Na zdjęciu na planszy do gry leżą drewniane, okrągłe żetony. Na każdym jest wypalona liczba.
Na zdjęciu na planszy do gry leżą drewniane, okrągłe żetony. Na każdym jest wypalona liczba.
Liczebniki - słowa, które się liczą
Liczebniki
Źródło: domena publiczna.
Warto wiedzieć!
Do wyrażania ilości, wielokrotności lub kolejności służą w języku liczebniki. Są to wyrazy, które oznaczają zbiory określonych rzeczy, obiektów i zjawisk („pięć”, „pięcioro”), kolejność („piąty”), a nawet części zapisywane za pomocą tradycyjnych ułamków („ćwierć”, „pół”, „półtora”). Nie zawsze jednak potrafimy podać konkretne liczby dla pewnych zjawisk. Sięgamy wówczas po przybliżone dane opisowe, a ściślej mówiąc, używamy słów mówiących o wielkości, natężeniu lub osłabieniu czegoś.
Ciekawostka
Liczebniki występują w większości języków świata. Za wyjątek uchodzi język pirahã z dżungli amazońskiej. W języku tym występują tylko wyrazy „hoi” (mało) i „baagiso” (dużo).
Liczebniki wokół nas
Ćwiczenie 1
R1dodA6n36xGZ
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Odgadnij zagadki i wpisz odpowiedzi słownie.
Ile jest miesięcy w roku? ....................
Gra się w ile ogni? ............
Który jest zwycięzca? ................
Ile dni ma maj? ....................................
Ilu było rozbójników? ........................
Który miesiąc to lipiec? ..............
Które koło u wozu jest zbędne? ............
Ile jest stron świata? ............
Ile jest znaków zodiaku? ....................
W którym niebie jest najlepiej? ................
Ile się wtrąca groszy? ............
Ile jest cudów świata? ............
Ilu królów przyszło do Betlejem? ............
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o.
REYmjDPUrcu8X
Animacja filmowa przedstawiająca trzy kaczki idące jedna za drugą przez zielone pole w słoneczną pogodę. Po drodze mijają domek, wiatraki i bele siana. Co jakiś czas do tej grupy dołącza kolejna kaczka. Dwie z nich są zakryte białymi chustkami, tak że widać im tylko oczy i nóżki. W końcowej części filmu ukazuje się kaczor, który zastanawia się, ile było kaczek: sześć czy osiem. W filmie kaczor widział osiem kaczek, w tym dwie zakryte chustkami. Na końcu pojawia się plansza: scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego". czerwiec 2015.
Animacja filmowa przedstawiająca trzy kaczki idące jedna za drugą przez zielone pole w słoneczną pogodę. Po drodze mijają domek, wiatraki i bele siana. Co jakiś czas do tej grupy dołącza kolejna kaczka. Dwie z nich są zakryte białymi chustkami, tak że widać im tylko oczy i nóżki. W końcowej części filmu ukazuje się kaczor, który zastanawia się, ile było kaczek: sześć czy osiem. W filmie kaczor widział osiem kaczek, w tym dwie zakryte chustkami. Na końcu pojawia się plansza: scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego". czerwiec 2015.
Trudny rachunek
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., Trudny rachunek, muzyka: audiojungle.net, licencja: CC BY 3.0.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., Trudny rachunek, muzyka: audiojungle.net, licencja: CC BY 3.0.
Animacja filmowa przedstawiająca trzy kaczki idące jedna za drugą przez zielone pole w słoneczną pogodę. Po drodze mijają domek, wiatraki i bele siana. Co jakiś czas do tej grupy dołącza kolejna kaczka. Dwie z nich są zakryte białymi chustkami, tak że widać im tylko oczy i nóżki. W końcowej części filmu ukazuje się kaczor, który zastanawia się, ile było kaczek: sześć czy osiem. W filmie kaczor widział osiem kaczek, w tym dwie zakryte chustkami. Na końcu pojawia się plansza: scenariusz i realizacja Contentplus.pl, na zlecenie Uniwersytetu Wrocławskiego, w ramach projektu "E‑podręczniki do kształcenia ogólnego". czerwiec 2015.
Polecenie 1
Obejrzyj film Trudny rachunek. Ustal, ile kaczek w nim wystąpiło. Jak myślisz, dlaczego kaczorowi trudno było je policzyć?
R1cuPHFlDMjQC
(Uzupełnij).
Polecenie 1
Przeczytaj opis alternatywny filmu Trudny rachunek. Ustal, ile kaczek w nim wystąpiło. Jak myślisz, dlaczego kaczorowi trudno było je policzyć?
R1HtxBPPxcvBb
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 2
R4166nOXsMQok
Przeczytaj głośno wiersz Juliana Tuwima Trudny rachunek. Cyfry w nawiasach zastąp liczebnikami w odpowiednich formach.
Uwaga: Pamiętaj, że wszystkie wersy zaczynają się wielką literą.
Przeczytaj głośno wiersz Juliana Tuwima Trudny rachunek. Cyfry w nawiasach zastąp liczebnikami w odpowiednich formach.
Uwaga: Pamiętaj, że wszystkie wersy zaczynają się wielką literą.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
Przeczytaj poniższą tabelę wyników Mistrzostw Europy piłkarzy ręcznych i odpowiedz całym zdaniem na pytania tutaj lub w zeszycie. Zapisz poprawne formy liczebników.
Mecz
Data
Kraj
Wynik
Kraj
Mecz o miejsce 5/6
30.01.2010 (godz. 11:30)
Dania
34:27
Hiszpania
Półfinał 1
30.01.2010 (godz. 14:00)
Islandia
28:36
Francja
Półfinał 2
30.01.2010 (godz. 16:30)
Chorwacja
24:21
Polska
Mecz o brąz
31.01.2010 (godz. 15:00)
Polska
26:29
Islandia
Finał
31.01.2010 (godz. 17:30)
Chorwacja
21:25
Francja
RETlrMPr4tkUe
Które miejsce zajęli Polacy?
R1U6Ps8DWqwhX
Kiedy obył się finał?
R1TwzuODA75yr
O której godzinie rozpoczął się mecz Chorwatów z Polakami?
R1TCivYUGq05s
Iloma bramkami przegrali Hiszpanie z Duńczykami?
