RN8tMYVO9PYDZ
Kolorowa fotografia przedstawia dłonie mężczyzny zapisujące coś w notatniku. W prawej ręce trzyma telefon, zaś w lewej długopis. Pod otwartym notatnikiem znajduje się drugi notatnik. Tło fotografii jest rozmazane.

Jak napisać plan wydarzeń?

Pisanie
Źródło: Pixabay, Pexels, domena publiczna.

Warto wiedzieć!

Sporządzenie planu wypowiedzi polega na ujęciu w punktach jej najważniejszych treści. Można napisać plan wypracowania, opowiadania, wystąpienia publicznego itp. Plan sporządzony na podstawie istniejącego już tekstu zwany jest „planem odtwórczym”. Może on przedstawiać tylko najważniejsze informacje (plan ramowy) albo zawierać również treści szczegółowe (plan szczegółowy).

Plan odtwórczy

Polecenie 1

Wygłoszenie przemówienia wymaga opracowania planu wypowiedzi. Wymień dwie inne sytuacje, do których należy się w ten sposób przygotować.

R1ckzrPxtjlND
(Uzupełnij).

Zapoznaj się z animacją pt. „Jak napisać plan odtwórczy?”, a następnie wykonaj ćwiczenia.

RAs7I8vMEgPft
Animacja przedstawia informacje o tym, jak napisać plan odtwórczy.
Polecenie 2

Wyobraź sobie,  że koleżanka prosi cię o pomoc w napisaniu odtwórczego planu wydarzeń z opowiadania omawianego na lekcjach języka polskiego. Wypisz w punktach najważniejsze rady, jakie możesz jej przekazać, aby wykonała to zadanie prawidłowo.

R1QOVOpd0qXoK
(Uzupełnij).
Polecenie 3

Sformułuj trzy argumenty, którymi uzasadnisz tezę, że pisanie planu odtwórczego jest przydatną umiejętnością.

R1C5hs8dK6sKz
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Narysuj schematy planu ramowego i planu szczegółowego, które będą przydatne przy sporządzaniu planów wydarzeń.

RVEoi6GhFj6Te
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 5

Opisz, z czego powinny składać się plan ramowy i plan szczegółowy.

Rnej6fYQNrot1
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 1

Uzupełnij zdania poniższymi wyrazami.

R1PqFHtiFcHms
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu zdań podanymi wyrazami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.

Zapoznaj się z zamieszczonym poniżej tekstem „Uszy króla Midasa”, a następnie wykonaj polecenia.

Uszy króla MidasaMichel Piquemal [czyt. miszel pikmal]
Michel Piquemal [czyt. miszel pikmal] Uszy króla Midasa

Opowiadają, że król Midas, który zresztą nie znał się na muzyce, miał nieszczęście oświadczyć w czasie konkursu muzycznego, że sylensylensylen Marsjasz jest lepszym muzykiem niż Apollo. Ten ostatni był bogiem wszystkich sztuk, toteż natychmiast strasznie się rozgniewał. A po to, by ukarać Midasa, wydłużył mu uszy tak, że stały się uszami oślimi.

- Będziesz miał dzięki temu bardziej subtelny słuch! – powiedział.

Biedny Midas, zraniony w swej pysze, musiał z tego powodu nosić ogromną srebrną tiarętiaratiarę przez cały dzień. W ten sposób udało mu się – chociaż z wielkim trudem – ukryć tę ośmieszającą ułomność.

Królewski fryzjer był jedyną wtajemniczoną osobą. A kiedy przychodził podciąć włosy królowi, nie mógł się nadziwić tym długim kosmatymkosmatykosmatym wypustkom i płonął z pragnienia wyjawienia sekretu. Król Midas przestrzegał go przed tym wyraźnie:

- Jeśli to powiesz, zginiesz!

Ciężko jest dźwigać taką tajemnicę… Fryzjer wytrzymał dzień, dwa, trzy… Ale rankiem czwartego dnia już nie mógł się powstrzymać. Wybiegł jak wariat z pałacu, skierował się nad brzeg rzeki, wykopał tam dołek i wyszeptał do niego:

- Król Midas ma ośle uszy!

I przyniosło mu to wielką ulgę. Mógł już zagrzebać dołek i powrócić do pałacu.

Niestety, w tym nadbrzeżnym miejscu wyrosła nagle kępa trzcin. A poruszane wiatrem trzciny szeptały:

- Król Midas ma ośle uszy…

Król Midas ma ośle uszy…

Przechodziła tamtędy pewna praczka… usłyszała, powtórzyła… i tajemnica się rozniosła!

