Podstawa programowa - rok szkolny 2023/2024 Szkoła podstawowa IV-VIII Język obcy nowożytny
Podstawa programowa kształcenia ogólnego w zakresie języka obcego nowożytnego jest wspólna dla wszystkich języków obcych nowożytnych i w szkole podstawowej obejmuje następujące etapy edukacyjne:
1)
I etap edukacyjny - klasy I-III szkoły podstawowej;
2)
II etap edukacyjny - klasy IV-VIII szkoły podstawowej.
Na I etapie edukacyjnym każdy uczeń obowiązkowo uczy się jednego języka obcego nowożytnego, natomiast od klasy VII na II etapie edukacyjnym - dwóch języków obcych nowożytnych. Dodatkowo - również od klasy VII szkoły podstawowej - przewidziano możliwość nauczania jednego z dwóch obowiązkowych języków obcych nowożytnych w zwiększonej liczbie godzin w oddziałach dwujęzycznych. Z powyższych względów stworzono kilka wariantów podstawy programowej kształcenia ogólnego odpowiadających sytuacjom wynikającym z rozpoczynania lub kontynuacji nauki danego języka obcego nowożytnego na kolejnych etapach edukacyjnych, z zastrzeżeniem, że należy zapewnić uczniowi możliwość kontynuacji nauki tego samego języka obcego nowożytnego jako pierwszego na wszystkich etapach edukacyjnych, tj. od I klasy szkoły podstawowej do ostatniej klasy szkoły ponadpodstawowej (czyli przez 12 albo 13 lat).
Poszczególne warianty podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej zostały oznaczone symbolem, na który składają się:
1)
oznaczenie etapu edukacyjnego (cyfra rzymska - I albo II);
2)
oznaczenie języka nauczanego jako pierwszy albo drugi (cyfra arabska - 1. albo 2.);
3)
oznaczenie poziomu nauczania (DJ - dla uczniów oddziałów dwujęzycznych).
Wszystkie warianty podstawy programowej kształcenia ogólnego w zakresie języka obcego nowożytnego zostały opracowane w nawiązaniu do poziomów biegłości w zakresie poszczególnych umiejętności językowych określonych w Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie (ESOKJ), opracowanym przez Radę Europy. Ze względu na specyfikę ww. dokumentu, przeznaczonego z założenia dla osób dorosłych uczących się języka obcego nowożytnego, powiązanie poszczególnych wariantów podstawy programowej kształcenia ogólnego z poziomami określonymi w ESOKJ ma wyłącznie ułatwić określenie orientacyjnego poziomu biegłości językowej oczekiwanego od ucznia kończącego dany etap edukacyjny. Powiązanie to nie stanowi jednak żadnego formalnego odniesienia jednego dokumentu do drugiego. Poszczególne warianty podstawy programowej kształcenia ogólnego odnoszą się do uczniów w różnym wieku4) i szczególnie w przypadku uczniów kończących I i II etap edukacyjny nawiązanie do ESOKJ ma charakter bardzo ogólny.
W poniższej tabeli przedstawiono poszczególne warianty podstawy programowej kształcenia ogólnego w zakresie języka obcego nowożytnego w szkole podstawowej.
