Jak udzielać pierwszej pomocy?
Jak udzielać pierwszej pomocy?
Podczas wycieczki terenowej jesteśmy szczególnie narażeni na uszkodzenia skóry, ugryzienia np. komarów, kleszczy, bądź użądlenia owadów. Spożycie owoców nieznanych roślin może spowodować groźne zatrucia. Warto wiedzieć, jak się zachować i w jaki sposób udzielić pomocy, kiedy zdarzenia te przytrafią się nam lub komuś z naszego otoczenia.
Najważniejszą zasadą przy udzielaniu pierwszej pomocy jest zadbanie najpierw o własne bezpieczeństwo, a następnie udzielenie pomocy osobie poszkodowanej. Warto także zapamiętać numery telefonów alarmowych, pod które można zadzwonić po pomoc (patrz: infografika poniżej). Dzwoniąc, należy się przedstawić, opisać sytuację i rzeczowo odpowiadać na pytania dyspozytora.
Zadbaj o odpowiednie wyposażenie apteczki pierwszej pomocy!
Apteczka pierwszej pomocy jest niezbędna w domu, w pracowni przyrodniczej , należy ją też zabierać na wycieczki terenowe. Pod kolejnym numerem na infografice odnajdziesz nazwę i przeznaczenie każdego z elementów apteczki.
1. Użądlenia przez owady
Za użądlenia odpowiadają najczęściej osy, szerszenie, pszczoły i trzmiele. Mimo że są to bardzo pożyteczne zapylacze, ich żądła są też niebezpieczną bronią.
Źródła ilustracji: Ralph, Myriams, Mariya, Pixabay, licencja: CC 0.
Typowym objawem użądleń przez te owady jest bardzo bolesny, silnie zaczerwieniony miejscowy obrzęk skóry. Zapoznaj się z instrukcją postępowania po użądleniu.
To ważne!
Nie wyjmuj żądła samodzielnie, skorzystaj z pomocy osoby dorosłej.
2. Ugryzienia przez komary i kleszcze
W Polsce ugryzienia komarów nie są groźne, choć pozostawiają na skórze swędzące, zaczerwienione ślady. Miejsc tych nie wolno drapać, aby nie wywołać infekcji bakteryjnej. Można natomiast posmarować je łagodzącą świąd maścią lub żelem.
Przed komarami najlepiej chronić się za pomocą specjalnych preparatów – repelentów, które nanosi się na skórę. Zwykle mają one przyjemny dla człowieka zapach, ale niezbyt lubiany przez te owady.
Repelenty są dość skuteczne także w ochronie przed kleszczami – niewielkimi pajęczakami, które zamieszkują najczęściej lasy liściaste, ale także parki, ogrody i łąki. Niektóre przenoszą groźne choroby: boreliozę i kleszczowe zapalenie opon mózgowych (KZM). Aby dodatkowo uchronić się przed ugryzieniem kleszcza, należy na leśne wycieczki wkładać bluzy z długim rękawem i długie spodnie, a nogawki włożyć w wysokie buty (np. kalosze). Kiedy jednak zdarzy się, że dojdzie do ugryzienia przez kleszcza, trzeba postępować zgodnie ze wskazówkami przedstawionymi w animacji.
To ważne!
Wbrew popularnym opiniom wbitego w skórę kleszcza nie wolno smarować tłuszczem czy środkiem dezynfekującym!
3. Ugryzienie przez jadowitego węża
Pilna konsultacja medyczna jest konieczna w wypadku ugryzienia przez żmiję zygzakowatą, jedyny gatunek jadowitego węża żyjący w Polsce. Choć ugryzienie rzadko bywa śmiertelne, jest niebezpieczne dla dzieci i osób w podeszłym wieku.
Do niebezpiecznego spotkania ze żmiją dochodzi najczęściej latem, bo zimą zwierzę to zapada w sen. Ponadto żmija nie jest agresywna i kąsa tylko w momencie zagrożenia, np. przypadkowego nadepnięcia na nią podczas spaceru w wysokiej trawie.
Poznaj zasady postępowania w przypadku ugryzienia przez jadowitego węża
4. Zatrucia przez niebezpieczne substancje zawarte w roślinach i grzybach
Do zatrucia może dojść po kontakcie przez skórę, drogi oddechowe lub układ pokarmowy z daną substancją, której ilość jest toksyczna dla organizmu.
