Ania znikąd na Zielonym Wzgórzu. Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza

Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza

Dziewczynka w wieku około jedenastu lat ubrana była w bardzo krótką, wąską i brzydką sukienkę z szarożółtej szorstkiej wełny. Na głowie miała wyblakły, brunatny kapelusz marynarski,
spod którego opadały na ramiona dwa bardzo grube, czerwone jak ogień warkocze. Jej twarzyczka była drobna, blada, chuda i usiana piegami, usta szerokie, duże, podobnie jak zmieniające barwę oczy – to zielone, to znowu szare. Tyle zobaczyłby przeciętny obserwator. Ktoś bystrzejszy spostrzegłby,
że podbródek dziewczynki jest spiczasty i wystający, a z jej wielkich oczu emanująemanowaćemanują radość życia i inteligencja, usta ma wymowne i pełne słodyczy, czoło zaś szerokie i rozumne. Słowem, bardziej spostrzegawcza osoba doszłaby do wniosku,
że ta biedna, bezdomna istotka, której nieśmiały Mateusz CuthberCuthbertCuthbert tak bardzo się przeraził, kryje w sobie niepospolitąniepospolitaniepospolitą duszę.
[...]
Wyglądała dość dziwacznie w krótkiej i ciasnej sukience z szorstkiej wełny, przywiezionej z Domu Sierot, spod której chude jej nogi wydawały się jeszcze dłuższe, niż były w istocie. Piegi na twarzy żółciły się liczniej i widoczniej niż kiedykolwiek. Rozwiane przez wiatr włosy były w niezwykłym nieładzie, a barwa ich wydawała się jeszcze bardziej ognista niż kiedykolwiek.
- To pewne, że nie wybrali cię ze względu na twoją urodę - odezwała się pani Linde, przesadnie nadymając usta.
[...]
Ania zerwała się i usiadła wyprostowana na krześle tuż obok. Twarzyczka jej była opuchnięta i zalana łzami. Oczy nieruchomo utkwiła w podłodze.
- Ładnie postąpiłaś, Aniu! Czy ci nie wstyd?
- Ona nie miała prawa nazywać mnie brzydką i rudą - odpowiedziała dziewczynka z uporem.
- Tyś także nie miała prawa wpaść w taki gniew i mówić do niej w podobny sposób, Aniu. Wstydziłam się za ciebie… naprawdę wstydziłam się. Pragnęłam, byś się okazała grzeczną i uprzejmą wobec pani Linde, a tymczasem sprawiłaś mi taki wstyd. Nie pojmuję, dlaczego tak bardzo dotknęło cię powiedzenie pani Linde, że jesteś chuda i masz czerwone włosy. Przecież nieraz sama mówiłaś o tym.
- Ależ to wielka różnica, czy ktoś sam o sobie coś mówi, czy też słyszy to od innych osób - jęknęła Ania ze łzami w głosie.
- Można wiedzieć, jak coś naprawdę wygląda, lecz mieć trochę nadziei, że ludzie myślą inaczej. Maryla myśli zapewne, że mam bardzo niedobry charakter. Ale cóż mogę na to poradzić? Kiedy pani Linde zaczęła w ten sposób mówić do mnie, nagle coś jakby zerwało się we mnie i popchnęło naprzód. Musiałam jej odpowiedzieć.
- Pięknieś się przedstawiła, to nie ulega wątpliwości… Pani Linde zdobyła ładną historyjkę do opowiadania znajomym. A że opowiadać będzie… możesz być tego pewna. Bardzo źle się stało, żeś nie potrafiła zapanować nad sobą, Aniu.
- Czyby pani potrafiła, gdyby jej ktoś powiedział tak wprost, że jest chuda i brzydka? - broniła się Ania ze łzami.

ania_01 Źródło: Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza, Warszawa 1937, s. 15–16, domena publiczna.

Lucy Maud Montgormery Ania z Zielonego Wzgórza

Diana Barry mieszka w pobliżu nas, na Sosnowym Wzgórzu, i jest prawie w twoim wieku. To bardzo miła dziewczynka i kto wie, czy nie byłaby dla ciebie odpowiednią towarzyszką zabaw. Obecnie nie ma jej tutaj, gdyż pojechała w odwiedziny do swej ciotki, do Carmody. Ale przebywając z nią, musiałabyś zwracać baczną uwagę na swe sprawowanie, bo pani Barry jest bardzo wymagająca. Nie pozwoli córeczce zadawać się ze źle wychowaną dziewczynką. Ania patrzyła na Marylę poprzez kwiaty jabłoni oczami pełnymi zaciekawienia.

- Jak ta Diana wygląda? Nie ma rudych włosów, prawda? Z pewnością nie! To już wystarcza, że ja jestem ruda!

