RIksHO9Q8TNJv

Wyzwanie: sprzątanie!

Rysunek przedstawia cztery gniazda z bocianami, umieszczone na wysokich platformach na tle niebieskiego, prawie bezchmurnego nieba. W dwóch gniazdach są po trzy bociany, w jednym tylko dwa. W czwartym, na pierwszym planie, cztery bociany. Bociany są białe z czarnymi ogonami i czerwonymi dziobami.
Paralaksa – bocianowo
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., Paralaksa – bocianowo, licencja: CC BY 3.0.
Paralaksa – bocianowo
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., Paralaksa – bocianowo, licencja: CC BY 3.0.

Warto wiedzieć!

Nic tak dobrze nie wpływa na nastrój człowieka, jak spacer po lesie czy wizyta w ogrodzie botanicznym. Naukowcy udowodnili kojący wpływ natury na naszą psychikę. Jeśli spędzamy czas na łonie przyrody, jesteśmy szczęśliwsi.

Polecenie 1

Wybierz się do najbliższego parku, ogrodu czy lasu i stwórz fotorelację z wycieczki pt. „Świat jest piękny”.

RJGrwtJo4tN5p
(Uzupełnij).
Polecenie 1

Wybierz się do najbliższego parku, ogrodu czy lasu i opowiedz o swoich wrażeniach z wycieczki.

RBhCLAjFaxlWg

Zapoznaj się z filmem pt. „Piękno i brzydota świata”, a następnie wykonaj polecenia.

R1bMYOV3aI8ED
Polecenie 2

Który z siedmiu cudów świata natury najbardziej cię zachwycił? Uzasadnij swój wybór.

RwzBvOqUfhhR2
(Uzupełnij).
Polecenie 3

W jaki sposób dbasz o piękno przyrody? Rozejrzyj się wokół siebie i zaplanuj działania mające na celu upiększenie jakiegoś zakątka.

RTehFW10J4mQR
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Wybierz trzy miejsca w Polsce, które według ciebie są cudami natury. Napisz krótkie uzasadnienie swojego wyboru.

RozVR7nngehe0
(Uzupełnij).

Dziś wiele osób postępuje ekologicznie. Taka postawa to nie tylko moda, ale przede wszystkim mądre i odpowiedzialne korzystanie z naturalnego bogactwa świata.  Dbanie o przyrodę, to przejaw troski o własny kraj.

RQTMlDUyn4Szl
Ćwiczenie 1
Połącz wyrażenia frazeologiczne z odpowiednimi definicjami. Matka Natura Możliwe odpowiedzi: 1. Obszar, na którym rośnie dużo roślin, nieskażony zanieczyszczeniem., 2. Wewnętrzny pierwotny nakaz, który skłania ludzi i zwierzęta do takiego, a nie innego działania zgodnego z naturą., 3. Przyroda jako siła kształtująca człowieka i jego otoczenie., 4. Coś niezwykłego, odbiegającego od przyjętych norm i przyzwyczajeń., 5. Kompozycja plastyczna przedstawiająca nieruchome obiekty, takie jak kwiaty, owoce i przedmioty codziennego użytku. Martwa natura Możliwe odpowiedzi: 1. Obszar, na którym rośnie dużo roślin, nieskażony zanieczyszczeniem., 2. Wewnętrzny pierwotny nakaz, który skłania ludzi i zwierzęta do takiego, a nie innego działania zgodnego z naturą., 3. Przyroda jako siła kształtująca człowieka i jego otoczenie., 4. Coś niezwykłego, odbiegającego od przyjętych norm i przyzwyczajeń., 5. Kompozycja plastyczna przedstawiająca nieruchome obiekty, takie jak kwiaty, owoce i przedmioty codziennego użytku. Wybryk natury Możliwe odpowiedzi: 1. Obszar, na którym rośnie dużo roślin, nieskażony zanieczyszczeniem., 2. Wewnętrzny pierwotny nakaz, który skłania ludzi i zwierzęta do takiego, a nie innego działania zgodnego z naturą., 3. Przyroda jako siła kształtująca człowieka i jego otoczenie., 4. Coś niezwykłego, odbiegającego od przyjętych norm i przyzwyczajeń., 5. Kompozycja plastyczna przedstawiająca nieruchome obiekty, takie jak kwiaty, owoce i przedmioty codziennego użytku. Łono natury Możliwe odpowiedzi: 1. Obszar, na którym rośnie dużo roślin, nieskażony zanieczyszczeniem., 2. Wewnętrzny pierwotny nakaz, który skłania ludzi i zwierzęta do takiego, a nie innego działania zgodnego z naturą., 3. Przyroda jako siła kształtująca człowieka i jego otoczenie., 4. Coś niezwykłego, odbiegającego od przyjętych norm i przyzwyczajeń., 5. Kompozycja plastyczna przedstawiająca nieruchome obiekty, takie jak kwiaty, owoce i przedmioty codziennego użytku. Zew natury Możliwe odpowiedzi: 1. Obszar, na którym rośnie dużo roślin, nieskażony zanieczyszczeniem., 2. Wewnętrzny pierwotny nakaz, który skłania ludzi i zwierzęta do takiego, a nie innego działania zgodnego z naturą., 3. Przyroda jako siła kształtująca człowieka i jego otoczenie., 4. Coś niezwykłego, odbiegającego od przyjętych norm i przyzwyczajeń., 5. Kompozycja plastyczna przedstawiająca nieruchome obiekty, takie jak kwiaty, owoce i przedmioty codziennego użytku.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RK6YQlVQaAmLj
Łubin – droga polna
Źródło: Stanisław Masłowski, Łubin – droga polna, 1909, akwarela, domena publiczna.
Ćwiczenie 2

