Kolorowa ilustracja przedstawia otwartą książkę o lekko pożółkłych stronach, która niczym ptak unosi się w powietrzu. Książka ułożona jest grzbietem do góry, jej strony nasuwają skojarzenie ze skrzydłami. Tło jest rozmazane, widać jasne ściany, okno, za którym jest błękitne niebo. Wokół książki, w powietrzu unoszą się niewyraźne, brązowe przedmioty - prawdopodobnie również książki.
Kolorowa ilustracja przedstawia otwartą książkę o lekko pożółkłych stronach, która niczym ptak unosi się w powietrzu. Książka ułożona jest grzbietem do góry, jej strony nasuwają skojarzenie ze skrzydłami. Tło jest rozmazane, widać jasne ściany, okno, za którym jest błękitne niebo. Wokół książki, w powietrzu unoszą się niewyraźne, brązowe przedmioty - prawdopodobnie również książki.
Skrzydlate słowa, inspiracje, nawiązania, aluzje
Okładka
Źródło: pixabay. com, licencja: CC BY 3.0.
Warto wiedzieć!
Teksty kultury, a więc m.in. dzieła sztuki, utwory literackie, filmy, często pojawiają się w różnych odsłonach w pracach innych twórców. Do utworów, które powstały w przeszłości, powracają nie tylko artyści, ale także zwykli użytkownicy języka. Nie musimy szczegółowo znać tekstów kultury, by zrozumieć sentencje wywodzące się ze znanych utworów literackich, wypowiedzi twórców i myślicieli. Niektóre fragmenty dzieł (np. autorstwa HoracegoHoracyHoracego, Williama SzekspiraWilliam SzekspirWilliama Szekspira, Adama MickiewiczaAdam MickiewiczAdama Mickiewicza) są tak bardzo utrwalone w języku, że powtarzamy je w ich metaforycznymsens metaforycznymetaforycznym lub wieloznacznym sensie. Takie powiedzenia nazywamy skrzydlatymi słowami.
Polecenie 1
Przeczytaj poniższe powiedzenia. Wyjaśnij ich znaczenie oraz pochodzenie.
Koń, jaki jest, każdy widzi.
Cukier krzepi!
Róbta, co chceta.
Jestem za, a nawet przeciw.
A świstak siedzi i zawija sreberka.
Śpiewać każdy może.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
sens metaforyczny
sens metaforyczny - przenośny, sens nie wynika wprost z treści wypowiedzi, wymaga przemyślenia, interpretacji
Horacy
Horacy (65‑8 p.n.e.) - najwybitniejszy poeta rzymski
William Szekspir
William Szekspir [czyt. Łiliam Szekspir] (1564‑1616) - angielski poeta, dramaturg, aktor, reformator teatru, uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy literatury; do jego utworów należą m.in.: Romeo i Julia, Hamlet, Makbet, Otello
Adam Mickiewicz
Adam Mickiewicz (1798‑1855) - najwybitniejszy twórca romantyczny, poeta, publicysta, działacz polityczny, wizjoner; do jego utworów należą m.in.: Pan Tadeusz, Dziady, Konrad Wallenrod
Skrzydlate słowaj0000007VSB2v27_000tp001Skrzydlate słowa to cytaty, powiedzenia, aforyzmyaforyzmaforyzmy i wypisy z tekstów kultury, które pojawiają się zarówno w języku oficjalnym, literackim, jak i potocznym. Mają one swe źródło w tekstach literatury (cytaty z arcydzieł i popularnych w danej epoce utworów), a także w innych tekstach kultury (np. w piosenkach estradowych i kabaretowych, dziełach filmowych, nawet w reklamie i polityce).
