CHEŁMŻA - widok "z lotu ptaka"

Zbiory Muzealne

Szczegóły:

Tytuł
CHEŁMŻA - widok "z lotu ptaka"
Data powstania
[między 1900-1939]
Miejsce powstania
Warszawa
Technika
druk (proces)
Materiał
papier
Właściciel obiektu
Muzeum Narodowe w Krakowie
Opis

Fotografia lotnicza J. Wilczewskiego przedstawia miejscowość wraz z okolicą, w ujęciu z kierunku południowo-zachodniego, wedle stanu sprzed 1939 r.

Z początku był tutaj gródek Łoza podarowany w 1222 r. Christianowi, biskupowi misyjnemu Prus przez księcia Konrada Mazowieckiego. Najazdy Prusów w 1268, 1277 i 1286 osłabiały rozwój miasta.

Od 1243 r. zaistniała formalna możliwość założenia katedry, lecz o rozpoczęciu jej budowy zadecydował dokument biskupa dominikanina Heidenryka z 22 lipca 1251 r. Już w 1257 r. miała miejsce tutaj fundacja mszy. Budowa całości trwała jednak około stu lat. W efekcie powstała duża świątynia trójnawowa, halowa, z prezbiterium, transeptem i z czterema zróżnicowanymi wieżami. W drugiej połowie XIV w. wnętrze pokryto polichromią.

Miejscowość znajdowała się w granicach państwa krzyżackiego. W 1422 r. wojsko Jagiełły „katedrę w popiół obróciło”, gdyż król czasowo urządził tu twierdzę. Odbudowa dotyczyła głównie sklepienia. W1466 r. Chełmża przestała być krzyżacka. Pierwszy polski biskup Wincenty Kiełbasa nastał w 1467 r., za niego na odbudowę katedry sprowadzono cegłę z Torunia.

W czasach renesansu i baroku zmieniono wyposażenie wnętrza. Około 1650 r. został ufundowany ołtarz główny sumptem biskupa Andrzeja Leszczyńskiego według rysunku Giovanniego Battisty Gisleniego. Do jednego z ołtarzy zamówiono obraz Zdjęcie z krzyża według grafiki Rubensa, z portretem donatora ks. Stanisława Reszkowskiego klęczącego z lewej u dołu. Do potopu szwedzkiego do świątyni przyciągał wiernych kult przy grobie św. Juty, uhonorowanej w 1739 r. nowym ołtarzem w kaplicy chrzcielnej. Przy prezbiterium od południa Giovanni Cochi w 1743 r. dobudował zakrystię z piętrem dla kapituły

Katedra Świętej Trójcy jednocześnie jest siedzibą parafii św. Mikołaja. Budowla oparła się zniszczeniom wojen światowych. Niestety wyładowania atmosferyczne wznieciły pożar 2 sierpnia 1950 r. Po likwidacji zniszczeń świątynię znowu udostępniono wiernym w 1955 r. Natomiast rekonstrukcję hełmu z 1692 r. na najwyższej wieży zwanej biskupa Jana Opalińskiego, zrobiono w 1971 r.

Pierwszy plan zdjęcia prezentuje Jezioro Chełmżyńskie z widocznymi przy brzegu obudowanymi dwoma oddzielnymi basenami (dla pań i panów?).

 

Rafał Róg

Numer inwentarzowy
MNK XX-b-62/69
Prawa autorskie
Domena publiczna
Link do skanu
https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/8440
Link do obiektu
https://zbiory.mnk.pl/pl/katalog/8440
Instytucja
Muzeum Narodowe w Krakowie