RLMyxnvq4O2ci
Ile bramek zdobyli łącznie Polacy w rundzie finałowej?
RezERl87R36EH
O której godzinie rozpoczął się mecz o brąz?
R1PWMvYnTMwOC
Iloma bramkami wygrali w finale Francuzi?
Pamiętaj, żeby odpowiadać pełnymi zdaniami. Każde zdanie rozpoczynaj wielką literą, a kończ kropką. Możesz wykonać obliczenia matematyczne, które ułatwią ci udzielenie odpowiedzi na pytania.
Polacy zajęli czwarte miejsce.
Finał odbył się trzydziestegopierwszego stycznia dwa tysiące dziesiątego roku o godzinie siedemnastej trzydzieści.
Mecz Chorwatów z Polakami rozpoczął się o godzinie szesnastej trzydzieści.
Hiszpanie przegrali z Duńczykami siedmioma bramkami.
W rundzie finałowej Polacy zdobyli łącznie czterdzieści siedem bramek.
Mecz o brąz rozpoczął się o godzinie piętnastej.
Francuzi wygrali w finale czterema bramkami.
Liczebniki i ich rodzaje
R144DYvhimDmD
Grafika przedstawia tabelę z tekstem: liczebnik – samodzielna, odmienna część mowy, która najczęściej łączy się z rzeczownikiem i dopasowuje do niego swoją formę; odpowiada na pytania: ile?, ilu?, który z kolei?, np. dziewięć, milion, pół, jedna druga, pierwszy, siódmy, dwa tysiące ósmy; funkcja: określanie liczby osób, zwierząt, rzeczy, zjawisk, np. trzydzieści lat, dwieście złotych, pół chleba, ćwierć gruszki, dwa chomiki; kolejności osób, zwierząt, rzeczy, zjawisk, np. piąty kawałek chleba, trzeci w kolejce, pięćdziesiąty z rzędu, pierwszy zachód słońca
Liczebnik
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ze względu na budowę wyróżniamy liczebniki proste i złożone.
Liczebniki proste składają się z jednego członu i są jednym samodzielnym wyrazem, np. dwa, pięć, dziesięć. Z kolei liczebniki złożone mają budowę wieloczłonową (siedemdziesiąt, czterdziestojednoletni) lub składają się z kilku wyrazów (dwadzieścia siedem, sto dwadzieścia trzy).
Liczebnik
Określa liczebność
Porządkuje kolejność
Wskazuje części
Określa skład zbiorów
Główny
Porządkowy
Ułamkowy
Zbiorowy
dwa trzy dziesięć
drugi trzeci dziesiąty
pół półtora ćwierć
dwoje troje dziesięcioro
Liczebniki główne i porządkowe
R9giRLYwJMi1o
Grafika przedstawia głowę dziecka z komiksowym dymkiem. w dymku znajduje się tekst: Pamiętaj! Liczebniki główne nazywają liczbę (ilość) czegoś, np. dwa, trzydziestu i odpowiadają na pytania ile? ilu? Odmieniają się przez przypadki i rodzaje. Liczebniki porządkowe nazywają kolejność w zbiorze elementów, np. drugi, trzydziesta. Odpowiadają na pytanie: który (która które) z kolei? Odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje.
Liczebniki główne i porządkowe
Źródło: a. nn., domena publiczna.
Ćwiczenie 4
RB3Wdra6r0lMU
Wskaż liczebnik w każdym zdaniu.
Wskaż liczebnik w każdym zdaniu.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 5
RS4OofFqUrVqD
Zapisz pytania, na jakie odpowiadają liczebniki w zdaniach, oraz określ, które są liczebnikami głównymi, a które porządkowymi. Skorzystaj z informacji zawartych w dymku powyżej. Urodziłem się w tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym ósmym roku. Pytanie: Tu uzupełnij Liczebnik: Tu uzupełnij Mam dwóch braci. Pytanie: Tu uzupełnij Liczebnik: Tu uzupełnij Dostałam od babci dziesięć złotych. Pytanie: Tu uzupełnij Liczebnik: Tu uzupełnij Wczoraj miałem pięć lekcji. Pytanie: Tu uzupełnij Liczebnik: Tu uzupełnij
Zapisz pytania, na jakie odpowiadają liczebniki w zdaniach, oraz określ, które są liczebnikami głównymi, a które porządkowymi. Skorzystaj z informacji zawartych w dymku powyżej. Urodziłem się w tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym ósmym roku. Pytanie: Tu uzupełnij Liczebnik: Tu uzupełnij Mam dwóch braci. Pytanie: Tu uzupełnij Liczebnik: Tu uzupełnij Dostałam od babci dziesięć złotych. Pytanie: Tu uzupełnij Liczebnik: Tu uzupełnij Wczoraj miałem pięć lekcji. Pytanie: Tu uzupełnij Liczebnik: Tu uzupełnij
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6
R1GjXc8LKCBKd
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7
Odmień przez przypadki podane związki liczebnika z rzeczownikiem. Zapisz odmianę poniżej lub w zeszycie.
dwaj chłopcy, dwa słonie, dwie dziewczynki
R1VQXNVmSYkTv
Miejsce na notatki
W podanych związkach występują liczebniki główne, które odmieniają się przez przypadki i rodzaje. Jeśli masz wątpliwości, skorzystaj ze słownika języka polskiego.
Odmiana podanych związków liczebnika z rzeczownikiem:
M. dwaj chłopcy D. dwóch chłopców C. dwóm chłopcom B. dwóch chłopców N. dwoma chłopcami Ms. dwóch chłopcach W. dwaj chłopcy!
M. dwa słonie D. dwóch słoni C. dwóm słoniom B. dwa słonie N. dwoma słoniami Ms. dwóch słoniach W. dwa słonie!
M. dwie dziewczynki D. dwóch dziewczynek C. dwóm dziewczynkom B. dwie dziewczynki N. dwiema dziewczynkami Ms. dwóch dziewczynkach W. dwie dziewczynki!
