Napisz list jak poeta i list oficjalny
Warto wiedzieć!
List poetycki
Czy podoba ci się wiadomość, którą napisał do ciebie Rym?
Zastanów się, czym różni się ona od typowych listów? Wymień jej cechy szczególne.
Jaki efekt – twoim zdaniem – chciał osiągnąć nadawca tego tekstu?
Przyjrzyj się poniższym obrazkom lub zapoznaj z ich opisem i krótko skomentuj przedstawione scenki, a następnie:
Wyjaśnij, na czym polegają różnice pomiędzy sytuacjami przedstawionymi
na obrazkach.Co ucieszyło, a co zasmuciło księżniczkę? Dlaczego?
Co zaskoczyło dyrektora? Dlaczego?
Wyobraź sobie, że jesteś dyrektorem, który otrzymał nietypową wiadomość
od Ewy Mejlowskiej. Jak zareagujesz?
Ktoś wymazał niektóre słowa we fragmencie utworu Tadeusza Śliwiaka pt. „List z wakacji”! Spróbuj uzupełnić tekst. Wytłumacz wprowadzone przez siebie zmiany – może coś ułatwiło ci zadanie?
Wrocławia, kaszlu, pieniędzy, ma, czuje, pozdrawiam, Łodzi, w swetrze, kataru
Kochani Rodzice
w mieście K.!
Wasz syn się całkiem
dobrze .....................
Oddycha świeżym powietrzem,
a kiedy chłodno, śpi .....................
Nie ma chrypki, ....................
ni słonecznego udaru. [...]
Jedyne, co trzeba mu więcej,
to, proszę Mamy, ..................... [...]
Na koniec serdecznie ....................
Babcię i Dziadka z ....................
i Ciocię Helę z córkami,
i kłaniam się Tacie i Mamie.
Posłuchaj pełnej wersji wiersza Tadeusza Śliwiaka pt. List z wakacji lub ją przeczytaj. Zastanów się, które elementy prawdziwego listu występują w tym tekście. Wskaż je.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DJfZfkoZt
Nagranie recytacji wiersza przez aktora.
List z wakacjiKochani Rodzice
w mieście K.!
Wasz syn się całkiem
dobrze ma.
Oddycha świeżym powietrzem,
a kiedy chłodno, śpi w swetrze.
Nie ma chrypki, kataru
ni słonecznego udaru.
Śpi co dzień po obiedzie
od drugiej piętnaście do trzeciej.
Myje szyję i nogi.
Nie wchodzi do wody głębokiej.
I wstydu Wam nie przyniesie,
choć wychowuje się w lesie.
Jedyne, co trzeba mu więcej,
to, proszę Mamy, pieniędzy.
Na lody śmietankowe.
Na kino objazdowe.
Na oranżadę w proszku.
Na czekoladę gorzką.
Na chałwę, na dropsy miętowe.
Na kwaśne mleko – bo zdrowe.
I, proszę Mamy i Tatki,
na różne inne wydatki.
Na koniec serdecznie pozdrawiam
Babcię i Dziadka z Wrocławia,
i Ciocię Helę z córkami,
i kłaniam się Tacie i Mamie.
Wasz ukochany syn Jacek,
co nie ma pieniędzy na znaczek.
Źródło: Tadeusz Śliwiak, List z wakacji, [w:] tegoż, Bajkoteka druga, Kraków 1985.
Wiersz jest utworem poetyckim o charakterystycznej budowie. Składa się z wersów i strof. Wers to jedna linijka tekstu. Strofa to kilka wersów, które tworzą zwrotkę wiersza.
List oficjalny
List oficjalny to forma wypowiedzi, którą stosuje się, pisząc do urzędów, instytucji, organizacji, osób publicznych, dyrekcji szkoły itd. W liście oficjalnym należy stosować styl oficjalny; wypowiedź powinna być zwięzła, rzeczowa.
Przeczytaj zamieszczony poniżej list oficjalny i odpowiedz na pytania.
Kto do kogo napisał list?
W jakim celu został napisany list?
Jaki charakter ma ten list?
Uzasadnij swoją odpowiedź.
Zapoznaj się z opisem zamieszczonego poniżej listu i odpowiedz na pytania.
Uzasadnij swoją odpowiedź, cytując właściwe fragmenty.
W liście oficjalnym powinny się znaleźć następujące informacje:
dane nadawcy i adresata,
nagłówek z bezpośrednim zwrotem do adresata,
informacje o miejscowości i dacie,
cel, w jakim napisano pismo,
własnoręczny podpis.
Wymień najważniejsze elementy, z których składa się list oficjalny. Zapisz poniżej swoją odpowiedź.
Wymień przykładowe instytucje, do których można skierować list oficjalny. Zapisz poniżej swoją odpowiedź.
Zaznacz zwroty i wyrażenia, które nie pasują do listu oficjalnego.
fioletowy
Szanowny Panie..., Wielce Szanowni Państwo..., Ciociu..., Szanowny Panie Dyrektorze..., Szanowny Panie Burmistrzu..., Kasiu..., Czcigodny Panie Profesorze..., Ekscelencjo...,
Pozwalam sobie zwrócić się do Pana z..., Proszę, żebyś..., Mam zaszczyt..., W odpowiedzi na..., Odpowiadam Ci, bo..., Po zapoznaniu się z...,
Łączę wyrazy szacunku..., Do widzenia..., Pozdrawiam..., Z wyrazami szacunku..., Z poważaniem..., Łączę wyrazy szacunku i poważania..., Przesyłam buziaki...
Wybierz z podanych niżej zwrotów te, które nie pasują do listu oficjalnego. Zapisze je poniżej.
