R1YGJjCkrBesE
Zdjęcie przedstawia dwie rozmawiające młode kobiety. Kobieta z prawej strony ma długie, brązowe włosy, nosi okulary, jest skierowana w stronę swojej rozmówczyni. Kobieta z lewej strony ma brązowe włosy związane w koński ogon, uśmiecha się i gestykuluje. W tle widać stoły i krzesła.

Jak dobrze argumentować?

Rozmowa
Źródło: pexels, domena publiczna.

Warto wiedzieć!

Sztuka dyskusji polega przede wszystkim na umiejętnym przekonywaniu innych do swoich racji. A cóż może być bardziej przekonujące niż dobrze dobrany argument, który ostatecznie przeciągnie dyskutanta na naszą stronę?

Polecenie 1

Sporządź krótką notatkę na temat twoich ulubionych form spędzania wolnego czasu. Wyjaśnij, dlaczego taka forma relaksu jest dla ciebie atrakcyjna.

R18kOgArKA6Ke
Miejsce na odpowiedź ucznia.

Zapoznaj się z animacją, a następnie wykonaj polecenia.

R1IU9hkKQcwdH
Animacja przedstawia, jak stworzyć tekst argumentacyjny.
Polecenie 2

Sformułuj argument do tezy: Oglądanie filmów w kinie ma dużo więcej zalet niż oglądanie filmów w domu.

R1aQUDwP7mRJp
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 3

Sformułuj tezę, którą można poprzeć poniższymi argumentami:

  • wycieczki górskie sprzyjają zdrowiu,

  • widoki w górach dostarczają wielu wrażeń,

  • warto zawierać nowe znajomości na szlaku.

RgxfYprdsblOM
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 4

Podaj przykład, który może być potwierdzeniem argumentu zapisanego w tabeli:

RVjHsnzevq1ik
R1bslIWqgU92O
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Ważne!

Zwiadowcy to seria powieści fantasyfantasyfantasy, których akcja toczy się w fikcyjnym świecie przypominającym średniowiecześredniowiecześredniowiecze. Głównym wątkiem powieści są losy nastoletniego WillaWillWilla, sieroty, który przystaje do zwiadowców strzegących porządku w królestwie AraluenuAraluenAraluenu i zostaje uczniem mistrza o imieniu HaltaHaltHalta.

Przeczytaj zamieszczone w lekcji fragmenty powieści i wykonaj ćwiczenia.

John Flanagan [czyt. Dżon Flanegen] Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu

Jechali stępastępstępa w zapadającym zmroku, przechyleni w siodłach, by łatwiej śledzić trop dzika. Przyznać trzeba, że nie było to trudne. Potężne cielsko pozostawiło w śniegu głębokie wyżłobienie, zresztą nawet latem nietrudno byłoby odnaleźć jego ślad. OdyniecodyniecOdyniec najwyraźniej był rozjuszony, uderzał kłami w drzewa, deptał poszycie, pozostawiając widoczne oznaki zniszczenia.

- Halt? - spytał trochę niepewnie Will, gdy ujechali już około pół mili gęstym lasem.

- Hm? - mruknął zwiadowca bez zainteresowania.

- Po co trudzić barona? Czy nie moglibyśmy ustrzelić tego dzika z naszych łuków?

Halt pokręcił głową.

- Jest na to zbyt wielki, Willu. Świadczą o tym rozmiary śladów. Trzeba by z pół tuzinatuzintuzina strzał, żeby go położyć trupem, a i wówczas nie padłby od razu. Gdy ma się do czynienia z taką bestią, trzeba się mieć na baczności.

- Jak więc to się robi?

Halt rzucił okiem w jego stronę.

- Jasne, przecież nigdy nie widziałeś prawdziwego polowania... Will potrząsnął głową. Halt powstrzymał konia, by wyjaśnić chłopcu, w czym rzecz; Will zatrzymał Wyrwija u jego boku.

- Po pierwsze - zaczął zwiadowca - do tego potrzebne są psy. Bowiem jest jeszcze drugi powód, dla którego nie możemy po prostu go dopaść i ustrzelić z łuków. Prawdopodobnie, gdy go znajdziemy, skryje się w jakimś gąszczu, w krzakach czy zagajniku, gdzie nie zdołamy się bezpiecznie dostać. Natomiast psy wypłoszą go z kryjówki, wokół której będzie już czekać krąg myśliwych z oszczepami.

- Którymi będą w niego ciskać? - spytał Will.