Ogromna wartość stylistyczna skrzydlatych słów polega na tym, że nie tylko wywołują one skojarzenia ze źródłami, z których pochodzą, np. filmów, piosenek, wypowiedzi znanych osób, ale mogą również pojawiać się w codziennym użyciu jako utrwalone związki wyrazowe (frazeologizmy) oraz przekształcenia i nawiązania (celowo zmienione, odwołujące się jednak do oryginału).
aforyzm
aforyzm - maksyma, sentencja, złota myśl; zwięzła wypowiedź, formułująca w błyskotliwej formie ogólne spostrzeżenie, myśl filozoficzną, moralną
Skrzydlatych słów używamy wtedy, gdy:
nawiązujemy do dzieł, z których skrzydlate słowa się wywodzą – świadczy to wówczas o naszym oczytaniu i wszechstronnej wiedzy,
szukamy potwierdzenia dla naszych sądów (myśli, interpretacji) w słowach ważnych dla kultury i cywilizacji – to bardzo przydatna umiejętność w rozważaniach naukowych, ale również w tekstach o charakterze argumentacyjnym,
szukamy skojarzeń, tworzymy teksty wieloznaczne bądź aluzyjnealuzyjnyaluzyjne - wówczas skrzydlate słowa stają się źródłem licznych przekształceń i parafrazparafrazaparafraz, np. w nagłówkach, tytułach tekstów i w hasłach,
piszemy dedykację lub wprowadzamy mottomottomotto.
motto
motto - cytat z innego dzieła lub aforyzm umieszczany przed tekstem utworu
aluzyjny
aluzyjny - świadome nawiązujący, mający wywołać skojarzenie z czymś, o czym się nie chce lub o czym nie można powiedzieć wprost
aluzja literacka
aluzja literacka - świadome nawiązanie w tekście utworu literackiego do innego dzieła
parafraza
parafraza - swobodna przeróbka utworu literackiego lub czyjejś wypowiedzi rozwijająca i modyfikująca treść pierwowzoru
złota myśl - mądry i trafny sąd zwięźle sformułowany
przysłowie
przysłowie - krótkie zdanie zaczerpnięte ze źródeł literackich lub ludowych i utrwalone w tradycji ustnej, wyrażające jakąś myśl ogólną: wskazówkę, przestrogę
slogan
slogan - krótkie, łatwe do zapamiętania hasło propagujące, stosowany głównie w reklamie i polityce
frazeologizm
frazeologizm - stały związek wyrazowy o utartym znaczeniu, które nie wynika ze znaczeń poszczególnych wyrazów
śródtytuł
śródtytuł - tytuł jednej części większej całości
termin naukowy
termin naukowy - wyraz albo połączenie wyrazowe o ustalonym znaczeniu naukowym lub technicznym
j0000007VSB2v27_000tp001
skrzydlate słowa - termin wywodzi się z Iliady Homera (gr. epea pteroenta); spopularyzowany przez krakowskich literaturoznawców – prof. Henryka Markiewicza i prof. Andrzeja Romanowskiego, jako nazwa wypowiedzi (tytułów, powiedzeń, cytatów), które przenoszą się z jednych tekstów do innych, z tekstów kultury do języka powszechnego
Ćwiczenie 1
RJFIFOho86EdQ
Przyporządkuj poniższe powiedzenia do odpowiednich grup.
Przyporządkuj poniższe powiedzenia do odpowiednich grup.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R15lSaFD8Wy4U
Ćwiczenie 2
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu komórek tabeli.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu komórek tabeli.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Rvz5obfkemZ9P
Ćwiczenie 3
Zadanie interaktywne polega na rozwiązaniu haseł krzyżówki.
Zadanie interaktywne polega na rozwiązaniu haseł krzyżówki.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 4
Wskaż tytuły utworów literackich, do których nawiązują poniższe nagłówki prasowe:
Stary człowiek i życie,
Wyprawa na Giewont, czyli tam i z powrotem,
W 96 filmów dookoła świata.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Przeczytaj uważnie podane nagłówki prasowe. Odszukaj w nich fragmenty tytułów znanych utworów.
Podane tytuły prasowe nawiązują do książek:
Stary człowiek i morze,
Hobbit, czyli tam i z powrotem,
W 80 dni dookoła świata.