1
Ćwiczenie 8
RlHNXqspeQxH41
W poniższych powiedzeniach zapisano liczby w nawiasach. Uzupełnij zdania o liczebniki odpowiadające tym liczbom. Następnie zapisz hasło, które utworzą litery wyróżnione w zdaniach uzupełnionych o liczebniki główne. Wycisnął ze mnie (7) Tu uzupełnij poty. Martasłuchała go (1) Tu uzupełnij uchem. Wziąłeś ze sobą (2) Tu uzupełnij śniadanie? Musisz zawsze wtrącać swoje (3) Tu uzupełnij grosze? Chciał z Alicją porozmawiać w (4) Tu uzupełnij oczy. Przewrócił się na (2) Tu uzupełnij bok. Będę zły jak (100) Tu uzupełnij diabłów! Hasło: Tu uzupełnij!
W poniższych powiedzeniach zapisano liczby w nawiasach. Uzupełnij zdania o liczebniki odpowiadające tym liczbom. Następnie zapisz hasło, które utworzą litery wyróżnione w zdaniach uzupełnionych o liczebniki główne. Wycisnął ze mnie (7) Tu uzupełnij poty. Martasłuchała go (1) Tu uzupełnij uchem. Wziąłeś ze sobą (2) Tu uzupełnij śniadanie? Musisz zawsze wtrącać swoje (3) Tu uzupełnij grosze? Chciał z Alicją porozmawiać w (4) Tu uzupełnij oczy. Przewrócił się na (2) Tu uzupełnij bok. Będę zły jak (100) Tu uzupełnij diabłów! Hasło: Tu uzupełnij!
Do podanych powiedzeń dopisz liczebnik w odpowiedniej formie. Wyróżnione litery w zdaniach, w które wstawiłeś liczebniki główne, utworzą hasło. Zapisz je poniżej.
Wycisnął ze mnie (7) .............. poty. Martasłuchała go (1) ............ uchem.
Wziąłeś ze sobą (2) ............ śniadanie?
Musisz zawsze wtrącać swoje (3) ............ grosze?
Chciał z Alicją porozmawiać w (4) ............ oczy.
Przewrócił się na (2) ............ bok.
Będę zły jak (100) ............ diabłów!
Hasło: ......................!
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RzNJlgilOPlGT
Ćwiczenie 8
Wycisnął ze mnie (7) Tu uzupełnij poty. Marta słuchała go (1) Tu uzupełnij uchem. Wziąłeś ze sobą (2) Tu uzupełnij śniadanie? Musisz zawsze wtrącać swoje (3) Tu uzupełnij grosze? Chciał z Alicją porozmawiać w (4) Tu uzupełnij oczy. Przewrócił się na (2) Tu uzupełnij bok. Będę zły jak (100) Tu uzupełnij diabłów!
Wycisnął ze mnie (7) Tu uzupełnij poty. Marta słuchała go (1) Tu uzupełnij uchem. Wziąłeś ze sobą (2) Tu uzupełnij śniadanie? Musisz zawsze wtrącać swoje (3) Tu uzupełnij grosze? Chciał z Alicją porozmawiać w (4) Tu uzupełnij oczy. Przewrócił się na (2) Tu uzupełnij bok. Będę zły jak (100) Tu uzupełnij diabłów!
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RnjK7fsL9PRgQ
Fotografia barwna przedstawiająca pierwszą stronę kalendarza ściennego, składającego się z kartek do codziennego wyrywania. Na kartce z fotografii w pierwszej linii od góry widnieje napis STYCZEŃ 2007. Poniżej drobniejszym drukiem: 1. Dzień. Poniżej w dwóch kolumnach o dwóch wierszach zapisane skrótami informacje o godzinach wschodów i zachodów Słońca oraz Księżyca. Po lewej stronie: Wsch. Sł. – 7.45, Zach. Sł. – 15.34. Po prawej: Wsch. Ks. – 9.27, Zach. Ks. – 16.51. Poniżej duża liczba jeden i trzy wiersze tekstu. W pierwszym nazwa dnia: Poniedziałek, a poniżej: Nowy Rok. Na samym dole w jednej linii trzy imiona: Wilhelma, Mieczysława, Mieszka, zapisane w przeciwieństwie do pozostałych napisów czcionką pochyłą, tzw. kursywą. To informacja o tym, że tego dnia część ludzi nosząca jedno z tych imion ma imieniny. Wszystkie napisy w tym kalendarzu są wyśrodkowane. Czerwony kolor, którym je wydrukowano, informuje o tym, że jest to dzień ustawowo wolny od pracy.
Kartka z kalendarza: 1 stycznia 2007 r.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
R1RNq7nIYPCNo
Ćwiczenie 9
Uzupełnij zdania, zapisując słowami liczebniki porządkowe, które na powyższej kartce z kalendarza zostały zapisane przy użyciu cyfr. Pamiętaj o poprawnej pisowni liczebników. Dzisiaj jest (1.) Tu uzupełnij dzień Nowego Roku (2007) Tu uzupełnij. (1.) Tu uzupełnij dnia stycznia Słońce wzejdzie o godzinie (7.45) Tu uzupełnij, a zajdzie o godzinie (15.34) Tu uzupełnij. Wschód Księżyca nastąpi o godzinie (9.27) Tu uzupełnij, a zachód o godzinie 16.51 Tu uzupełnij.
Uzupełnij zdania, zapisując słowami liczebniki porządkowe, które na powyższej kartce z kalendarza zostały zapisane przy użyciu cyfr. Pamiętaj o poprawnej pisowni liczebników. Dzisiaj jest (1.) Tu uzupełnij dzień Nowego Roku (2007) Tu uzupełnij. (1.) Tu uzupełnij dnia stycznia Słońce wzejdzie o godzinie (7.45) Tu uzupełnij, a zajdzie o godzinie (15.34) Tu uzupełnij. Wschód Księżyca nastąpi o godzinie (9.27) Tu uzupełnij, a zachód o godzinie 16.51 Tu uzupełnij.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R14213Q9N84rA
Ćwiczenie 9
Uzupełnij zdania, zapisując słowami liczebniki porządkowe, które w opisie kartki z kalendarza zostały zapisane przy użyciu cyfr. Pamiętaj o poprawnej pisowni liczebników.
Uzupełnij zdania, zapisując słowami liczebniki porządkowe, które w opisie kartki z kalendarza zostały zapisane przy użyciu cyfr. Pamiętaj o poprawnej pisowni liczebników.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Liczebniki zbiorowe i ułamkowe
R1aqaVRm12ApM
Grafika przedstawia głowę dziecka z profilu oraz dymek komiksowy. W dymku znajduje się tekst: Pamiętaj! Liczebniki zbiorowe nazywają liczbę elementów, które są: rzeczownikami bez liczby pojedynczej, np. troje drzwi, czworo nożyczek; zbiorem osób różnej płci, np. pięcioro uczniów (dwie dziewczynki i trzech chłopców), dwoje rodziców (mama i tata); młodymi istot żywych, np. troje dzieci, pięcioro kurcząt. Odmieniają się przez przypadki. Liczebniki ułamkowe nazywają liczby, które nie są liczbami całkowitymi, np. trzy czwarte, dwie setne, pół. Niektóre liczebniki ułamkowe odmieniają się przez przypadki, np. jednej piątej, jedną piątą, zaś inne nie odmieniają się, np. pół.
Liczebniki zbiorowe i ułamkowe
Źródło: a. nn., domena publiczna.
Ćwiczenie 10
RxI0nUJw16mhT
Zadanie interaktywne polega na prawidłowym uzupełnieniu komórek tabeli.
Zadanie interaktywne polega na prawidłowym uzupełnieniu komórek tabeli.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 11
RwZZDMf5rjZt7
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tekstu poprawnymi formami liczebników zbiorowych.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tekstu poprawnymi formami liczebników zbiorowych.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 12
RYselF9f7Q6rC
Wpisz w puste miejsca odpowiednie formy liczebnika "pięcioro". Spotkałam się z Tu uzupełnij starych znajomych. Nasza kotka urodziła Tu uzupełnij kociąt. Tu uzupełnij moich przyjaciół chcę podarować książki. W klasie nie było Tu uzupełnij uczniów.
Wpisz w puste miejsca odpowiednie formy liczebnika "pięcioro". Spotkałam się z Tu uzupełnij starych znajomych. Nasza kotka urodziła Tu uzupełnij kociąt. Tu uzupełnij moich przyjaciół chcę podarować książki. W klasie nie było Tu uzupełnij uczniów.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 13
R12T4kEISAqOL
Uzupełnij zdania zapisanymi słownie liczebnikami zbiorowymi wraz z określanymi rzeczownikami. (5 dzieci) Tu uzupełnij bawiło się w piaskownicy. Po stawie pływało (6 łabędziątka) Tu uzupełnij. Pani Aniela jest babcią (8 wnuczęta) Tu uzupełnij. Suczka przypatruje się uważnie swoim (4 szczenięta) Tu uzupełnij. Brakuje nam (7 nożyczki) Tu uzupełnij. Opowiadałem koledze o (2 źrebięta) Tu uzupełnij. Na wycieczkę z klasą pojechała wychowawczyni z (3 rodzice) Tu uzupełnij.
Uzupełnij zdania zapisanymi słownie liczebnikami zbiorowymi wraz z określanymi rzeczownikami. (5 dzieci) Tu uzupełnij bawiło się w piaskownicy. Po stawie pływało (6 łabędziątka) Tu uzupełnij. Pani Aniela jest babcią (8 wnuczęta) Tu uzupełnij. Suczka przypatruje się uważnie swoim (4 szczenięta) Tu uzupełnij. Brakuje nam (7 nożyczki) Tu uzupełnij. Opowiadałem koledze o (2 źrebięta) Tu uzupełnij. Na wycieczkę z klasą pojechała wychowawczyni z (3 rodzice) Tu uzupełnij.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 14
Sprawdź, które spośród wymienionych rzeczowników nie mają liczby pojedynczej. Zapisz je tutaj lub w zeszycie.
Zamień liczby przed podanymi rzeczownikami na liczebnik jeden lub jedna i spróbuj je przeczytać. Na pewno zauważysz, że niektóre z nich brzmią nienaturalnie. W celu rozwiania wątpliwości przypomnij sobie podpowiedzi zawarte w drugim graficznym dymku lub skorzystaj ze słownika języka polskiego. Pamiętaj, że skrót „blp” oznacza brak liczby pojedynczej.
Rzeczowniki, które nie mają liczby pojedynczej, to: skrzypce, widły, sanki, majtki, nożyce, drzwi, spodnie, szczypce, grabie.
RmMrP8eBDvOov
Zorientowana poziomo fotografia barwna w kolorze sepii przedstawiająca troje skrzypiec ustawionych na ciemnym blacie jedne za drugimi, pionowo na prawym boku. Pierwsze widoczne w całości i wypełniające pierwszy plan skrzypce zwrócone są główką w lewą stronę. Główki drugich nie widać, a trzecie skryte są w połowie za prawą krawędzią kadru.
Skrzypce
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Ćwiczenie 15
Określ, ile skrzypiec znajduje się na powyższej fotografii.
RwQXSteKTICXY
(Uzupełnij).
Pamiętaj o użyciu właściwej formy liczebnika zbiorowego.
Na fotografii znajduje się troje skrzypiec.
Ćwiczenie 15
Na podstawie opisu powyższej fotografii zapisz, ile skrzypiec się na niej znajduje. Pamiętaj o użyciu właściwej formy liczebnika zbiorowego.
R19rz4PEBE6nv
(Uzupełnij).
Pamiętaj o użyciu właściwej formy liczebnika zbiorowego.
Na fotografii znajduje się troje skrzypiec.
R14tRMzd7yUrq
Zorientowana poziomo fotografia barwna ukazująca w centrum kadru 7 warchlaków stłoczonych w jamie pośród suchych liści i gałązek. 6 małych dziczków, których ciała pokryte są szaro‑brązową szczeciną z ciemnymi paskami wzdłuż grzbietów, skierowało ryjki w stronę widza. Tylko jeden z lewej strony odwrócony jest do tyłu.
Warchlaki
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Ćwiczenie 16
Na podstawie powyższej fotografii określ, ile warchlaków skryło się w jamie.
R7pCxFdXy11rJ
(Uzupełnij).
Pamiętaj o użyciu w odpowiedzi liczebnika zbiorowego.
W jamie skryło się siedmioro warchlaków.
Ćwiczenie 16
Na podstawie opisu powyższej fotografii zapisz, ile warchlaków skryło się w jamie.
RsiaQCHWmjoR7
(Uzupełnij).
Pamiętaj o użyciu w odpowiedzi liczebnika zbiorowego.
W jamie skryło się siedmioro warchlaków.
