• Miejsca, w których dokonuje się pomiarów i obserwacji podstawowych składników pogody, to stacje meteorologiczne (ogródki meteorologiczne).

  • Na terenie ogródków meteorologicznych znajdują się przyrządy do pomiaru składników pogody. Najważniejsze z nich to: termometr (do pomiaru temperatury powietrza), higrometr (do pomiaru wilgotności powietrza), barometr (do pomiaru ciśnienia atmosferycznego), wiatromierz (do pomiaru prędkości wiatru), deszczomierz (do pomiaru ilości opadów).

  • Temperaturę powietrza mierzymy w cieniu. Wartość odczytujemy w stopniach Celsjusza (°C), sprawdzając, dokąd sięga słupek rtęci na podziałce termometru.

  • Wilgotność powietrza sprawdzamy w miejscu osłoniętym od deszczu. Najprościej  jest użyć w tym celu higrometru mechanicznego – wartość pokazuje nam wskazówka na tarczy przyrządu. Wilgotność powietrza jest wyrażana w procentach (%).

  • Ciśnienie atmosferyczne możemy sprawdzić zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynku. Jeśli używamy barometru mechanicznego, wartość pokazuje nam wskazówka na tarczy przyrządu. Najczęściej wartość ciśnienia jest wyrażana w hektopaskalach (hPa).

  • Kierunek i prędkość wiatru mierzymy za pomocą wiatromierza. Sam kierunek wiatru wskaże nam wiatrowskaz. Wartości te mierzy się w miejscu nieosłoniętym od wiatru. Najprostszy wiatromierz składa się z ruchomej płytki, róży wiatru i skali – położenie płytki w stosunku do skali wskazuje, z jaką prędkością wieje wiatr.

  • Wielkość opadów atmosferycznych mierzymy za pomocą deszczomierza. Ma on postać zbiornika. Zebrany opad przelewa się do pojemnika z miarką, która wyznacza wysokość wody. Wartość odczytujemy w milimetrach.

  • Cechami klatki meteorologicznej są: kolor biały, drewniana konstrukcja, żaluzjowe ścianki i drzwiczki skierowane na północ. Dzięki tym cechom przyrządy pomiarowe znajdujące się w klatce meteorologicznej nie nagrzewają się od promieni słonecznych.

iIm8NTNPXg_d5e420

Słownik

barometr
barometr

przyrząd służący do pomiaru ciśnienia atmosferycznego

ciśnienie atmosferyczne
ciśnienie atmosferyczne

siła, z jaką powietrze atmosferyczne naciska na powierzchnię Ziemi

deszczomierz
deszczomierz

przyrząd do pomiaru ilości opadu atmosferycznego – deszczu, gradu i śniegu; w wyniku pomiaru określa się grubość warstwy wody (w milimetrach), która spadła na poziomą powierzchnię w określonym przedziale czasu; opad w postaci stałej (grad i śnieg) należy przed pomiarem stopić

higrometr
higrometr

przyrząd do pomiaru wilgotności powietrza

klatka meteorologiczna
klatka meteorologiczna

drewniana szafka w ogródku meteorologicznym, o żaluzjowych ścianach, pomalowana na biało, z drzwiczkami skierowanymi na północ, umieszczona 2 m nad poziomem gruntu; umieszczenie podstawowych przyrządów do pomiaru temperatury i wilgotności powietrza w klatce meteorologicznej zapewnia podobne warunki pomiaru w różnych miejscach

meteorologia
meteorologia

nauka zajmująca się badaniem składników pogody: temperatury powietrza, prędkości i kierunku wiatru, ilości opadów atmosferycznych, wilgotności powietrza, ciśnienia atmosferycznego.

opady atmosferyczne
opady atmosferyczne

spadająca z chmur woda w postaci różnych stanów skupienia: deszczu, śniegu, gradu, mżawki, krup śnieżnych, czy słupków lodowych

róża wiatrów
róża wiatrów
RE3KDMauPTaaR1
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

meteorologiczny rysunek w postaci gwiaździstej figury (z zaznaczeniem 8 lub 16 kierunków, według stron świata), ilustrujący rozkład wiatrów (promienie wychodzące ze środka figury) w danym miejscu i czasie; służy do określania kierunku wiatrów (za kierunek wiatru przyjmuje się ten, z którego wiatr wieje), a także prądów morskich i kursu statków; różę wiatrów rysowano powszechnie na dawnych (XIV–XVIII‑wiecznych) mapach nawigacyjnych

wiatromierz
wiatromierz

przyrząd do pomiaru prędkości i kierunku wiatru

iIm8NTNPXg_d5e497
RhWBO9ERXFVtf
Higrometr
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
RFBebSlchpVBG
Deszczomierz
Źródło: Kolling, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.
R4PTUhIYLi76Z
Rękaw do pomiaru wiatru
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.