. Jelec, który oddzielał rękojeść od ostrza i zabezpieczał dłoń właściciela jest tutaj ograniczony tylko do jednego ramienia. Także zdobienie jest wykonane na najwyższym poziomie. Już od połowy swojej długości, na głowni znajduje się rżnięta w stali dekoracja w postaci kilkunastu karbów, udekorowanych trawionym ornamentem roślinnym. Rękojeść, wykonana z dwóch mosiężnych walców, rozdzielonych płaską gałką, zdobiona jest spiralnie motywem wstęgowym, a jego mosiężny kolor kontrastuje z zimną, stalową barwą głowni.

Warto zauważyć, że dekoracja tego przepięknego eksponatu wykonana została pod wpływem sztuki arabskiej, która silnie inspirowała hiszpańskich rzemieślników jeszcze w wieku XVII.

Numer inwentarzowy

MNK V-748

Prawa autorskie

Domena publiczna

Link do skanu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/557405

Link do obiektu

https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/557405

Instytucja

Muzeum Narodowe w Krakowie