Bajki Źródło: Michel Piquemal, Uszy króla Midasa, [w:] tegoż, Bajki filozoficzne, Warszawa, s. 55.
sylen
tiara
kosmaty
Ćwiczenie 2

Na podstawie przytoczonego fragmentu tekstu oceń prawdziwość podanych stwierdzeń. Zaznacz Prawda, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe lub Fałsz, jeśli stwierdzenie jest nieprawdziwe.

RuHuNOQUSJQA0
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu, czy zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 3

Wskaż prawidłową odpowiedź na poniższe pytanie.

R4muDKRQvyrkK
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu prawidłowej odpowiedzi.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 4

Zaznacz najważniejsze informacje dotyczące przytoczonego wyżej fragmentu tekstu.

R17A9kPV7RMLJ
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu prawidłowych odpowiedzi.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 5

Podane zdania przekształć w równoważniki zdań, zamieniając pogrubione czasowniki na rzeczowniki.

R102ePAlC9FRm
Zadanie interaktywne polega na prawidłowym uzupełnieniu komórek.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 6

Ułóż szczegółowy odtwórczy plan wydarzeń z tekstu „Uszy króla Midasa”.

Rr21SmfSZSAXr
Zadanie interaktywne polega na uporządkowaniu elementów w odpowiedniej kolejności.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.

Plan twórczy

Jeśli zamierzasz napisać własne opowiadanie, ujmij w punktach najważniejsze treści. Stwórz plan twórczy. Może on przedstawiać tylko najważniejsze wydarzenia (plan ramowy) lub być uzupełniony o informacje poboczne (plan szczegółowy).

Polecenie 5

Wymień dwie sytuacje, w których może być ci potrzebne zredagowanie twórczego planu wypowiedzi.

R1XlqFt6tVGKy
(Uzupełnij).
Polecenie 6

Obejrzyj animację i wykonaj poniższe polecenia.

R1SatTdHKeW3q
Animacja dotyczy planu twórczego, informuje, czym jest plan twórczy, jak go redagować.
Polecenie 7

Wyobraź sobie,  że koleżanka prosi cię o pomoc w napisaniu przemówienia, które ma wygłosić na zakończenie roku szkolnego. Wypisz w punktach najważniejsze rady, jakie możesz jej przekazać, aby wykonała to zadanie prawidłowo.

RwL5MPZzmsfeI
(Uzupełnij).
Polecenie 8

Sformułuj trzy argumenty, którymi uzasadnisz tezę, że pisanie planu twórczego powinno poprzedzać redagowanie wypowiedzi pisemnych.

R1KgqJi6r05vk
(Uzupełnij).
Polecenie 9

Narysuj rebus, którego rozwiązaniem będzie plan twórczy.

R1KnF3ZjH6Jqf
Polecenie 9

Opisz, z czego powinien składać się plan twórczy tekstu.

R1E6HSK6OUARO
{duze pole- Tutaj wpisz odpowiedź}.
RvsRc4OrtrRtm
Ćwiczenie 7
Wskaż informacje, które odnoszą się do planu twórczego: Możliwe odpowiedzi: 1. polega na ujęciu w punktach treści wypowiedzi, 2. sporządzany jest na podstawie istniejącego już tekstu, 3. ułatwia pracę nad przygotowaniem dłuższej wypowiedzi pisemnej lub ustnej, 4. odpowiada spisowi treści, 5. poprzedza powstanie własnego tekstu, 6. na jego podstawie powstaje streszczenie, 7. inaczej zwany jest konspektem, 8. najważniejsze informacje zapisywane są w punktach, zaś mniej ważne w podpunktach, 9. zapisywany jest formie zdań lub równoważników zdań, 10. zawiera wstęp, rozwinięcie i zakończenie
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 8

Uzupełnij plan opowiadania. Przyporządkuj treści punktów i podpunktów zamieszczone poniżej do odpowiednich miejsc.

RmBLnPK34kEPU
Uzupełnij plan twórczy poniżej wymienionymi wydarzeniami.

