Ilustracja przedstawia w dużym powiększeniu twarz Johanna Sebastiana Bacha. Dokoła grafiki ramka niczym na znaczku pocztowym. Po lewej stronie napis Johann Sebastian Bach i data: 1685‑1750. W tle ilustracji nuty na brązowym tle. Na środku napis: Zacznij od Bacha
Ilustracja przedstawia w dużym powiększeniu twarz Johanna Sebastiana Bacha. Dokoła grafiki ramka niczym na znaczku pocztowym. Po lewej stronie napis Johann Sebastian Bach i data: 1685‑1750. W tle ilustracji nuty na brązowym tle. Na środku napis: Zacznij od Bacha
Zacznij od Bacha
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.
Sięgaj, gdzie wzrok nie sięga...
Fugi Jana Sebastiana Bacha
Wśród wielu utworów stworzonych przez Bacha można odnaleźć sporą ilość fug. Historycy są zgodni co do tego, iż fuga w twórczości tego kompozytora osiągnęła doskonałość formalną, fakturalną oraz wyrazową. Najważniejsze dzieła Bacha to dwa zbiory - dwutomowy Das Wohltemperierte Klavier [czytaj: das woltemperierte klawije] oraz Kunst der Fuge.
Das Wohltemperierte Klavier, czyli równie temperowany (tyczy się to strojenia) instrument klawiszowy to dwutomowy zbiór preludiów oraz fug. W każdym z nich znajdują się dwadzieścia cztery polifoniczne cykle, które stanowią prezentację wszystkich tonacji istniejących w ramach stroju równomiernie temperowanego. Większość fug jest trzy- lub czterogłosowa i operuje jednym tematem.
R1AEc6yNXegWc
Utwór Preludium i fuga B‑dur nr 21 BWV 866 autorstwa Jana Sebastiana Bacha z drugiego tomu Das Wohltemperierte Klavier w wykonaniu Marcina Dąbrowskiego. Kompozycja jest wykonywana na fortepianie. Preludium ma dynamiczny charakter i zmienne tempo - od bardzo szybkiego do wolnego. Fuga, w której każda linia melodyczna jest autonomiczna jest dynamiczna w charakterze, w tempie szybkim.
Utwór Preludium i fuga B‑dur nr 21 BWV 866 autorstwa Jana Sebastiana Bacha z drugiego tomu Das Wohltemperierte Klavier w wykonaniu Marcina Dąbrowskiego. Kompozycja jest wykonywana na fortepianie. Preludium ma dynamiczny charakter i zmienne tempo - od bardzo szybkiego do wolnego. Fuga, w której każda linia melodyczna jest autonomiczna jest dynamiczna w charakterze, w tempie szybkim.
Utwór Preludium i fuga B‑dur nr 21 BWV 866 autorstwa Jana Sebastiana Bacha z drugiego tomu Das Wohltemperierte Klavier w wykonaniu Marcina Dąbrowskiego
Utwór Preludium i fuga B‑dur nr 21 BWV 866 autorstwa Jana Sebastiana Bacha z drugiego tomu Das Wohltemperierte Klavier w wykonaniu Marcina Dąbrowskiego
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Utwór Preludium i fuga B‑dur nr 21 BWV 866 autorstwa Jana Sebastiana Bacha z drugiego tomu Das Wohltemperierte Klavier w wykonaniu Marcina Dąbrowskiego. Kompozycja jest wykonywana na fortepianie. Preludium ma dynamiczny charakter i zmienne tempo - od bardzo szybkiego do wolnego. Fuga, w której każda linia melodyczna jest autonomiczna jest dynamiczna w charakterze, w tempie szybkim.
Kunst der Fuge, czyli Sztuka fugi, to ostatnie z dzieł Bacha. Nie sprecyzował on obsady wykonawczej; utwory utrzymane są w tonacji d‑moll. Cykl jest przykładem na polifoniczne wariacje, dla których pierwszy utwór jest tematem. Ostatnia z fug nie została dokończona; miała posiadać cztery tematy, z których czwarty składał się z dźwięków B‑A-C‑H.
