Temat: Gatunki chronione

Adresat

Uczeń klasy IV szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

Klasa IV

VII. Środowisko przyrodnicze i krajobraz najbliższej okolicy szkoły. Uczeń:

8) wskazuje miejsca występowania obszarów chronionych, pomników przyrody, obiektów zabytkowych w najbliższej okolicy, uzasadnia potrzebę ich ochrony.

Cel lekcji

Uczniowie wymieniają i rozpoznają wybrane gatunki chronione roślin i zwierząt oraz uzasadniają konieczność objęcia ich ochroną.

Kryteria sukcesu

• wyjaśnisz, dlaczego należy chronić niektóre gatunki zwierząt i roślin;

• rozpoznasz i nazwiesz po cztery chronione zwierzęta i rośliny.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym; 

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne; 

• umiejętność uczenia się.

Metody/formy pracy

Burza mózgów, praca z tekstem oraz gra dydaktyczna.

Praca grupowa i indywidualna.

Środki dydaktyczne

• abstrakt;

• tablica interaktywna lub tradycyjna;

• tablety/komputery;

• duże kartki papieru

• gra w bingo.

Fazy lekcji

Wstępna

Nauczyciel podaje temat lekcji, cele lekcji w języku zrozumiałym dla ucznia oraz kryteria sukcesu.

Realizacyjna

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby spróbowali wyjaśnić, dlaczego niektóre organizmy należy chronić – wszystkie pomysły zapisuje na tablicy (burza mózgów). W razie braku pomysłów – wyszukują odpowiedzi w abstrakcie.

2. Uczniowie dokonują analizy pomysłów i poprzez wskazanie (np. przydzielając punkt) wybierają ich zdaniem najlepsze.

3. Nauczyciel dzieli uczniów na zespoły zadaniowe (w zależności od ilości pomysłów), które pracują nad opracowaniem sposobów ochrony danego organizmu (wybranego z abstraktu), który tego wymaga.

4. Lider zespołu prezentuje wypracowane pomysły.

5. Nauczyciel rozdaje uczniom plansze do gry w bingo (karta do gry w bingo to przeważnie kwadrat o wymiarach 5x5 pól) z naniesionymi ilustracjami chronionych gatunków roślin i zwierząt. “Caller” (nauczyciel) wyświetla na tablicy wybrane gatunki (z nazwami) z abstraktu przez 10 sekund, a uczniowie znajdują ten organizm na swojej karcie i skreślają go na wszystkich polach. Wygrane są trzy osoby – pierwsza, która zapełni losowanymi organizmami całą linię, druga, która zapełni dwie linie oraz trzecia, która zdobędzie całą kartę. Wygrany informuje o tym, wykrzykując „bingo!”.

Podsumowująca

Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wybrane zadanie interaktywne. Inne zadania interaktywne uczniowie mogą zrobić w domu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Protected species

In today's human‑dominated world many plants and animals are at risk of extinction. Those organisms are not only beautiful and interesting, but also necessary elements of their respective environments. Unless we protect them, we will destroy nature and maybe even ourselves.

The first protected organism in our country was the beaver. Beaver hunting was restricted in 11th century by king Bolesław Chrobry. Bolesław Kędzierzawy, who ruled in 12th century restricted aurochs hunting. In 14th century king Kazimierz Wielki introduced penalties for felling oaks. During the reign of Władysław Jagiełło felling of yew was prohibited. A protected period from 23rd of April until the end of harvest was introduced for aurochs, tarpan, moose and european bison.

Conservation of species is a form of nature protection in Poland covering over 600 plant species, ca. 700 animal species is currently protected in Poland. The purpose of species conservation is to preserve in nature species that are rare and at risk of extinction. Protected plants and fungi must not be picked and protected animals must not be hunted.

Organisms may be covered by strict or partial protection. Plants, animals and fungi under strict protection are protected all the time, while those under partial protection are only protected during specified times of the year, e.g. when they take care of their young. Partially protected plants may be collected in limited quantities, e.g. for medicinal purposes. Partially protected animals may be hunted in specified periods.

Plants under strict protection must not be intentionally destroyed, cut down or picked. It is also prohibited to sell them or take them away from our country. Plants under strict protection in Poland include yew, stone pine and mountain pine. Partially protected plants include common ivy, yellow water lily and lily of the valley. They may be harvested in specified quantities, e.g. for medicinal purposes.

Animals under strict protection must not be killed, caught, scared and their nests, eggs or burrows must not be destroyed. They may not be disturbed when they raise their young. It is also prohibited to sell them. Animals strictly protected in Poland include all frogs and toads, lizards and snakes, majority of birds and the following mammals: mountain goats, marmots, brown bears and lynx. Many insects, some snails and spiders are protected, too.

• The organisms are interdependent, for example they are food for others or feed on them themselves.

• Rare and endangered species of plants, animals and fungi are protected species.

• Species protection can be strict (total) or partial (eg during reproduction and rearing of the young or in some places).