- Uchowaj, Boże, od tego moją serdeczną przyjaciółkę

- Diana jest bardzo ładna. Ma czarne włosy, czarne oczy i różowe policzki. Jest niezmiernie miła i dzielna, a to więcej warte niż być piękną.

ania_02 Źródło: Lucy Maud Montgomery, Zaczyna się wychowanie Ani, [w:] Ania z Zielonego Wzgórza, s. 57–58, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Lucy Maud Montgormery Ania z Zielonego Wzgórza

Wyszły z domu, kierując się lasem ku porosłemu Sosnowemu Wzgórzu. Maryla zapukała do drzwi kuchni. Pani Barry natychmiast otworzyła. Była to osoba wysoka, o czarnych włosach i czarnych oczach, z wyrazem energii około ust. Mówiono o niej, że bardzo surowo wychowuje swe dzieci.

— Jak się masz, Marylo? — rzekła serdecznie. — Proszę, wejdź do pokoju. To jest pewnie dziewczynka, którą zaadoptowaliście?

— Tak, jest to Anna ShirleyShirleyShirley — odrzekła Maryla.

— Ania — podpowiedziała dziewczynka, która, jakkolwiek strwożona i drżąca, lękała się o jakieś nieporozumienie co do tego ważnego punktu. Pani Barry, nie dosłyszawszy czy też nie zrozumiawszy tej poprawki, serdecznie ujęła jej dłoń i rzekła:

— Jak się masz, dziecko?

— Czuję się bardzo dobrze fizycznie, lecz moralnie jestem znużona. Dziękuję pani bardzo — odpowiedziała Ania poważnie. A zwracając się do Maryli, dodała szeptem:

— Czy była w tym jaka przesada? Wszakże nie, Marylo?

Diana siedziała w rogu sofy, czytając książkę, którą na widok wchodzących natychmiast odłożyła. Było to bardzo ładne dziewczątko, o pięknych czarnych oczach i włosach swej matki, różowych policzkach i wesołym usposobieniu, odziedziczonym po ojcu.

— Oto moja córeczka Diana — rzekła pani Barry.

— Diano, zabierz Anię do ogrodu i pokaż jej swoje kwiaty. Będzie to dla ciebie korzystniejsze, niż ślęczenie nad książką.

Czyta niezmiernie wiele, za dużo,— mówiła dalej, zwracając się do Maryli, kiedy dziewczynki wyszły z pokoju — a nie mogę temu zapobiec, bo ojciec jej pozwala. Wiecznie ślęczy nad książkami. Cieszę się, że znalazła towarzyszkę zabaw... będzie więcej czasu spędzała na świeżym powietrzu.

ania_3 Źródło: Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza, Warszawa 1937, s. 82–83, domena publiczna.

Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza

Kiedy Maryla z Anią wracały do domu, Diana odprowadziła je aż do mostu. Dziewczynki szły razem, oplótłszy się ramionami. Przy rozstaniu kilkakrotnie przyrzekły sobie spotkać się nazajutrz po południu dla wspólnej zabawy.

— No, cóż, znalazłaś w Dianie pokrewną duszę? — spytała Maryla, powracając na Zielone Wzgórze.

— O, tak! — westchnęła Ania, szczęściem nie odczuwszy sarkazmu w zapytaniu Maryli. — Ach, Marylo, jestem obecnie najszczęśliwszą dziewczynką na Wyspie Księcia Edwarda. Upewniam Marylę, że ze szczerą chęcią odmówię dziś wieczór modlitwę. Diana i ja zbudujemy jutro domek dla zabawy w gaiku brzozowym. Czy mogę wziąć te kawałki potłuczonej porcelany, co leżą na stosie drzewa? Urodziny Diany są w lutym, moje zaś w marcu. Czy się to Maryli nie wydaje dziwnym zbiegiem okoliczności? Diana pożyczy mi książkę do czytania, bardzo ciekawą i strasznie zajmującą. Pokaże mi miejsce daleko w lesie, gdzie rosną konwalijki. Czy Maryla nie uważa, że Diana ma bardzo wymowne oczy? Chciałabym i ja mieć takie! Diana nauczy mnie piosenki: „Nelly z koszyczkiem w ręce“. Da mi też obrazek do zawieszenia w moim pokoiku. Jest to prześliczna rycina, mówi Diana: jakaś piękna dama w błękitnej jedwabnej sukni. Dostała ją od pewnego agenta, sprzedającego maszyny do szycia. Chciałabym posiadać cośkolwiek dla ofiarowania Dianie. Jestem troszeczkę wyższa od niej, ale ona jest tęższa. Mówi, że chciałaby być szczuplejszą, bo wtedy jest się zręczniejszą, ale obawiam się, że powiedziała tak dlatego, aby mi nie sprawić przykrości... Któregoś dnia pójdziemy nad morze zbierać muszle. Postanowiłyśmy nazwać źródło tam koło mostku Fontanną Driad. Czy to nie pięknie? Czytałam raz o jednym miejscu, mającym taką nazwę. Zdaje mi się, że driada jest to dorosły elf, czy nie?