RuTZlCyGPuOYX
Zorientowana poziomo fotografia barwna przedstawiająca nauczycielkę i uczniów siedzących w klasie. Nauczycielka, blondynka o prostych włosach opadających na ramiona, jest widoczna z lewej strony fotografii tylko częściowo. Zza pionowej krawędzi fotografii widać jej pół głowy, prawe ramię. Bok pleców ma okrytych jasnym sweterkiem. Jego rękaw został podciągnięty powyżej łokcia, a fragment rozpiętej poły okrywa biodra. Kobieta ma ciemnobrązowe spodnie. Na fotografii widać część uda prawej nogi i założoną na nie lewą nogę widoczną od połowy łydki w górę. Na skierowanym ku środkowi kadru lewym kolanie i prawym przedramieniu spoczywa rozłożony duży zeszyt przytrzymywany od dołu skrytą pod nim prawą dłonią. Lewa ręka, której widoczne są tylko palce, spoczywa płasko na środku zeszytu. Od tyłu widać tylko prawy kontur jej twarzy skierowanej w stronę siedzących naprzeciw niej za stołami o błękitnych blatach uczniów. Jest ich 4 w 1. rzędzie – 2 dziewczynki po bokach i 2 chłopców na środku. Za nimi w 2. rzędzie jeszcze 2 osoby. Z lewej – widoczny pomiędzy dziewczynką a chłopcem z 1. rzędu – kolejny chłopiec. 2 osoba skryta jest za uśmiechniętym blondynkiem, z prawej strony w 1. rzędzie – nie wiadomo, czy to chłopiec, czy dziewczynka. Wszyscy uczniowie są ubrani w granatowe sweterki i białe koszule, których niezbyt duże kołnierzyki zostały rozpięte pod szyją. Z zainteresowaniem spoglądają w stronę nauczycielki. W tle niezbyt wyraźnie ukazana ściana jasnobrązowej barwy. Z lewej strony 2 tablice z przypiętymi kolorowymi kartkami. Lewą widać tylko częściowo, gdyż nie zmieściła się cała w kadrze.
Uczniowie
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
R10NKKWO7PpVC
Ćwiczenie 17
Uzupełnij odpowiedzi słownym zapisem liczebników zbiorowych. Wybierz je spośród liczebników podanych poniżej. Pamiętaj o zachowaniu odpowiedniej formy liczebnika zbiorowego. Ile osób znajduje się na fotografii? Odpowiedź: 1. siedmioro, 2. cztery, 3. czterech, 4. siedem, 5. sześcioro, 6. czworo, 7. sześciu, 8. siedmiu, 9. sześć.
Ilu uczniów znajduje się na fotografii? Odpowiedź: 1. siedmioro, 2. cztery, 3. czterech, 4. siedem, 5. sześcioro, 6. czworo, 7. sześciu, 8. siedmiu, 9. sześć.
Ile dzieci siedzi w pierwszym rzędzie? Odpowiedź: 1. siedmioro, 2. cztery, 3. czterech, 4. siedem, 5. sześcioro, 6. czworo, 7. sześciu, 8. siedmiu, 9. sześć.
Uzupełnij odpowiedzi słownym zapisem liczebników zbiorowych. Wybierz je spośród liczebników podanych poniżej. Pamiętaj o zachowaniu odpowiedniej formy liczebnika zbiorowego. Ile osób znajduje się na fotografii? Odpowiedź: 1. siedmioro, 2. cztery, 3. czterech, 4. siedem, 5. sześcioro, 6. czworo, 7. sześciu, 8. siedmiu, 9. sześć.
Ilu uczniów znajduje się na fotografii? Odpowiedź: 1. siedmioro, 2. cztery, 3. czterech, 4. siedem, 5. sześcioro, 6. czworo, 7. sześciu, 8. siedmiu, 9. sześć.
Ile dzieci siedzi w pierwszym rzędzie? Odpowiedź: 1. siedmioro, 2. cztery, 3. czterech, 4. siedem, 5. sześcioro, 6. czworo, 7. sześciu, 8. siedmiu, 9. sześć.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RPpgMnsearjT7
Ćwiczenie 17
Uzupełnij odpowiedzi słownym zapisem liczebników zbiorowych. Wybierz je spośród liczebników podanych poniżej. Pamiętaj o zachowaniu odpowiedniej formy liczebnika zbiorowego.
Uzupełnij odpowiedzi słownym zapisem liczebników zbiorowych. Wybierz je spośród liczebników podanych poniżej. Pamiętaj o zachowaniu odpowiedniej formy liczebnika zbiorowego.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 18
R8UA6gg8zY469
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 19
Ułóż zdania z czterema wybranymi związkami wyrazowymi z poprzedniego ćwiczenia.
R6TJHtd8sJPKO
Miejsce na notatki
Użyj związków wyrazowych:
zamknąć na cztery spusty,
dzielić włos na czworo,
mówić piąte przez dziesiąte,
grać pierwsze skrzypce,
w stu procentach,
powiedzieć coś ni w pięć, ni w dziewięć,
postawić coś na jedną kartę.
Przykładowe zdania:
Karol jest w stu procentach zadowolony z wyniku uzyskanego w konkursie.
Lewandowski gra pierwsze skrzypce w reprezentacji.
W tym konkursie postawiłem wszystko na jedną kartę.
Kłótnia między dziewczętami z klasy to dzielenie włosa na czworo.