- Nie, o ile mają choć trochę oleju w głowie - odpowiedział Halt. - Oszczep na dzika ma ponad dwa metry długości i zakończony jest dwusiecznym, długim grotem z rodzajem poprzecznego jelcajelecjelca u nasady. Idzie o to, żeby odyniec ruszył na oszczepnika, szarżując. Ten wówczas zatyka drzewce w ziemię i nachyla oszczep tak, by zwierz nadział się na ostrze. Poprzeczny jelec służy temu, by powstrzymać impet dzika, w przeciwnym razie oszczep mógłby przejść na wylot, a ranna bestia dopadłaby myśliwego.

Will nie był zachwycony.

- Brzmi to niebezpiecznie.

Zwiadowca skinął głową.

- Bo jest niebezpieczne. Jednak ludzie tacy jak baron i sirsir sir  oraz inni rycerze uwielbiają podobne zabawy. Za żadne skarby nie wyrzekliby się polowania na odyńca, skoro nadarza się okazja. - A ty? - zaciekawił się Will. - Też będziesz miał oszczep?

Halt pokręcił głową.

- Nie, będę siedział sobie na grzbiecie Abelarda - odparł - a ty na grzbiecie Wyrwija. A to na wypadek, gdyby dzik przebił się przez krąg myśliwych lub gdyby był tylko raniony i uciekł.

- Ale co zrobimy, kiedy tak się stanie?

- Dopadniemy go, nim znów skryje się w gąszczu - oznajmił Halt ponuro. - I wtedy rzeczywiście ustrzelimy go z naszych łuków.

01 Źródło: John Flanagan [czyt. Dżon Flanegen], Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu, tłum. Stanisław Kroszczyński, Warszawa 2009, s. 170–172.
Ćwiczenie 1

Wyjaśnij, do czego Will namawiał Halta i jaka była reakcja mistrza.

R13llmcvVxpJG
Miejsce na odpowiedź ucznia.
R1M2J8KGT7SQ8
Ćwiczenie 2
Will zapytał Halta o to, czy mogliby ustrzelić dzika z łuków. Zaznacz argumenty Halta przemawiające za tym, by odstąpić od strzału.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 3

Rozważ, czy  wymienione przez Halta argumenty miały charakter emocjonalny czy rzeczowy.  Uzasadnij swoje stanowisko, formułując argument i popierając go przykładem z tekstu.

R3TSjcdyd3Aqt
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Ćwiczenie 4

Akcja Zwiadowców toczy się w świecie wzorowanym na średniowieczuśredniowiecześredniowieczu. Polowanie na dzikiego zwierza było wtedy jednym z głównych sposobów zdobywania pożywienia. Jaki jest twój stosunek do polowania w dzisiejszych czasach? Wyraź swoje stanowisko w tej kwestii i uzasadnij je, formułując trzy typy argumentów - rzeczowy, logiczny i emocjonalny. W swojej wypowiedzi możesz wykorzystać słownictwo podane w dymku.

R1bLS3Iw9X0hw
Argumentacja
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RT1q2UF1gCHtb
Moja opinia na temat polowań w dzisiejszych czasach (Uzupełnij). Moje argumenty (Uzupełnij) (Uzupełnij) (Uzupełnij) (Uzupełnij).
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 5

Przyjrzyj się obrazom zamieszczonym w poniższej galerii i zdecyduj, którego z nich z pewnością nie powiesisz w swoim pokoju. Poprzyj swoją wypowiedź dwoma lub trzeba argumentami.

R78gXR4R9svN9
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Polecenie 5

Przeczytaj opisy dwóch obrazów i zdecyduj, którego z nich z pewnością nie powiesisz w swoim pokoju. Poprzyj swoją wypowiedź dwoma lub trzeba argumentami.

Obraz Fransa Snydersa [czyt. Fransa Snejdersa] zatytułowany „Polowanie na dzika” przedstawia scenę z polowania. W centrum obrazu widzimy uciekającą wielką lochę z młodymi, którą z prawej strony dopada sfora psów. Rozwścieczone psy szarpią dzika i warchlaki. Po lewej stronie widać uciekające warchlaki. W tle widać krzaki i drzewa.

Obraz Waltera Heubacha [czyt. Waltera Hojbacha] przedstawia gromadę dzików u wodopoju. Na pierwszym planie widać lochę z warchlakami. Na drugim planie widać dwa kolejne dziki, w tle jeszcze inne dziki. Rzekę, z której piją dziki, otacza las.

RTu5GAXnhPiuO
Miejsce na odpowiedź ucznia.
John Flanagan [Dżon Flanegen] Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu

W obozowisku panował nie tyle gwar, co ożywiony ruch. Składano kolejne namioty, a zwiadowcy pakowali ekwipunek w podróżne sakwy, przytroczone do siodeł. Kilku pierwszych jeźdźców opuściło już zgromadzenie, kierując się w stronę wyznaczonych im obszarów lennych królestwa.

