Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie – zgodnie z podstawą programową – celów kształcenia w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej 311930. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – celów kształcenia: montażu urządzeń i systemów energetyki odnawialnej oraz uruchamiania urządzeń i systemów energetyki odnawialnej oraz wyceny robót.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia

ELE.10.2. Podstawy energetyki
Uczeń:

ELE.10.2.5. charakteryzuje procesy wytwarzania energii elektrycznej, mechanicznej i cieplnej, ELE.10.2.6. charakteryzuje systemy i obiekty energetyki odnawialnej.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy przedstawia m.in zasady i warunki techniczne instalacji farm wiatrowych, elektrowni wodnych i elektrowni falowych. Zasób „Budowa i działanie turbin wiatrowych, elektrowni wodnych i elektrowni falowych”DsRhbAy0o„Budowa i działanie turbin wiatrowych, elektrowni wodnych i elektrowni falowych” to atlas interaktywny przedstawiający zasadę działania turbiny wiatrowej o osi poziomej z wykorzystaniem izometrii. Zasób „Zasada działania turbiny wiatrowej o osi poziomej ”DcuugxzQ2„Zasada działania turbiny wiatrowej o osi poziomej ” to animacja zasadę działania turbiny wiatrowej o osi poziomej z wykorzystaniem izometrii. Zasób „Zasada działania turbiny falowej”D6cqjgvMi„Zasada działania turbiny falowej” prezentuje w formie animacji  zasadę działania turbiny falowej z wykorzystaniem aksonometrii ukośnej. Zasób „Zasada działania turbiny wodnej w układzie szczytowo‑pompowym”Dv2ZidgPu„Zasada działania turbiny wodnej w układzie szczytowo‑pompowym” to animacja przedstawiająca zasadę działania turbiny Kaplana z wykorzystaniem izometrii.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDc9OSdF8mInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy i umiejętności. Można je potraktować jako pracę domową – utrwali to wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień i przygotuje do pytań na pisemnym egzaminie zawodowym.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDRO4K01JRSłownik pojęć dla e‑materiału objaśnia specjalistyczne słownictwo używane w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaD10xAHsMAPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDi8qYrwUlPrzewodnik dla uczącego się wskazuje i instruuje, w jaki sposób wykorzystać e‑materiał do samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaD5rDD6iqBNetografia i bibliografia to wykaz źródeł, na bazie których został opracowany e‑materiał i z których można korzystać, przygotowując się do egzaminu zawodowego.

• Instrukcja użytkowaniaD3IbIqQ0cInstrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z turbinami wiatrowymi, elektrowniami wodnymi i elektrowniami falowymi w energetyce odnawialnej.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Atlas interaktywny „Budowa i działanie turbin wiatrowych, elektrowni wodnych i elektrowni falowych”

Praca w grupach

Uczniowie dzielą się na trzy grupy. Każda z grup przygotowuje po 7 pytań quizowych na zadany temat:

gr. 1 budowa i działania turbin wiatrowych
gr. 2 budowa i działanie elektrowni wodnych
gr. 3 budowa i działanie elektrowni falowych

Następnie uczniowie odpowiadają na ułożone przez pozostałe grupy pytania.

Animacja „Zasada działania turbiny wiatrowej o osi poziomej”

Praca w parach

Uczniowie pracują w parach, przygotowując quiz podsumowujący wiedzę uzyskaną za pomoca animacji „Zasada działania turbiny wiatrowej o osi poziomej. Zadaniem par jest przygotowanie 10 pytań jednokrotnego wyboru. Po wykonanym zadaniu pary łączą się z innymi parami w czwórki i zadają sobie nawzajem pytania z quizu.

Animacja „Zasada działania turbiny falowej”

Cała klasa, praca w grupach

Nauczyciel prosi uczniów, by podzielili się na dwie grupy. Informuje, że będą uczestniczyć w dyskusji.

Wyjaśnia, że ten typ dyskusji określany jest jako akwarium. Nauczyciel informuje, że pierwsza grupa siada w kręgu i dyskutuje na zadany temat. Jeśli uczniowie nie potrafią sami znaleźć argumentów, nauczyciel może na początku udzielić im podpowiedzi.

