Zdjęcie przedstawia brązowe skrzypce, ułożone na kartkach z nutami. Tytuł lekcji: Rozwój instrumentów i zespołów instrumentalnych na przestrzeni dziejów.
Zdjęcie przedstawia brązowe skrzypce, ułożone na kartkach z nutami. Tytuł lekcji: Rozwój instrumentów i zespołów instrumentalnych na przestrzeni dziejów.
Smyczkowy pejzaż dźwiękowy, czyli o orkiestrze smyczkowej
Przejdźmy do tematu
Instrumenty smyczkowe
Instrumenty strunowe, znane od bardzo dawna, to instrumenty, w których źródłem dźwięku są napięte drgające struny. Instrumenty smyczkowe zaś są jedną z grup strunowych jeżeli za kryterium podziału przyjmiemy sposób wydobywania dźwięku. Tworzą wielką rodzinę instrumentów podobnych w kształcie, ale różniących się wielkością i wysokością brzmienia. Instrumenty smyczkowe to przede wszystkim skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas.
Polecenie 1
Obejrzyj zdjęcia instrumentów smyczkowych i przeczytaj ich opisy.
R8OM3uyTRUEts1
Na zdjęciu skrzypce i smyczek. Kształt pudła rezonansowego skrzypiec trochę przypomina ósemkę. Są zaokrąglone u góry i u dołu, w środku pudła jest przewężenie. Na wysokości tego pudła dwa otwory rezonansowe od swojego kształtu nazywane efami. Skrzypce mają gryf wykonany z bardzo ciemnego drewna, główkę zakończoną ślimakiem, na której znajdują się 4 kołki. Skrzypce mają 4 struny. Na dole pudła rezonansowego zamocowany jest podbródek, w tym miejscu skrzypek przytrzymuje skrzypce brodą. Smyczek wykonany jest z drewna, po obu końcach przymocowano włosie końskie. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja dodatkowa: Skrzypce są jednym z najstarszych instrumentów smyczkowych. Mają cztery struny oraz pudło rezonansowe o charakterystycznym kształcie. W pudle wycięte są dwa otwory w kształcie litery f. Wierzchnią i spodnią stronę korpusu łączy mały drewniany kołeczek, zwany duszą instrumentu.
Na zdjęciu skrzypce i smyczek. Kształt pudła rezonansowego skrzypiec trochę przypomina ósemkę. Są zaokrąglone u góry i u dołu, w środku pudła jest przewężenie. Na wysokości tego pudła dwa otwory rezonansowe od swojego kształtu nazywane efami. Skrzypce mają gryf wykonany z bardzo ciemnego drewna, główkę zakończoną ślimakiem, na której znajdują się 4 kołki. Skrzypce mają 4 struny. Na dole pudła rezonansowego zamocowany jest podbródek, w tym miejscu skrzypek przytrzymuje skrzypce brodą. Smyczek wykonany jest z drewna, po obu końcach przymocowano włosie końskie. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja dodatkowa: Skrzypce są jednym z najstarszych instrumentów smyczkowych. Mają cztery struny oraz pudło rezonansowe o charakterystycznym kształcie. W pudle wycięte są dwa otwory w kształcie litery f. Wierzchnią i spodnią stronę korpusu łączy mały drewniany kołeczek, zwany duszą instrumentu.
R1DH4f6xMLyh41
Na zdjęciu altówka i smyczek. Budową jest bardzo podobna do skrzypiec. tylko odrobinę większa. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja dodatkowa: Altówka jest nieco większa od skrzypiec, gra się na niej podobnie. Barwa tego instrumentu jest cieplejsza i bardziej matowa.
Na zdjęciu altówka i smyczek. Budową jest bardzo podobna do skrzypiec. tylko odrobinę większa. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja dodatkowa: Altówka jest nieco większa od skrzypiec, gra się na niej podobnie. Barwa tego instrumentu jest cieplejsza i bardziej matowa.
R1MhRXI1crMLa1
Na zdjęciu wiolonczela i smyczek. Wiolonczela -kształt i budowę ma podobną do skrzypiec, tylko jest dużo większa. Nie ma podbródka, tylko wysuwaną nóżkę, którą opiera się o podłogę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja dodatkowa: Wiolonczela zbudowana jest podobnie do skrzypiec, lecz znacznie od nich większa. Gra się na niej w pozycji siedzącej, opierając instrument o podłogę przy pomocy metalowej nóżki.
Na zdjęciu wiolonczela i smyczek. Wiolonczela -kształt i budowę ma podobną do skrzypiec, tylko jest dużo większa. Nie ma podbródka, tylko wysuwaną nóżkę, którą opiera się o podłogę. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja dodatkowa: Wiolonczela zbudowana jest podobnie do skrzypiec, lecz znacznie od nich większa. Gra się na niej w pozycji siedzącej, opierając instrument o podłogę przy pomocy metalowej nóżki.
RGD49Ac4aFWw71
Na zdjęciu kontrabas. Instrument ma trochę inny kształt niż pozostałe instrumenty smyczkowe, jego dolna część jest szersza niż górna. Jest bardzo duży. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja dodatkowa: Największym i najniżej brzmiącym przedstawicielem rodziny instrumentów smyczkowych jest kontrabas.
