Świat wybranych organizmów bezjądrowych i jądrowych - podsumowanie
Podsumujmy zdobytą wiedzę
Do obserwacji małych obiektów, ale widocznych gołym okiem służy lupa i mikroskop stereoskopowy (binokular). Natomiast do obejrzenia organizmów jednokomórkowych oraz budowy wewnętrznej organizmów wielokomórkowych wykorzystuje się mikroskop optyczny.
Bakterie to jednokomórkowe organizmy jądrowe żyjące we wszystkich środowiskach na Ziemi. Mają różne kształty, a część z nich tworzy skupienia zwane koloniami. Mogą odżywiać się samożywnie lub cudzożywnie, a oddychać tlenowo lub beztlenowo. Bakterie szybko zwiększają swoją liczebność dzięki rozmnażaniu się przez podział komórki. W przyrodzie pełnią ważną rolę, ponieważ rozkładają martwe szczątki organizmów zapobiegając ich gromadzeniu się. Człowiek wykorzystuje je w różnych dziedzinach życia, np. w oczyszczaniu ścieków, do produkcji żywności i leków. Bakterie wywołują też wiele chorób ludzi, między innymi salmonellozę, gruźlicę, boreliozę i tężec.
Protisty to organizmy jądrowe jedno- lub wielokomórkowe, które zamieszkują różnorodne środowiska, głównie wodne. Mogą być samożywne lub cudzożywne. Oddychają głównie tlenowo, natomiast pasożyty przeprowadzają fermentację. Rozmnażają się bezpłciowo lub płciowo. Ich główna funkcja w przyrodzie polega na produkcji tlenu i substancji pokarmowych (gatunki samożywne) i rozkładzie substancji organicznych na związki proste. Protisty wywołują też groźne dla człowieka choroby, takie jak malaria i toksoplazmoza.
Grzyby występują na lądzie w miejscach zacienionych, wilgotnych i ciepłych. Ich ciało ma postać plechy, zbudowane jest z nitkowatych strzępek i nazywane grzybnią. Są to organizmy cudzożywne, głównie saprobionty, które mają ogromne znaczenie w przyrodzie. Większość z nich oddycha tlenowo, a te które przeprowadzają fermentację alkoholową mają duże znaczenie dla człowieka w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Niektóre grzyby żyją w symbiozie z glonami i tworzą porosty, które są zaliczane do królestwach grzybów.
Czy ruch protistów jest kierunkowy?
Przeprowadź doświadczenie w laboratorium dotyczące ruchu organizmów jednokomórkowych.
Przeczytaj poniższy opis doświadczenia dotyczącego ruchu organizmów jednokomórkowych.
Co będzie potrzebne?
płynna hodowla pantofelków
pipeta
pęseta
sól kuchenna
szkiełka podstawowe i nakrywkowe
alkohol
bibuła
mikroskop
Symulacja interaktywna przedstawia ruch organizmów jednokomórkowych. Po kliknięciu przycisku rozpocznij pojawia się stół laboratoryjny z następującym wyposażeniem: mikroskop, pęseta, szkiełka podstawowa, szkiełka, nakrywkowe, pipeta, bibuła, płynna hodowla pantofelków, sól kuchenna, czyli Na Cl chlorek sodu oraz alkohol. U góry znajduje się przycisk z napisem instrukcja. Po kliknięciu na niego wyświetla się następujący tekst. Punkt pierwszy. Odtłuść dwa szkiełka podstawowe alkoholem, a następnie przetrzyj bibułą. Punkt drugi. Na odtłuszczone szkiełka nanieś po dwie krople hodowli pantofelków. Punkt trzeci. Na szkiełko pierwsze (czyli próbę pierwszą) nałóż szkiełko nakrywkowe i obejrzyj preparat pod mikroskopem. Punkt czwarty. Na środku kropli z hodowlą pantofelków na szkiełku drugim (czyli próbie drugiej) umieść za pomocą pęsety kryształek soli kuchennej i nałóż szkiełko nakrywkowe, a następnie obejrzyj preparat pod mikroskopem. Po wykonaniu tych czynności w próbie pierwszej pod mikroskopem widać owalne ruszające się pantofelki. W próbie drugiej pantofelki uciekają od umieszczonego na środku preparatu kryształka soli kuchennej.
1. Gruźlica, 2. Borelioza, 3. Salmonelloza, 4. Tężec – objawy infekcji to symptomy podobne do grypy, a także drętwienie kończyn i języka, przewlekły ból stawów oraz wysypka skórna i objawy ze strony układu nerwowego, w tym stany depresyjne.
1. Gruźlica, 2. Borelioza, 3. Salmonelloza, 4. Tężec – objawia się zaburzeniami czucia, bólami głowy, wzmożonym napięciem mięśni oraz drgawkami.
1. Gruźlica, 2. Borelioza, 3. Salmonelloza, 4. Tężec – objawia się gorączką, biegunką oraz silnymi bólami brzucha z nudnościami i wymiotami.
Określ opisany rodzaj plechy porostu. Możliwe odpowiedzi: 1. Krzaczkowata, 2. Listkowata, 3. Skorupiasta
Czy zgadzasz się z twierdzeniem, że rozkład żywności przez bakterie jest zjawiskiem niepożądanym? Przedstaw argumenty za i przeciw. Możesz ich użyć w debacie na temat roli bakterii w życiu człowieka.
Wylosuj zestaw pytań z quizu typu “Milionerzy”. Odpowiedz poprawnie na pytania .