Od przysłówków głowa nie boli
Przeczytaj poniższy tekst Tove Jansson, a następnie wykonaj związane z nim ćwiczenia.
Kometa nad Doliną MuminkówOwego piątku siódmego sierpnia było […] bezwietrznie i potwornie gorąco. Nikt nie wiedział, która godzina, mieli tylko ogólne wrażenie, że jest bardzo późno.
Kometa zrobiła się jeszcze większa i widać było wyraźnie, że zmierza ku Dolinie Muminków. Płomienie wokół niej były białe i strasznie mocno świeciły.
Muminek pierwszy zszedł z drzewa. Rozejrzał się ostrożnie, węsząc na wszystkie strony. A potem zawołał:
– Jak tu zielono! Wszędzie są liście i kwiaty!
Las nie był wyjedzony i wyglądał normalnie, a nawet podobny był do lasu niedaleko ich domu. Tego dnia wszystkie stworzonka, najmniejsze nawet mrówki, schowały się pod ziemię, jak tylko mogły najgłębiej, ptaki siedziały cicho w drzewach i czekały.Źródło: Tove Jansson, Kometa nad Doliną Muminków, tłum. Teresa Chłapowska, Warszawa 1977, s. 166–167.
Wyszukaj w powyższym tekście i zapisz poniżej wyrazy, które odpowiadają na pytania: jak?, gdzie?, kiedy? Określ, jakie to części mowy.
Wyszukaj w powyższym tekście i zapisz poniżej wyrazy, które odpowiadają na pytania: jak?, gdzie?, kiedy? Określ, jakie to części mowy.
Przyjrzyj się, a następnie przeczytaj poniższy fragment komiksu. Wskaż, jaką częścią mowy są wyróżnione wyrazy.
Przeczytaj poniższy fragment komiksu. Określ, jaką częścią mowy są wyróżnione wyrazy.
Komiks
Na jakie pytania odpowiadają wyróżnione słowa? (Możesz je znaleźć w wypowiedzi Watsona). Pytania i odpowiedzi zapisz tutaj lub w zeszycie.
Uzupełnij tekst przysłówkami podanymi poniżej.
czule, wcześniej, teraz, zwykle, Szybko, Już, razem, naprawdę, blisko, Codziennie
.................... skoro świt wstajesz ze swojego cieplutkiego łóżeczka. .................... biegniesz do łazienki, potem do kuchni, gdzie jesz .................... pyszne śniadanie. .................... w drzwiach .................... żegnasz się z mamą (tato wyszedł ....................). Nie musisz się .................... śpieszyć, do szkoły masz ..................... Po drodze .................... spotykasz swoich kolegów i .................... wchodzicie do klasy.
Przysłówki określające podane czasowniki rozpierzchły się wokoło. Wstaw je we właściwe miejsca.
prosto, wyraźnie, mocno, szlachetnie, starannie, łapczywie, smacznie, daleko
pisze – ......................
postępuje – ......................
siedzi – ......................
gotuje – ......................
mówi – ......................
pije – ......................
skacze – ......................
pada – ......................
Znajdź i wypisz przysłówki ukryte poziomo i pionowo w diagramie.
Do poniższych czasowników dopisz przykładowe przysłówki.
wskakuje
mówi
śledzi
wita się
układa
sprząta
Uzupełnij zdania przysłówkami z poprzedniego ćwiczenia. Pamiętaj, aby rozpoczynać zdania wielką literą.
Jesteś ................ podobny do dziadka.
Chłopiec był .................. chory.
Widziałem wczoraj .................. nudny film.
............ się mylicie.
Moje stopnie ................ się poprawiły.
.................... mu podziękowałam.
Chłopiec był 1. Grubo, 2. znacznie, 3. poważnie, 4. ogromnie, 5. Serdecznie, 6. bezdennie chory.
Widziałem wczoraj 1. Grubo, 2. znacznie, 3. poważnie, 4. ogromnie, 5. Serdecznie, 6. bezdennie nudny film.
1. Grubo, 2. znacznie, 3. poważnie, 4. ogromnie, 5. Serdecznie, 6. bezdennie się mylicie.
Moje stopnie 1. Grubo, 2. znacznie, 3. poważnie, 4. ogromnie, 5. Serdecznie, 6. bezdennie się poprawiły.
1. Grubo, 2. znacznie, 3. poważnie, 4. ogromnie, 5. Serdecznie, 6. bezdennie mu podziękowałam.
1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto rozpoczął się spektakl, na który 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto czekaliśmy. Na widowni 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto zrobiło się 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto i 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto, natomiast na scenie 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto i 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto.
Na deskach teatru pojawili się śpiewający uczniowie z Akademii Pana Kleksa. Zrobiło się 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto. Chłopcy ubrani byli 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto i 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto, a sam pan Kleks na 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto i 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto, ale 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto, gdzie tylko zrobił krok, również robiło się jakoś 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto, a przy tym 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto.
Pan Kleks śpiewał tak 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto, że jeszcze długo po jego śpiewie słyszeliśmy jego głos. Spektakl trwał dwie godziny i przez cały ten czas było 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto. Bawiliśmy się 1. donośnie, 2. wesoło, 3. głośno, 4. Wreszczie, 5. kolorowo, 6. biało, 7. nagle, 8. ciekawie, 9. bardzo, 10. cicho, 11. niecierpliwie, 12. wspaniale, 13. ciemno, 14. słonecznie, 15. Wczoraj, 16. wszędzie, 17. gwarno, 18. kolorowo, 19. oryginalnie, 20. jasno, 21. żółto.