RCdcCzpUWGSgP
Ćwiczenie 5
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu 12 powiedzeń zależnie od źródła ich pochodzenia: literatura, polityka, reklama, piosenka kabaretowa, film, nauka.
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu 12 powiedzeń zależnie od źródła ich pochodzenia: literatura, polityka, reklama, piosenka kabaretowa, film, nauka.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6
RuElIR4Ss7Msv
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu 14 sentencji do nazwisk ich autorów.
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu 14 sentencji do nazwisk ich autorów.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7
Wypisz z ćwiczenia 5. i 6. po dwa przykłady skrzydlatych słów nacechowanych pozytywnie i negatywnie.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Nacechowanie to nadanie czemuś określonej właściwości, charakteru. Nacechowanie pozytywne zawiera dodatnią ocenę opisywanych treści. Natomiast nacechowanie negatywne zawiera ujemną ocenę.
Przykładowa odpowiedź: Skrzydlate słowa nacechowane pozytywnie to: Z miłości do piękna, Miej serce i patrzaj w serce. Skrzydlate słowa nacechowane negatywnie to: Kończ, waść... wstydu oszczędź!, Miłe złego początki, lecz koniec żałosny.
Ćwiczenie 8
Odszukaj błędy w poniższych skrzydlatych słowach. Zapisz ich prawidłowe wersje.
Kostki zostały rzucone.
O gustach się nie rozmawia.
Wszystkie drogi prowadzą do Mediolanu.
Tęsknić jest rzeczą ludzką.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
W każdym z powiedzeń znajduje się nieprawidłowe słowo. Skorzystaj z dostępnych źródeł (np. leksykonu Skrzydlate słowa), aby odszukać prawidłowe wersje skrzydlatych słów.
Prawidłowe powiedzenia:
Kości zostały rzucone.
O gustach się nie dyskutuje.
Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu.
Błądzić jest rzeczą ludzką.
Ćwiczenie 9
Wybierz dwa skrzydlate słowa, a następnie ułóż z nich zdanie. Zastosuj odpowiednie spójniki.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Wybierz skrzydlate słowa, które uważasz za ciekawe, mądre albo zabawne. Postaraj się je połączyć tak, aby utworzone zdanie miało sens.
Przykładowa odpowiedź: Kto nie był ni razu człowiekiem, temu człowiek nic nie pomoże, więc miej serce i patrzaj w serce.
Ważne!
Warto zapamiętać, że związek frazeologiczny można nazwać skrzydlatym słowem tylko, gdy jego źródło jest znane (autorstwo, tekst, np. mitologia, Biblia). Przysłowia, których twórcy najczęściej pozostają anonimowi, nie należą do skrzydlatych słów.
Skrzydlate słowa
Aldona Skudrzykowa, Krystyna UrbanSkrzydlate słowa
[...] rozpowszechnione i najczęściej przytaczane wyrażenia, zwroty, frazy, czy nawet dłuższe fragmenty tekstów, których pochodzenie daje się ustalić (w odróżnieniu od tzw. mądrości ludowej zawartej w anonimowych przysłowiach), a które z czasem weszły do zasobów języka potocznego i bywają w nim stosownie do sytuacji używane.
CART1 Źródło: Aldona Skudrzykowa, Krystyna Urban, Mały słownik terminów z zakresu socjolingwistyki i pragmatyki językowej, Kraków 2000, s. 124.
R1NZs98NQuEWz
Ćwiczenie 10
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu wolnych miejsc odpowiednimi wyrazami.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu wolnych miejsc odpowiednimi wyrazami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RDVp7kVwMQR4O
Ćwiczenie 11
Zadanie interaktywne polega na wybraniu prawidłowych odpowiedzi spośród podanych wariantów.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 12
Utwórz listę skrzydlatych słów wywodzących się z literatury, które twoim zdaniem powinien znać każdy uczeń. Dopisz do nich tytuł dzieła oraz nazwisko autora.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Odwołaj się do omawianych podczas lekcji znanych wierszy, utworów dramatycznych, powieści.
