Gdzie znaleźć ósmy cud świata?
Warto wiedzieć!
Dopisz do wyrazu cud jak najwięcej skojarzeń, a następnie zastanów się, co dla ciebie oznacza to słowo i co ty mógłbyś uznać za prawdziwy cud.
Przeczytaj zamieszczoną poniżej część artykułu hasłowego wyrazu „cud”, a następnie wykonaj ćwiczenie 1.
m IV, D. -u, Ms. cudzie; lm M. -a (-y)
1. «zjawisko, które według wierzeń religijnych nie wynika z praw przyrody, lecz daje się wytłumaczyć tylko interwencją Boga»
2. «rzecz, zjawisko niepospolite, niezwykłe, wywołujące zdumienie, podziw; także osoba lub rzecz doskonała, bardzo piękna»
Ułóż dwa zdania ze słowem „cud” tak, aby w każdym z nich ujęte zostało jedno jego znaczenie.
Ułóż zdania z powyższymi związkami wyrazowymi.
Starożytni Grecy za cuda świata uważali siedem słynnych budowli i dzieł sztuki, które takie miano zyskały ze względu na swój monumentalizm, wyjątkowe walory artystyczne czy niezwykłe rozwiązania techniczne.
Cuda starożytnego świata
Cud | Data | Budowniczy | Zniszczone | Przyczyna |
|---|---|---|---|---|
Piramida Cheopsa | 2550 p.n.e. | Egipcjanie | ciągle istnieje | brak |
Wiszące ogrody Semiramidy | 600 p.n.e. | Babilończycy | po I wieku p.n.e. | trzęsienie ziemi |
Świątynia Artemidy w Efezie | 550 p.n.e. | Persowie, Grecy | 356 p.n.e. | ogień |
Posąg Zeusa w Olimpii | 435 p.n.e. | Grecy | V–VI wiek n.e. | ogień |
Mauzoleum w Halikarnasie | 351 p.n.e. | Persowie, Grecy | w 1494 n.e. | trzęsienie ziemi |
Kolos Rodyjski | 292–280 p.n.e. | Grecy | 224 p.n.e. | trzęsienie ziemi |
Latarnia morska na Faros | III wiek p.n.e. | Egipcjanie | 1303–1480 n.e. | trzęsienie ziemi |
Ustal, co zdecydowało o tym, że powyższe budowle uznano za „cudowne”. Zapisz swoje wnioski.
Wybierz trzy spośród siedmiu cudów świata i ułóż zdania z ich nazwami.
Wypisz trzy synonimy do wyrazu „cud”.
Stwórz własną listę „siedmiu cudów Polski”, które warto zobaczyć. Możesz dołączyć do niej zdjęcia, krótkie opisy i zachętę do obejrzenia wybranych przez ciebie niezwykłych miejsc, budowli czy dzieł znajdujących się w naszym kraju.
Cudownie zachwycające mogą być nadprzyrodzone zjawiska, piękne przedmioty lub monumentalne budowle, ale mianem „cudownych” określić można także wartości duchowe. Dom i rodzina, ale także ojczyzna (kojarząca się z rodzimym miejscem czy wspólnotą) to zwykłe - niezwykłe wartości, bez których trudno wyobrazić sobie szczęśliwą codzienność.
Przeczytaj lub wysłuchaj fraszki Jana Kochanowskiego „Na dom w Czarnolesie”, a następnie wykonaj ćwiczenia.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DCUoim7Az
Nagranie recytacji fraszki "Na dom w Czarnolesie".
Na dom w CzarnolesiePanie, to moja praca, a zdarzenie Twojezdarzenie Twoje;
RaczyszRaczysz błogosławieństwo dać do końca swoje!
Inszy niechaj pałace marmórowemarmórowe mają
I szczerym złotogłowemzłotogłowem ściany obijają,
Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym,
A Ty mięmię zdrowiem opatrz i sumnieniemsumnieniem czystym,
Pożywieniem ućciwym, ludzką życzliwością,
Obyczajmi znośnymi, nieprzykrą starością.Źródło: Jan Kochanowski, Na dom w Czarnolesie, [w:] Jan Kochanowski, Fraszki, Pieśni i Treny, Warszawa 2005, s. 37.
Do kogo zwraca się podmiot liryczny w wierszu „Na dom w Czarnolesie”? Zacytuj odpowiedni fragment z tekstu.
Wyjaśnij własnymi słowami znaczenie poniższej prośby:
„A Ty mię zdrowiem opatrz i sumienniem czystym,
Pożywieniem ućciwym, ludzką życzliwością,
Obyczajmi znośnymi, nieprzykrą starością”.
Wskaż, na czym podmiotowi lirycznemu nie zależy. Zacytuj odpowiedni fragment fraszki „Na dom w Czarnolesie”.
Podziel poniższe wartości, na te które ceni podmiot liryczny oraz te, które są ważne dla innych ludzi. Umieść je na odpowiednich szalach wagi.
Wypisz wartości ważne dla podmiotu lirycznego. Porównaj je z wartościami ważnymi dla ciebie i twojej rodziny. Uzupełnij poniższe pola i zapisz wnioski.
Sprawdź, czy umiesz!
W formie kilkuzdaniowej notatki rozstrzygnij, czy można traktować swoją ojczyznę jak rodzinny dom. Uzasadnij własne zdanie.
Napisz rozprawkę, w której potwierdzisz słuszność twierdzenia, że rodzina to prawdziwy ósmy cud świata. Odwołaj się do informacji zawartych w lekcji, fraszki Jana Kochanowskiego „Na dom w Czarnolesie” oraz do innego wybranego tekstu literackiego. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 wyrazów.
Wraz z kolegami i koleżankami z klasy zorganizuj szkolny konkurs recytatorski pt. „Dom, rodzina i ojczyzna w polskiej poezji”. O pomoc w przygotowaniu tego przedsięwzięcia poproście swoich nauczycieli, rodziców, dyrekcję szkoły. Jeśli będzie to możliwe, zaproście na spotkanie osobę, która na co dzień zajmuje się głosową interpretacją tekstów, np. aktora. Poszukajcie sponsorów, którzy zafundują atrakcyjne nagrody dla zwycięzców.