Jak spędzać wolny czas? Stanisław Grochowiak Telewizor i Ludwik Jerzy Kern Historia wynalazcy

Temat to główna myśl, problem lub refleksja zawarte w wierszu.

Tematem wiersza Stanisława Grochowiaka jest refleksja na temat roli wyobraźni w naszym życiu.

Pamiętaj, że podmiot liryczny to osoba mówiąca w wierszu. Najczęściej jest to fikcyjna postać wymyślona przez autora wiersza.

Podmiot liryczny w utworze Stanisława Grochowiaka to dorosła osoba, która zwraca się do czytelnika.
„A tyś po prostu fajny jest chłopaczek,
Co lubi trochę mądrzej
Niż inni popatrzeć”.
W wierszu zastosowane zostały czasowniki w trybie rozkazującym: masz, uczyń, naciesz, opowiedz.

Przeczytaj uważnie pierwsze trzy wersy wiersza.

Rozważnie wybieraj programy telewizyjne.

Stacje telewizyjne proponują mnóstwo programów, wybieraj te, które czegoś cię nauczą.

Jeśli chcesz odpocząć przed telewizorem, wybieraj programy humorystyczne, które cię rozbawią i wprowadzą w dobry nastrój.

Zwróć uwagę na ofertę edukacyjną programów telewizyjnych.

Nie spędzaj wolnego czasu tylko przed telewizorem.

Zastanów się, czy w wierszu wyraz „ekran” odnosi się do telewizora.

Podmiot liryczny w wierszu Stanisława Grochowiaka wskazuje na to, że każdy z nas ma w sobie ekran, którym jest nasza wyobraźnia.

Zwróć uwagę na to, że podmiot liryczny nazywa wyobraźnię ekranem, w którym odbija się świat oraz Czarodziejką.

Każdy człowiek ma wyobraźnię, którą powinien rozwijać. Częste oglądanie telewizji powoduje, że staje się uboga. Dzięki wyobraźni możemy zaczarować świat, w zwykłych rzeczach, zobaczyć coś niezwykłego. Zachód słońca, kropla rosy na listku, pajęczyna, dzięki wyobraźni, mogą wzbudzić zachwyt. Świat jest piękny, szkoda tracić czas na bierne oglądanie obrazów na ekranie telewizyjnym.

Zwróć uwagę na to, do czego zachęca dzieci podmiot liryczny i na podstawie drugiej oraz trzeciej zwrotki opisz cechy chłopca.

Cechy „fajnego chłopaczka”:

• wrażliwy,

• zwraca uwagę na otaczający świat,

• spostrzegawczy,

• bacznie obserwuje świat;

• dzieli się z innymi swoimi spostrzeżeniami;

• pięknie opowiada o swoich doświadczeniach i obserwacjach.

Wyrazy pokrewne to takie, które należą do tej samej rodziny wyrazów, czyli mają wspólną cząstkę znaczeniową (może to być cały wyraz lub jego część), np. domek - podomka.

Wyrazy pokrewne do rzeczownika „czas” to np.: ponadczasowy, czasochłonny, czasomierz.

Odwołaj się do wiedzy na temat tego, w jaki sposób sformułowania te używane są w mowie potocznej i w jakim kontekście najczęściej się je przywołuje.

Wyjaśnienie i przykłady zastosowania związków wyrazowych zawierających wyraz „czas”:

• nadgryziony zębem czasu – stary i zniszczony; zastosowanie: gdy mówimy o starym i uszkodzonym meblu;

• kwestia czasu – pewność, że coś prędzej czy później nastąpi; zastosowanie: gdy zimą ktoś nie nosi czapki, to przeziębienie jest kwestią czasu;

• czas leczy rany – wraz z upływem czasu cierpienie staje się mniej dotkliwe; zastosowanie: gdy pocieszamy osobę, która doświadczyła cierpienie, np. straciła kogoś bliskiego;

• zabić czas – znaleźć sobie zajęcie, aby się nie nudzić; zastosowanie: gdy ktoś musi czekać godzinę na wizytę lekarską i porządkuje galerię zdjęć w telefonie;

• zyskać na czasie – uzyskać więcej czasu poprzez celowe działanie; zastosowanie: gdy uczniowie przed oddaniem zeszytów nauczycielowi zadają dodatkowe pytania;

• komu w drogę temu czas – nadeszła pora, by wyjść, wyruszyć; zastosowanie:  gdy kończy się przyjęcie i pora wracać do domu;

• za naszych czasów – o okresie, w którym żyje lub żyła osoba mówiąca; zastosowanie: gdy babcia wspomina swoją naukę w szkole i chce podkreślić, że wtedy było lepiej;

• w swoim czasie – bez pośpiechu, w odpowiednim momencie; zastosowanie: gdy uczeń spóźnia się z wykonaniem ćwiczenia, ale nie jest ono pilne, więc nauczyciel nie pospiesza go;

• szkoda czasu i atłasu – określenie działania pozbawionego sensu, które niepotrzebnie zabiera czas i wymaga wysiłku; zastosowanie: gdy mama układa ubrania w szafie dziecka i przykleja na półkach kolorowe symbole, gdzie powinny leżeć poskładane np. bluzki z krótkim rękawem;

• szczęśliwi czasu nie liczą – jeśli ktoś jest szczęśliwy, to nie zwraca uwagi na upływ czasu, tylko cieszy się życiem; zastosowanie: żartobliwie, gdy ktoś się spóźnia.

Jakiego tematu dotyczy utwór? Zwróć uwagę na związek między tytułem wiersza a podsumowaniem - ostatnimi czterema wersami. Myśl przewodnia to inaczej temat, istota sprawy, główna myśl utworu.

Główną myślą utworu są starania człowieka, aby ułatwić sobie życie i zaoszczędzić czas. Jednak okazuje się, że nie do końca świadomie nadal marnuje dużo czasu.

Przy nazwach czynności zwróć uwagę na przedmioty, dzięki którym stały się one możliwe, np. jazda konna – siodło.

Wynalazki, które zostały wymienione w wierszu: koło, jazda konna, druk, mapy i urządzenia do nawigacji, szybkie dania barowe, golarka elektryczna, tablice logarytmiczne, aeroplan, puszki groszku, motorówka, kawa w proszku, koszule ze specjalnego materiału, telewizja.