Komunikacja w życiu jednostki

Ćwiczenie 1

Na podstawie zamieszczonej poniżej ilustracji wskaż czynniki, które w przedstawionej sytuacji zakłócają prawidłową komunikację.

R2nmxTQoTpTcn1

Zdjęcie - kłótnia. Chłopak krzyczy, jest zdenerwowany. Ubrany w białą koszulkę. Ma dłuższe włosy. Natomiast dziewczyna zasłania sobie uszy rękoma. Ma zamknięte oczy, ściśnięte usta, ściągnięte brwi. Fryzura dziewczyny to długie i rozpuszczone włosy. Ubrana w białą koszulkę.

RqU47rgM4N6TW

(Uzupełnij).

Pokaż podpowiedź

Przeanalizuj ilustrację, zwróć uwagę na szczegóły np. gesty, wyraz twarzy.

Pokaż rozwiązanie

Przykładowa odpowiedź: Czynniki, które zakłócają prawidłową komunikację to m.in. : podniesiony ton, krzyk, agresja, przemoc, złość.

Komunikacja (łac. communico, communicare (czyt. komuniko, komunikare) to łączność, rozmowa, przekazywanie informacji, porozumiewanie się, przekazywanie i odbieranie informacji w bezpośrednim kontakcie z drugą osobą.

KomunikacjakomunikacjaKomunikacja przebiega na dwóch poziomach – świadomym (racjonalnym) i nieświadomym (emocjonalnym). Na obu tych poziomach przekazywane są komunikaty w dwóch formach:

• werbalnej – słownej (ustnej albo pisemnej);

• niewerbalnej – mowa ciała (znaki, symbole, gesty, sposoby zachowania się, mimika, dźwięk, postawa ciała).

Komunikacja werbalna i niewerbalna

W wypadku komunikacji werbalnejkomunikacja werbalnakomunikacji werbalnej podstawowym środkiem jest język umożliwiający wyrażenie znaczenia komunikowanych idei i uczuć. Języka używa się w celu:

• określania myśli, uczuć, doświadczeń, aby wymieniać je z innymi ludźmi;

• oceniania rzeczy, ludzi, uczuć zgodnie z własnym systemem wartości;

• opisywania wyników życiowych doświadczeń, wydarzeń z przeszłości, a także rozmawiania o teraźniejszości oraz ewentualnych sytuacjach, które wystąpią w przyszłości;

• mówienia o języku.

Do komunikacji werbalnej zaliczamy:

• słuchanie;

• mówienie;

• pisanie;

• czytanie.

W procesie komunikacji werbalnej bardzo ważną umiejętnością jest aktywne słuchanie. Nazywamy je aktywnym, dlatego że wymaga od rozmówcy podejmowania czynności mających na celu ułatwienie komunikacji.

Komunikacja niewerbalnakomunikacja niewerbalnaKomunikacja niewerbalna to przekaz, który przebiega za pośrednictwem zmysłów oraz ruchów ciała wykonywanych w czasie procesu komunikacji. Za przekaz niewerbalny uważane jest to, co umożliwia odbiór i przekazanie informacji wyłącznie za pośrednictwem naturalnych właściwości zmysłów.

R1L3V7RsZxC4U

Ilustracja przedstawia wyczernione postaci bez twarzy z białymi dłońmi akcentującymi wydawane przez nie sygnały: pierwsza postać występuje ze skrzyżowanymi dłońmi na piersiach, co oznacza gest "nie". Druga ma wyciągnięte obie dłonie przed siebie, co oznacza "stop". Trzecia zatyka palcami uszy, czym pokazuje, że nie chce słuchać mówiącego. Czwarta wyciąga dłonie przed siebie w geście "nie chcę mieć z tobą kontaktu". Piąta wyciąga dłonie do góry i kieruje kciuki w dół, co oznacza, że nie podoba jej się coś. Szósta zatyka sobie jedną dłonią prawe ucho, a drugą wyciąga przed siebie w geście "nie dopuszczam cię". Siódma wyciąga dłoń przed siebie sygnalizując komunikat "stop".

Do komunikacji niewerbalnej zaliczamy:

• gestykulację (np. ruchy dłoni, rąk, głowy);

• mimikę twarzy;

• dotyk (np. podanie ręki, uścisk);

• kontakt wzrokowy;

• dystans;

• pozycję ciała;

• wygląd fizyczny i ubranie;

• niewerbalne cechy mowy (intonacja, ton głosu);

• dźwięki parajęzykowe (znaki ekspresji uczuć – śmiech, westchnienia).

Zasady komunikowania się

RPZMHjDnnmqGV

Ilustracja przedstawia wykres kołowy "Elementy wpływające na odbiór przekazu", który prezentuje: 55% to mowa ciała (postawa, gesty, mimika); 7% to słowa; 38% to brzmienie głosu.

