Czas nas uczy pogody

Zwróć uwagę na czasowniki użyte w 1. i 2. osobie liczby pojedynczej oraz na zaimek rzeczowny w refrenie. Podmiot liryczny to osoba mówiąca w wierszu, adresat liryczny to ktoś, do kogo kierowane są słowa tekstu poetyckiego.

Podmiotem lirycznym w utworze jest mężczyzna, który zdał sobie sprawę z upływu czasu, obserwując ludzi: „Widziałem wiatr o siwych włosach”. W refrenie podmiot liryczny przybiera formę podmiotu zbiorowego: „czas nas uczy pogody”. Adresatem lirycznym wiersza jest młody człowiek: 
„Bronisz się, siejesz wiatr, myślisz – jestem tak młody”.

Zwróć uwagę na dwa główne tematy: młodość i starość.

Główną myślą utworu Czas nas uczy pogody jest prawda zawarta w tytule, mówiąca o tym, że tylko czas może przynieść rozwiązanie problemów młodego człowieka, łagodząc jego młodzieńczy zapał i niosąc życiową mądrość.

Zwróć uwagę na słowa i określenia odnoszące się do młodości i do starości, które mają pozytywne zabarwienie.

W utworze młodość jest przedstawiana jako stan niemal boskiej wolności
i możliwości, natomiast starość utożsamiana jest ze spokojem, możliwością rozpoznania wartości, złagodzeniem gniewu i gwałtownych uczuć.

Odwołaj się do przysłowia: „Kto sieje wiatr, ten zbiera burzę”.

Adresat liryczny wiersza „sieje wiatr”, czyli wprowadza zamęt, przeżywa burzliwie młodzieńczy okres życia.  Ale to naturalne zachowanie, które charakterystyczne jest dla młodości, niejako prawo młodości. Z drugiej strony jednak wydaje się, że taka postawa to forma pewnej manifestacji czy obrony przed dojrzałością, starością.

Uosobienie to nadanie cech ludzkich stworzeniom, przedmiotom i zjawiskom.

W pierwszej zwrotce piosenki pojawia się wiatr o siwych włosach, który uosabia starość, natomiast w kolejnej wiatr, który lasy kosił, młody był, Bogiem był i gnał, który uosabia młodość.

Zwróć uwagę na czasowniki wskazujące na działanie czasu.

Podmiot liryczny przypisuje czasowi rolę nauczyciela, dzięki któremu uczymy się pogody ducha i radości z życia. Czas pełni również rolę lekarza, który łagodzi nasze duchowe i fizyczne rany, boleści czy cierpienie.

Działania czasu określone w utworze to: „[...] uczy pogody”, „zaplącze drogi”, „pomyli prawdy”, „zboże oddzieli od trawy”, „uleczył z ran”, „zamienił w spokój burzę krwi”, „czoła wypogodzi”, „wygładzi brwi”.

Zwróć uwagę na określenie „pogoda ducha”.

Słowo „pogoda” odnosimy do warunków atmosferycznych występujących na jakimś obszarze w danej chwili lub w pewnym okresie. Określamy nim też ciepłą porę. Słowo „pogoda” w tytule utworu dotyczy stanu duchowego przejawiającego się wewnętrznym spokojem, radością i równowagą.

Słowo „adolescere” pochodzi z języka łacińskiego i oznacza „rosnąć”.

Słowo „adolescencja” oznacza dojrzewanie, wiek młodzieńczy.

Gdy wracam wspomnieniami do swojej adolescencji, ogarniają mnie mieszane uczucia – smutek, tęsknota i radość.