Przeczytaj tekst z poprzedniego ćwiczenia. Określ, czego brakowało w nim przed dodaniem przysłówków.
Do podanych przysłówków dopisz przeciwstawne.
wolno – ............
młodo – ............
ładnie – ..............
mądrze – ..............
źle – ............
wcześnie – ..............
dużo – ............
łatwo – ............
smutno – ..............
wrogo – ......................
nudno – ................
zawile – ............
Przypomnij sobie przymiotniki określające dobrego detektywa. Utwórz od nich przysłówki. Możesz rozpocząć w ten sposób: „Dobry detektyw musi działać…”
Od podanych przymiotników utwórz przysłówki.
nagły – ............
zadziorny – ....................
społeczny – ......................
hardy – ............
rzęsisty – ......................
przewrotny – ......................
subtelny – ..................
kształtny – ......................
krwawy – ............
litościwy – ......................
żałosny – ......................
sugestywny – ......................
dramatyczny – ........................
Zastąp części zdań odpowiednimi przysłówkami.
łapczywie, czujnie, szybko, hardo, powoli, nudno, serdecznie, podle, doskonale
Jadł, aż mu się uszy trzęsły. – Jadł .....................
Śmiał się od ucha do ucha. – Śmiał się .....................
Znali się jak łyse konie. – Znali się .....................
Pędziła na złamanie karku. – Pędziła .....................
Czuł się jak zbity pies. – Czuł się .....................
Szła noga za nogą. – Szła .....................
Spała jak zając. – Spała .....................
Przyporządkuj przysłówki do zdań.
cicho, mocno, szybko, rzewnie, dobrze, bezczelnie
| płakać jak bóbr, czyli (jak?) | |
| siedzieć jak mysz pod miotłą, czyli (jak?) | |
| rosnąć jak na drożdżach, czyli (jak?) | |
| kłamać jak z nut, czyli (jak?) | |
| lać jak z cebra, czyli (jak?) | |
| czuć się jak u siebie w domu, czyli (jak?) |
Wszędzie 1. Lepiej, 2. rano, 3. wyżej, 4. dobrze, 5. zdrowo, ale w domu najlepiej.
Co za dużo, to nie 1. Lepiej, 2. rano, 3. wyżej, 4. dobrze, 5. zdrowo.
Kto 1. Lepiej, 2. rano, 3. wyżej, 4. dobrze, 5. zdrowo wstaje, temu Pan Bóg daje.
Daj kurze grzędę, a ona: 1. Lepiej, 2. rano, 3. wyżej, 4. dobrze, 5. zdrowo siędę.
Korzystając z podpisów na powyższej ilustracji, ułóż trzy krótkie dialogi. Zwróć uwagę, że każda z grafik po lewej stronie ma swoją kontynuację po stronie prawej.
Ułóż zdania z przysłówkami w formie zaprzeczonej.
Sprawdź, czy umiesz!
Uzupełnij definicję.
Przysłówek ............ różne okoliczności, które towarzyszą wykonywaniu .....................
Najczęściej określa .................. i odpowiada na pytania: jak? gdzie? kiedy?
Przekształć podane związki rzeczowników z przymiotnikiem na związki czasowników z przysłówkiem. Wzór: głębokie westchnienie – westchnąć głęboko.
celny strzał – ................................
przeraźliwy krzyk – ................................................
rzewny płacz – ................................
przewlekła choroba – ........................................
despotyczne rządy – ............................................
Wypisz z podanych przysłów przymiotniki i przysłówki.
Co jawnie darujesz, potajemnie ci zwrócą.
Roztropniej dać wełnę niż całego barana.
Najpiękniejszą mową jest czyn.
Od tysiąca lękliwych wojowników lepsi dwaj, ale odważni.
Wieczór bywa mądrzejszy niż poranek.
Im pełniejszy kłos ryżu, tym niżej się schyla; pusty, im dłużej stoi, tym wyższy.
Ułóż trzy zdania o wybranych bohaterach literackich. W wypowiedzeniach zastosuj kilka przysłówków z poprzedniego ćwiczenia. Zapisz je poniżej lub w zeszycie.
Przyporządkuj podane przysłówki do właściwej grupy.
zaraz, wcale, twardo, szczęśliwie, uczciwie, znów, śmiało, bardzo, gorzko
| Przysłówki, które powstały od przymiotnika (odprzymiotnikowe) | |
|---|---|
| Pozostałe przysłówki |
Zapisz podane przysłówki razem lub osobno z „nie”.
blisko – ..................
ładnie – ....................
już – ................
bardzo – ....................
dobrze – ..................
młodo – ..................
Maciek przygotowuje się do konkursu ortograficznego, Marta natomiast trenuje do olimpiady sportowej. Daj Maćkowi i Marcie kilka dobrych rad, które pomogą im w przygotowaniach. W każdej radzie musi się znaleźć przysłówek. Możesz wykorzystać niektóre wyrazy z ramki.
Maciek przygotowuje się do konkursu ortograficznego, Marta natomiast trenuje do olimpiady sportowej. Daj Maćkowi i Marcie kilka dobrych rad, które pomogą im w przygotowaniach. W każdej radzie musi się znaleźć przysłówek. Możesz wykorzystać niektóre poniższe wyrazy.
cierpliwie, codziennie, systematycznie, zdrowo, szybko, wolno, pomalutku, rozważnie, starannie, lekkomyślnie, nudno, wesoło