RU31Auk5eO1ze
Na ilustracji widać cztery stare, metalowe lampy ustawione od największej do najmniejszej. Są to lampy na olej lub oliwę, mają kształt dzbanów z ozdobnym przykryciem. Stoją w rzędzie przy ceglastym murze. Są koloru ciemnego, metalicznego, a jedna z nich jest jaśniejsza - w kolorze cyny. Lampy odnoszą się do panien z przypowieści "O pannach roztropnych i nieroztropnych".

Przypowieść O pannach roztropnych i nieroztropnych

Lampy oliwne
Źródło: pixabay.com, licencja: CC BY 3.0.

Warto wiedzieć!

Czy zdarzyło ci się znaleźć w sytuacji, w której  żałowałeś, że z powodu lenistwa lub własnej bezmyślności nie zrobiłeś czegoś ważnego i musiałeś ponieść tego konsekwencje? Być może masz podobne doświadczenia  lub znasz kogoś, kto  przykładowo otrzymał złą ocenę, ponieważ stracił czas na oglądaniu filmików w sieci i nie nauczył się na sprawdzian albo zachorował, bo za słabo się ubrał pomimo prośby mamy o założenie czapki i szalika w zimie, czy też nie miał za co kupić wody do picia, ponieważ wydał całe kieszonkowe już w pierwszym dniu wycieczki szkolnej.

Polecenie 1

Przypomnij sobie przykłady swojego lekkomyślnego zachowania lub twoich znajomych i zapisz je.

RSZK10fOcDf7Q
Polecenie 2

Wyjaśnij, co to znaczy według ciebie być nieroztropnym.

R14VBpPOTpz69

Mądrość, zdolność przewidywania, roztropność to temat przypowieściprzypowieśćprzypowieści O pannach roztropnych i nieroztropnych, w której Jezus nawiązuje do zwyczajów związanych
z  uroczystościami weselnymi, aby na tym przykładzie dać wskazówkę życiową.

Uroczystości weselne w czasach Jezusa

W czasach Jezusa uroczystości weselne mogły trwać nawet 7 dni, a małżeństwa były zawierane w dwóch etapach. Pierwszy z nich przypominał dzisiejsze zaręczyny i był to pewien kontrakt ślubny, na mocy którego ojciec panny młodej zrzekał się prawa do decydowania o niej, a władzę tę przejmował mąż. Młodzi jednak musieli mieszkać oddzielnie w swoich domach rodzinnych, chociaż formalnie byli już małżeństwem. Po roku od tego czasu, miał miejsce drugi etap, który był połączony z ucztą weselną. Od tego momentu małżonkowie rozpoczynali wspólne życie i mogli zamieszkać już razem.

Uroczystości weselne były poprzedzone dwiema procesjami – pierwszej, w której brały udział kobiety towarzyszące narzeczonej, oraz drugiej – prowadzonej przez gości pana młodego. Trwające 7 dni ceremonie weselne rozpoczynały się wieczorem, co miało szczególne znaczenie dla biorących w nich udział panien, prowadzących ten orszak. Każda z nich powinna była mieć ze sobą lampę oliwną, aby oświetlać drogę weselnikom, ponieważ procesja przemierzała ciemne zaułki ulic, którymi przechodził orszak weselników.  Brak wystarczającej ilości oliwy w lampie mógł spowodować trudności związane z oświetleniem drogi, dlatego panny, których lampki nie świeciły, były niepotrzebne na weselu.

Ciekawostka

W czasach Jezusa  małżeństwa zawierano bardzo młodo, narzeczona miała około 12‑13 lat, a narzeczony 18.

przypowieść

Zapoznaj się z  tekstem przypowieści i ilustracjami zamieszczonymi w powyższej galerii oraz wykonaj polecenia.

Przypowieść o pannach roztropnych i nieroztropnych. Ewangelia wg św. Mateusza, rozdz. 25, w. 1‑13
Przypowieść o pannach roztropnych i nieroztropnych. Ewangelia wg św. Mateusza, rozdz. 25, w. 1‑13

(1) Wtedy podobne będzie królestwo niebieskie do dziesięciu panien, które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie pana młodego. (2) Pięć z nich było nierozsądnych, a pięć roztropnych. (3) Nierozsądne wzięły lampy, ale nie wzięły z sobą oliwy. (4) Roztropne zaś razem z lampami zabrały również oliwę w naczyniach. (5) Gdy się pan młody opóźniał, zmorzone snem wszystkie zasnęły. (6) Lecz o północy rozległo się wołanie: „Pan młody idzie, wyjdźcie mu na spotkanie!” (7) Wtedy powstały wszystkie owe panny i opatrzyły swe lampy. (8) A nierozsądne rzekły do roztropnych: „Użyczcie nam swej oliwy, bo nasze lampy gasną”. (9) Odpowiedziały roztropne: „Mogłoby i nam, i wam nie wystarczyć. Idźcie raczej do sprzedających i kupcie sobie!” (10) Gdy one szły kupić, nadszedł pan młody. Te, które były gotowe, weszły z nim na ucztę weselną, i drzwi zamknięto. (11) W końcu nadchodzą i pozostałe panny, prosząc: „Panie, panie, otwórz nam!” (12) Lecz on odpowiedział: „Zaprawdę, powiadam wam, nie znam was”. (13) Czuwajcie więc, bo nie znacie dnia ani godziny.