Na zdjęciu kontrabas. Instrument ma trochę inny kształt niż pozostałe instrumenty smyczkowe, jego dolna część jest szersza niż górna. Jest bardzo duży. Po naciśnięciu punktu aktywnego, wyświetla się informacja dodatkowa: Największym i najniżej brzmiącym przedstawicielem rodziny instrumentów smyczkowych jest kontrabas.
RnTmHkj1ZrEie
Ćwiczenie 1
Wskaż instrumenty, które należą do grupy instrumentów strunowych smyczkowych? Możliwe odpowiedzi: 1. GITARA, 2. SKRZYPCE, 3. HARFA, 4. KONTRABAS, 5. MANDOLINA, 6. ALTÓWKA, 7. FORTEPIAN, 8. WIOLONCZELA
Które spośród podanych instrumentów należą do grupy instrumentów strunowych smyczkowych?
GITARA
SKRZYPCE
HARFA
KONTRABAS
MANDOLINA
ALTÓWKA
FORTEPIAN
WIOLONCZELA
Orkiestra smyczkowa
Instrumenty smyczkowe występują w różnych zespołach muzycznych. Oprócz orkiestr symfonicznychOrkiestra symfonicznaorkiestr symfonicznych istnieją także orkiestry, w których skład wchodzą instrumenty tylko jednej grupy. Przykładem może być orkiestra smyczkowa.
Orkiestra smyczkowa jest orkiestrą składającą się wyłącznie z instrumentów sekcji smyczkowej. Podstawą takiej orkiestry są najczęściej: skrzypce podzielone na pierwsze i drugie, altówka, wiolonczela i kontrabas. Warto pamiętać, że w niektórych orkiestrach smyczkowych kontrabas nie występuje.
R1SWaYfDBpO3B1
Fotografia przedstawia: orkiestrę smyczkową w trakcie wykonywania utworu na scenie. Postacie ubrane są na czarno. Trzymają w rękach instrumenty.
Orkiestra smyczkowa, ravennastrings.com, CC BY 3.0
RHTGIer0iP89H
RF0JGDMSObLPJ
Wyjaśnij pojęcia: arco, artykulacja, pizzicato.
Wyjaśnij pojęcia: arco, artykulacja, pizzicato.
Ćwiczenie 2
Wymień skład kwartetu smyczkowego.
Wymień skład kwartetu smyczkowego.
Ćwiczenie 2
RYQPXDCv1RQEG
Napisz 3 zdania na temat orkiestry smyczkowej
Polecenie 2
R5CVDS71sSyeW
Ilustracja interaktywna przedstawia zapis nutowy: Antonín Dvořák, „Serenada E‑dur” op. 22 (fragment). Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: Utwór: Serenda smyczkowa E‑dur Op. 22 (fragment Moderato), autorstwa Antonina Dvořáka, Wykonawca: RNCM String Ensemble.
Ilustracja interaktywna przedstawia zapis nutowy: Antonín Dvořák, „Serenada E‑dur” op. 22 (fragment). Dodatkowo na ilustracji umieszczono następujące informacje: Utwór: Serenda smyczkowa E‑dur Op. 22 (fragment Moderato), autorstwa Antonina Dvořáka, Wykonawca: RNCM String Ensemble.
Zapis nutowy fragmentu Serenady E‑dur op. 22 Antonína Dvořáka
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
Posłuchaj utworu w wykonaniu orkiestry smyczkowej. Podczas słuchania zwróć uwagę na aparat wykonawczy. Aparat wykonawczy to inaczej instrumenty, przedmioty, które realizują kompozycję według wskazówek kompozytora. Może nim być np. solista, chór, orkiestra symfoniczna, big band.
Polecenie 2
R1NwiHzJB4XJ1
Aparat wykonawczy to inaczej instrumenty, przedmioty, które realizują kompozycję według wskazówek kompozytora. Może nim być np. solista, chór, orkiestra symfoniczna, big band. Napisz jakie instrumenty występują w orkiestrze smyczkowej.
RS4T6DVsvz2NK
Ćwiczenie 3
Wskaż instrumenty, które występują w orkiestrze smyczkowej.
R1Kephk8bHg8R
Ćwiczenie 4
Zaznacz instrumenty, które nie występują w orkiestrze smyczkowej
Zaznacz instrumenty, które nie występują w orkiestrze smyczkowej
Ćwiczenie 4
R1UvD1yDd0lQt
Wymień 3 instrumenty strunowe, które nie występują w orkiestrze smyczkowej
Polecenie 3
RZ7bpFWuGQwky
Na ilustracji interaktywnej portret Wolfganga Amadeusza Mozarta. Na obrazie dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy, związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z koronkowym żabotem i czerwony surdut. Tło obrazu: ciemne światło pada na połowę twarzy mężczyzny. W centralnej części obrazu umieszczony jest punkt interaktywny, po jego naciśnięciu wyświetla się napis Wolfgang Amadeusz Mozart, Eine kleine Nachtmusik KV 525, Allegro oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu pogodny utwór, wykonywany przez zespół smyczkowy. Muzyka jest żywa, ale bardzo łagodna i optymistyczna, rozpoczyna się charakterystycznym rozłożonym akordem w wykonanym unisono przez wszystkie instrumenty.