Przykładowe skrzydlate słowa: - Cicho wszędzie, głucho wszędzie. - Dziady cz. II, A. Mickiewicz, - Dobrze widzi się tylko sercem. - Mały Książę, A. de Saint‑Exupery, - Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie. - Przyjaciele, A. Mickiewicz.
Inspiracje, nawiązania, aluzje
RNs471guLzeH1
Obraz przedstawia scenę opisaną w "Odysei" Homera. W promieniach zachodzącego słońca, które rozświetla złotem niebo i morze, widać statek z białymi żaglami. Na jego pokładzie stoi Odyseusz w otoczeniu swoich towarzyszy. Drwi z oślepionego przed chwilą cyklopa Polifema ukrywającego się za jedną ze skał po lewej stronie. Kontury skał, za którymi chowa się Polifem są niewyraźne, postać cyklopa się z nimi zlewa. W oddali widać skały i przepływającą łódź, a po prawej stronie statek z rozwiniętymi żaglami pełen ludzi.
Odys drwiący z Polifema
Źródło: Joseph Mallord William Turner, Odys drwiący z Polifema, 1829, olej na płótnie, National Gallery w Londynie, domena publiczna.
Przeczytaj zamieszczony poniżej wiersz Leopolda Staffa pt. Odys i wykonaj ćwiczenia.
OdysLeopold Staff
Leopold StaffOdys
Niech cię nie niepokoją Cierpienia twe i błędy. Wszędy są drogi proste, Lecz i manowce wszędy.
O to chodzi jedynie, By naprzód wciąż iść śmiało, Bo zawsze się dochodzi Gdzie indziej, niż się chciało.
Zostanie kamień z napisem: Tu leży taki i taki. Każdy z nas jest Odysem, Co wraca do swej Itaki.
S_2 Źródło: Leopold Staff, Odys, [w:] Leopold Staff, Dziewięć muz, Warszawa 1958, s. 30.
Ćwiczenie 13
Określ, kto jest podmiotem lirycznym w wierszu.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Podmiot liryczny to fikcyjna postać w utworze lirycznym, która wyraża swoje uczucia, przeżycia i przemyślenia.
Podmiot liryczny to człowiek doświadczony, który wiele przeżył, wiele widział. Udziela czytelnikowi rad, jak postępować w życiu.
Ćwiczenie 14
Do kogo zwraca się podmiot liryczny w wierszu Odys? Wypisz z utworu fragment, który na to wskazuje.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Podmiot liryczny może kierować swoje słowa do jednej osoby, grupy ludzi lub całego społeczeństwa. Zwróć uwagę na bezpośredni zwrot do odbiorcy w pierwszym wersie wiersza.
Podmiot liryczny zwraca się do czytelnika (każdego z nas): „Niech cię nie niepokoją Cierpienia twe i błędy”.
Ćwiczenie 15
Wyjaśnij, na czym polega związek wiersza Leopolda Staffa z mitem o Odysie.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Przypomnij sobie mit o Odyseuszu, a jeśli nie pamiętasz, to sprawdź jego treść w dostępnych źródłach. Zwróć uwagę na długą i niebezpieczną podróż, jaką odbył bohater, aby wrócić do rodzinnego domu.
Podmiot liryczny w wierszu Odys mówi o długiej, pełnej trudności wędrówce. Zachęca do wytrwałości w dążeniu do obranego celu. Przywołany w wierszu bohater mitologiczny stanowi przykład odwagi i niezłomności. Po zakończeniu wojny trojańskiej przez 10 lat tułał się, walcząc z przeciwnościami losu. Nie poddał się i w rezultacie dotarł do ukochanej Itaki.
Ćwiczenie 16
Przepisz i uzupełnij poniższe zdania:
Wędrówka Odyseusza i podróż człowieka przez życie mają wiele cech wspólnych, ponieważ...
Podmiot liryczny z wiersz Odys zachęca do...
Każdy z nas jest Odysem, ponieważ...