I. Wstęp
1.
a) Porywanie czapek i targanie fryzur.
b) 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
c) Łamanie gałęzi i konarów drzew.
2. 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
II. Rozwinięcie
1.
a) Organizacja pikników na świeżym powietrzu.
b) 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
c) Wyrzucanie czapek do śmietników.
2. 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
a) Koniec sportów wodnych typu windsurfing, kitesurfing.
b) Parne powietrze.
c) 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
3. 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
a) 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
b) Wybudowanie dla wiatru najwyższego wiatraka na świecie.
c) Napisanie listu do wiatru przez ludzi.
III. Zakończenie
1. 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
a) 1. Radość ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 2. Ułożenie na ziemi napisu „Wietrze wróć!”., 3. Smutek ludzi z powodu zniknięcia wiatru., 4. Oczekiwanie ludzi z nadzieją na powrót wiatru na ziemię., 5. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 6. Obrażenie się wiatru i zniknięcie ze świata., 7. Przeproszenie wiatru przez ludzi., 8. Niemożliwość wytwarzania energii elektrycznej z wiatraków., 9. Powrót wiatru na ziemię., 10. Nieustanne narzekanie ludzi na wianie wiatru., 11. Turniej gry w badminton., 12. Uczucie zimna i częste przeziębienia.
b) Ustanowienie Światowego Dnia Wiatru.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RUJzEZv7qdp9c
Ćwiczenie 9
Wybierz prawidłowe dokończenie zdań. Do jakiego rodzaju wypowiedzi został sporządzony plan twórczy z ćwiczenia 1? Możliwe odpowiedzi: 1. sprawozdania, 2. rozprawki, 3. opowiadania
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 10
RJKiYr7vSd6P0
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
RQDKuK3XupK0H
Ćwiczenie 11
W jakiej formie zostały zapisane punkty planu? Możliwe odpowiedzi: 1. zdań, 2. równoważników zdań, 3. zdań i równoważników zdań
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1h0aQd9NMlnE
Ćwiczenie 12
W jakiej formie zostały zapisane punkty planu? Możliwe odpowiedzi: 1. w punktach, 2. w podpunktach, 3. w punktach i podpunktach
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
RNJvv3xZ4slxC
Ćwiczenie 13
Zadanie interaktywne polega na prawidłowym uzupełnieniu komórek.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.

Słownik

bezwietrzny
bezwietrzny

charakteryzujący się brakiem wiatru

dyletant
dyletant

człowiek wypowiadający się o jakiejś dziedzinie wiedzy, pomimo braku odpowiedniego wykształcenia ku temu

kitesurfing
kitesurfing

czytaj: kajtserfing; sport wodny polegający na poruszaniu się po wodzie na desce z pomocą latawca

windsurfing
windsurfing

czytaj: łindserfing; odmiana żeglarstwa uprawiana na nietonącej desce z niedużym żaglem

Sprawdź, czy umiesz!

Zapoznaj się z zamieszczonym poniżej tekstem „Bucefał i Aleksander Wielki”, a następnie wykonaj polecenia.

Bucefał i Aleksander WielkiMichel Piquemal [czyt. miszel pikmal]
Michel Piquemal [czyt. miszel pikmal] Bucefał i Aleksander Wielki

Bucefał był koniem o wielkiej piękności, ale żaden jeździec nie potrafił go dosiąść. Nadzwyczaj nerwowy wierzgał, stawał dęba i wysadzał z siodła nieostrożnych jeźdźców. Dlatego mówiono powszechnie, że jest koniem złośliwym i pełnym agresji. Przyprowadzono go kiedyś przed Aleksandra WielkiegoAleksander WielkiAleksandra Wielkiego, który roztropnie powstrzymywał się od podobnych sądów. Długo i uważnie przyglądał się zachowaniu zwierzęcia, aż odkrył, że po prostu boi się ono swego cienia. Zwrócił więc głowę Bucefała w stronę słońca i utrzymując ją w tej pozycji, zdołał uspokoić konia i zmęczył… a wkrótce potem zaczął na nim jeździć.

koń Źródło: Bucefał i Aleksander Wielki, [w:] Michel Piquemal, Bajki filozoficzne, s. 47.
Aleksander Wielki
Ćwiczenie 14

Na podstawie opowieści Bucefał i Aleksander Wielki napisz ramowy odtwórczy plan wydarzeń.

R1Qx63gUYjXnC
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 15

Uzupełnij plan ramowy, który napisałeś w poprzednim ćwiczeniu tak, aby powstał plan szczegółowy.

R1SGAJxNaXLGj
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 16
R1cTGbh89jaND
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 10

Zredaguj plan twórczy opowiadania pt. „Moja samotna podróż na Marsa”. Pamiętaj o właściwej kompozycji tekstu.

RMSddp2Y9SIls
(Uzupełnij).