Na ilustracji interaktywnej portret Wolfganga Amadeusza Mozarta. Na obrazie dość młody mężczyzna, raczej drobnej postury, twarz raczej pociągła, dość duży nos, wąskie usta, niebieskie oczy. Na głowie biała peruka, na wysokości ucha ułożone loki, z tyłu pozostałe włosy, związane kokardą. Ubrany w białą koszulę z koronkowym żabotem i czerwony surdut. Tło obrazu: ciemne światło pada na połowę twarzy mężczyzny. W centralnej części obrazu umieszczony jest punkt interaktywny, po jego naciśnięciu wyświetla się napis Wolfgang Amadeusz Mozart, Eine kleine Nachtmusik KV 525, Allegro oraz pojawia się możliwość odtworzenia muzyki. Na nagraniu pogodny utwór, wykonywany przez zespół smyczkowy. Muzyka jest żywa, ale bardzo łagodna i optymistyczna, rozpoczyna się charakterystycznym rozłożonym akordem w wykonanym unisono przez wszystkie instrumenty.
Wysłuchaj utworu Wolfganga Amadeusa Mozarta [czytaj: wolfganga amadiusza mocarta] w wykonaniu orkiestry smyczkowej. Jest to jeden z najbardziej znanych utworów Mozarta, napisany dla kwartetu smyczkowego, ale często wykonywany przez orkiestrę smyczkową. Podczas słuchania zwróć uwagę na aparat wykonawczy.
R4tc9GSu4EFku
Ćwiczenie 5
Połącz w pary zespół ze składem instrumentów.
Połącz w pary zespół ze składem instrumentów.
W skład orkiestry smyczkowej wchodzi zazwyczaj kilka sekcji, w tym pierwsze skrzypce, drugie skrzypce, altówki, wiolonczele i kontrabasy. Każda sekcja ma swoją odrębną rolę w tworzeniu pełnego brzmienia orkiestry. Orkiestra smyczkowa może działać samodzielnie, ale także jest często używana jako podstawa większych orkiestr symfonicznych, w których dodatkowo występują instrumenty dęte i perkusyjne.
W zależności od rozmiaru orkiestry smyczkowej, skład sekcji smyczkowej może się różnić, ale zazwyczaj występuje kilka skrzypiec pierwszych, kilka skrzypiec drugich, kilka altówek, kilka wiolonczel i kilka kontrabasów.
Orkiestra smyczkowa jest często wykorzystywana w muzyce klasycznej i kameralnej, ale może także być używana w różnych gatunkach muzycznych, takich jak muzyka filmowa czy popowa. Repertuar orkiestry smyczkowej obejmuje zarówno kompozycje oryginalne dla tego składu, jak i aranżacje utworów napisanych dla większych orkiestr.
Ten temat niejedno ma imię
Oto kilka przykładów interdyscyplinarnych dziedzin związanych z orkiestrą smyczkową.
Film i telewizja: Orkiestra smyczkowa jest często wykorzystywana w ścieżkach dźwiękowych do filmów i programów telewizyjnych. Kompozytorzy tworzący muzykę do produkcji filmowych często korzystają z orkiestry smyczkowej, aby nadać swojej muzyce głębi i emocjonalności.
Projektowanie dźwięku: Orkiestra smyczkowa może być wykorzystywana w projektowaniu dźwięku do gier komputerowych, animacji i innych mediów interaktywnych. Twórcy dźwięku mogą nagrywać orkiestrę smyczkową, aby stworzyć autentyczne i bogate brzmienie, które dodaje głębi i emocji do doświadczenia wizualnego.
Nowoczesne przedstawienia artystyczne: Orkiestra smyczkowa może być również używana w interdyscyplinarnych przedstawieniach artystycznych, takich jak performance, instalacje multimedialne, projekcje wizualne i inne eksperymentalne formy sztuki. Muzyka orkiestry smyczkowej może być łączona z tańcem, sztuką wizualną, teatrem i innymi środkami wyrazu, tworząc niepowtarzalne doświadczenia dla publiczności.
Muzyka i Film: Orkiestra smyczkowa może nagrać ścieżkę dźwiękową do filmu lub współpracować z reżyserami podczas projekcji filmowych, np. grając na żywo podczas projekcji starych niemych filmów.
Polecenie 4
R1QV9Mo79A7kw
Wyobraź sobie, że jesteś przedsiębiorcą w branży reklamowej. Dostałeś zlecenie na reklamę orkiestry smyczkowej. Zaprojektuj ścieżkę promocji tego zespołu kameralnego. Bądź kreatywny i proponuj nietypowe rozwiązania.
Słownik pojęć
Orkiestra symfoniczna
Orkiestra symfoniczna
orkiestra złożona z instrumentów smyczkowych, dętych, perkusyjnych, harfy, niekiedy fortepianu i innych