Etap edukacyjny | Język obcy nauczany jako... | Wariant podstawy programowej | Opis | Nawiązanie do poziomu ESOKJ |
I (szkoła podstawowa, klasy I-III) | pierwszy | I.1. | od początku w klasie I | A15) |
II (szkoła podstawowa, klasy IV-VIII) | pierwszy | II.1. | kontynuacja z klas I-III | A2+ (B1 w zakresie rozumienia wypowiedzi)6) |
II.1.DJ | dla oddziałów dwujęzycznych | A2+ / B1 | ||
drugi | II.2. | od początku w klasie VII | A1 | |
II.2.DJ | od początku w klasie VII w oddziałach dwujęzycznych | A1+ |
Każdy z ww. wariantów podstawy programowej kształcenia ogólnego skonstruowany jest w taki sam sposób: zawiera cele kształcenia stanowiące wymagania ogólne, treści nauczania i umiejętności wyrażone w postaci wymagań szczegółowych oraz zalecenia dotyczące warunków i sposobów realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego na danym etapie edukacyjnym. Kluczowe dla poszczególnych wariantów są określenia zawarte w opisie poszczególnych wymagań ogólnych i szczegółowych (bardzo podstawowy, podstawowy; bardzo proste, proste itd.). Dotyczy to przede wszystkim wymagania I, tj. znajomości środków językowych. W wymaganiu tym w poszczególnych wariantach podstawy programowej kształcenia ogólnego powtarzane są przykładowe zakresy tematyczne w ramach jednego z kilkunastu tematów ogólnych. Zakresy te powtarzane są na kolejnych etapach edukacyjnych, co w sposób jednoznaczny wskazuje na konieczność stopniowego rozbudowywania zasobu i poprawności środków językowych w ramach danego tematu. Dla przykładu „bardzo podstawowy zasób środków językowych” w ramach zakresu tematycznego „sprzęt sportowy” (podstawa programowa kształcenia ogólnego w wariancie II.2.) to – w języku angielskim – np. ball, skis, skates, sprzęt konieczny do uprawiania ulubionej dyscypliny sportu danego ucznia. Natomiast „podstawowy zasób środków językowych” w ramach tego samego zakresu tematycznego (podstawa programowa kształcenia ogólnego w wariancie II.1.) to, oprócz wyrazów wyżej wymienionych, również np. net, goal, tennis racket. Należy mieć świadomość, że w przypadku języków obcych nowożytnych, innych niż angielski, słowa zaliczane do poszczególnych rodzajów zasobów mogą być różne np. ze względu na podobieństwo danego słowa w języku obcym do słowa w języku polskim.
4) Odpowiednio 9-10 lat w przypadku uczniów kończących klasę III szkoły podstawowej oraz 14-15 lat w przypadku uczniów kończących klasę VIII szkoły podstawowej.
5) W przypadku pierwszego etapu edukacyjnego zalecane jest nawiązanie do odpowiedniego Portfolio językowego opracowanego na podstawie wymagań opisanych w ESOKJ (Portfolio dla dzieci w wieku 6-10 lat, dostępne pod adresem: https://www.ore.edu.pl/zesp%C3%B3%C5%82-kompetencji-j%C4%99zykowych-i-wiedzy-o-kulturze/europejskie-portfolio-jezykowe-epj/epj-6-10-lat).
6) W przypadku uczniów, którzy w latach szkolnych 2018/2019-2020/2021 ukończą klasę VIII szkoły podstawowej na podbudowie wymagań edukacyjnych określonych dla I i II etapu edukacyjnego (klasy I-VI) w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 września 2017 r., jako poziom docelowy należy przyjąć orientacyjnie poziom A2/A2+, rozbudowywania zasobu i poprawności środków językowych w ramach danego tematu. Dla przykładu "bardzo podstawowy zasób środków językowych" w ramach zakresu tematycznego "sprzęt sportowy" (podstawa programowa kształcenia ogólnego w wariancie II.2.) to - w języku angielskim - np. ball, skis, skates, sprzęt konieczny do uprawiania ulubionej dyscypliny sportu danego ucznia. Natomiast "podstawowy zasób środków językowych" w ramach tego samego zakresu tematycznego (podstawa programowa kształcenia ogólnego w wariancie II.1.) to, oprócz wyrazów wyżej wymienionych, również np. net, goal, tennis racket. Należy mieć świadomość, że w przypadku języków obcych nowożytnych, innych niż angielski, słowa zaliczane do poszczególnych rodzajów zasobów mogą być różne np. ze względu na podobieństwo danego słowa w języku obcym do słowa w języku polskim.
Podstawa programowa – wersja II.1. Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (II etap edukacyjny, klasy IV–VIII)
I.
Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II.
Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III.
Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV.
Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V.
Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
I.
Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1)
człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
2)
miejsce zamieszkania (np. dom i jego okolica, pomieszczenia i wyposażenie domu, prace domowe);
3)
edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się, przybory szkolne, oceny szkolne, życie szkoły, zajęcia pozalekcyjne);
4)
praca (np. popularne zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy, wybór zawodu);
5)
życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemy);
6)
żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, nawyki żywieniowe, lokale gastronomiczne);
7)
zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, środki płatnicze, wymiana i zwrot towaru, promocje, korzystanie z usług);
8)
podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, baza noclegowa, wycieczki, zwiedzanie);
9)
kultura (np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);
10)
sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, obiekty sportowe, imprezy sportowe, uprawianie sportu);
11)
zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie);
12)
nauka i technika (np. odkrycia naukowe, wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno-komunikacyjnych);
13)
świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenie i ochrona środowiska naturalnego);
14)
życie społeczne (np. wydarzenia i zjawiska społeczne).
