Podmiot i orzeczenie
Ilustracja przedstawiająca, skaczące po czerwonych i różowych pagórkach, ludziki w kształcie puzzli. Niektóre oznaczono napisami związanymi z gramatyką:„liczba mnoga”, „wołacz”, „rodzaj męski”.Co sprawia, że słowa układają się w zdania?
Bez czego nie da się ułożyć ani jednego?
Poznaj głównych bohaterów na gramatycznej scenie, oto orzeczenie i podmiot.
Wypisz czynności z poniższych zdań.
Ustawili się w długiej kolejce.
Kupił ostatnie dwa bilety na szkolne przedstawienie.
Oddała płaszcz do szatni.
Usiadły w pierwszym rzędzie.
Przez cały czas szeleścili papierkami od cukierków.
Zadania orzeczenia
Zdanie składa się z różnych wyrazów, z których najważniejsze jest orzeczenie.
Bez orzeczenia nie ma zdania!
Orzeczenie oznacza czynność lub stan, jest wyrażone czasownikiem w formie osobowej i odpowiada na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?.
Przykłady:
Na scenie pojawiła się dziwna postać.
Publiczność zamarła w oczekiwaniu.
W poniższych zdaniach wskaż i orzeczenie.
Dziadek ze strony mamy grał w teatrze.
Babcia szyła kostiumy.
Wuj Anatol sprzedawał bilety.
Ciocia Matylda tańczyła w zespole.
Wszyscy ludzie z okolicy oglądali czwartkowe przedstawienia organizowane w miejskim parku.
Uzupełnij zdania z poprzedniego ćwiczenia. Dopisz tutaj lub w zeszycie wymagane określenia do orzeczeń.
Przeczytaj uważnie poniższy tekst, następnie wypisz czynności i ich wykonawców.
Niedaleko królewskiego zamku w ciemnej pieczarze leżał samotnie straszny smok. Słońce oświetlało jego ogromną sylwetkę. Potwór mocno spał. Chrapanie słyszeli wszyscy mieszkańcy królestwa. Cała okolica żyła od miesiąca w panicznym strachu. Dzieciom śniły się koszmary. Kobiety płakały. Mężczyźni czuli narastający gniew. Miarka się przebrała. Uzbrojeni po zęby chłopi stanęli półkolem przed wejściem do smoczej pieczary. Zapanowała cisza. Czekali w napięciu. Minęła godzina. Zdziwieni ludzie zajrzeli do pieczary. Smok ulotnił się jak kamfora...
Z poniższego tekstu wypisz czynności i wykonawców.
Niedaleko królewskiego zamku w ciemnej pieczarze leżał samotnie straszny smok. Słońce oświetlało jego ogromną sylwetkę. Potwór mocno spał. Chrapanie słyszeli wszyscy mieszkańcy. Cała okolica żyła od miesiąca w panicznym strachu. Dzieciom śniły się koszmary. Kobiety głośno płakały. Mężczyźni czuli narastający gniew. Miarka się przebrała. Uzbrojeni po zęby chłopi stanęli półkolem przed wejściem do smoczej pieczary. Zapanowała cisza. Czekali w olbrzymim napięciu. Minęła godzina. Zdziwieni ludzie zajrzeli do pieczary. Smok ulotnił się jak kamfora...
Przeczytaj umieszczone poniżej wybrane tytuły rozdziałów książki „Tajemniczy ogród” i wypisz orzeczenia.
I „Nie został nikt „
II „Panna Mary kapryśnica „
V „Krzyk w korytarzu „
VI „A jednak ktoś płakał”
VIII „Gil wskazał drogę „
XI „Gniazdo mysikrólika „
XIX „Nadeszła chwila”
XX „Będę żył, zawsze, zawsze”
Wypisz numery rozdziałów, których tytuły nie zawierają orzeczenia. Napisz, jak nazywamy takie wypowiedzenia.
Podane równoważniki zdań przekształć w zdania. Zapisz je tutaj lub w zeszycie.
Spokój!
Jasne jak słońce.
Mamusiu, herbaty?
Ale ulewa!
Marsz do domu!
Z podanych wyrazów skonstruuj trzy zdania. Możesz zmienić formę wyrazów.
berek w chłopcy bawić się przerwa na
na pani tabliczki pytać z matematyka mnożenie
droga w dziewczynki przeczytana niedawno książka rozmawiać o powrotna