RpeCnTpGH5wQs
Ilustracja przedstawia zapis nutowy. Cztery zamieszczone na pięciolinii nuty odczytujemy w zapisie literowym B A C H.
R1OmxIdlYcZhs
Utwór Contrapunctus IV ze zbioru Kunst der Fuge BWV 1080 autorstwa Jana Sebastiana Bacha w wykonaniu Armida Quartett. Kompozycja jest w tempie umiarkowanym, a jej charakter jest dynamiczny. Słychać fakturę polifoniczną - każdy głos prowadzi swoją autonomiczną linię melodyczną. Wykonana jest przez kwartet smyczkowy: dwoje skrzypiec, altówka i wiolonczela.
Utwór Contrapunctus IV ze zbioru Kunst der Fuge BWV 1080 autorstwa Jana Sebastiana Bacha w wykonaniu Armida Quartett. Kompozycja jest w tempie umiarkowanym, a jej charakter jest dynamiczny. Słychać fakturę polifoniczną - każdy głos prowadzi swoją autonomiczną linię melodyczną. Wykonana jest przez kwartet smyczkowy: dwoje skrzypiec, altówka i wiolonczela.
Utwór Contrapunctus IV ze zbioru Kunst der Fuge BWV 1080 autorstwa Jana Sebastiana Bacha
Utwór Contrapunctus IV ze zbioru Kunst der Fuge BWV 1080 autorstwa Jana Sebastiana Bacha
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Utwór Contrapunctus IV ze zbioru Kunst der Fuge BWV 1080 autorstwa Jana Sebastiana Bacha w wykonaniu Armida Quartett. Kompozycja jest w tempie umiarkowanym, a jej charakter jest dynamiczny. Słychać fakturę polifoniczną - każdy głos prowadzi swoją autonomiczną linię melodyczną. Wykonana jest przez kwartet smyczkowy: dwoje skrzypiec, altówka i wiolonczela.
Motyw B‑A‑C‑H w pracach najbardziej znanych kompozytorów romantyzmu
Wielu kompozytorów inspiruje się twórczością Bacha. Niektórzy z nich, wzorem samego mistrza napisali muzykę opartą o motyw literowy odpowiadający zapisowi jego nazwiska.
Rwx3TrTqykDHt
Ilustracja interaktywna grafikę przedstawiającą Jana Sebastiana Bacha. Kompozytor ma skupiony wyraz twarzy. Ma na głowie siwą perukę z falowanymi włosami. Ubrany jest w białą koszulę oraz ciemną kamizelkę i marynarkę z metalowymi, zdobionymi guzikami. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Temat B-A-C-H jest najbardziej znany z niedokończonej, ostatniej fugi ze zbioru Kunst der Fuge. Nie oznacza to jednak, iż jest to jedyne zastosowanie przez Bacha zapisu swojego nazwiska w nutach. Kompozytor wykorzystywał ten fakt już wcześniej, np. w sinfonii f-moll (BWV 795) czy fudze h-moll z pierwszego tomu Das wohltemperierte Klavier. Popularność motywu wzrosła mocniej w XIX wieku, kiedy to Bach oraz jego muzyka stała się obiektem mocnego zainteresowania. Wtedy inni kompozytorzy zaczęli umieszczać B-A-C-H we własnych utworach. Ulrich Prinz wymienia ponad czterysta takich dzieł.
Ilustracja interaktywna grafikę przedstawiającą Jana Sebastiana Bacha. Kompozytor ma skupiony wyraz twarzy. Ma na głowie siwą perukę z falowanymi włosami. Ubrany jest w białą koszulę oraz ciemną kamizelkę i marynarkę z metalowymi, zdobionymi guzikami. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Temat B-A-C-H jest najbardziej znany z niedokończonej, ostatniej fugi ze zbioru Kunst der Fuge. Nie oznacza to jednak, iż jest to jedyne zastosowanie przez Bacha zapisu swojego nazwiska w nutach. Kompozytor wykorzystywał ten fakt już wcześniej, np. w sinfonii f-moll (BWV 795) czy fudze h-moll z pierwszego tomu Das wohltemperierte Klavier. Popularność motywu wzrosła mocniej w XIX wieku, kiedy to Bach oraz jego muzyka stała się obiektem mocnego zainteresowania. Wtedy inni kompozytorzy zaczęli umieszczać B-A-C-H we własnych utworach. Ulrich Prinz wymienia ponad czterysta takich dzieł.