II.
Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1)
reaguje na polecenia;
2)
określa główną myśl wypowiedzi lub fragmentu wypowiedzi;
3)
określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4)
określa kontekst wypowiedzi (np. formę, czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5)
znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6)
rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III.
Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e-maile, SMS-y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1)
określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2)
określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3)
określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4)
znajduje w tekście określone informacje;
5)
rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu;
6)
układa informacje w określonym porządku;
7)
rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
1)
opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2)
opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3)
przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4)
przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5)
opisuje upodobania;
6)
wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7)
wyraża uczucia i emocje;
8)
stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V.
Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e-mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1)
opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2)
opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3)
przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4)
przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
5)
opisuje upodobania;
6)
wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
7)
wyraża uczucia i emocje;
8)
stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
1)
przedstawia siebie i inne osoby;
2)
nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3)
uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4)
wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;
5)
wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
6)
składa życzenia i gratulacje, odpowiada na życzenia i gratulacje;
7)
zaprasza i odpowiada na zaproszenie;
8)
proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
9)
prosi o radę i udziela rady;
10)
pyta o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
11)
ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
12)
wyraża prośbę oraz zgodę lub odmowę spełnienia prośby;
13)
wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);
14)
stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VII.
Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e-mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1)
przedstawia siebie i inne osoby;
2)
nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3)
uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4)
wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;
5)
wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
6)
składa życzenia i gratulacje, odpowiada na życzenia i gratulacje;
7)
zaprasza i odpowiada na zaproszenie;
8)
proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje, zachęca; prowadzi proste negocjacje w sytuacjach życia codziennego;
9)
prosi o radę i udziela rady;
10)
pyta o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
11)
ostrzega, nakazuje, zakazuje, instruuje;
12)
wyraża prośbę oraz zgodę lub odmowę spełnienia prośby;
13)
wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek, niezadowolenie, zdziwienie, nadzieję, obawę);
14)
stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
1)
przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2)
przekazuje w języku obcym nowożytnym lub polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3)
przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
1)
podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2)
świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X.
Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI.
Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII.
Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych.
XIII.
Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV.
Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).
Podstawa programowa – wersja II.1.DJ Język obcy nowożytny nauczany jako pierwszy (II etap edukacyjny, oddziały dwujęzyczne w klasach VII–VIII)
Uczeń spełnia wymagania określone w podstawie programowej II.1. Podczas dodatkowych godzin uczeń rozwija znajomość środków językowych oraz doskonali umiejętności językowe, w tym - w przypadku przedmiotów nauczanych dwujęzycznie - również w zakresie tych przedmiotów.
W zakresie wymagań szczegółowych określonych w dziale I-VIII: uczeń spełnia wymagania określone w podstawie programowej II.1.
W zakresie wymagania określonego w dziale IX: uczeń spełnia wymagania określone w podstawie programowej II.1. W szczególności - w odniesieniu do kultury krajów obszaru nauczanego języka - posiada podstawową wiedzę dotyczącą m.in. ich literatury, historii, geografii.
W zakresie wymagań określonych w działach X-XIV: uczeń spełnia wymagania określone w podstawie programowej II.1., ze szczególnym uwzględnieniem wymagań określonych w dziale XIV.
Podstawa programowa – wersja II.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (II etap edukacyjny, klasy VII i VIII)
I.
Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II.
Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także bardzo proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III.
Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV.
Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie bardzo prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V.
Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
I.
Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
1)
człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia i emocje, umiejętności i zainteresowania);
2)
miejsce zamieszkania (np. dom i jego okolica, pomieszczenia i wyposażenie domu, prace domowe);
3)
edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się, przybory szkolne, życie szkoły);
4)
praca (np. popularne zawody, miejsce pracy);
5)
życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, urodziny, święta);
6)
żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki, lokale gastronomiczne);
7)
zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, środki płatnicze, korzystanie z usług);
8)
podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, hotel, wycieczki);
9)
kultura (np. uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje);
10)
sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, obiekty sportowe, uprawianie sportu);
11)
zdrowie (np. samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie);
12)
świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz).
II.
Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1)
reaguje na polecenia;
2)
określa główną myśl wypowiedzi;
3)
określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4)
określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, uczestników);
5)
znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6)
rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III.
Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e-maile, SMS-y, kartki pocztowe, napisy, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, teksty narracyjne, wpisy na forach i blogach):
1)
określa główną myśl tekstu;
2)
określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3)
określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę);
4)
znajduje w tekście określone informacje;
5)
rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
1)
opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2)
opowiada o czynnościach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3)
przedstawia intencje i plany na przyszłość;
4)
przedstawia upodobania;
5)
wyraża swoje opinie;
6)
wyraża uczucia i emocje;
7)
stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V.
Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e-mail, historyjkę, wpis na blogu):
1)
opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2)
opowiada o czynnościach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3)
przedstawia intencje i plany na przyszłość;
4)
przedstawia upodobania;
5)
wyraża swoje opinie;
6)
wyraża uczucia i emocje;
7)
stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
1)
przedstawia siebie i inne osoby;
2)
nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3)
uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4)
wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;
5)
wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia; pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
6)
składa życzenia, odpowiada na życzenia;
7)
zaprasza i odpowiada na zaproszenie;
8)
proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje;
9)
pyta o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
10)
nakazuje, zakazuje;
11)
wyraża prośbę oraz zgodę lub odmowę spełnienia prośby;
12)
wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek);
13)
stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VII.
Uczeń reaguje w formie bardzo prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, e-mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1)
przedstawia siebie i inne osoby;
2)
nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3)
uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4)
wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami;
5)
wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
6)
składa życzenia, odpowiada na życzenia;
7)
zaprasza i odpowiada na zaproszenie;
8)
proponuje, przyjmuje i odrzuca propozycje;
9)
pyta o pozwolenie, udziela i odmawia pozwolenia;
10)
nakazuje, zakazuje;
11)
wyraża prośbę oraz zgodę lub odmowę spełnienia prośby;
12)
wyraża uczucia i emocje (np. radość, smutek);
13)
stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
1)
przekazuje w języku obcym nowożytnym podstawowe informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
2)
przekazuje w języku obcym nowożytnym lub polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
3)
przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.
1)
podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2)
świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X.
Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI.
Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII.
Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów), również za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych.
XIII.
Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV.
Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).
Podstawa programowa – wersja II.2.DJ Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (II etap edukacyjny, oddziały dwujęzyczne w klasach VII i VIII)
Uczeń spełnia wymagania określone w podstawie programowej II.2. Podczas dodatkowych godzin uczeń utrwala i rozwija znajomość środków językowych oraz doskonali umiejętności językowe - przede wszystkim w zakresie rozumienia wypowiedzi, w tym - w przypadku przedmiotów nauczanych dwujęzycznie - również w zakresie tych przedmiotów.
Uczeń spełnia wymagania określone w podstawie programowej II.2.
Skuteczne porozumiewanie się w języku obcym nowożytnym - zarówno w mowie, jak i w piśmie - stanowi nadrzędny cel kształcenia językowego na wszystkich etapach edukacyjnych wyodrębnionych w podstawie programowej. Tak zarysowany cel sprawia, że język obcy nowożytny powinien być przede wszystkim traktowany jako narzędzie umożliwiające uczniowi osiągnięcie różnych, właściwych dla danej sytuacji i motywacji, celów komunikacyjnych. Założenie to nie wyklucza jednoczesnego dążenia do osiągania przez ucznia coraz wyższego stopnia poprawności językowej, choć z pewnością, zwłaszcza na początkowych etapach procesu kształcenia językowego, będzie to poprawność w zakresie kilku, kilkunastu najprostszych struktur.
Rozwijanie kompetencji w zakresie języka obcego nowożytnego należy z założenia traktować jako proces wieloletni, naznaczony nierównomiernym rozwojem w zakresie poszczególnych umiejętności, zależny od warunków, w których kształcenie to się odbywa. Zadaniem szkoły jest zapewnienie takich warunków, w których godziny przeznaczone na kształcenie językowe zostaną wykorzystane w sposób optymalny, tak dla języka nauczanego jako pierwszy (wiodący), jak i dla języka nauczanego jako drugi (od klasy VII).