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Przeczytaj uważnie słowa wiersza. Zastanów się, co łączy wieloletnią podróż Odyseusza z życiem człowieka. Czy trudy tułaczki można porównać do niespodzianek, jakie niesie człowiekowi los?
Przykładowa odpowiedź:
Wędrówka Odyseusza i podróż człowieka przez życie mają wiele cech wspólnych, ponieważ jest ona długotrwała, nieprzewidywalna, wymaga odwagi.
Podmiot liryczny z wiersza Odys zachęca do stawiania czoła wyzwaniom, wytrwałości.
Każdy z nas jest Odysem, ponieważ zmierza do swojej „Itaki” (wyznaczonego celu, miejsca bliskiego sercu).
Ćwiczenie 17
Określ, jaki według ciebie jest nastrój wiersza - optymistyczny czy pesymistyczny. Uzasadnij swój wybór.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Nastrojem wiersza nazywamy uczucia i wrażenia, jakie wywołuje on u odbiorcy. Przymiotnik „optymistyczny” oznacza radosny, pogodny, wesoły. Wyraz „pesymistyczny” jest jego przeciwieństwem.
Nastrój wiersza jest optymistyczny. Podmiot liryczny przekonuje, że mimo trudności, przykrych niespodzianek, człowiek powinien podejmować wysiłek, dążyć do celu, bo to nadaje jego życiu sens.
R1E8X2b6NoiLe
Ćwiczenie 18
Zadanie interaktywne polega na dopasowaniu cytatów w odpowiednie miejsca.
Zadanie interaktywne polega na dopasowaniu cytatów w odpowiednie miejsca.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Rpr8VnWqm0Uq1
Ćwiczenie 18
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do sformułowań z kolumny lewej ich objaśnień z kolumny prawej.
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do sformułowań z kolumny lewej ich objaśnień z kolumny prawej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1ZL54X8FskIE
Ćwiczenie 19
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu podanego słownictwa do odpowiednich kategorii.
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu podanego słownictwa do odpowiednich kategorii.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RS5JnTu4bLYyw
Ćwiczenie 20
Zadanie interaktywne polega na połączeniu występujących w wierszu środków stylistycznych z
ich objaśnieniami.
Zadanie interaktywne polega na połączeniu występujących w wierszu środków stylistycznych z
ich objaśnieniami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R9BdlZKsbgYay
Ćwiczenie 21
Zadanie interaktywne, 14 wyrazów należy przyporządkować do odpowiednich kategorii.
Zadanie interaktywne, 14 wyrazów należy przyporządkować do odpowiednich kategorii.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Przeczytaj zamieszczony poniżej wiersz Władysława Broniewskiego pt. Obietnica i wykonaj ćwiczenia.
ObietnicaWładysław Broniewski
Władysław BroniewskiObietnica
Córeczko moja daleka, pusto, pusto koło mnie, serce krwawi i czeka, ono nie umie zapomnieć.
Umarłaś, lecz niezupełnie: nadal razem się trudzim. Com ci obiecał – spełnię: wiersz mój odniosę ludziom,
by dawał pokój i światło, miłość, nadzieję, radość, choć niełatwo, córeczko, niełatwo nieść wiersz i pod nim upadać...
Ta noc straszliwym ptaszydłem siadła na mnie i kracze. Oberwę, oberwę jej skrzydła, wyrwę się, wyrwę rozpaczy.
S_3 Źródło: Władysław Broniewski, Obietnica, [w:] tegoż, Wiersze i poematy, Łódź 1980.
RfPfKSBXUYO1S1
Ćwiczenie 22
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu prawidłowej odpowiedzi.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1aqEyBz6Nqph
Ćwiczenie 23
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu wszystkich prawidłowych odpowiedzi.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
j0000007VSB2v27_00000026
Ćwiczenie 24
Określ relację łączącą ojca i córkę. W odpowiedzi przywołaj odpowiednie cytaty z wiersza Obietnica.
RLWAHwOecSTzc
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Przeczytaj uważnie pierwszą i drugą zwrotkę wiersza. Zwróć uwagę na słowa, którymi podmiot liryczny zwraca się do córki.
