Jak pokonać przepaść?

Weź pod uwagę, że na sposób postrzegania starości może wpływać np. stan zdrowia, stan rodzinny czy kwestie finansowe. Zalety podeszłego wieku mogą być związane np. z większą ilością wolnego czasu, a wady np. ze słabszą kondycją fizyczną.

Za zalety bycia osobą starszą można uznać np.: możliwość zajęcia się hobby, na które wcześniej nie miało się czasu, nadrabianie zaległości czytelniczych, brak konieczności wstawania o określonej porze, brak ustalonego planu dnia, pierwszeństwo w kolejce np. w sklepie.
Za wady bycia osobą starszą można uznać np. gorszą kondycję fizyczną, słaby wzrok, samotność, trudności z obsługą nowoczesnych urządzeń (automaty biletowe, kasy samoobsługowe) i aplikacji, brak zrozumienia ze strony młodszych osób.

Pamiętaj, że tytuł powinien odnosić się do tematu lub nastroju danej zwrotki. Postaraj się, aby był zwięzły i konkretny.

Przykłady tytułów do każdej ze zwrotek wiersza: Niepewność, Pomoc, Iskierka.

Zwróć uwagę, że nastrój wiersza zmienia się w kolejnych zwrotkach.

Tytuł wiersza (Przepaść) oraz treść pierwszej zwrotki sugerują nastrój przerażenia, przygnębienia. Cytat:

„Babcia [...]
stawia stopę
nad przepaścią krawężnika cofa
rozgląda się bojaźliwie”.

W drugiej zwrotce następuje zmiana, nastrój staje się radosny, pogodny. Cytat:

„Podbiega do niej chłopczyk
bierze za rękę
i przeprowadza przez otchłań ulicy”.

Zakończenie utworu jest optymistyczne, przywraca wiarę w ludzi. Cytat:

„Rozstępują się
straszliwe ciemności [...]
kiedy w sercu
małego chłopca
świeci iskierka
miłości”.

Spróbuj spojrzeć na sytuację babci i postawę chłopca z różnych perspektyw: obojga bohaterów i postronnego obserwatora.

Babcia
Co robi? Idzie chodnikiem, chce przejść na drugą stronę ulicy, zatrzymuje się na krawężniku.
Jak wygląda? Babcia ma na sobie ciemne ubranie, druciane okulary, podpiera się laską.
Co jej sprawia problem? Bohaterce sprawia problem przejście zdecydowanym krokiem przez jezdnię.
Co czuje? Bohaterka czuje lęk i niepewność, jest zagubiona.

Chłopiec
Co robi? Przeprowadza starszą panią przez ulicę.
Co widzi? Chłopiec widzi starszą panią, która waha się przed wejściem na pasy. Jakie ma cechy charakteru? Chłopiec jest empatyczny, troskliwy i uczynny.
Co czuje? Chłopiec czuje litość.

Zwróć uwagę na to, do jakiej kolorystyki odwołuje się podmiot liryczny.

Wyrażenia w wierszu odnoszące się do mroku:

• „[...] w czarnych sukniach” – wskazanie na żałobę,

• „straszliwe ciemności” – upadek wartości, samotność, brak pomocy, zagrożenie.

Wyrażenia w wierszu odnoszący się do światła:

• „świeci iskra miłości” – ocalenie dzięki wrodzonemu dobru chłopca.

Mianem bohatera określamy osobę, która w szczególnie trudnej sytuacji potrafi wykazać się odwagą i poświęceniem dla innych. Weź pod uwagę, że codzienne czynności, które wydają się nam łatwe, mogą dla starszej osoby okazać się szczególnie trudne, zwłaszcza gdy w swoich zmaganiach musi radzić sobie sama.

Według definicji słownikowej chłopiec nie zachował się bohatersko, nie wykazał się odwagą i męstwem w szczególnie trudnej sytuacji. Jeśli jednak weźmie się pod uwagę trudności, jakich doświadczyła babcia podczas przechodzenia przez ulicę oraz fakt, że tylko chłopiec zdecydował się jej pomóc, to można uznać, że zachował się jak bohater.

Spróbuj wyobrazić sobie inne miejsca albo np. urządzenia, które mogą wywoływać strach u starszych osób z powodu ich ograniczeń (pogarszający się wzrok, słuch; gorsza kondycja fizyczna; nieznajomość słownictwa technicznego; nieznajomość języka angielskiego).

„Przepaścią” dla seniora może okazać się np. obsługa komputera, przeczytanie informacji na etykiecie towaru, jazda zatłoczonym tramwajem lub wizyta w urzędzie. Wszystko zależy od tego, z jakimi ograniczeniami związanymi z podeszłym wiekiem boryka się dana osoba, np. szybko się męczy bądź ma słaby wzrok/słuch. Największą pomocą będzie zainteresowanie się sytuacją starszej osoby, może to być spontaniczne i doraźne działanie, np. ustąpienie miejsca w autobusie czy wniesienie ciężkiej torby po schodach. Jeśli uznamy, że potrzebne jest wsparcie długofalowe, warto poprosić o interwencję kogoś dorosłego lub zwrócić się do odpowiednich instytucji czy fundacji.

Pamiętaj, że antonimy to wyrazy o znaczeniu przeciwstawnym, np. biały - czarny.

Wyrazy o znaczeniu przeciwstawnym:  tchórz, nieuczynny, pyszny, płytki, nieczuły, silny.

Pamiętaj, że synonim to wyraz o podobnym, zbliżonym znaczeniu, np. alfabet i abecadło.

Przykłady synonimów: staruszek, generacja, otchłań, dzielny, znieczulica, wsparcie.