Zastanów się i odpowiedz na pytania:

  • Kto według ciebie wyrzuca śmieci w niedozwolonych miejscach?

  • Co kieruje człowiekiem, który to robi?

  • Jak można nazwać taką osobę?

RUqNvS9otAkNW

Przeczytaj zamieszczony poniżej fragment książki Pawła Wakuły Na tropie sześcioptaka zatytułowany Sprzątanie Świata i wykonaj ćwiczenia.

Sprzątanie ŚwiataPaweł Wakuła
Paweł Wakuła Sprzątanie Świata

[Leśniczy Fryderyk] Piątek z zafrasowaną miną szedł przez las, pchając przed sobą dziecięcy wózeczek. […]
Czego to ludzie nie wyrzucali w lesie! Piątek widział już całe stosy puszek po piwie, gruz, stare lodówki, wraki samochodów i dziesiątki zużytych opon. Pewnego razu pośrodku leśnej polany natknął się na rozpruty tapczan i dwa podniszczone fotele na kółkach.
Leśniczy zachodził w głowę: co kieruje człowiekiem, który wywozi do lasu niemal całe wyposażenie swojego salonu? Czy nie ma śmietnika pod domem?
Oczywiście, za takie wykroczenie grozi surowa kara. Piątek nieraz srożył się, wypisywał mandaty, apelował do sumień i uczciwości… Ale na próżno.
Ludzie wciąż wywozili śmieci do lasu. […]
Nagle podskoczył jak oparzony, bo ktoś zatrąbił za jego plecami. Odwrócił się, żeby powiedzieć parę cierpkich słów dowcipnisiowi, ale tym razem nie był to Wąsacz i jego rozrywkowa kompania.
Na drodze stała ciężarówka z napisem „Gruby Feluś – skup złomu”, wymalowanym koślawymi literami na burcie.
– Korzysta pan z pięknej pogody, żeby pospacerować, co? – wyszczerzył zęby kierowca.
– Nie pańska sprawa – odparł kwaśno Piątek.
– Bez urazy! – zawołał Feluś. – Przecież widzę, że znalazł pan ten szmelc w lesie. Niech go pan wrzuci na pakę i siada obok mnie do szoferki. Podrzucę pana do leśniczówki!
Po chwili jechali razem w stronę Klechd.
– Ten wózek to właściwie sam plastik i szmaty – stwierdził kierowca. – Ale ja go i tak wezmę, bo patrzeć nie mogę, jak takie graty zaśmiecają las.
– Jestem panu wdzięczny – zapewnił go Piątek. – Niewielu jest takich ludzi, jak pan.
– Co też pan mówi! – zaprotestował Feluś. – Właśnie, że jest nas dużo! Zresztą sam się pan przekona jutro!
– Jutro? – zdziwił się Piątek. – A co takiego jest jutro?
– Nie wie pan? – zaśmiał się Feluś. – Trzeci weekend września!
– I co z tego?