— Obyś tylko nie zamęczyła Diany swoim gadulstwem — rzekła Maryla.

— Pamiętaj także przy układaniu waszych planów, że nie wolno bezustannie się bawić. Będziesz miała obowiązki, które muszą być spełniane przede wszystkim.

ania_4 Źródło: Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza, Warszawa 1937, s. 85, domena publiczna.

Lucy Maud Montgormery Ania z Zielonego Wzgórza

Czy Maryla zna tę polankę pod drugiej stronie wzgórza, pomiędzy waszymi łąkami a łąkami pana Barry? Należy ona do pana Bella. W jednym jej kącie smukłe, białe brzozy utworzyły koło, najromantyczniejsze miejsce, jakie można sobie wyobrazić! Tam urządziłyśmy sobie z Dianą pokoik do zabawy. Nazwałyśmy go Zaciszem Słowika! Czy to nie poetyczna nazwa? Zapewniam Marylę, że przemyśliwałam całą godzinę, zanim ją obrałam. Nie spałam prawie calutką noc, a kiedy wreszcie sen zaczął mnie morzyć, nazwa ta zjawiła się jak natchnienie. Diana była zachwycona, gdy ją usłyszała.

Urządziłyśmy domek nasz elegancko. Maryla musi przyjść go obejrzeć, dobrze? Wielkie kamienie, pokryte mchem, służą nam za fotele, deski zaś, ułożone od drzewa do drzewa, za półki. Ustawiłyśmy na nich nasze serwisy. Rozumie się, że są to same skorupy, ale nic łatwiejszego, jak wyobrazić sobie, że są to całe talerze, półmiski, filiżanki itd. Jest między nimi kawałek półmiska z gałązką czerwonych i żółtych kwiatów, coś prześlicznego! Umieściłyśmy go w bawialni. Tam także jest Zwierciadło Elfów. Znalazła je Diana za kurnikiem, w swoim podwórzu. Widać przez nie cudne tęcze... maleńkie, różnobarwne... Mama Diany mówi, że szkiełko to pozostało z kryształowej lampy, którą kiedyś mieli. Poetyczniej jednak brzmi, że to elfy zgubiły je którejś balowej nocy; więc przezwałyśmy je Zwierciadłem Elfów.

Mateusz przyrzekł nam zrobić stolik. Małą, okrągłą sadzawkę na łące Barrych nazwałyśmy Jasnooką. Nazwę tę przeczytałam w książce, pożyczonej od Diany. (…)

ania_5 Źródło: Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza, Warszawa 1937, s. 157, domena publiczna.

Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza

Maryla osłupiała.

— Las Duchów! Czyś ty oszalała? Gdzież, u licha, istnieje Las Duchów?

— Jest to lasek sosnowy po drugiej stronie strumienia — wyszeptała Ania.

— Co za głupstwa! Nigdy i nigdzie nie istniał w Avonlei Las Duchów!... Któż to wmówił ci takie bajki?

— Nikt — tłumaczyła się Ania. — Diana i ja wyobraziłyśmy sobie, że las jest zaczarowany. Wszystkie miejsca tu w pobliżu są tak bardzo... tak bardzo... pospolite. Więc ułożyłyśmy sobie tak dla przyjemności. Wpadłyśmy na ten pomysł już w kwietniu. Las Duchów to takie romantyczne, Marylo. Wybrałyśmy lasek sosnowy, dlatego, że jest w nim ciemno. Ach, wyobrażałyśmy sobie najbardziej wstrząsające obrazy. Oto na przykład właśnie o obecnej porze przechadza się wzdłuż strumienia biała dama, załamując dłonie i wydając żałosne jęki. Ukazuje się ona wówczas, gdy w rodzinie ma nastąpić wypadek śmierci. Gdzie indziej znowu błąka się duch maleńkiego zamordowanego dzieciątka. Podkrada się poza ciebie i zimnymi palcami dotyka się twojej ręki... ot, tak. Ach, Marylo, drżę cała, gdy myślę o tym. Tam znowu po ścieżce idzie chwiejąc się jakiś mężczyzna bez głowy... szkielety wychylają się spomiędzy krzaków. Ach, Marylo, za nic w świecie nie odważę się przejść w ciemności poprzez Las Duchów. Jestem pewna, że białe postacie wypadłyby spoza drzew i pochwyciły mnie.

ania_6 Źródło: Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza, Warszawa 1937, s. 156–157, domena publiczna.