Charakterystyka krok po kroku

Ferenc Molnár Chłopcy z Placu Broni

Na samym czele z dzikim wrzaskiem pędził Feri Aczferi aczFeri Acz, a w jego głosie brzmiała nadzieja na zwycięstwo:

– Za mną! Za mną!

W tym samym momencie jednak zatrzymał się tak nagle, jakby mu pod nogi rzucono kłodę. Zza budki wyskoczyła ku niemu drobna dziecięca postać. Wódz Czerwonych Koszul stanął jak wryty, a za nim zatrzymała się, wpadając na siebie i popychając się wzajem, cała jego walcząca armia. Przed Ferim Aczem stał mały, niższy od niego o głowę chłopiec. Ten wątły, jasnowłosy dzieciak podniósł do góry ręce i dziecinnym głosem zawołał:

– Stój!

Armia chłopców z Placu Broni, również zaskoczona tym nieoczekiwanym zwrotem, ochłonęła błyskawicznie i jednym gromkim głosem krzyknęła:

– Nemeczek!

W tej samej chwili wymizerowanywymizerowanywymizerowany chorobą chłopczyk chwycił Feriego Acza wpół i z jakąś nadludzką siłą spotęgowaną gorączką, powalił go według wszelkich reguł zapaśniczej walki na obie łopatki. Po czym sam padł na ziemię nieprzytomny. W tejże chwili armię Czerwonych Koszul ogarnął wielki zamęt. Gdy upadł ich wódz, wpadli w popłoch i los ich został w ten sposób przypieczętowany. Chłopcy z Placu Broni przytomnie wykorzystali to chwilowe załamanie wroga. Chwycili się za ramiona, utworzyli łańcuch i zaczęli wypierać z placu zaskoczoną armię napastnika. […]

Jano ostrożnie podniósł Nemeczka z ziemi i ułożył go na nasypie szańcaszaniecszańca. Potem zwilżyli mu powieki, skronie, twarz. Po kilku minutach Nemeczek otworzył oczy. Rozejrzał się z bladym uśmiechem. Chłopcy milczeli.

– Co się stało? – zapytał cichutko.

Wszyscy byli tak bardzo poruszeni, że nikomu nawet do głowy nie przyszło, żeby odpowiedzieć. Z przejęciem patrzyli na Nemeczka.

– Co się stało? – powtórzył i usiadł na nasypie.

Boka podszedł do Nemeczka.

– Jak się czujesz? – zapytał.

– Już lepiej.

– Nic cię nie boli?

– Nie.

Nemeczek uśmiechnął się znowu i zapytał:

– Zwyciężyliśmy?

Teraz już wszyscy odpowiedzieli chórem:

– Zwyciężyliśmy! […]

– Zwyciężyliśmy – powtórzył Boka – ale pod sam koniec bitwy marnie z nami było. I tylko tobie zawdzięczamy, że ostatecznie zwyciężyliśmy. Gdybyś nie pojawił się tak nagle wśród nas, gdybyś nie zaskoczył Feriego Acza, wówczas oni wypuściliby jeńców z budy i nie wiem, co by się dalej stało.

Jasnowłosy chłopiec odezwał się jakby rozdrażniony:

– Nieprawda – powiedział – mówicie tak, żeby zrobić mi przyjemność, bo ja jestem chory.

I potarł ręką czoło. Krew napłynęła mu do twarzy, policzki zaczerwieniły się. Widać było, że chłopca trawi gorączka.

– A teraz – powiedział Boka – natychmiast zaniesiemy cię do domu. Zrobiłeś straszne głupstwo, że tu przyszedłeś. Nie wiem, jak rodzice mogli cię wypuścić z domu.

– Wcale mnie nie wypuścili. Sam wyszedłem […].

– Jak to?

– Ojciec poszedł do kogoś z ubraniem do przymiarkiprzymiarkaprzymiarki, mama była u sąsiadów, bo chciała zagrzać dla mnie na kuchni zupę kminkową; nie zamknęła drzwi i powiedziała, żebym krzyknął, kiedy będę czegoś potrzebował. Kiedy zostałem sam, usiadłem w łóżku i nadsłuchiwałem. Było cicho, ale jakbym coś słyszał. Szumiało mi w uszach. Słyszałem tętent koni, dźwięki trąbki, okrzyki. I usłyszałem głos Kolnaya, jakby mnie wołał: „Chodź, Nemeczku, mamy kłopoty!”. A potem ty, Boka, krzyknąłeś: „Nie przychodź, Nemeczku, nie przydasz się nam do niczego, bo jesteś chory, przychodziłeś do nas, kiedy graliśmy w kulki, kiedy bawiliśmy się, ale teraz, kiedy walczymy, nie możesz przyjść i my przegrywamy bitwę”. Tak powiedziałeś, Boka. l ja słyszałem, jak to mówiłeś. I dlatego szybko wyskoczyłem z łóżka, ale zaraz upadłem, bo już tak długo leżę w łóżku, że całkiem straciłem siły. Ale podniosłem się z podłogi i wyjąłem swoje ubranie z szafy... i buty wyjąłem... i prędko się ubrałem. […]

Ale ja nie jestem żadnym bohaterem, bo wcale nie wiedziałem, że to, co robię, będzie miało takie duże znaczenie. Przyszedłem tutaj tylko po to, żeby walczyć razem z wszystkimi, ale kiedy zobaczyłem Feriego Acza, pomyślałem, że to właśnie przez niego nie mogę być razem z wami, że to on kazał mnie wykąpać w zimnej wodzie, o co miałem do niego straszny żal, więc powiedziałem sobie: „No, Erno, teraz albo nigdy” – zamknąłem oczy i... i... rzuciłem się na niego...

Mały mówił z takim przejęciem, że aż zabrakło mu tchu. Zmęczył się i zaniósł kaszlem.

– Nie mów więcej – powiedział Boka – opowiesz nam o tym innym razem. Teraz zaniesiemy cię do domu. […]

CART1 Źródło: Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni, tłum. Tadeusz Olszański, Warszawa 2012, s. 128–130.