Ćwiczenie 20
R1eAL53FREjW8
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tekstu poprzez dopisanie liczebników i określeniu ich typów.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tekstu poprzez dopisanie liczebników i określeniu ich typów.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 21
RUTM5XJzdyJud
Odpowiedziami na poniższe pytania są znane przysłowia. Korzystając z liczebników podanych pod pytaniami, wpisz właściwe odpowiedzi. 1. Wiele radości to ile pociech? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
2. Coś lichego to od ilu boleści? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
3. Sprytny, cwany to kuty na ile nóg? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
4. Nie ma co jeść, gdzie ile kucharek? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
5. Do ilu razy sztuka? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
6. Intuicja to który zmysł? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
7. Za którą górą dzieją się baśnie? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
8. Cztery kąty i który piec? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
9. Który korzysta, gdzie dwóch się bije? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
10. Które koty za płoty? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
Odpowiedziami na poniższe pytania są znane przysłowia. Korzystając z liczebników podanych pod pytaniami, wpisz właściwe odpowiedzi. 1. Wiele radości to ile pociech? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
2. Coś lichego to od ilu boleści? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
3. Sprytny, cwany to kuty na ile nóg? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
4. Nie ma co jeść, gdzie ile kucharek? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
5. Do ilu razy sztuka? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
6. Intuicja to który zmysł? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
7. Za którą górą dzieją się baśnie? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
8. Cztery kąty i który piec? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
9. Który korzysta, gdzie dwóch się bije? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
10. Które koty za płoty? 1. cztery, 2. sto, 3. pierwsze, 4. sześć, 5. trzeci, 6. szósty, 7. siódmą, 8. piąty, 9. trzech, 10. siedmiu
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 22
RqO2AQXXugygO
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tytułów książek właściwymi liczebnikami.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tytułów książek właściwymi liczebnikami.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 23
Określ typ, przypadek oraz rodzaj liczebników z poprzedniego ćwiczenia. Odpowiedzi zapisz poniżej lub w zeszycie.
R1e4PNGhnihSa
Pamiętaj, że liczebniki główne i porządkowe odmieniają się przez rodzaje: liczba pojedyncza - męski, żeński i nijaki; liczba mnoga - męskoosobowy i niemęskoosobowy. Liczebniki zbiorowe nie odmieniają się przez rodzaje.
Liczebniki: - osiemdziesiąt (dni) - liczebnik główny; mianownik; rodzaj niemęskoosobowy; - siódmej (klasy) - liczebnik porządkowy; dopełniacz; rodzaj żeński; - pięcioro (dzieci) - liczebnik zbiorowy; mianownik; - pierwsza (miłość) - liczebnik porządkowy; mianownik; rodzaj żeński; - szóstego (księżyca) - liczebnik porządkowy; dopełniacz; rodzaj męski; - dziesięć (stron) - liczebnik główny; mianownik; rodzaj niemęskoosobowy; - siódme (wtajemniczenie) - liczebnik porządkowy; mianownik; rodzaj nijaki.
Ciekawostka
Dworzec to miejsce, gdzie często używamy liczebników porządkowych. Są one stosowane do oznaczenia kolejności peronów, torów, wagonów i miejsc w wagonie. Na przykład peron 3. (trzeci), tor 2. (drugi), wagon 5. (piąty) miejsce 12. (dwunaste). Dzięki tym liczebnikom nie zgubimy się na peronie i łatwo odnajdziemy miejsce, z którego odjeżdża nasz pociąg.
RMso9Iu0ebun4
Fotografia przedstawiająca dwie kasy biletowe: dwunastą i trzynastą na Dworcu Głównym we Wrocławiu. Przy kasach stoją kolejki. Ludzie są zwróceni frontem do kas. W kolejce do kasy numer trzynaście stoi sześć osób. Kolejka do kasy dwunastej jest częściowo zasłonięta. Na prawo od kas widać fragment holu dworca, przez który idą ludzie.
Dworzec Główny we Wrocławiu
Źródło: Wikimedia Commons, Barbara Maliszewska, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1ewWAxMZ7A74
Ćwiczenie 24
Przyjrzyj się powyższej ilustracji. Uzupełnij zapisanymi słownie liczebnikami zdania odnoszące się do ilustracji przedstawiającej kasy na dworcu. Pamiętaj o właściwej pisowni liczebników. Na dworcu do kas biletowych oznaczonych numerami (12) 1. trzynastej, 2. dwanaście, 3. trzeci, 4. dwunasta, 5. trzynasta, 6. trzynaście, 7. Trzecią, 8. trzecia, 9. trzy, 10. dwunastej i (13) 1. trzynastej, 2. dwanaście, 3. trzeci, 4. dwunasta, 5. trzynasta, 6. trzynaście, 7. Trzecią, 8. trzecia, 9. trzy, 10. dwunastej ustawiły się dwie kolejki podróżnych. (3) 1. trzynastej, 2. dwanaście, 3. trzeci, 4. dwunasta, 5. trzynasta, 6. trzynaście, 7. Trzecią, 8. trzecia, 9. trzy, 10. dwunastej osobą w kolejce do kasy (13) 1. trzynastej, 2. dwanaście, 3. trzeci, 4. dwunasta, 5. trzynasta, 6. trzynaście, 7. Trzecią, 8. trzecia, 9. trzy, 10. dwunastej jest pani z czerwoną walizką.
Przyjrzyj się powyższej ilustracji. Uzupełnij zapisanymi słownie liczebnikami zdania odnoszące się do ilustracji przedstawiającej kasy na dworcu. Pamiętaj o właściwej pisowni liczebników. Na dworcu do kas biletowych oznaczonych numerami (12) 1. trzynastej, 2. dwanaście, 3. trzeci, 4. dwunasta, 5. trzynasta, 6. trzynaście, 7. Trzecią, 8. trzecia, 9. trzy, 10. dwunastej i (13) 1. trzynastej, 2. dwanaście, 3. trzeci, 4. dwunasta, 5. trzynasta, 6. trzynaście, 7. Trzecią, 8. trzecia, 9. trzy, 10. dwunastej ustawiły się dwie kolejki podróżnych. (3) 1. trzynastej, 2. dwanaście, 3. trzeci, 4. dwunasta, 5. trzynasta, 6. trzynaście, 7. Trzecią, 8. trzecia, 9. trzy, 10. dwunastej osobą w kolejce do kasy (13) 1. trzynastej, 2. dwanaście, 3. trzeci, 4. dwunasta, 5. trzynasta, 6. trzynaście, 7. Trzecią, 8. trzecia, 9. trzy, 10. dwunastej jest pani z czerwoną walizką.
Kiedy odczytujemy daty, stosujemy liczebniki porządkowe, które odpowiadają na pytanie: który z kolei?
Urodziłam się dwudziestego dziewiątego lipca dwa tysiące piątego roku.
Ćwiczenie 25
R3OQ89dirlkM0
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tabeli poprawnie zapisanymi w odpowiednich rubrykach liczebnikami.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tabeli poprawnie zapisanymi w odpowiednich rubrykach liczebnikami.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 26
Ry7U3oWQTKkx4
Zapisz słowami liczby. Zwróć uwagę na poprawny zapis liczebników. 5 Tu uzupełnij 10 Tu uzupełnij 56 Tu uzupełnij 2006 Tu uzupełnij 962 Tu uzupełnij 129 000 Tu uzupełnij 1 000 000 Tu uzupełnij
Zapisz słowami liczby. Zwróć uwagę na poprawny zapis liczebników. 5 Tu uzupełnij 10 Tu uzupełnij 56 Tu uzupełnij 2006 Tu uzupełnij 962 Tu uzupełnij 129 000 Tu uzupełnij 1 000 000 Tu uzupełnij
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 27
RbUMKBcC7zM9o
Cyfry zastąp słowami. Tu uzupełnij (2) trzecie naszej klasy brało udział w wycieczce. Już Tu uzupełnij (1) dnia każdy miał ciekawe przygody. Wszyscy przywieźli z wyprawy album z Tu uzupełnij (1000) zdjęć. Niebawem podzielimy się wspomnieniami z Tu uzupełnij (5) osobami, które nie mogły z nami pojechać. Przywieźliśmy dla nich ze Tu uzupełnij (100) prezentów i mnóstwo pozdrowień – chyba od Tu uzupełnij (20) spotkanych osób. Na następną wycieczkę musi pojechać cała klasa, czyli Tu uzupełnij (24) uczniów!
Cyfry zastąp słowami. Tu uzupełnij (2) trzecie naszej klasy brało udział w wycieczce. Już Tu uzupełnij (1) dnia każdy miał ciekawe przygody. Wszyscy przywieźli z wyprawy album z Tu uzupełnij (1000) zdjęć. Niebawem podzielimy się wspomnieniami z Tu uzupełnij (5) osobami, które nie mogły z nami pojechać. Przywieźliśmy dla nich ze Tu uzupełnij (100) prezentów i mnóstwo pozdrowień – chyba od Tu uzupełnij (20) spotkanych osób. Na następną wycieczkę musi pojechać cała klasa, czyli Tu uzupełnij (24) uczniów!
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 28
R1N2zOPDEO53c
Wiedząc, że Rzymianie do zapisu liczb używali siedmiu liter, z których każda oznaczała określoną cyfrę lub liczbę, zapisz słownie liczby. Pamiętaj o właściwej pisowni liczebników. I = 1; V = 5; X = 10; L = 50; C = 100; D = 500; M = 1000 IX Tu uzupełnij DCL Tu uzupełnij VI Tu uzupełnij MM Tu uzupełnij LX Tu uzupełnij CLXI Tu uzupełnij
Wiedząc, że Rzymianie do zapisu liczb używali siedmiu liter, z których każda oznaczała określoną cyfrę lub liczbę, zapisz słownie liczby. Pamiętaj o właściwej pisowni liczebników. I = 1; V = 5; X = 10; L = 50; C = 100; D = 500; M = 1000 IX Tu uzupełnij DCL Tu uzupełnij VI Tu uzupełnij MM Tu uzupełnij LX Tu uzupełnij CLXI Tu uzupełnij
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 29
RNrJLLkMdv0zC
Jakie miesiące ukryły się pod cyframi rzymskimi? III Tu uzupełnij V Tu uzupełnij XI Tu uzupełnij VIII Tu uzupełnij IV Tu uzupełnij IX Tu uzupełnij
Jakie miesiące ukryły się pod cyframi rzymskimi? III Tu uzupełnij V Tu uzupełnij XI Tu uzupełnij VIII Tu uzupełnij IV Tu uzupełnij IX Tu uzupełnij
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RvwK8HIz3KQm8
Zdjęcie przedstawiające stary, okrągły budzik w metalowej obudowie stojący na rozłożonej gazecie. U dołu podpierają go dwie toczone nóżki. Górę wieńczy dzwonek z ustawionym pionowo uchwytem w kształcie pierścienia. Na pożółkłej tarczy umieszczono rzymskie numery godzin. Zegar ten posiada cztery wskazówki: godzinową, minutową, sekundową oraz budzikową.
Zegar
Źródło: Pixabay, domena publiczna.
Ćwiczenie 30
Na tarczy budzika przedstawionego na powyższej fotografii oznaczono cyframi rzymskimi dwanaście godzin. Wypisz w słupku rzymskie cyfry z budzika i dopisz słownie odpowiadające im liczebniki.
RDullt4ksuqa6
Pamiętaj, że przy odczycie godzin stosuje się liczebniki porządkowe.
Rzymskie cyfry na tarczy budzika i ich słowny zapis:
I pierwsza II druga III trzecia IV czwarta V piąta VI szósta VII siódma VIII ósma IX dziewiąta X dziesiąta XI jedenasta XII dwunasta
Ćwiczenie 30
Na tarczy budzików często oznaczano godziny cyframi rzymskimi. Poniżej wypisano niektóre cyfry rzymskie oznaczające godziny. Dopisz do nich stosowny liczebnik.
II
III
IV
VI
VII
VIII
IX
XI
XII
R1c5eR8jpp9Om
(Uzupełnij).
Pamiętaj, że przy odczycie godzin stosuje się liczebniki porządkowe.
Niektóre cyfry oznaczające godziny i ich słowny zapis:
II druga
III trzecia
IV czwarta
VI szósta
VII siódma
VIII ósma
IX dziewiąta
XI jedenasta
XII dwunasta
Ćwiczenie 31
RxCFydw2v87Na
Zadanie interaktywne. Należy zaznaczyć odpowiedni skrót przypadka, w którym występuje wyróżniony rzeczownik.
Zadanie interaktywne. Należy zaznaczyć odpowiedni skrót przypadka, w którym występuje wyróżniony rzeczownik.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 32
R1bdoNkrp64ze
Rozpoznaj formy fleksyjne liczebników w zdaniach. Wpisz poprawne odpowiedzi do tabeli.
Rozpoznaj formy fleksyjne liczebników w zdaniach. Wpisz poprawne odpowiedzi do tabeli.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 33
RBR78H7urEZYP
Zadanie interaktywne. Należy słownie zapisać podane liczebniki.
Zadanie interaktywne. Należy słownie zapisać podane liczebniki.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 34
RMVG037g9WpEW
Zadanie interaktywne. Należy podać liczebniki we właściwej formie przypadka.
Zadanie interaktywne. Należy podać liczebniki we właściwej formie przypadka.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0. Contentplus.pl sp. z o.o.