1)
zapewnienie przez szkołę zajęć z języka obcego nowożytnego, którego uczeń uczył się na I etapie edukacyjnym (w klasach I-III), i którego nauka może być również kontynuowana na III etapie edukacyjnym (w szkole ponadpodstawowej), szczególnie w przypadku języka obcego nowożytnego nauczanego jako pierwszy;
2)
zapewnienie przez szkołę kształcenia uczniów w grupach o zbliżonym poziomie biegłości w zakresie języka obcego nowożytnego. Realizacja tego wymagania może wiązać się z podziałem klasy na grupy bądź stworzeniem grup językowych międzyoddziałowych;
3)
prowadzenie zajęć z języka obcego nowożytnego w odpowiednio wyposażonej sali, z dostępem do słowników, pomocy wizualnych, odtwarzacza płyt CD/plików dźwiękowych, komputera ze stałym łączem internetowym, umożliwiającej przeprowadzanie ćwiczeń językowych w parach i grupach;
4)
używanie języka obcego nowożytnego nie tylko jako treści swoistej dla przedmiotu nauczania, ale również jako języka komunikacji podczas zajęć w różnych rodzajach interakcji, tj. zarówno nauczyciel - uczeń, jak i uczeń - uczeń;
5)
tworzenie i wykorzystywanie takich zadań językowych, które będą stanowiły ilustrację przydatności języka obcego nowożytnego do realizacji własnych celów komunikacyjnych, oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu przez uczniów własnych zainteresowań oraz pasji. Wszystkie te działania powinny docelowo służyć rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego, w tym w pracy, również w odniesieniu do ścieżki własnej kariery zawodowej;
6)
wykorzystywanie autentycznych materiałów źródłowych (zdjęć, filmów, nagrań audio, tekstów), w tym z użyciem narzędzi związanych z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, takich jak np. tablice interaktywne z oprogramowaniem, urządzenia mobilne;
7)
przeprowadzanie ,,na bieżąco'' nieformalnej oraz formalnej diagnozy oraz systematyczne przekazywanie uczniowi i jego rodzicom - w sposób zrozumiały i czytelny dla odbiorcy - informacji zwrotnej na temat poziomu osiągnięć/postępów ucznia w zakresie poszczególnych umiejętności językowych;
8)
zachęcanie uczniów do samooceny własnej pracy i stosowania różnych technik służących uczeniu się. Realizacja tego zalecenia stanowi szczególne zadanie nauczycieli i szkoły. Nauczyciele powinni zachęcać uczniów do pracy własnej z wykorzystaniem filmów, zasobów internetu, książek (np. uproszczonych lektur), komunikatorów i mediów społecznościowych w odpowiednim zakresie i stosownie do wieku uczniów. W szkole powinny być organizowane wydarzenia związane z językami obcymi nowożytnymi, np. konkursy, wystawy, seanse filmowe, spotkania czytelnicze, dni języków obcych nowożytnych, zajęcia teatralne, udział w programach europejskich typu eTwinning, umożliwiające uczniom kontakt z rodzimymi użytkownikami języka oraz innymi użytkownikami języka docelowego;
9)
wykorzystanie zajęć z języka obcego nowożytnego do rozwijania wrażliwości międzykulturowej oraz kształtowania postawy ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur, niekoniecznie tylko tych związanych z językiem docelowym, np. przez zachęcanie uczniów do refleksji nad zjawiskami typowymi dla kultur innych niż własna, stosowanie odniesień do kultury, tradycji i historii kraju pochodzenia uczniów oraz tworzenie sytuacji komunikacyjnych umożliwiających uczniom rozwijanie umiejętności interkulturowych.
Kształcenie w zakresie języka obcego nowożytnego powinno wspierać i być wspierane przez kształcenie w zakresie pozostałych przedmiotów oraz umiejętności ogólnych. Należy mieć świadomość, że wiele technik stosowanych podczas zajęć z języka obcego nowożytnego, np. planowanie i analizowanie zasobu środków i umiejętności językowych posiadanych i wymaganych do wykonania danego zadania językowego, twórcze wykorzystanie języka, traktowanie popełnionego błędu jako narzędzia rozwoju własnych umiejętności językowych, wykorzystywanie domysłu językowego w procesie rozumienia tekstu słuchanego i czytanego, odkrywanie wzorców i formułowanie reguł, sprzyja nie tylko rozwojowi umiejętności językowych, ale przyczynia się do rozwoju umiejętności rozumowania w ogóle. Zajęcia z języka obcego nowożytnego, dla których naturalne i pożądane są ćwiczenia bazujące na pracy w parach lub w grupach, dają również doskonałą możliwość rozwijania tzw. umiejętności miękkich, w tym umiejętności współpracy, oceny mocnych i słabych stron własnych oraz kolegów/koleżanek, doceniania wkładu pracy kolegów/ koleżanek np. w ramach pracy projektowej.