Szanowny Panie..., Wielce Szanowni Państwo..., Ciociu..., Szanowny Panie Dyrektorze..., Szanowny Panie Burmistrzu..., Kasiu..., Czcigodny Panie Profesorze..., Ekscelencjo...,
Pozwalam sobie zwrócić się do Pana z..., Proszę, żebyś..., Mam zaszczyt..., W odpowiedzi na..., Odpowiadam Ci, bo..., Po zapoznaniu się z..., Łączę wyrazy szacunku..., Do widzenia..., Pozdrawiam..., Z wyrazami szacunku, Z poważaniem..., Łączę wyrazy szacunku i poważania..., Przesyłam buziaki...
Przeczytaj uważnie list, który wczoraj trafił do Apoloniusza Dzikowskiego. Wyjaśnij, jak nadawca uzasadnia swoją prośbę. Zapisz poniżej swoją odpowiedź.
Napisz list w imieniu dyrektora Szkoły Magii i Czarodziejstwa w Szczecinie, który będzie odpowiedzią na list Katarzyny Jabłońskiej.
Sprawdź, czy umiesz!
Uzupełnij luki w tekście. Na koniec przeczytaj regułę na głos.
Kiedy mówisz lub piszesz, tworzysz jakąś ..................... Jesteś jej ................, czyli autorem. Ten, do kogo ją kierujesz, to .............., czyli odbiorca. Na przykład, jeśli pytasz kogoś na ulicy o godzinę, jesteś ................ tego pytania, a osoba, która ma zegarek, jest jego ................... Podobnie gdy wysyłasz list lub e-mail. Ty jesteś ................, a odbiorca twoich słów jest .................. listu.
Uzupełnij tekst.
poetyckim, wersami, wierszem
List Jacka jest ................... Wiersz to tekst artystyczny, który napisano w formie krótkich linijek, zwanych ................... Jeśli ktoś pisze wierszem zwykły list, to zamienia go w niezwykły. Taki list nazywamy listem ...................
Oto list, który trafił do czarodziejskiego systemu fałszowania listów. Tu pomieszano zdania tak, żeby adresat nie odczytał wiadomości. Miejsce i data napisania listu zostały całkowicie wymazane. Poprzestawiaj wypowiedzenia tak, aby powstał list w pierwotnej formie.
- Pozdrowienia, Charlie
- Kochany Ronie!
- Moi przyjaciele zjawiliby się tam i zabrali go, kiedy będzie ciemno.
- Problem w tym, że nikt nie może ich zobaczyć, bo transportowanie smoków jest nielegalne.
- Czekam z niecierpliwością na odpowiedź.
- Myślę, że najlepiej byłoby go wysłać razem z moimi przyjaciółmi, którzy mają mnie odwiedzić w przyszłym tygodniu.
- Czy moglibyście czekać z nim w niedzielę o północy na najwyższej wieży?
- Dziękuję za list – bardzo bym chciał zabrać norweskiego smoka kolczastego, ale nie będzie łatwo go przetransportować.
- Jak się miewasz?
Zredaguj list oficjalny do wybranego adresata:
do dyrektora szkoły (np. z prośbą o przesunięcie terminu dyskoteki szkolnej);
do Ministra Edukacji i Nauki (np. z prośbą o dodatkowy dzień wolny od nauki szkolnej);
do Przewodniczącego Rady Miasta (np. z prośbą o sfinansowanie budowy pływalni w twojej szkole).
Do podanych fragmentów listu przyporządkuj odpowiednie nazwy: nagłówek, zwrot pożegnalny, miejsce i data, podpis, postscriptum.
1. Marcin
2. Poznań, 18 maja 2019 r.
3. Cześć Tomku!
4. Trzymaj się.
5. Zapomniałem dodać, że dostałem psa!
Podziel wyrażenia na takie, które mogą być nagłówkami listu, i takie, które stanowią formuły końcowe.
Z wyrazami szacunku, Droga Babciu, Z pozdrowieniami, Kochany Wujku, Cześć, Pa!, Z poważaniem, Trzymaj się!, Serdecznie pozdrawiam, Hej!, Szanowna Pani, Czołem, Załączam uściski, Z uszanowaniem
| Nagłówki | |
|---|---|
| Formuły końcowe |
Basia napisała do dziadka, ale o czymś zapomniała. Przeczytaj list dziewczynki i wpisz w puste miejsca odpowiednie wyrazy: moja, cię, ciebie, tobą, twoja, tobie, naszych. Zwróć uwagę, że niektóre wyrazy należy zapisać wielką literą, a niektóre małą. Jaka zasada tu obowiązuje?
Warszawa, 25.06.2014
Kochany Dziadku!
Nareszcie zaczęły się wakacje. Tak się cieszę! ............ radość jest tym większa, że w końcu do ............ przyjadę. Już nie mogę się doczekać. Spędzę z ............ wspaniałe dwa tygodnie. Co roku przyjeżdżałam sama, ale teraz chciałabym zabrać ze sobą Zuzię. To ............ najlepsza przyjaciółka. Tyle jej opowiadałam o ............ i o .............. wyprawach do lasu, że Zuzka bardzo chce ............ poznać. Czy nie masz nic przeciwko temu, żebyśmy przyjechały razem? Bardzo ............ proszę – zgódź się!
Ściskam mocno
Twoja Baśka
Zastanów się, jak rozpoczniesz i jak zakończysz list, pisząc do:
1. kolegi lub koleżanki z klasy,
2. ulubionej cioci,
3. dziadka,
4. nauczycielki.
Zapisz swoje propozycje poniżej lub w zeszycie.