Ćwiczenie 35
R1YGcUX8hrMOI
Połącz przypadek, w którym występuje liczebnik z odpowiednim zdaniem. Przekazano ulotki tysiącu mieszkańcom naszej dzielnicy. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Pójdziemy na zakupy z dwiema torbami. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Kwoka zagarnia pod skrzydła troje kurcząt. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Trzy samochody stały na parkingu. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Dwóch pań nie było na zebraniu. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Myślę o drugiej propozycji. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz
Połącz przypadek, w którym występuje liczebnik z odpowiednim zdaniem. Przekazano ulotki tysiącu mieszkańcom naszej dzielnicy. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Pójdziemy na zakupy z dwiema torbami. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Kwoka zagarnia pod skrzydła troje kurcząt. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Trzy samochody stały na parkingu. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Dwóch pań nie było na zebraniu. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz Myślę o drugiej propozycji. Możliwe odpowiedzi: 1. miejscownik, 2. mianownik, 3. biernik, 4. celownik, 5. narzędnik, 6. dopełniacz
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Zasady poprawnościowe stosowania liczebników
1) Odmieniamy tylko drugą część liczby stanowiącej rok, np. tysiąc dziewięćset osiemdziesiąty trzeci, dwa tysiące dwudziesty pierwszy. Człony odnoszące się do tysięcy i setek nie odmieniają się, to znaczy wymawiamy je w formie liczebnika głównego (jeden, dwa, dwa tysiące). Odmieniają się tylko ostatnie dwie cyfry w formie liczebnika porządkowego (pierwszy, drugi, jedenasty). Wyjątek stanowią liczebniki oznaczające daty, które nie zawierają dziesiątek ani jedności, np. rok tysiąc dziewięćsetny, dwutysięczny.
2) Jeśli w zapisie daty miesiąc oznaczyliśmy cyfrą rzymską, nie stawiamy kropek przed i po tej cyfrze, np. 12 VI 2023 r.
3) Miesiąc odczytujemy w dacie zawsze w formie dopełniacza, np. 12.06.2023 r. - dwunasty czerwca dwa tysiące dwudziestego trzeciego roku. Natomiast dzień możemy odczytać na dwa sposoby w zależności, na jakie pytanie odpowiadamy:
jeżeli odpowiadamy na pytanie Który jest dzień?, stosujemy formę mianownika, np. dwunasty czerwca,
odpowiadając na pytanie typu Którego to będzie dnia?, stosujemy formę dopełniacza, np. dwunastego (dnia) czerwca.
4) W zapisie godziny stosujemy kropkę lub dwukropek, jeśli chcemy oddzielić godziny od minut, np. godzina 20.10, 11.30, 18:45, 21:10. Stosowanie dwukropka jest rzadsze.
5) Jeśli wyrażamy liczebniki za pomocą liczb, pamiętamy o ważnej zasadzie interpunkcyjnej: po liczebnikach porządkowych pojawia się kropka, np.:
dwa samochody = 2 samochody (liczebnik główny);
mój drugi komputer = mój 2. komputer (liczebnik porządkowy).
6) Niepoprawne jest dodawanie końcówek fleksyjnych do cyfr np.: 1‑go, w 6‑tym, o 7‑ej, 2023‑ego. Zapis cyfrowo‑słowny można stosować tylko wtedy, gdy zapisujemy wyrazy utworzone od połączenia liczebnika i przymiotnika: XIX‑wieczny, 1‑osobowy, 5‑kondygnacyjny, 7‑letni.
Ćwiczenie 36
RH71UuDVfAk0P
Wybierz poprawne zapisy dat. 15. lipca 15. VII. 15 VII 15 lipca 15.07. 1410 roku odbyła się bitwa pod Grunwaldem.
Proszę przesłać ten dokument do 17-ego maja 17 maja 17.V. 17 V 2015 roku.
Poznań, dnia 3-go maja 3 maja 3. maja 3. 05 3. 05. 2010 roku.
Polska oficjalnie wstąpiła do Unii Europejskiej 1.-go maja 1.V. 1 V 1. Maja 1 maja 2004 roku.
Wybierz poprawne zapisy dat. 15. lipca 15. VII. 15 VII 15 lipca 15.07. 1410 roku odbyła się bitwa pod Grunwaldem.
Proszę przesłać ten dokument do 17-ego maja 17 maja 17.V. 17 V 2015 roku.
Poznań, dnia 3-go maja 3 maja 3. maja 3. 05 3. 05. 2010 roku.
Polska oficjalnie wstąpiła do Unii Europejskiej 1.-go maja 1.V. 1 V 1. Maja 1 maja 2004 roku.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Sprawdź, czy umiesz!
R1aZQ5Mz8h4PL
Ćwiczenie 37
Uzupełnij informacje o polskich królach, zapisując słownie liczebniki porządkowe w nawiasach. Pamiętaj o właściwej pisowni. Kazimierz (I) Tu uzupełnij Odnowiciel – urodził się (25 lipca 1016) Tu uzupełnij roku, zmarł (19 marca 1058) Tu uzupełnij roku w Poznaniu.
Uzupełnij informacje o polskich królach, zapisując słownie liczebniki porządkowe w nawiasach. Pamiętaj o właściwej pisowni. Kazimierz (I) Tu uzupełnij Odnowiciel – urodził się (25 lipca 1016) Tu uzupełnij roku, zmarł (19 marca 1058) Tu uzupełnij roku w Poznaniu.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 38
Rg8J3GVRTChly
Zapisz słownie wyrażenia. Jeśli trzeba, rozwiń skróty. 134. strona Tu uzupełnij z 5. tomu Tu uzupełnij 5104 zł – Tu uzupełnij 6/10 dkg – Tu uzupełnij 15% wydatków – Tu uzupełnij IV w. p.n.e. – Tu uzupełnij 5 kurcząt – Tu uzupełnij XX jubileusz – Tu uzupełnij
Zapisz słownie wyrażenia. Jeśli trzeba, rozwiń skróty. 134. strona Tu uzupełnij z 5. tomu Tu uzupełnij 5104 zł – Tu uzupełnij 6/10 dkg – Tu uzupełnij 15% wydatków – Tu uzupełnij IV w. p.n.e. – Tu uzupełnij 5 kurcząt – Tu uzupełnij XX jubileusz – Tu uzupełnij
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