Ojca i córkę łączyła niezwykle silna więź. Podmiot liryczny podkreśla swoją ogromną tęsknotę za zmarłą. Czuje bliskość ukochanej córki i składa jej obietnicę. Świadczą o tym cytaty: „serce krwawi i czeka, / ono nie potrafi zapomnieć”, „umarłaś lecz niezupełnie: / nadal razem się trudzim”, „com ci obiecał, spełnię”.
JPOL_E3_E4_Zadaniowo
Ćwiczenie 25
Wyjaśnij znaczenie słów: „Umarłaś, lecz niezupełnie”.
R18dTaaxdZuTB
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Słowo „niezupełnie” podkreśla, że zdaniem podmiotu lirycznego śmierć córki nie jest definitywna, ostateczna. Zastanów się, w jaki sposób może przetrwać pamięć o zmarłej osobie.
Podmiot liryczny mówi, że córka nie umarła całkowicie, ponieważ pamięć o niej będzie żyła w jego wspomnieniach oraz wierszach, które napisze.
RO19E9yWVZc3d
Ćwiczenie 26
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tabeli odpowiednimi sformułowaniami.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu tabeli odpowiednimi sformułowaniami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 27
RzmsWU5b3TK8X
Zadanie interaktywne, należy wskazać prawidłową odpowiedź na pytanie o typ środka stylistycznego.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 28
Wskaż znany cykl utworów, do którego nawiązuje wiersz Władysława Broniewskiego. Uzasadnij swoje zdanie.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Zwróć uwagę, kto jest podmiotem lirycznym w wierszu oraz jego adresatem, a także na tematykę i gatunek wiersza. Podpowiedzią jest również cytat: „ pusto, pusto koło mnie”.
Wiersz nawiązuje do cyklu Trenów Jana Kochanowskiego, w którym zrozpaczony po śmierci córki ojciec (podobnie jak w wierszu Władysława Broniewskiego) wyraża uczucia żalu. Słowa „pustka pustka dookoła” są nawiązaniem do Trenu VIII - „Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim / Moja droga Orszulo, tym zniknienim swoim”. Wiersz Obietnica również jest trenem.
tren
Definicja: tren
utwór poetycki o nastroju elegijnym i żałobnym charakterze, poświęcony wspomnieniu osoby zmarłej, rozpamiętywaniu jej zalet i uczynków; gatunek powstał w antyku, wykonywano go na cześć dostojnych osób – królów, mędrców, bohaterów; do literatury polskiej wprowadził go Jan Kochanowski
Ćwiczenie 29
Słowa podmiotu lirycznego w wierszu Obietnica: „nieść wiersz i pod nim upadać” stanowią aluzję literacką. Wyjaśnij, do jakiego wydarzenia z przeszłości nawiązują. Uzasadnij swoją odpowiedź.
R1FugKHZe0ikE
Miejsce na odpowiedź.
Aluzja literacka to świadome nawiązanie w tekście utworu do innego dzieła. Zastanów się, do którego z wydarzeń biblijnych nawiązuje cytat.
Słowa: „nieść wiersz i pod nim upadać” nawiązują do Biblii, do Chrystusa, który upadł pod dźwiganym krzyżem. Podmiot liryczny mówi o trudzie tworzenia poezji, która da nadzieję i radość, kiedy on jest pogrążony w rozpaczy. Deklaruje jednak, że dotrzyma danej córce obietnicy i nie podda się.
Sprawdź, czy umiesz!
Polecenie 2
Napisz dedykację, którą mógłbyś/mogłabyś zamieścić w książce przeznaczonej dla bliskiej ci osoby. Wzbogać ją o wybrane skrzydlate słowa.
RMD89xwqmR0YI
Miejsce na notatkę ucznia.
Polecenie 3
Napisz opowiadanie o dalszych losach wybranego bohatera literackie, w którym użyjesz skrzydlatych słów lub wiersz, w którym zastosujesz aluzję do znanego utworu literackiego.