– Wielka akcja Sprzątania Świata! – zawołał kierowca. – Do pańskiego leśnictwa przyjadą dzieci ze szkoły w Krzekiszkach, żeby oczyścić las ze śmieci! A to, co uzbierają, zawiozę na wysypisko. […]
Nazajutrz rano Piątek stawił się w umówionym miejscu. Mimo wczesnej pory pod lasem czekał już na niego autokar z uczniami ze Szkoły Podstawowej w Krzekiszkach oraz ciężarówka Grubego Felusia.
Nauczycielki ustawiły dzieci w dwuszeregu, a potem rozdały im plastikowe worki i rękawice.
– Dzień dobry panu! – zawołała wesoło jedna z nich, niewysoka, rudowłosa dziewczyna. – Dzieci, przywitajcie się z panem leśniczym! […]
Nauczycielka wyciągnęła do Piątka dłoń.
– Na imię mi Klotylda! […]
– Dzieci! – Nauczycielka odwróciła się do swoich podopiecznych. – Będziemy szli za panem leśniczym w odstępie dziesięciu kroków jedno od drugiego. Puszki, butelki i papiery pakujemy do worków. Jeśli znajdziecie coś ciężkiego, wołajcie, wspólnie spróbujemy zwlec to na skraj lasu!
Ruszyli tyralierąt2MCXz8p5R_000tp001tyralierą. Co chwila któreś z dzieci schylało się i doładowywało do worka jakiś śmieć. […]
Gdy ostatni worek znalazł swoje miejsce na pace ciężarówki, okazało się, że sterta śmieci wznosi się wysoko ponad szoferką. 
Piątek nie spodziewał się, że będzie ich aż tyle.
– Czy widzicie ten stos? – spytała nauczycielka. – Jest olbrzymi jak głupota tych, którzy wyrzucili śmieci w lesie. Zanieczyszczając środowisko, ludzie podcinają gałąź, na której sami siedzą! Prawda, panie leśniczy?
Piątek odchrząknął. […]
– Ale jest ktoś, kto zrobił dla tego lasu o wiele więcej niż ja, pan Felicjan i pan leśniczy – powiedziała poważnym tonem Klotylda.
– Kto? – spytała pierwsza z brzegu, pucołowata dziewczynka.
– Wy! – odparła nauczycielka. […] – Każdy z was przyczynił się do oczyszczenia naszej planety ze śmieci, którymi zasypali ją dorośli! Dziś przed snem możecie z dumą spojrzeć w lustro! […]
Z niknącej za zakrętem ciężarówki Felusia oderwał się jakiś biały kształt i poturlał do rowu.
– Co to było? – spytała Klotylda, osłaniając oczy od słońca.
– Reklamówka ze śmieciami – wzruszył ramionami Piątek. – Zaraz ją zabiorę i wyrzucę do śmietnika w mieście…

k_1 Źródło: Paweł Wakuła, Na tropie sześciopaka, Kraków 2015.
Ćwiczenie 3

Wyszukaj w tekście Sprzątanie Świata zdanie, w którym zawarte jest przesłanie do ludzi. Wyjaśnij, jak je rozumiesz.