Will właśnie sprawdzał troki bagaży, umieściwszy uprzednio w torbach te nieliczne przedmioty, które wydobył na czas postoju. Halt siedział na ziemi kilka metrów od niego, marszcząc brwi w zamyśleniu nad mapą terenów otaczających Samotną Równinę. Samotna Równina stanowiła obszar rozległy i niezbadany. Nikt nigdy nie pokusił się o stworzenie jej dokładnej mapy - nie było tam dróg, a pośrodku białej plamy zaznaczono tylko kilka punktów orientacyjnych. Gdy na płachtę padł czyjś cień, zwiadowca podniósł wzrok. Ujrzał GilanaGilanGilana który stał nad nim z zatroskanym obliczem.

- Halt? - spytał młody zwiadowca, a w jego głosie pobrzmiewał niepokój. - Czy jesteś tego pewien?

Halt spojrzał mu prosto w oczy.

- Jak najbardziej, Gilanie. Ktoś musi to zrobić, po prostu nie ma innego wyjścia.

- Ale przecież on jest jeszcze chłopcem! - zaprotestował Gilan, spoglądając w stronę, gdzie Will zajęty był mocowaniem zwiniętego koca za siodłem Wyrwija. Halt westchnął ciężko, spuszczając wzrok.

- Wiem o tym. Ale to już zwiadowca. Choć jest dopiero uczniem, należy do korpusu, tak jak my wszyscy. - Spostrzegł, że Gilan nie zamierza dać za wygraną i ten przejaw troski o młodszego kolegę ze strony jego byłego ucznia wzruszył starego wygę. - Gilanie, w innej sytuacji z pewnością nie wystawiałbym go na aż tak wielkie ryzyko. Tak jednak się składa, że znaleźliśmy się wszyscy w sytuacji niezwykle trudnej, wręcz krytycznej. W tej kampanii każdy będzie musiał wypełnić swe zadanie, nawet taki chłopak jak Will. MorgarathMorgarathMorgarath bez wątpienia przygotowuje się do zadania potężnego ciosu. Agenci CrowleyCrowleyCrowleya donoszą też, że najprawdopodobniej prowadzi rozmowy ze Skandianami.

- Ze Skandianami? Po co?

Halt wzruszył ramionami.

- Nie znamy szczegółów, ale najprawdopodobniej zamierza zawrzeć z nimi przymierze. Skandianie dla pieniędzy gotowi są walczyć przeciw każdemu. No i jak widać, również nie sprawia im różnicy, kto jest ich mocodawcą - dodał ze wzgardą w głosie; najwyraźniej był nader niskiego zdania o najemnikach. - Otóż, w tej chwili, zdaniem Crowleya, najpilniejszą sprawą jest zmobilizowanie naszych wojsk. Gdyby nie to, nie wyruszyłbym na poszukiwanie kalkarówkalkarykalkarów w sile mniejszej niż co najmniej pięciu doświadczonych zwiadowców. Jednak w tej chwili Crowley po prostu nie ma aż tylu ludzi do dyspozycji. Muszę się więc zadowolić dwoma, których darzę największym zaufaniem. Tobą i Willem.

Gilan uśmiechnął się niewesoło.

- No cóż, dla mnie to honor. - Skłonił się lekko. Nie były to puste słowa, bowiem zaufanie ze strony mistrza stanowiło nie lada wyróżnienie. Gilan nadal darzył Halta ogromnym szacunkiem, podobnie zresztą jak większość zwiadowców.

- Zdaje mi się poza tym, że kawał zardzewiałego żelastwa, który nosisz przy boku, może być użyteczny w spotkaniu z tymi paskudami - stwierdził Halt. Decyzja rady zwiadowców, by pozwolić Gilanowi na kontynuowanie ćwiczeń szermierczych okazała się nader słuszna. Mało kto wiedział bowiem, że dzięki temu Gilan stał się jednym z najwytrawniejszych fechtmistrzówfechmistrzfechtmistrzów królestwa Araluen. - Co się zaś tyczy Willa - ciągnął Halt - nie doceniasz go. Jest bystry, odważny i już świetnie strzela. I co najważniejsze, szybko myśli. W gruncie rzeczy mój plan sprowadza się do tego, że jeśli natrafimy na ślady kalkarów, będziemy mogli posłać chłopaka po posiłki. W ten sposób będzie nam przydatny, a zarazem utrzymamy go z dala od niebezpieczeństwa.

