Czy można mieć dwie ojczyzny?
Warto wiedzieć!
Krajobraz Polski jest zróżnicowany. Na północy ląd styka się z morzem, a piękne, piaszczyste plaże zachęcają do spacerów i wypoczynku. Kierując się na południe, niewątpliwie warto odwiedzić pas jezior leżących wśród pięknych lasów, czyli Krainę Tysiąca Jezior – Mazury. Urokliwe wysepki, kanały, szlaki wodne i rowerowe zachęcają do odwiedzenia tego regionu.
Z kolei niziny rozciągają się w środkowej części naszego kraju, a jedna z największych to Nizina Mazowiecka - są to tereny najczęściej zagospodarowane rolniczo. W tym pasie leży również Puszcza Kampinoska, największy obszar leśny tego terenu.
Im dalej na południe, tym bardziej krajobraz zaczyna się zmieniać, pojawiają się wyżyny. Warto polecić odwiedzenie Wyżyny Krakowsko‑Częstochowskiej z pięknym turystycznym Szlakiem Orlich Gniazd, który biegnie przez dwa województwa: małopolskie i śląskie. Można tu zobaczyć charakterystyczne dla tego regionu wapienne skały, wspaniałe lasy i ruiny średniowiecznych zamków. Z kolei na południowych krańcach naszego kraju występuje krajobraz górski i wysokogórski: Sudety, Karpaty, a przede wszystkim Tatry, których dzika przyroda, świeże powietrze i piękne widoki kuszą rodzimych i zagranicznych turystów czy amatorów wysokogórskich wędrówek.
Zapoznaj się z filmem pt. „Polska – daj się zachwycić”, a następnie wykonaj polecenia.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/Rl15nxb5wLMOm
Film ukazujący piękne miejsca polskiego krajobrazu.
Wymień miejsce w Polsce, które zrobiło na tobie duże wrażenie. Krótko opisz, jak wygląda to miejsce i co je wyróżnia spośród innych.
Wymień dwa powody, dla których warto spędzić wakacje w Polsce.
Które polskie święto lub obrzęd lubisz najbardziej? Uzasadnij odpowiedź.
Zapoznaj się z wierszem „Krajobraz polski” Mieczysława Brauna, a następnie wykonaj ćwiczenia.
Krajobraz polskiKrzywa wierzba przy płocie, krzywy płot na rozstajurozstaju,
Mokra zieleń w sitowiusitowiu, w sinym gajugaju — bugajubugaju,
A przy łące jałowce, białe owce na łące,
Jarzębiny, jedlinyjedliny, niebo ziemią pachnące.W koleinachkoleinach drożynadrożyna, wronie gniazda na drzewie,
Pośród świerków ćwierkanie, modrodrzewie — modrzewie… Wiatrak łapie obłoki, które na nim siedziały,
I ucieka, odziany w łachy pól — samodziałysamodziały.Zieloniutkie, czerwienne, łubinowełubinowe i bławebławe,
ChabrowaneChabrowane kąkolemkąkolem, pawiem okiem i stawem,
Pola — polska, złocone topolowym półcieniem,
Wykwiecone kwietniami, jesienione złocieniem!Szumi jesion jesienią, wrzos wrześniowy słoneczny,
Złotoliście wiatr sypie, niesie zapach jabłeczny, —
A nocami miesięcznie świeci bórbór litąlitą grzywą,
W niebo, kute gwoździami, bije srebrne strzeliwostrzeliwo!Źródło: Mieczysław Braun, Krajobraz polski, dostępny w internecie: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/braun-przemysly-krajobraz-polski.html [dostęp 28.03.2022].
Opisz drzewo lub krzew, które szczególnie lubisz.
Zatytułuj obrazy poetyckie wiersza „Krajobraz polski”.
Który krajobraz opisany w wierszu podoba ci się najbardziej? Wybierz jeden obraz poetycki i narysuj go.
Który krajobraz opisany w wierszu podoba ci się najbardziej? Wybierz jeden obraz poetycki i opisz go swoimi słowami.
Wyjaśnij, jaką funkcję pełnią w wierszu epitety wypisane w poprzednim ćwiczeniu.
Wypisz przymiotniki określające rodzaj krajobrazu.

Przeczytaj utwór Andrzeja Sikorowskiego Moje dwie ojczyzny. Określ, kim jest podmiot liryczny w wierszu.
Moje dwie ojczyznyJest taki kraj na południu,
gdzie wyspy toną w błękitach,
gdzie Bóg zapomniał o grudniu
i zawsze dźwięczy muzyka.