RnFIVh2mf5arS
Ćwiczenie 4
R1YAgRiumnLV0
[Leśniczy Fryderyk] Piątek z zafrasowaną miną szedł przez las, pchając przed sobą dziecięcy wózeczek. […] Czego to ludzie nie wyrzucali w lesie! Piątek widział już całe stosy puszek po piwie, gruz, stare lodówki, wraki samochodów i dziesiątki zużytych opon. Pewnego razu pośrodku leśnej polany natknął się na rozpruty tapczan i dwa podniszczone fotele na kółkach. Leśniczy zachodził w głowę: co kieruje człowiekiem, który wywozi do lasu niemal całe wyposażenie swojego salonu? Czy nie ma śmietnika pod domem? Oczywiście za takie wykroczenie grozi surowa kara. Piątek nieraz srożył się, wypisywał mandaty, apelował do sumień i uczciwości… Ale na próżno. Ludzie wciąż wywozili śmieci do lasu. […] Nagle podskoczył jak oparzony, bo ktoś zatrąbił za jego plecami. Odwrócił się, żeby powiedzieć parę cierpkich słów dowcipnisiowi, ale tym razem nie był to wąsacz i jego rozrywkowa kompania. Na drodze stała ciężarówka z napisem „Gruby Feluś – skup złomu” wymalowanym koślawymi literami na burcie. – Korzysta pan z pięknej pogody, żeby pospacerować, co? – wyszczerzył zęby kierowca. – Nie pańska sprawa – odparł kwaśno Piątek. – Bez urazy! – zawołał Feluś. – Przecież widzę, że znalazł pan ten szmelc w lesie. Niech go pan wrzuci na pakę i siada obok mnie do szoferki. Podrzucę pana do leśniczówki! Po chwili jechali razem w stronę Klechd. – Ten wózek, to właściwie sam plastik i szmaty – stwierdził kierowca. – Ale ja go i tak wezmę, bo patrzeć nie mogę, jak takie graty zaśmiecają las. – Jestem panu wdzięczny – zapewnił go Piątek. – Niewielu jest takich ludzi jak pan. – Co też pan mówi! – zaprotestował Feluś. – Właśnie, że jest nas dużo! Zresztą sam się pan przekona jutro! – Jutro? – zdziwił się Piątek. – A co takiego jest jutro? – Nie wie pan? – zaśmiał się Feluś. – Trzeci weekend września! – I co z tego? – Wielka akcja Sprzątania Świata! – zawołał kierowca. – Do pańskiego leśnictwa przyjadą dzieci ze szkoły w Krzekiszkach, żeby oczyścić las ze śmieci! A to, co uzbierają, zawiozę na wysypisko. […] Nazajutrz rano Piątek stawił się w umówionym miejscu. Mimo wczesnej pory pod lasem czekał już na niego autokar z uczniami ze szkoły podstawowej w Krzekiszkach oraz ciężarówka Grubego Felusia. Nauczycielki ustawiły dzieci w dwuszeregu, a potem rozdały im plastikowe worki i rękawice. – Dzień dobry panu! – zawołała wesoło jedna z nich, niewysoka rudowłosa dziewczyna. – Dzieci, przywitajcie się z panem leśniczym! […] Nauczycielka wyciągnęła do Piątka dłoń. – Na imię mi Klotylda! […] – Dzieci! – Nauczycielka odwróciła się do swoich podopiecznych. – Będziemy szli za panem leśniczym w odstępie dziesięciu kroków jedno od drugiego. Puszki, butelki i papiery pakujemy do worków. Jeśli znajdziecie coś ciężkiego, wołajcie, wspólnie spróbujemy zwlec to na skraj lasu! Ruszyli tyralierą. Co chwila któreś z dzieci schylało się i doładowało do worka jakiś śmieć. […] Gdy ostatni worek znalazł swoje miejsce na pace ciężarówki, okazało się, że sterta śmieci wznosi się wysoko ponad szoferką […]. Piątek nie spodziewał się, że będzie ich aż tyle. – Czy widzicie ten stos? – spytała nauczycielka. – Jest olbrzymi jak głupota tych, którzy wyrzucili śmieci w lesie. Zanieczyszczając środowisko, ludzie podcinają gałąź, na której sami siedzą! Prawda, panie leśniczy? Piątek odchrząknął. […] – Ale jest ktoś, kto zrobił dla tego lasu o wiele więcej niż ja, pan Felicjan i pan leśniczy – powiedziała poważnym tonem Klotylda. – Kto? – spytała pierwsza z brzegu pucołowata dziewczynka. – Wy! – odparła nauczycielka. […] – Każdy z was przyczynił się do oczyszczenia naszej planety ze śmieci, którymi zasypali ją dorośli! Dziś przed snem możecie z dumą spojrzeć w lustro! […] Z niknącej za zakrętem ciężarówki Felusia oderwał się jakiś biały kształt i poturlał do rowu. – Co to było? – spytała Klotylda, osłaniając oczy od słońca. – Reklamówka ze śmieciami – wzruszył ramionami Piątek. – Zaraz ją zabiorę i wyrzucę do śmietnika w mieście…
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4

Wypisz z powyższego tekstu przykłady przedmiotów, które ludzie wyrzucają do lasu .

