Kolorowa fotografia przedstawia białego łabędzia unoszącego się na wodzie. Głowę ma spuszczoną w dół, jakby patrzył w swoje odbicie.
Kolorowa fotografia przedstawia białego łabędzia unoszącego się na wodzie. Głowę ma spuszczoną w dół, jakby patrzył w swoje odbicie.
To nie są błahostki - jak zapisać przedrostki? Pisownia przedrostków
Łabędź unoszący się na wodzie
Źródło: PixxlTeufel, pixabay, domena publiczna.
Warto wiedzieć!
Przedrostek to cząstka, która znajduje się przed podstawą słowotwórczą, np. wy-śpiewać, z-dominować. Dzięki przedrostkom możliwe jest tworzenie nowych wyrazów pochodnych. Przedrostki rodzime i obce z wyrazami pospolitymi piszemy (z nielicznymi wyjątkami) łącznie, np. nadwrażliwy, podjeść, kontrnatarcie.
R1VOMkuEQdJmg
Ćwiczenie 1
Zadanie interaktywne - zaznaczanie wyrazów z błędnie zapisanymi przedrostkami.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Warto zapamiętać!
Przedrostek z- piszemy zawsze: - przed s, si, sz, np. zsadzić, zsiąść, zszyć, - przed spółgłoskami dźwięcznymi i spółgłoską h, np. zgłosić, zdrętwieć, zhańbić. Bez względu na wymowę przedrostek s- piszemy zawsze przed spółgłoskami bezdźwięcznymi (oprócz s, si, sz), np. skrócić, spakować. Bez względu na wymowę przedrostek ś- piszemy przed ci, np. ściszyć, ściemniać.
Ćwiczenie 2
RFXiOT95K68DA
Ćwiczenie interaktywne - uzupełnianie luk w wyrazach właściwymi przedrostkami.
Ćwiczenie interaktywne - uzupełnianie luk w wyrazach właściwymi przedrostkami.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!
W cząstkach roz-, bez- zawsze piszemy z, np. rozkleić, bezład.
R15mvsw9nnwTE
Ćwiczenie 3
zadanie interaktywne - uzupełnianie podanego ciągu wyrazów właściwym wyrazem z przedrostkiem.
zadanie interaktywne - uzupełnianie podanego ciągu wyrazów właściwym wyrazem z przedrostkiem.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!
W przypadku przedrostków niby-, quasi- nie stosujemy łącznej pisowni, np. quasi‑filozof, niby‑mądry. W terminach przyrodniczych przedrostki te pisze się jednak łącznie, np. nibynóżka, nibygwiazda.
R1csmzFPbU4z9
Ćwiczenie 4
Zadanie interaktywne - zaznaczanie w tabeli wyrazów z przedrostkami zapisanych poprawnie.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
RTcyrrVfYAy7e
Ćwiczenie 5
Zadanie interaktywne - uzupełnianie luki w zdaniu poprzez wpisanie poprawnego przedrostka.
Zadanie interaktywne - uzupełnianie luki w zdaniu poprzez wpisanie poprawnego przedrostka.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
R1BZC4KA47V4B
Kształt kontynentu europejskiego z krajami oznaczonymi różnymi kolorami i podpisami nazw kraju. Są to: Rosja, Kazachstan, Czarnogóra, Ukraina, Szwecja, Turcja, Finlandia, Estonia, Białoruś, Łotwa, Litwa, Naddniestrze, Mołdawia, Norwegia, Islandia, Polska, Słowacja, Rumunia, Bułgaria, Macedonia, Grecja, Albania, Serbia, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Słowenia, Węgry, Austria, Włochy, Malta, Monako, Luksemburg, San Marino, Kosowo, Portugalia, Hiszpania, Francja, Irlandia, Wielka Brytania, Belgia, Holandia, Dania, Niemcy, Czechy, Lichtenstein, Szwajcaria. Na rysunku przerywaną czerwoną linią zaznaczono granicę kontynentu.
Mapa polityczna Europy
Źródło: Aotearoa, licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 6
Przyjrzyj się zamieszczonej powyżej politycznej mapie Europy i z wybranymi nazwami mieszkańców państw tego kontynentu utwórz rzeczowniki, dodając przyrostki: pseudo-, arcy-, super-,eks-.
R1ENm5M8HIGLh
Pamiętaj o poprawnej pisowni ortograficznej. W razie konieczności skorzystaj ze słownika ortograficznego.
Zapoznaj się z opisem zamieszczonej powyżej politycznej mapy Europy i z wybranymi nazwami mieszkańców państw tego kontynentu utwórz rzeczowniki, dodając przyrostki: pseudo-, arcy-, super-, eks-.
uzupełnij treść
Pamiętaj o poprawnej pisowni ortograficznej. W razie konieczności skorzystaj ze słownika ortograficznego.
Ćwiczenie interaktywne - należy uzupełnić wniosek, przeciągając odpowiednie elementy.
Ćwiczenie interaktywne - należy uzupełnić wniosek, przeciągając odpowiednie elementy.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 8
R18Wuzg47ZwFf
Zadanie interaktywne.
Zadanie interaktywne.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!
Cząstkę „euro-” zawsze piszemy łącznie z wyrazami, których „europejskość” ma ona podkreślać, np. „eurobarometr”, „europarlament”.
Ćwiczenie 9
Sformułuj i zapisz własne wyjaśnienia poniższych słów z przedrostkiem „euro-”. Uzasadnij, dlaczego jedna z tych nazw nie pasuje do pozostałych.
europarlamentarzysta
eurodeputowany
eurosejm
Rh8ughBHEoqGl
Pamiętaj o właściwej pisowni przedrostka „euro-”. W razie konieczności skorzystaj ze słownika języka polskiego.
Europarlamentarzysta to poseł do Parlamentu Europejskiego.
Eurodeputowany to również poseł, synonim europarlamentarzysty.
Eurosejm to miejsce obrad Parlamentu Europejskiego, wyraz ten nie pasuje do „europarlamentarzysty” i „eurodeputowanego”, gdyż słowa te określają ludzi, a eurosejm odnosi się również do miejsca.
Sprawdź, czy umiesz!
Ćwiczenie 10
Zastąp poniższe wyrazy z cząstką euro- dłuższym wyrażeniem według podanego wzoru.
eurozwolennik – zwolennik Unii Europejskiej
euroklub – ...
euromiasto – ...
europarlament – ...
euroobywatel – ...
europrojekt – ...
eurobarometr – ...
eurobiurokracja – ...
RSfmAGhqxPLU8
Pisz krótko, hasłowo. Pamiętaj, że przedrostek „euro-” wskazuje na ścisły związek pojęcia z Unią Europejską.
euroklub – klub zajmujący się sprawami europejskimi
euromiasto – miasto ściśle współpracujące z innym partnerskim miastem w Unii Europejskiej
europalament – Parlament Europejski
euroobywatel – obywatel Unii Europejskiej
europrojekt – projekt w ramach Unii Europejskiej
eurobarometr – badania opnii pulicznej w ramach Unii Europejskiej
eurobiurokracja – biurokracja w Unii Europejskiej
Ćwiczenie 11
Znajdź ukryte wśród liter wyrazy - 2 przymiotniki, 2 rzeczowniki i 4 czasowniki, które zawierają przedrostki.
R1ak2cqcBIMlI
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 11
Podaj po dwa przymiotniki, rzeczowniki i czasowniki, które zawierają przedrostki.
uzupełnij treść
Pamiętaj, że przedrostek znajduje się przed podstawą słowotwórczą.