Nauczyciel przypomina też zasady obowiązujące w czasie dyskusji, np. mówić zwięźle i na temat, nie obrażać innych, nie przerywać innym, nie podnosić głosu, słuchać uważnie wypowiedzi innych itp.

Nauczyciel wyjaśnia, że w tym samym czasie druga grupa zajmuje miejsca dookoła i obserwuje przebieg dyskusji. Jej zadaniem jest analiza doboru i skuteczności argumentów, przestrzegania zasad i ogólnego przebiegu debaty. Nauczyciel wyznacza dokładny czas dyskusji.

Po zakończeniu debaty uczniowie mogą zamienić się rolami. Następnie nauczyciel prosi wybranych/chętnych uczniów o dokonanie oceny umiejętności prowadzenia dyskusji, trzymania się tematu, doboru argumentów itp. kolegów z grupy dyskutującej.

Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

• poprawność merytoryczna;

• trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;

• estetyka wykonania.

Atlas interaktywny „Budowa i działanie turbin wiatrowych, elektrowni wodnych i elektrowni falowych”

Uczniowie przygotowują lekcję odwróconą. Zespół klasowy zostaje podzielony na osiem grup. Każda z nich przygotowuje prezentacje multimedialne na poszczególne zagadnienia.

Prezentacje mogą powstawać zdalnie na dostępnych platformach internetowych. Powinny zawierać ilustracje, rysunki, materiały filmowe, a czas ich trwania nie powinien przekroczyć 7 minut. Prelegenci mogą też przygotować pytania pobudzające do aktywnego słuchania.

Prezentacje mogą być oceniane według następujących kryteriów:

• poprawność merytoryczna;

• trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;

• estetyka wykonania.

Animacja „Zasada działania turbiny wiatrowej o osi poziomej „

Praca indywidualna

Uczniowie na podstawie multimedium wykonują notatki metodą sketchnotingu. Mogą one dotyczyć całego materiału lub poszczególnych fragmentów. Następnie umieszczają efekty swojej pracy na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej w formie zdjęć lub w formacie pdf. Notatki można wyświetlić na tablicy multimedialnej i wykorzystać na zajęciach jako podsumowanie omawianego materiału.

Animacja „Zasada działania turbiny falowej”

Praca w parach

Uczniowie, pracując w parach, opisują w punktach zasady działania turbiny falowej. Starają się także zapamiętać wszystkie nadzędzia, będące potrzebne do pracy. Następnie wybrane pary omawiają zasady działania na forum klasy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują przekazywane informacje i w razie potrzeby uzupełniają je.

Animacja „Zasada działania turbiny wodnej w układzie szczytowo‑pompowym”

Nauczyciel zadaje uczącym się zadanie domowe, które polega na przypomnieniu sobie informacji na temat zasad działania turbiny wodnej w układzie szczytowo‑pompowym.

Przygotowanie indywidualne w domu do lekcji odwróconej może polegać na następujących działaniach:

• podczas lekcji w klasie nauczyciel weryfikuje wiedzę uczących się, np. zapraszając chętne osoby, by streściły dane zagadnienia,

• w razie potrzeby nauczyciel podaje dodatkowe wiadomości, uzupełnia wiedzę uczących się. Można także poprosić, aby uczący się wzajemnie się uzupełniali, poprawiali.

Indywidualizacja pracy z uczniem, w tym z uczniem ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów. Zarówno w pracy z animacjami należy pamiętać o tym, że:

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do materiałów filmowych;

• przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem lub sekwencjami filmowymi stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd. lub jedna sekwencja i jedno zadanie), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji;

• podczas rozmowy należy pamiętać, aby nie zmuszać do wypowiedzi na forum klasy osób z trudnościami w komunikacji; mogą się one wykazać w pracy w grupach;

• uczniowie uzdolnieni plastycznie mogą wykonywać rzuty za pomocą rysunków realistycznych, natomiast ci z trudnościami – za pomocą rysunków symbolicznych.

• osoby słabowidzące powinny mieć możliwość odsłuchania treści materiału podczas lekcji;

• przy wykonywaniu testu należy zadbać o to, aby uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mieli więcej czasu na wykonanie zadania.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści