Piszemy streszczenie
Warto wiedzieć!
Streszczenie to forma wypowiedzi, której celem jest przedstawienie treści utworu. Polega na przekształceniu tekstu lub utworu literackiego, „zmniejszeniu” objętości, ale przy zachowaniu najważniejszych elementów jego treści. W przypadku tekstów wielowątkowych (np. epopei lub powieści) streszczenie może dotyczyć losów tylko jednego wybranego bohatera.
Przeczytaj poniższy wiersz Józefa Ratajczaka i wykonaj związane z nim ćwiczenia.
Osiołek na drodzeSzedł osiołek
ścieżką krętą
do miasta
na wielkie święto.Mówiono mu:
„Idźże prosto,
nie unikaj dróg
i mostów!Musisz szybko iść
do celu,
by się cieszyć i weselić.”Lecz osiołek
z drogi zboczył,
piął się wciąż
po stromym zboczu.Śmiał się, śpiewał:
„W tym przyjemność,
że święto jest wciąż
przede mną.Bo gdy w sercu
kwitną róże,
droga wcale
się nie dłuży.”Wreszcie jest w miasteczku osioł.
Z wesołą się żegna drogą.
Chce powitać wszystkich głośno,
a tu nie ma już nikogo.Orkiestra przestała grać,
ludzie poszli spać,
nie tańczy nikt na tarasie,
nie ma lodów
ani kiełbasek.Osiołek ze smutkiem grzbiet ugiął.
„Nie było się po co spieszyć.
Dobrze jeszcze, że szedłem długo,
bo się po drodze mogłem nacieszyć!”Źródło: Józef Ratajczak, Osiołek na drodze, [w:] Józef Ratajczak, Pierwsze wiersze, Warszawa 1983, s. 24.
Jak najkrócej odpowiedz na pytania:
Kto, dokąd i w jakim celu wędrował?
Co mu mówiono?
Co zobaczył u celu swej podróży?
Jaki wyciągnął wniosek?
Na podstawie wiersza Józefa Ratajczaka pt. „Osiołek na drodze” wyjaśnij, w jaki sposób osiołek tłumaczy sobie okoliczności, w których się znalazł.
Odwołując się do treści wiersza Józefa Ratajczaka, zredaguj zwięzły tekst o przygodzie osiołka. Swoje streszczenie zapisz poniżej lub w zeszycie.
Przeczytaj tekst Niemądry żółw
, którego autorem jest Bruno Ferrero[czyt. bruno ferero], a następnie wykonaj związane z nim ćwiczenia.
Niemądry żółwPewnego dnia w odległej dolinie zaczął padać deszcz i padał tak długo, że cała wieś została zalana. Jeszcze trochę i sponad ciągle przybierającej wody widać by było jedynie szczyty gór.
Nagle dał się słyszeć jakiś płacz. To płakał żółw: najpowolniejszy i najmniej rozsądny ze wszystkich żółwi na świecie.
– Dlaczego płaczesz? – zapytała przelatująca ponad nim gęś.
– Tonę! – zaszlochał żółw. – Tobie to dobrze, potrafisz fruwać. Ale moje nogi są tak krótkie, że dotarcie do szczytu góry zajmie mi co najmniej miesiąc!
– A cóż to za ceregiele? – ucięła krótko gęś. – Zawołam moją siostrę i razem zaniesiemy cię na górę!
Gdy gęsi powróciły, woda sięgała już szyi żółwia. Zniżyły lot, trzymając w dziobach giętką gałązkę. Żółw uchwycił za nią i z głośnym szumem skrzydeł gęsi wzniosły się w powietrze.
Leciały tak ponad wodą w stronę gór, gdzie schroniła się już cała grupa żółwi.
Bowiem inne, mądrzejsze żółwie, kiedy tylko zauważyły, że poziom wody zaczyna wzrastać, natychmiast wyruszyły w góry. Mimo to teraz były bardzo zadowolone, widząc dwa lecące ptaki, które uratowały najpowolniejszego, głupiutkiego żółwia.
Zaczęły wznosić okrzyki radości i chórem zaśpiewały na cześć odważnych ptaków.
– Niech żyją! Hurra! Śpiewajmy razem dla bohaterskich gęsi!
Znajdując się jeszcze w powietrzu, najpowolniejszy i najgłupszy żółw także zapragnął dołączyć do chóru swych braci. Otworzył pyszczek, którym trzymał gałąź i zaśpiewał:
– Hip, hip, hurra… AAAACH!!!
Źródło: Bruno Ferrero, Niemądry żółw, [w:] Bruno Ferrero, 40 opowiadań na pustyni, tłum. Ewa Ramz, Warszawa 2002, s. 10–11.
Odwołując się do tekstu pt. „Niemądry żółw”, określ, ile części można wyodrębnić w tej opowieści.
Zapoznaj się z poniższymi fotografiami, które mogłyby być ilustracjami do przeczytanego tekstu. Zatytułuj je.
Zredaguj plan wydarzeń opowiadania o żółwiu
Skróć kolejne akapity tekstu o żółwiu i gęsiach i zapisz streszczenie tekstu poniżej lub w zeszycie.