Jest taki kraj wiecznej wiosny,
pachnący wiatrem i morzem,
gdzie miłość – to wiersz miłosny,
nienawiść – to pchnięcie nożem.Lubię tam być, lubię tam być,
w słońcu najlepiej marzyć,
chłodną jak noc ambrozję pić
i witać świt na plaży.
Lubię ten zgiełk, zapach i smak,
i szum radosny w głowie,
w cyprysach zaplątany wiatr,
gorące oczy kobiet.Jest taki kraj tu, nad Wisłą,
pod nieba szarym ołowiem.
Tu moje imię, nazwisko.
Tu w ziemi moi ojcowie.
I chociaż wciąż narzekają,
że stąd daleko do świata,
to tylko w tym jednym kraju
potrafię kochać i płakać.Bo tylko tutaj sprzedają chleb,
który z dzieciństwa pamiętam,
skrzypi pod nogą wczorajszy śnieg
i najpiękniejsze są święta.
I choć mnie czasem zalewa krew
i myśli mam niezbadane,
to tutaj wrosłem po wieków wiek
drzewem, którego nie złamiesz.Źródło: Moje dwie ojczyzny, [w:] Andrzej Sikorowski, Żal za..., Warszawa 1998, domena publiczna.
Przyjrzyj się fotografiom i wskaż, które według ciebie najlepiej pasują do krajów opisywanych w wierszu.
Napisz, jak wyobrażasz sobie kraje opisane w wierszu.
Znajdź w internecie i wysłuchaj wykonania piosenki Moje dwie ojczyzny.
Napisz, jak można określić nastrój panujący w piosence.
Napisz, o jakich dwóch krajach jest mowa w piosence. W jakiej części Europy się znajdują?
Zaznacz dwoma różnymi kolorami fragmenty wiersza, na podstawie których można to wywnioskować.
Napisz, o jakich dwóch krajach jest mowa w piosence. W jakiej części Europy się znajdują?
Napisz, z jakimi dźwiękami kojarzą się podmiotowi lirycznemu dwa kraje?
Na podstawie tekstu piosenki opisz oba kraje: Grecję i Polskę. Możesz to zrobić w formie krótkiej notatki składającej się z wyrażeń i zwrotów.
Określ cechy podmiotu lirycznego.
Określ, który kraj jest bliższy podmiotowi lirycznemu i uzasadnij, dlaczego?
Wyjaśnij sens przenośni zawartej w ostatnich dwóch wersach wiersza. Zanotuj odpowiedź.
Wypisz z wiersza po dwa przykłady rymów: dokładnych i niedokładnych.
Uzupełnij puste pola, wpisz środki stylistyczne lub ich przykłady.
Najczęściej używane, pochodzące od słowa ojciec, określenie kraju urodzenia
– ojczyzna, ma również swój odpowiednik, który pochodzi od słowa matka
– macierz.
Ułóż pięć zdań, wykorzystując związki wyrazowe z poprzedniego ćwiczenia.
Sprawdź, czy umiesz!
Narysuj ilustrację do wiersza „Krajobraz polski” Mieczysława Brauna.
Opisz, jakie elementy powinny znaleźć się na ilustracji do wiersza „Krajobraz polski” Mieczysława Brauna.
Wyobraź sobie, że jesteś pracownikiem biura podróży. Zareklamuj „kraj na południu, gdzie wyspy toną w błękitach”. Wykorzystaj informacje zawarte w wierszu. Swoją reklamę zapisz tutaj lub w zeszycie.
Zredaguj tekst, w którym zaprosisz kogoś do „kraju nad Wisłą”. Napisz o zaletach tego miejsca.
Słownik
miejsce, gdzie drogi się rozchodzą; rozdroże
roślina o płaskich i szorstkich liściach, rosnąca na brzegach wód i na mokrych łąkach, tworząca gęste zarośla
mały las; zagajnik
kępa krzewów
drewno jodłowe; również las jodłowy
wyżłobienie, wgniecenie pozostawione na drodze
dróżka
tkanina wełniana lub lniana utkana na ręcznym warsztacie
stary, duży, gęsty las z przewagą drzew iglastych
o roślinach: występujący w skupiskach danego gatunku; jednogatunkowy
amunicja, materiał wybuchowy
chwast zbożowy o purpurowych kwiatach i trujących nasionach
chwast polny o szafirowych kwiatach
roślina o liściach dłoniastych i kwiatach zebranych w sztywne grona





