Aby wiedzieć na pewno – słownik poprawnej polszczyzny
Warto wiedzieć!
Trudno byłoby znaleźć osobę, która nigdy nie miała wątpliwości związanych z poprawnym użyciem wyrazów w mowie lub w piśmie. Nawet najwspanialsi mówcy oraz najwięksi znawcy języka czasami sięgają do różnych słowników, by zyskać pewność, że słowo (lub jego forma), którym zamierzają się posłużyć, jest właściwe.
Przeczytaj uważnie zawartość kilku artykułów hasłowych w słowniku poprawnej polszczyzny. Co w nich znajdziesz? Następnie uzasadnij swoje odpowiedzi przykładami.
| W artykułach hasłowych słownika znajdziesz: | Tak | Nie |
| wymowę wyrazu hasłowego | □ | □ |
| sposób akcentowania | □ | □ |
| sposób odmiany | □ | □ |
| pochodzenie | □ | □ |
| przykładowe użycie | □ | □ |
| zakres użycia lub charakter danego wyrazu (kwalifikator) | □ | □ |
| sposób poprawnego dzielenia przy przenoszeniu | □ | □ |
| definicję | □ | □ |
| komentarz poprawnościowy | □ | □ |
| synonimy | □ | □ |
Zapisz poprawnie zdania podane w ćwiczeniu 2.
Wykorzystując informacje z podanych artykułów hasłowych słownika poprawnej polszczyzny, uzupełnij podane zdania odpowiednimi formami wyrazów w nawiasach.
Proszę .................... inne rozwiązanie. (wymyślić)
Kup pół ............ białego sera. (kilo)
.................. kilka sklepów i wszedłem do biblioteki. (minąć)
Do ciasta zużyjesz .................... szklanki cukru. (półtora)
W dzieciństwie mój brat ............ jak na drożdżach. (rosnąć)
Znajdź błędy językowe w podanych zdaniach i podaj formy poprawne.
Weźmij Elę na spacer. ............
Podaj mi tą miskę. ............
Nie masz żadnych przyjacieli. ........................
Proszę panią, która jest godzina? ............
Dążyj prosto do celu. ............
Wypiję filiżankę kakaa. ............
Jest zimno, więc załóż swetr? ............
Można było pęc z przejedzenia. ..................
Mógłbyś wziąść rower? ..............
Zabrakło jej jednego punkta! ............
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak brzmi poprawna forma wyrazu, jak odmienić jakieś nazwisko, skąd pochodzi dany związek frazeologiczny i jakie jest jego znaczenie, możesz zadzwonić lub napisać do poradni językowej. Prawie przy każdym uniwersytecie funkcjonuje taka poradnia, niektóre z nich mają swoje strony w internecie.
Sprawdź, czy umiesz!
Odszukaj w „Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN” słowa: super, coolcool, ekstra. Przeczytaj ich opisy. Wyjaśnij, czy wyrazy te są uważane za poprawne. Uzasadnij dlaczego.
W podanych niżej zdaniach zastąp synonimami nadużywane określenia.
Koncert był super.
Ten nowy jest naprawdę cool.
Ostatnia impreza była ekstra!
Ta piosenka jest spoko.
Podaj przymiotniki określające podane rzeczowniki.
ogródek, temat, błąd, trudność, biżuteria