Jan Sebastian Bach
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R4a1NjXdQwPmT
Ilustracja interaktywna przedstawia poster z wizerunkiem Roberta Schumanna. Jest ona czarno-biała i sprawia wrażenie rozmazanej. Młody kompozytor ma poważny wyraz twarzy, ciemne włosy i wyraźnie zaznaczone ciemne brwi. Na dole drukowanymi literami napisano Robert Schumann. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Robert Schumann był jednym z najważniejszych kompozytorów epoki romantyzmu. Stworzył on cykl sześciu fug wykorzystujących motyw B-A-C-H (op. 60), które były przeznaczone na organy.
Ilustracja interaktywna przedstawia poster z wizerunkiem Roberta Schumanna. Jest ona czarno-biała i sprawia wrażenie rozmazanej. Młody kompozytor ma poważny wyraz twarzy, ciemne włosy i wyraźnie zaznaczone ciemne brwi. Na dole drukowanymi literami napisano Robert Schumann. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Robert Schumann był jednym z najważniejszych kompozytorów epoki romantyzmu. Stworzył on cykl sześciu fug wykorzystujących motyw B-A-C-H (op. 60), które były przeznaczone na organy.
1
1. Robert Schumann był jednym z najważniejszych kompozytorów epoki romantyzmu. Stworzył on cykl sześciu fug wykorzystujących motyw B-A-C-H (op. 60), które były przeznaczone na organy.
Robert Schumann, online-skills, CC BY 3.0
R1dSgHIHxZhD2
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno - białą fotografię Franza Liszta. Kompozytor jest w starszym wieku i ma poważny wyraz twarzy. Włosy ma zaczesane do góry, siwe, w długości do ucha. Ubrany jest w ciemną marynarkę, spod której wyłania się kołnierz białej koszuli. Lewą rękę ma włożoną pod zapiętą połę marynarki. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Franz Liszt to kolejny z ważnych dla romantyzmu kompozytorów. Stworzył on Fantazję i fugę na temat B-A-C-H, przeznaczone na organy. Kilkanaście lat po skomponowaniu powstała transkrypcja i aranżacja utworu na fortepian.
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno - białą fotografię Franza Liszta. Kompozytor jest w starszym wieku i ma poważny wyraz twarzy. Włosy ma zaczesane do góry, siwe, w długości do ucha. Ubrany jest w ciemną marynarkę, spod której wyłania się kołnierz białej koszuli. Lewą rękę ma włożoną pod zapiętą połę marynarki. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Franz Liszt to kolejny z ważnych dla romantyzmu kompozytorów. Stworzył on Fantazję i fugę na temat B-A-C-H, przeznaczone na organy. Kilkanaście lat po skomponowaniu powstała transkrypcja i aranżacja utworu na fortepian.
1
1. Franz Liszt to kolejny z ważnych dla romantyzmu kompozytorów. Stworzył on Fantazję i fugę na temat B-A-C-H, przeznaczone na organy. Kilkanaście lat po skomponowaniu powstała transkrypcja i aranżacja utworu na fortepian.
Franz Liszt, online-skills, CC BY 3.0
R1JUlJfWR3Ce7
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno - białą fotografię Johannesa Brahmsa. Kompozytor jest w starszym wieku. Jego włosy są siwe, zaczesane do tyłu i sprawiają wrażenie niedokładnie ułożonych. Mężczyzna ma wąsy i długą brodę. Ma poważny wyraz twarzy. Ubrany jest w białą koszulę, jasną ozdobę przypominającą kokardę lub musznik oraz ciemną kamizelkę i marynarkę. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Johannes Brahms to kolejny z kompozytorów, który w swoich dziełach odniósł się do twórczości Bacha. Napisał on fugę as-moll na organy, w której pojawia się charakterystyczny motyw.
