Rgw7a1itig8sy

Grafika przedstawia różnokolorowe dłonie w różnych konfiguracjach: różowa dłoń po lewej jest ukazana z profilu, nad nią unosi się znak zapytania; pod nią znajduje się zielona dłoń z wysuniętym palcem wskazującym; obok niej znajduje się rozłożona różowa dłoń; nad nią znajduje się para żółtych dłoni ze złączonymi palcami; obok nich widoczna jest para zielonych dłoni z rozłożonymi palcami; pod nimi znajduje się pomarańczowa dłoń z wysuniętym palcem wskazującym; obok niej po prawej stronie widoczna jest różowa dłoń z wysuniętym palcem wskazującym; przy prawej krawędzi ilustracji znajduje się zielona dłoń z wysuniętym palcem wskazującym. Tło jest jasno niebieskie.

Poprawne stosowanie zaimków

Okładka

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Warto wiedzieć!

RNOI16aVycIPl

Ilustracja przedstawia po prawej stronie głowę dziecka ukazanego z profilu, które mówi. Po lewej stronie znajduje się "dymek" z tekstem: Pamiętaj! Zaimek to taka część mowy, która może zastępować: rzeczowniki (ja), przymiotniki (ten), liczebniki (tyle) i przysłówki (tam). — Zaimek
Źródło: a. nn., domena publiczna.

Ćwiczenie 1

Podaj przykłady wyrazów, które zostały zastąpione podanymi zaimkami. Zapisz je poniżej.

RjolPzhhJsoNE

Miejsce do uzupełnienia

Pamiętaj, że wyrazy zastąpione przez zaimki mogą należeć do różnych części mowy.

Przykładowe wyrazy: kolega, uczniom, ocena, w szkole, dobrze, właściwego, pięć.

Ćwiczenie 2

R4vjYxA6fDFqC

Miejsce na uzupełnienie

RC7AsOoQuF3nD

Tam, gdzie to konieczne, zmień kolejność wyrazów w zdaniu.

Małgorzata Musierowicz napisała wiele powieści dla młodzieży. Na podstawie jej książek powstało kilka filmów fabularnych.

Henryk Sienkiewicz to polski powieściopisarz, publicysta i nowelista. W 1905 roku przyznano mu Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.

Kornel Makuszyński zadebiutował zbiorem wierszy Połów gwiazd. Do jego najsłynniejszych powieści należą: Awantura o Basię, Szatan z siódmej klasy, Szaleństwa panny Ewy.

RDpj5exwMl2Dl

Grafika przedstawia po lewej stronie ukazaną z profilu głowę dziecka, które mówi. Po prawej stronie znajduje się "dymek" z tekstem: Pamiętaj! W zależności od tego, jaką część mowy zastępują zaimki, dzielimy, na: rzeczowne (zastępujące rzeczowniki), np. on, ktoś, co; przymiotne (zastępujące przymiotniki), np. ten, twój, jaki; przysłowne (zastępujące przysłówki), np. tutaj, kiedy, jak; liczebne (zastępujące liczebniki), np. tyle, ile. Odpowiadają one na takie same pytania i odmieniają się tak, jak części mowy, które zastępują. Uwaga! Zaimki przysłowne są nieodmienne. — Rodzaje zaimków
Źródło: a. nn., domena publiczna.

Ćwiczenie 3

RkAYwFpyUcYp4

Uzupełnij tabelę właściwymi formami zaimków odmienionych przez przypadki.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

RXhgmOnr0Y7qg

R5jVQMZ9Gi4A5

Ćwiczenie 4

Uzupełnij związki frazeologiczne poprawnymi formami zaimków.

Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.

Ćwiczenie 5

RoU8YLhm3KJ0h

Uzupełnij zdania poprawnymi formami zaimków podanych w nawiasach.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 6

Re6eKp4eSDq91

Uzupełnij przysłowia odpowiednimi zaimkami.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

R9ZAEvpzsc8QT

Grafika przedstawia po lewej stronie głowę dziecka ukazaną z profilu, które mówi. Po prawej stronie znajduje się "dymek" z tekstem: Pamiętaj! W zależności od znaczenia zaimki dzielimy na: osobowe, np. ja, ty, oni; dzierżawcze, np. mój, twój, nasze; pytające, np. kto, co, jaki; względne (występują na początku zdania podrzędnego), np. kto, co jaki; nieokreślone, np. ktoś, coś, jakiś; wskazujące, np. tam, ten, tędy; przeczące, np. nikt, żaden, nigdzie; zwrotny, np. się, sobie. — Rodzaje zaimków
Źródło: a. nn., domena publiczna.