R1InuTGYV1kEV
Miejsce na notatki
Ćwiczenie 5
RD8fRIkNvzBrp
Odpowiedz na pytania lub uzupełnij tekst. 1. doprowadzanie do porządku, 2. efekt brudzenia, 3. nazwisko pana leśniczego, 4. do nich zbieramy śmieci, 5. leśniczy daje go ludziom, brudzącym w lesie, 6. pomagały w sprzątaniu świata w opowiadaniu, 7. miejsce, w którym powinny się znaleźć wszystkie śmieci
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
RysPFIAv1JHZS
Leśna droga
Źródło: a.nn., domena publiczna.
Ćwiczenie 6

Zaproponuj trzy przymiotniki, którymi można określić ludzi śmiecących w lesie i dopisz do nich pięć antonimów.

RoRxurjitTlcX
Ćwiczenie 7
R1XUkDtBb8nON
Dopasuj odpowiednie słowa do tekstu: Ludzie, którzy dbają o 1. patriotyzmu, 2. pychy, 3. przyrodę, 4. niezgodę, 5. bezmyślni, 6. nieświadomi, 7. samochody, 8. ekstrawagancji, 9. propagandy, 10. własne potrzeby, 11. nieodpowiedzialni, 12. Sprzątania Świata, 13. nieuczciwi są świadomi, odpowiedzialni, myślący i uczciwi.
Udział w akcji 1. patriotyzmu, 2. pychy, 3. przyrodę, 4. niezgodę, 5. bezmyślni, 6. nieświadomi, 7. samochody, 8. ekstrawagancji, 9. propagandy, 10. własne potrzeby, 11. nieodpowiedzialni, 12. Sprzątania Świata, 13. nieuczciwi to przejaw odpowiedzialności i 1. patriotyzmu, 2. pychy, 3. przyrodę, 4. niezgodę, 5. bezmyślni, 6. nieświadomi, 7. samochody, 8. ekstrawagancji, 9. propagandy, 10. własne potrzeby, 11. nieodpowiedzialni, 12. Sprzątania Świata, 13. nieuczciwi.
Źródło: Contentplus pl. sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 5

Wyszukaj w Internecie informacje na temat akcji Sprzątania Świata i sporządź krótką notatkę w polu poniżej lub w zeszycie. Pomogą Ci w tym poniższe pytania:

  1. Który kraj jako pierwszy przeprowadził akcję Sprzątania Świata?

  2. Od kiedy odbywa się ona w Polsce?

  3. W jakim miesiącu jest organizowana?

  4. Jakie znaczenie ma akcja sprzątania najbliższej okolicy dla Polski i świata?

R1HBGX1jUXoNo

Sprawdź, czy umiesz!

Polecenie 6

Zastanów się, jak możesz segregować śmieci w swojej klasie. Zapisz pomysły. Zaprezentuj je kolegom, wspólnie wybierzcie jedno rozwiązanie i realizujcie je na co dzień.

Re32XSKYPaf1u
Polecenie 7

Jak jeszcze możesz zaangażować się w ochronę Ziemi? Przygotuj projekt własnej akcji Sprzątania Świata. Zaprojektuj plakat promujący tę akcję.

R3N5Y760Ikuq5
Polecenie 8

Opisz swoje wymarzone, piękne miejsce, w którym można ukryć się przed światem, odpocząć i nabrać sił.

Wskazówki:

  • Zadbaj, aby znalazły się tu opisy drzew, krzewów, kwiatów, nieba itp.

  • Stwórz ciekawe metafory i porównania.

  • Zastanów się co widać, słychać i czuć w tym miejscu.

  • Epitetami „namaluj” kształty, kolory, zapachy i dźwięki.

RSzDhCRfMSftw
(Uzupełnij).
t2MCXz8p5R_000tp001