Gilan podrapał się w zamyśleniu po brodzie. Teraz, gdy Halt wyłożył mu swe zamiary, wydawało się, że to jedyny sensowny sposób postępowania. Po chwili spojrzał nauczycielowi w oczy i skinął głową na znak, że zrozumiał i zgadza się z jego tokiem myślenia. Zamierzał zająć się pakowaniem swoich rzeczy, tymczasem okazało się, że Will już zdążył się z tym uporać i przytroczył sakwy do jego siodła. Gilan uśmiechnął się do Halta. - Masz słuszność - przyznał. - Rzeczywiście potrafi myśleć samodzielnie.

02 Źródło: John Flanagan [Dżon Flanegen], Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu, tłum. Stanisław Kroszczyński, Warszawa 2009, s. 238–241.
Ćwiczenie 5

Wyjaśnij, przeciwko czemu zaprotestował Gilan w rozmowie z Haltem.

R11xuIaqW28P5
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Ćwiczenie 6
R1a3L7hxXm2Fy
Jakiego argumentu użył Gilan w rozmowie z Haltem? Zaznacz odpowiedni fragment tekstu.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Rw7EEbOlrGQOH
Ćwiczenie 7
Wskaż argumenty, którymi Halt przekonał Gilana do udziału Willa w wyprawie.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 8
Ryl6nNZYFFSDj
Poniżej podano argumenty potwierdzające tezę: „Warto uczyć się języków obcych". Uporządkuj argumenty od najbardziej przekonujących do tych najmniej ważnych.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 9
RGp1Ggql3fUHK
Uzupełnij tekst argumentacyjny podanymi poniżej sformułowaniami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 10
RjvSN33TlqZUh
Uzupełnij tabelę, wstawiając w odpowiednie miejsca zdania będące tezą, argumentem lub przykładem.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 11

Uzupełnij tabelę. Wpisz odpowiednie tezy, podaj argumenty i przykłady potwierdzające argumenty.

R1OL7BOPW89Bh
| @Czytanie fantasy rozwija wyobraźnię. |@Powieść fantasy pozwala oderwać się od codzienności i przenieść w niesamowite światy. | @Granie w gry komputerowe poprawia koordynację wzrokowo-ruchową. | @Gry komputerowe wymagają przewidywania i logicznego myślenia. | @Wycinanie drzew w miastach sprawia, że latem zwiększa się panujący w nich skwar i duchota.| @Drzewa poprawiają jakość powietrza w mieście.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1BnMej3MBlrP
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Ważne!

W dyskusji należy posługiwać się przemyślanymi i dobrze dobranymi argumentami. Osoby niezgadzające się z przyjętą w dyskusji tezą będą próbowały ją obalić za pomocą kontrargumentów, czyli dowodów podważających przytoczone argumenty. Można zatem powiedzieć, że dyskusja to walka na argumenty!

Sprawdź, czy umiesz!

Ciekawostka

Festiwale kolorów to organizowane w wielu miastach imprezy polegające  na tym, że uczestnicy obrzucają się kolorowymi pyłami, które tworzą na ich ciałach i ubraniach fantazyjne kolorowe wzory.

Ćwiczenie 12

Wpisz do tabel znajdujących się pod zdjęciami argumenty potwierdzające postawione tezy oraz zbijające je kontrargumenty.

Rrq5fjoj1x1qN
Festiwal kolorów
Źródło: pexels , domena publiczna.
R7kAqQsztGgf6
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1ewwIhXYaiVJ
Pies
Źródło: pixaby, domena publiczna.
R1McmFYHlY0tn
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Will
Araluen
Halt
Rodney
Gilan
Morgarath
Crowley
Martin
Goldstein
Cialdini

Słownik

fantasy
fantasy

[czytaj: fantazy] gatunek powieści fantastycznej, zawierający elementy baśni, magii i fantastyki, akcja powieści rozgrywa się w rzeczywistości rządzącej się prawami magii, opiera się na legendarnych i mitycznych motywach

fechmistrz
fechmistrz

nauczyciel lub mistrz fechtunku, czyli sztuki  sztuka władania floretem, szablą lub szpadą

jelec
jelec

rękojeść broni

kalkary
kalkary

potwory występujące w powieści Zwiadowcy

średniowiecze
średniowiecze

okres obejmujący 10 wieków od upadku Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego (476 r.) do wielkich odkryć geograficznych (1492 r.)

stęp
stęp

najpowolniejszy, miarowy chód konia

odyniec
odyniec

stary dzik żyjący zazwyczaj poza stadem

sir 
sir 

[cyt. ser]  angielski tytuł szlachecki poprzedzający imię lub inicjał imienia

tuzin
tuzin

dwanaście sztuk czegoś