Ćwiczenie 7

RGm9P2zCuwhh8

Dopasuj przykłady do różnych rodzajów zaimków.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

R173NssFxz1Mz

Ilustracja przedstawiająca uśmiechniętą buzię dziecka z zadartym nosem i rumieńcem. Na prawo od niej dymek, w którym umieszczono informacje: Pamiętaj! W słowniku języka polskiego znajdziesz zaimki w formie podstawowej, czyli w mianowniku (jeśli odmieniają się przez przypadki), w rodzaju męskim (jeśli odmieniają się przez rodzaje) i w liczbie pojedynczej (jeśli odmieniają się przez liczby). Formy: tobie, ci, ciebie, tobą itd. to formy utworzone od zaimka ty. Formy: moimi, moje, mojego, moich, mojej itd. to formy utworzone od zaimka mój. — Zaimek – pamiętaj!
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Rx9geeMTDMxAW

Ćwiczenie 8

Wpisz do krzyżówki zaimki, których brakuje w podanych poniżej wypowiedzeniach.

Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.

R5JX58fm4YK5O

Fotografia przedstawia zajmujący jej prawą połowę fragment murowanej budowli ukazanej w perspektywie. Składa się na nią podwyższony o jeden stopień podest i sześć równoległych ścianek ustawionych na nim jedna za drugą. Są one pomalowane w dolnej części ciemnoróżową, a powyżej białą farbą, która odpada. Z lewej strony fotografia przedstawia podwórko z wkopanym na środku bambusowym drągiem i wyraźnym cieniem budynku. Zamknięte jest ono częściowo z tyłu drewnianym płotem ukazanym w słońcu. Za pierwszą ścianką ukryte jest dziecko tak, że widać tylko prawą połowę jego ciała. Ubrane jest ono w jasny sweter, czerwoną chustkę skrywającą włosy i nosi w uchu kolczyk w kształcie kółka. Przygląda się ono uważnie widzowi jednym okiem. W głębi zza drugiej ścianki wygląda ciekawie jeszcze dwoje uśmiechniętych dzieci. — Zabawa w chowanego
Źródło: Petr & Bara Ruzicka, licencja: CC BY-SA 2.0.

Ćwiczenie 9

R1bxmx3LJYeIk

Przyporządkuj zaimki do odpowiednich grup.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 10

R19Li9SPGcZCi

Wybierz właściwe zaimki spośród podanych poniżej i uzupełnij nimi przysłowia.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 11

Wyjaśnij, jak rozumiesz przysłowia z ćwiczenia 10. W jakich sytuacjach można ich użyć?

RctuMEuab6CbY

(Uzupełnij).

Skorzystaj ze Słownika przysłów.

Znaczenia przysłów:

Jaki pan, taki kram. Przysłowia tego używamy, aby wskazać, że to, co otacza człowieka, na przykład jego dom, miejsce pracy, mówi nam o nim samym.
Gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą. Przysłowia tego używamy, gdy chcemy powiedzieć, że zwykle każdemu trudnemu i radykalnemu działaniu towarzyszą niepożądane skutki uboczne.
Jaka praca, taka płaca. Przysłowia używamy, gdy chcemy powiedzieć, że zapłata za pracę zależy od tego, jaki wysiłek w nią włożyliśmy.
Co ma wisieć, nie utonie. Przysłowia tego używamy, gdy chcemy powiedzieć,
że pewne zdarzenia i tak, prędzej czy później, nastąpią.
Kto chce psa uderzyć, ten kij zawsze znajdzie. Przysłowia tego używamy
w sytuacji, gdy ktoś szuka powodu, aby niesłusznie skierować swoje pretensje do innych.

Sprawdź, czy umiesz!

Ćwiczenie 12

RxuhdemTG4mwp

Uzupełnij brakujące formy zaimków.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 13

RXilTpcjx2kPf

Podaj formy podstawowe poniższych zaimków.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Polecenie 1

Napisz krótkie opowiadanie o przygodzie, którą chciałbyś/-abyś przeżyć. Jeśli trzeba, zastąp zaimkami powtarzające się słowa. Wypisz zaimki, które wystąpiły w twoim tekście i określ ich typ.

RFej6D1zouvup

(Uzupełnij).