Wykres kołowy: Elementy wpływające na odbiór przekazu.

Mowa ciała: (postawa, gesty, mimika): 55%

Słowa: 7%

Brzmienie głosu: 38%

W psychologii uznaje się, że interpretację przekazu w komunikacji wpływ ma to, jakim kanałem wiadomość dociera do odbiorcy. Na ogólną ocenę wypowiedzi treść wyrażona słowami wpływa jedynie w 7%, przekaz zawarty w tonie głosu decyduje w 38%, natomiast przekaz zawarty w mimice twarzy decyduje w 55% o odbiorze informacji.

Autoprezentacja

Jedną z form komunikacji jest autoprezentacjaautoprezentacjaautoprezentacja. Zjawisko to określa się najczęściej jako proces kształtowania i kontroli sposobu, w jaki postrzegają człowieka inni ludzie. Jednostka zachowuje się, mówi i wysyła sygnały niewerbalne tak, by zakomunikować otoczeniu kim jest lub za kogo chciałaby być uważana. Autoprezentacja często określana jest także jako manipulowanie wrażeniem wywieranym na innych, fałszywa autoreklama lub kreowanie publicznego wizerunku.

Dokonując autoprezentacji warto zapamiętać kilka istotnych rzeczy:

1. Przemyśl, co chcesz powiedzieć.

2. Zadbaj o ubiór i postawę.

3. Zachowuj się naturalnie.

4. Postępuj w zgodzie ze sobą.

5. Bądź asertywny.

6. Dostosuj wypowiedź do okoliczności.

Dlaczego warto opanować umiejętność autoprezentacji?

Zdolność do autoprezentacji to umiejętność, która może się przydać w różnych sytuacjach życiowych:

• autoprezentacja na rozmowie kwalifikacyjnej pozwala przedstawić potencjalnemu pracodawcy naszą wiedzę i doświadczenie w danym obszarze oraz zaprezentować siebie jako osobę, której zatrudnienie może przynieść korzyści dla pracodawcy;

• autoprezentacja podczas negocjacji i rozmów handlowych pozwala zbudować wizerunek profesjonalisty oferującego sprawdzone i skuteczne rozwiązania w danej branży, a także zyskać zaufanie niezbędne do przekonania kontrahenta do zawarcia umowy handlowej;

• autoprezentacja w trakcie wystąpień publicznych pozwala zaprezentować swój dorobek w danej dziedzinie, a dzięki temu zyskać uwagę i zaangażowanie słuchaczy, które są niezbędne do udanego wystąpienia publicznego;

• autoprezentacja w świecie osób reprezentujących przedsiębiorstwa i instytucje (public relations), pozwala odpowiedzialnie kształtować wizerunek tych instytucji, wypowiadać się w ich imieniu, a przez to budzić do nich zaufanie;

• umiejętność poprawnej autoprezentacji w życiu towarzyskim pozwala zyskać zainteresowanie i uznanie otaczających nas osób.

RaHcgIwfmWypp

Film przedstawia różne formy autoprezentacji.

Film przedstawia różne formy autoprezentacji.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RaHcgIwfmWypp

Film przedstawia różne formy autoprezentacji.

R1L5E3EVFzYoq

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w czarną sukienkę w małe, białe kropki. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w czarną sukienkę w małe, białe kropki. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1L5E3EVFzYoq

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w czarną sukienkę w małe, białe kropki. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

RMMEM5gx8RlJh

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w pomarańczową koszulkę oraz jasną, kremową marynarkę. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. toi ona na tle jasnej ściany.

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w pomarańczową koszulkę oraz jasną, kremową marynarkę. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. toi ona na tle jasnej ściany.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RMMEM5gx8RlJh

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w pomarańczową koszulkę oraz jasną, kremową marynarkę. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. toi ona na tle jasnej ściany.

R1VZrqKrE6i6Z

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w białą koszulę oraz obcisłą, jasną, kremową marynarkę zapiętą na trzy guziki. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w białą koszulę oraz obcisłą, jasną, kremową marynarkę zapiętą na trzy guziki. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1VZrqKrE6i6Z

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w białą koszulę oraz obcisłą, jasną, kremową marynarkę zapiętą na trzy guziki. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

Ru1HuwbMBPNAG

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w białą koszulę oraz czarną marynarkę w kremowe pasy. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w białą koszulę oraz czarną marynarkę w kremowe pasy. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/Ru1HuwbMBPNAG

Film przedstawia kobietę, która przeprowadza autoprezentację. Jest ona młodą osobą. Ma rude włosy upięte w wysoki kitek oraz grzywkę. Ma okulary w cienkich oprawkach. Ubrana jest w białą koszulę oraz czarną marynarkę w kremowe pasy. Kobieta ukazana jest od pasa w górę. Stoi ona na tle jasnej ściany.