Jeżeli mamy podejrzenia, że dolegliwości ze strony układu pokarmowego( ból brzucha, wymioty) mogą być związane ze zjedzeniem potrawy z grzybami pochodzącymi z niepewnego źródła lub owoców nieznanej rośliny, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, ponieważ z powodu zatrucia może dojść do zgonu.
Poznaj trujące grzyby i rośliny!
Pod kolejnym numerem odkryjesz ich nazwy.
Zapoznaj się z objawami i sposobami postępowania w przypadku zatrucia pokarmowego!
5. Uszkodzenia skóry przez zranienia i oparzenia
Drobne uszkodzenia skóry, takie jak otarcia, pęcherze i skaleczenia mogą się nam przytrafić wszędzie: na spacerze, wycieczce, w szkole i w domu. Pamiętajmy, że pierwszy opatrunek decyduje o skutecznym gojeniu się uszkodzenia skóry – dlatego każde, nawet drobne skaleczenie i zranienie należy starannie oczyścić i zabezpieczyć.
To ważne!
Na ranę nie wolno kłaść opatrunku z waty lub ligniny (np. z chusteczki higienicznej) – ich włókna przyklejają się do wilgotnego miejsca i utrudniają gojenie.
Oparzenia są bardzo bolesne. Dochodzi do nich przez działanie na skórę substancji chemicznych lub wysokiej temperatury. Nie zawsze potrzebna jest wizyta u lekarza, ale jeśli oparzenie obejmuje dużą powierzchnię ciała, konieczna jest pilna konsultacja lekarska. Rozległe oparzenia mogą być niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia.
Obejrzenie animacji pomoże Ci utrwalić wiedzę o zasadach udzielania pierwszej pomocy.
Film dostępny pod adresem /preview/resource/Rpjr9ErRRoNbV
Animacja nawiązująca do treści materiału
Wyjaśnij, dlaczego nie powinno się drapać miejsc po ukąszeniu owadów.
Wypisz, w jakich przypadkach po ukąszeniu kleszcza należy zgłosić się do lekarza.
Wymień domowe sposoby radzenia sobie z obrzękiem skóry wywołanym ukąszeniem przez pszczołę.
Podsumowanie
Po ukąszeniu przez owady nie rozdrapuj miejsca ukąszenia. Posmaruj je specjalną maścią oraz zastosuj zimny okład. W przypadku użądlenia delikatnie usuń żądło ze skóry.
Kleszcze przenoszą groźne dla człowieka choroby, dlatego ważne jest, aby się przed nimi chronić. Jeśli powstanie rumień w miejscu ukąszenia lub wystąpią objawy podobne do grypy, niezwłocznie udaj się do lekarza.
W Polsce jedynym jadowitym gatunkiem węża jest żmija zygzakowata.
Objawy, jakie mogą wystąpić przy zatruciu, to wymioty, biegunka, ból brzucha, osłabienie i zawroty głowy.
Przed założeniem jałowego opatrunku zranione miejsce należy przemyć wodą z mydłem.
Podstawowym wyposażeniem apteczki domowej są środki opatrunkowe.
Przed udzieleniem pierwszej pomocy osobie, która tego potrzebuje, upewnij się, że nie zagraża Ci żadne niebezpieczeństwo.
Słownik
choroba bakteryjna przenoszona przez kleszcze
inaczej odkażanie, czyli proces mający na celu zniszczenie drobnoustrojów
osoba przyjmująca telefoniczne zgłoszenia nagłych zdarzeń stanowiących zagrożenie dla zdrowia i życia,; wysyła zespoły ratownictwa medycznego na miejsce zdarzenia oraz instruuje osoby udzielające pierwszej pomocy
opatrunek całkowicie wolny od wszelkiego rodzaju drobnoustrojów: bakterii, wirusów, grzybów
choroba, w przebiegu której na skórze pojawiają się blade bąble otoczone zaczerwienieniem; zmianom towarzyszy świąd
środki odstraszające owady
miejscowe, chorobowe zaczerwienienie skóry
Sprawdź, jak rozumiesz!
Wyjaśnij, dlaczego zatrucia grzybami są niebezpieczne.
Korzystając z dostępnych źródeł, wyjaśnij, dlaczego wbitego w skórę kleszcza nie wolno smarować tłuszczem ani środkami dezynfekującymi.