…w wypadku jakiejkolwiek akcji, która wyraźnie zagrażałaby niepodległości Polski i której rząd polski uznałby za konieczne przeciwstawić się swymi siłami narodowymi, rząd J.K. Mości będzie uważał, iż jest zobowiązany do natychmiastowego okazania rządowi polskiemu wszelkiej pomocy, jakiej będzie w stanie mu udzielić (...).

CART12Cytat za: Tadeusz Szumowski, 1939: kulisy brytyjskich gwarancji dla Polski, „Polityka”, 17 czerwca 2019 r.

Klęska armii polskiej wynikała przede wszystkim z ogromnej przewagi Niemiec, prawie dwukrotnej w sile żywej, blisko trzykrotnej pod względem siły ognia, pięciokrotnej w samolotach i dziesięciokrotnej w czołgach, a więc głównie w szybkości i sile uderzenia. 17 IX przeciw walczącym jeszcze 25 wielkim jednostkom polskim stanęły obok 75 niemieckich także 52 wielkie jednostki Armii Czerwonej. Duże znaczenie miało niekorzystne dla Polski ukształtowanie frontu, otaczającego siły polskie z trzech stron, a po wkroczeniu armii radzieckiej – z czterech stron. Negatywnie odbiło się na przygotowaniach polskich wstrzymanie mobilizacji w dniu 28 VIII na skutek niefortunnych nacisków Anglii i Francji. W tej sytuacji niedoskonałość polskiego planu wojny, słaba łączność oraz bierność Naczelnego Dowództwa miały znaczenie drugorzędne. Zważywszy dysproporcję sił, miesięczny opór Polski we wrześniu 1939 r. należy ocenić bardzo wysoko. (...)

Zbrojny opór Polski położył jednak kres pokojowym podbojom hitlerowskim i zapoczątkował tworzenie koalicji antyhitlerowskiej. Niestety, sprzymierzeńcy Polski nie wypełnili swych zobowiązań, czym nie tylko pogrążyli sojusznika polskiego, ale zaszkodzili i sobie, dopuszczając do rozbijania członków koalicji przez Hitlera po kolei i w osamotnieniu. (...) Wszyscy wyżsi dowódcy niemieccy i wielu historyków zachodnich stwierdzało, iż ofensywa przeciw Niemcom na zachodzie, w chwili, gdy gros sił niemieckich wiązała armia polska, mogła doprowadzić do stosunkowo szybkiego pokonania Trzeciej Rzeszy.

CART13Cytat za: W. Roszkowski, Najnowsza historia Polski 1914–1945, Warszawa 2003, s. 413-414.

(...) wielu uczestników kampanii, która zapoczątkowała drugą wojnę światową, przystąpiło do walki, wychodząc z fałszywych przesłanek. Zachodnie mocarstwa sądziły, że obiecały bronić sojusznika zagrożonego przez hitlerowską agresję, gdy tymczasem dały tę obietnicę państwu, które miało zostać zaatakowane nie tylko przez Trzecią Rzeszę, ale i przez Związek Radziecki. Polacy sądzili, że ich zadanie polega na powstrzymaniu pochodu Niemców przez piętnaście dni, do czasu, kiedy Francuzi przekroczą niemiecką granicę na zachodzie, gdy tymczasem mieli przed sobą niemożliwe do wypełnienia zadanie powstrzymania zarówno Wehrmachtu, jak i Armii Czerwonej bez niczyjej pomocy. Francuzi nie zaczęli ofensywy; Brytyjczycy ograniczyli swoją pomoc do zrzucania ulotek na Berlin.

W takim układzie najeźdźcy na Polskę mogli zapisać na swoje konto wszystkie możliwe plusy. (...) Niemcy mogli spokojnie wysyłać swoje dywizje pancerne daleko w głąb terytorium Polski, mając bezpieczną pewność, że sowieccy wspólnicy wezmą na siebie wszelkie polskie przeciwdziałania na tyłach. (...) W kampanii polskiej z września 1939 roku polityka i zdrada wzięły więc górę nad operacjami wojskowymi. Polacy wypełnili swój obowiązek, walcząc nieprzerwanie przez pięć tygodni – wbrew wszelkim realnym szansom. Mocarstwa zachodnie wypowiedziały Niemcom wojnę, ale cofnęły się przed konfrontacją ze Związkiem Radzieckim – nawet wtedy, kiedy współudział ZSRR stał się oczywisty. Nie wzięły też udziału w walkach. Brytyjczycy nie mogli, a Francuzi nie chcieli. Procedury mobilizacyjne we Francji były pomyślane jako przygotowania do długotrwałej wojny: wymagały zredukowania wszystkich dywizji frontowych do statusu kadr tymczasowych na długi okres reorganizacji, co wykluczało możliwość podjęcia natychmiastowej ofensywy. Wobec tego Hitler i Stalin mogli robić, co chcieli.

CART14Cytat za: N. Davies, Europa. Rozprawa historyka z historią, Kraków 2001, s. 1062-1063.