Bariery komunikacyjne

Bariery komunikacyjnebariery komunikacyjneBariery komunikacyjne można podzielić na:

• zewnętrzne, które pojawiają się w najbliższym otoczeniu tj. szumy, hałas, awaria sieci komputerowej, brak zasięgu telefonii komórkowej;

• wewnętrzne, które pojawiają po obu stronach procesu komunikacji, zarówno po stronie nadawcy, jak i odbiorcy (np. różnica poglądów pomiędzy rozmówcami, brak zaufania, napięcie emocjonalne).

Wewnętrzne bariery komunikacyjne wynikają między innymi z różnic w postrzeganiu się nawzajem rozmówców. Mogą one być efektem różnych poziomów wiedzy czy doświadczenia. Negatywny wpływ na komunikację mają także różnice językowe. Komunikacja jest utrudniona lub niemożliwa, gdy rozmówcy nie potrafią siebie zrozumieć, posługują się nieznanym sobie żargonem lub słownictwem o wielorakim znaczeniu.

W komunikacji ogromną rolę odgrywają emocje. Jeśli wkrada się w nią gniew, miłość, nienawiść, zazdrość, wpływa to na przebieg komunikacji - na to, jak rozumiemy wysyłane do nas komunikaty i jak rozumiane są komunikaty, które my wysyłamy.

Komunikacja jest zakłócona również wtedy, gdy komunikaty werbalne nie współgrają z komunikatami niewerbalnymi. Ważne jest też to, czy nasz rozmówca jest wiarygodny. Jeśli jest to osoba mająca wiedzę, uczciwa, kompetentna – jej komunikaty budzą nasze zaufanie.

Warunki dobrej komunikacji

Ważnym krokiem ku poprawie zdolności do komunikacji jest przyjrzenie się i analiza sposobów komunikacji, jakimi posługiwaliśmy się do tej pory. Świadomość błędów czy też trudności, które pojawiają się w komunikacji stanowi punkt wyjścia do refleksji i modyfikacji.

Warto pamiętać, że dobra komunikacja zachodzi, gdy obie strony:

• usuwają szumy (zakłócenia z otoczenia);

• korzystają świadomie z komunikacji werbalnej i niewerbalnej;

• przesyłają jasne i zrozumiałe komunikaty;

• wykorzystują język znany odbiorcy;

• upewniają się, czy informacja dotarła do odbiorcy i została poprawnie zinterpretowana;

• panują nad swoimi emocjami.

Podsumowanie

Podsumowując to, co zostało wyżej powiedziane o naturze komunikacji, dochodzimy do wniosku, że efektywna komunikacja międzyludzka jest niełatwym zadaniem. Osoba będąca nadawcą żywi w stosunku do odbiorcy określone uczucia. Przejawiać się one mogą w konkretnym zachowaniu, słowach, gestach, mimice. Odbiorca odbiera to zachowanie na swój sposób, opierając się na własnych uczuciach, potrzebach, przeszłych doświadczeniach z osobą nadawcy itp. To spostrzegane zachowanie powoduje w odbiorcy pewne uczucie, które szybko przekłada się na interpretację intencji nadawcy, a w rezultacie wpływa na ocenę nadawcy jako człowieka. Każdy z nas potrafi przywołać w pamięci sytuacje, gdzie na różnych poziomach takiego procesu komunikacji zaistniał błąd. Może on pojawić się w momencie, gdy nadawca komunikuje swe uczucia w sposób okrężny, niejasny, co powoduje mylny odbiór ich przez odbiorcę, w konsekwencji ich mylną interpretację i ocenę nadawcy. Efektywna komunikacja wymaga otwartości, jednak otwartości opartej na wyrażaniu uczuć, a nie ocen. Uczucia należy wyrażać w taki sposób, aby wyrządzić partnerowi rozmowy jak najmniejszą przykrość.

1

Ćwiczenie 9

Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj ćwiczenie.

Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj ćwiczenie.

Zapoznaj się z opisem ilustracji i wykonaj ćwiczenie.

Zapoznaj się z ilustracją i wykonaj ćwiczenie.

R6rydkCPdtvO9

Zdjęcie przedstawia fragment postaci mężczyzny i kobiety, którzy stoją obok siebie. Ręce kobiety i mężczyzny krzyżują się ze sobą, a z ich dłoni utworzony jest symbol serca.

RjNwHox1YM9kq

Podaj, jaki rodzaj komunikacji został przedstawiony na zdjęciu. (Uzupełnij).

Wskazówki i klucze odpowiedzi

Pokaż podpowiedź

Zwróć uwagę na układ rąk.

Pokaż odpowiedź

Komunikacja niewerbalna.

Słownik