RcwluCtYLAv5d
Czarno‑białe zdjęcie z czasów powstania warszawskiego. Na ulicy ułożona barykada z ziemi i szczątków różnych przedmiotów, worków, a na jej szczycie polska flaga. Za nią duży budynek mieszkalny, widoczny do pierwszego piętra, a w nim brama z napisem FOTO, drzwi wejściowe do budynku, okna i balkony pierwszego piętra. Przed jednym z wejść stoi grupka ludzi. Z przodu mężczyzna trzymający ręce w kieszeniach spodni i się rozglądający.

Poszli walczyć. Nie wrócili

Flaga na barykadach podczas Powstania Warszawskiego
Źródło: a. nn., domena publiczna.

Warto wiedzieć!

Historia Polski obfituje w wydarzenia radosne i w tragiczne. Nasi przodkowie zwyciężali, ale i ponosili klęski. Dzięki pamięci o wydarzeniach przeszłości zachowuje ciągłość nasza historia. Pomniki, nazwy ulic, państwowe rocznice ważnych wydarzeń, filmy historyczne, muzea, archiwa, albumy z rodzinnymi zdjęciami i rozmowy wnuków z dziadkami - wszystko to zawiera pamięć rodzin, miast, regionów i narodów. Pamięć to rozmowa z przeszłością. Każdy naród, aby mógł trwać, powinien tę rozmowę prowadzić. Dzieci, wnuki, prawnuki muszą mieć poczucie ciągłości z pokoleniami poprzedników, poczucie tożsamości oraz odpowiedzialności za przyszłość.

Ćwiczenie 1
R18LTyak3wWDf
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1

Poszukaj informacji na temat wybranego polskiego powstania, a potem opisz je, wypełniając odpowiednie pola.

Rt9lzGWzZ5af3
. Babcia (Uzupełnij). Chłopiec (Uzupełnij).

Przeczytaj zamieszczony poniżej wiersz Anny Świrszczyńskiej i wykonaj ćwiczenia.

Ostatnie polskie powstanieAnna Świrszczyńska
Anna Świrszczyńska Ostatnie polskie powstanie

Opłakujemy godzinę
kiedy się wszystko zaczęło,
kiedy padł pierwszy strzał.

Opłakujemy sześćdziesiąt trzy dni
i sześćdziesiąt trzy noce
walki. I godzinę,
kiedy się wszystko skończyło.

Kiedy na miejsce, gdzie było milion ludzi,
przyszła pustka po milionie ludzi.

unikatowy_nr_id_wpisu_01 Źródło: Anna Świrszczyńska, Ostatnie polskie powstanie, [w:] tejże, Budowałam barykadę, Warszawa 1974.
Ćwiczenie 2

Nazwij emocje opisane w utworze Ostatnie polskie powstanie.

RU0O7MpLMVkpL
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 3

Ustal, o którym polskim powstaniu jest mowa w wierszu Anny Świrszczyńskiej.

RH843mBpHlid8
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 4

Ustal, jaką literą oznaczono godzinę wybuchu powstania.

R1aTOBTAYUqUP
(Uzupełnij).
RaIALg5IxFOFs
Znak Polski Walczącej – znak w kształcie kotwicy, której element w kształcie litery P symbolizuje Polskę, a ramiona literę W – walkę, symbol nadziei na odzyskanie niepodległości
Źródło: Megaemce, licencja: CC BY-SA 2.5.
Ćwiczenie 5
RlxzBPQ0g03dn
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6

Kto jest podmiotem lirycznym w wierszu Anny Świrszczyńskiej Ostatnie polskie powstanie? Zapisz swoją odpowiedź.

R5b6NhASTYbhO
Ćwiczenie 7

Porównaj nastrój i wymowę utworu Anny Świrszczyńskiej i Józefa „Ziutka” Szczepańskiego.

RfeBSq5zNyOpx
Józef „Ziutek” Szczepański. Anna Świrszczyńska. Pałacyk Michla. Ostatnie polskie powstanie. (piosenka powstańców Warszawy 1944 r.) Pałacyk Michla, Żytnia, Wola, bronią się chłopcy spod „Parasola”. A na Tygrysy maja visy, to warszawiacy, klawe urwisy są! Hej! Czuwaj wiara i wytężaj słuch, pręż swój młody duch, pracując za dwóch! Czuwaj wiara i wytężaj słuch, pręż swój młody duch jak stal! Każdy z chłopaków chce być ranny, sanitariuszki morowe panny. A gdy cię trafi kula jaka, poprosisz pannę, da ci buziaka w nos! Hej! Czuwaj wiara… Za pierwszą linią dekowniki, intendentura, różne umrzyki, gotują zupę, warzą kawę i tym sposobem walczą za sprawę. Hej! Czuwaj wiara… Za to dowództwo jest morowe i w pierwszej linii nadstawia głowę. A najmorowszy przełożony to jest nasz Mietek, w kółko golony. Hej! Czuwaj wiara… Wiara się broni, wiara śpiewa, Szkopy się złoszczą, krew ich zalewa. Różnych sposobów się imają, co chwila szafę nam podstawiają. Hej! Czuwaj wiara… Lecz na nic szafa i granaty za każdym razem dostają baty. I co dzień się przybliża chwila, że zwyciężymy i do cywila! Hej! Czuwaj wiara… (Uzupełnij). Opłakujemy godzinę kiedy się wszystko zaczęło, kiedy padł pierwszy strzał. Opłakujemy sześćdziesiąt trzy dni i sześćdziesiąt trzy noce walki. I godzinę, kiedy się wszystko skończyło. Kiedy na miejsce , gdzie było milion ludzi, przyszła pustka po milionie ludzi. (Uzupełnij).
Ćwiczenie 7

Określ, jaki nastrój panuje w wierszu Anny Świrszczyńskiej Ostatnie polskie powstanie.

R1QCoW5nBEZtx
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 8

Nazwij środek stylistyczny zastosowany w ostatnich dwóch wersach wiersza Anny Świrszczyńskiej Ostatnie polskie powstanie. Czemu on służy?

R17dg3tkseLoZ
Ćwiczenie 9

Określ, co i dlaczego jest opłakiwane w wierszu Anny Świrszczyńskiej Ostatnie polskie powstanie?

R1bazEp1YgocX
Ćwiczenie 10

Jak zostało w wierszu podsumowane powstanie? Zapisz swoją odpowiedź.

RovsuSyH6mNX2

Sprawdź, czy umiesz!

Polecenie 2

Nazwij uczucia, jakie wywołuje we współczesnych Polakach ostatnie polskie powstanie. Zapisz swoją odpowiedź.

RKWzoJDNueP4T
(Uzupełnij).
Polecenie 3

W dostępnych źródłach znajdź informacje na temat koncertu zespołu Lao CheLao CheLao Che w rocznicę powstania warszawskiego. Zapoznaj się z kilkoma utworami
(lub tekstami utworów) z tego koncertu.

ReDMbJaThDUDF
(Uzupełnij).
Lao Che