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno - białą fotografię Johannesa Brahmsa. Kompozytor jest w starszym wieku. Jego włosy są siwe, zaczesane do tyłu i sprawiają wrażenie niedokładnie ułożonych. Mężczyzna ma wąsy i długą brodę. Ma poważny wyraz twarzy. Ubrany jest w białą koszulę, jasną ozdobę przypominającą kokardę lub musznik oraz ciemną kamizelkę i marynarkę. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Johannes Brahms to kolejny z kompozytorów, który w swoich dziełach odniósł się do twórczości Bacha. Napisał on fugę as-moll na organy, w której pojawia się charakterystyczny motyw.
1
1. Johannes Brahms to kolejny z kompozytorów, który w swoich dziełach odniósł się do twórczości Bacha. Napisał on fugę as-moll na organy, w której pojawia się charakterystyczny motyw.
Johannes Brahms, online-skills, CC BY 3.0
RtqC4Sml3fGoo
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno - białe zdjęcie Mikołaja Rimskiego - Korsakowa. Kompozytor siedzi na krześle, ma nogę założoną na nogę. Jest to mężczyzna w starszym wieku z poważną miną. Jego włosy są dość siwe, zaczesane do tyłu, choć delikatnie unoszące się ku górze. Ma długą siwą brodę i długie wąsy. Na nosie ma okrągłe okulary. Ubrany jest w białą koszulę, wzorzysty krawat, zapiętą ciemną kamizelkę i marynarkę zapiętą tylko na jeden górny guzik oraz ciemne spodnie. Na prawej pole marynarki u góry znajduje się skośna kieszeń, a spod kamizelki wystaje kawałek łańcucha, być może od zegarka. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Mikołaj Rimski-Korsakow był jednym z pierwszych kompozytorów, którzy odnosili się do znanego motywu, jednak nie korzystali przy tym wyłącznie formy fugi lub organów. Stworzył on cykl sześciu wariacji opartych o temat B-A-C-H (op. 10), który był przeznaczony na fortepian. Tylko jedna z nich była fugą.
Ilustracja interaktywna przedstawia czarno - białe zdjęcie Mikołaja Rimskiego - Korsakowa. Kompozytor siedzi na krześle, ma nogę założoną na nogę. Jest to mężczyzna w starszym wieku z poważną miną. Jego włosy są dość siwe, zaczesane do tyłu, choć delikatnie unoszące się ku górze. Ma długą siwą brodę i długie wąsy. Na nosie ma okrągłe okulary. Ubrany jest w białą koszulę, wzorzysty krawat, zapiętą ciemną kamizelkę i marynarkę zapiętą tylko na jeden górny guzik oraz ciemne spodnie. Na prawej pole marynarki u góry znajduje się skośna kieszeń, a spod kamizelki wystaje kawałek łańcucha, być może od zegarka. Na ilustracji znajduje się pulsujący punkt, po jego jego otwarciu pokazuje się informacja 1. Mikołaj Rimski-Korsakow był jednym z pierwszych kompozytorów, którzy odnosili się do znanego motywu, jednak nie korzystali przy tym wyłącznie formy fugi lub organów. Stworzył on cykl sześciu wariacji opartych o temat B-A-C-H (op. 10), który był przeznaczony na fortepian. Tylko jedna z nich była fugą.
1
1. Mikołaj Rimski-Korsakow był jednym z pierwszych kompozytorów, którzy odnosili się do znanego motywu, jednak nie korzystali przy tym wyłącznie formy fugi lub organów. Stworzył on cykl sześciu wariacji opartych o temat B-A-C-H (op. 10), który był przeznaczony na fortepian. Tylko jedna z nich była fugą.
Mikołaj Rimski-Korsakow, wikimedia.pl, domena publiczna