CART1 Źródło: Przypowieść o pannach roztropnych i nieroztropnych. Ewangelia wg św. Mateusza, [w:] Biblia Tysiąclecia, Poznań 1983, s. 1173.
R1OiObqN1NGfL
Ćwiczenie 1
Ułóż wydarzenia w porządku chronologicznym.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2

Odpowiedz na podstawie tekstu, czym charakteryzuje się postawa człowieka nieroztropnego.

R1YDik9k3Tcoi
Ćwiczenie 3

Przyjrzyj się ilustracjom do przypowieści O pannach roztropnych i nieroztropnych i określ, jakich ludzi  symbolizują panny, które nie zostały zaproszone na wesele oraz panny, które weszły na ucztę.

R1YDik9k3Tcoi
Ćwiczenie 4

Dopisz po trzy synonimy określające panny roztropne i nieroztropne.

RO6AvpyDX9K6w
Ćwiczenie 5

Wyjaśnij, jaki zabieg stylistyczny zastosowano w przypowieści, zestawiając ze  sobą odmienne cechy panien.

R1YDik9k3Tcoi
Ćwiczenie 6

Wyjaśnij, dlaczego pan młody zamknął drzwi przed pannami, które nie czekały na niego ze światłem.

R1YDik9k3Tcoi
Ćwiczenie 7

Wyjaśnij, co symbolizuje uczta/wesele w przypowieści O pannach roztropnych i nieroztropnych.

R1YDik9k3Tcoi
Polecenie 3

Zakreśl na ilustracji gesty, które symbolizują głupotę przedstawionych na niej panien.

RNPrRuvgEV1SZ1
Na zdjęciu widać 5 rzeźb przedstawiających panny, które są umieszczone na ścianie wysokiej budowli z kamienia - katedry. Wszystkie są zmartwione. Każda z nich ma na sobie długą suknię i trzyma naczynie. Wykonują gesty - jedna z nich przykłada rękę do piersi, druga zakrywa czoło ręką, trzecia przystawia rękę do ucha, czwarta ma zmartwioną minę, piąta unosi fragment szaty do góry. Panny umiejscowione są na bogato zdobionej ścianie - przypominają kolumny, ich gesty świadczą o ich niezadowoleniu i głupocie.
Panny Mądre poł. XII w. (katedra w Magdeburgu)
Źródło: dostępny w internecie: wikipedia, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 3

Zastanów się i wymień kilka przykładowych sytuacji, które mogą świadczyć o głupocie osób nierozważnych.

RcAOTk7XiZqfh
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4

Zakreśl gesty, które symbolizują mądrość  panien widocznych na ilustracji.

RtTvczJCzxUEo1
Na zdjęciu widać 5 rzeźb przedstawiających panny, które są umiejscowione na ścianie wysokiej budowli z kamienia - katedry. Wszystkie są uśmiechnięte. Każda z nich ma na sobie długą suknię i trzyma w ręku naczynie - lampę z oliwą. Panny wykonują gesty, które świadczą o ich zadowoleniu i mądrości - uśmiechają się do siebie.
Panny Mądre poł. XII w. (katedra w Magdeburgu)
Źródło: dostępny w internecie: wikipedia, licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 4

Zastanów się i wymień kilka przykładowych sytuacji, które mogą świadczyć o rozwadze osób mądrych.

RsHeZ65yAwRfI
Źródło: opracowanie ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 8

Znajdź pouczenie w przypowieści O pannach roztropnych i nieroztropnych i wyjaśnij,  przed czym ono przestrzega.

R1NB5OQ0KlNAD
Ćwiczenie 9

Każda przypowieść posiada znaczenie uniwersalne. Wyjaśnij, na czym polega  uniwersalność  tekstu O pannach roztropnych i nieroztropnych.

R1YDik9k3Tcoi

Sprawdź, czy umiesz!

RImQ7zcaYpqcJ
Ćwiczenie 10
Zaznacz poprawne słowa i sformułowania.
Źródło: opracowanie ORE, licencja: CC BY 3.0.
R1cpQqPBmmN1e
Ćwiczenie 11
Dopasuj objaśnienia do podanych związków frazeologicznych.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 5

Głupie panny nie dostały się na wesele i proszą swoje koleżanki, aby użyczyły im oliwy, lecz spotykają się z odmową.  Napisz dialog między tymi osobami,  w którym mądre panny argumentują swoje stanowisko.

R1StdVbXgmE98