Przychodzi pacjent do apteki
MED.09. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi, suplementami diety i środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece na podstawie przepisów prawa - Technik farmaceutyczny 321301
Słownik pojęć dla e‑materiału
słuchanie zaangażowane, ukierunkowane na zrozumienie problemu oraz potrzeb, preferencji i oczekiwań rozmówcy; aktywne słuchanie wyraża się m.in. w:
zadawaniu pytań (otwartych i zamkniętych),
odnoszeniu się do stanu emocjonalnego rozmówcy (odzwierciedlanie),
powtarzaniu określonych fragmentów wypowiedzi rozmówcy (parafrazowanie),
docieraniu do istoty problemu (klaryfikowanie),
podsumowywaniu treści, ustaleń; aktywne słuchanie usprawnia komunikację interpersonalną, zwiększa prawdopodobieństwo tego, że komunikat zostanie odebrany przez rozmówcę zgodnie z intencją nadawcy
Komunikacja z pacjentem – sekwencje filmoweKomunikacja z pacjentem – sekwencje filmowe
reakcje i zachowania, zarówno językowe, jak i niejęzykowe, które zakłócają proces komunikowania się, opóźniając lub utrudniając rozwiązanie problemu
Komunikacja z pacjentem – sekwencje filmoweKomunikacja z pacjentem – sekwencje filmowe
pochodna indazolu, niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ)niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ); w odróżnieniu od innych NLPZ benzydamina nie hamuje cyklooksygenazy ani lipooksygenazy (w stężeniu 10–4 mol/l) i nie powoduje działań niepożądanych ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego; benzydamina wywiera działanie przeciwzapalne, hamując zmiany w naczyniach wywołane przez pobudzone leukocyty; działa również przeciwobrzękowo, miejscowo znieczulająco, odkażająco (działanie na liczne gatunki bakterii i grzybów), hamuje agregację płytek, zmniejsza napięcie mięśni gładkich i poprzecznie prążkowanych
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
stan niedostatecznej ilości i/lub jakości snu, który utrzymuje się przez dłuższy czas; najczęściej występującymi objawami bezsenności są:
trudności z zaśnięciem,
trudności w utrzymaniu nieprzerwanego snu,
zbyt wczesne budzenie się; najbardziej przydatny jest podział bezsenności ze względu na czas trwania objawów:
bezsenność przygodna (o czasie trwania do kilku dni),
bezsenność krótkotrwała (o czasie trwania do 4 tygodni),
bezsenność przewlekła (trwająca powyżej miesiąca)
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
ester octowy difenolu działający bezpośrednio na śluzówkowe i podśluzówkowe sploty nerwowe błony śluzowej jelita grubego; wykazuje działanie przeczyszczające; stymuluje perystaltykę jelit, utrudnia wchłanianie elektrolitów, zwiększając tym samym zawartość wody w kale, co powoduje rozluźnienie mas kałowych i ułatwia oddanie stolca; wypróżnienie następuje około 30–60 minut po podaniu per rectum i około 6–12 godzin po podaniu per os.
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
fosforoorganiczne związki chemiczne z grupy fosfonianów; wykorzystywane jako leki hamujące resorpcję kości; stosowane w terapii osteoporozy, choroby Pageta, przerzutów nowotworowych do kości, szpiczaka mnogiego i innnych; hamują kalcyfikację oraz resorpcję kości zależną od osteoklastów
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ)niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ), pochodna kwasu aminofenylooctowego; wykazuje silne działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe; działanie leku polega głównie na hamowaniu cyklooksygenaz uczestniczących w syntezie prostaglandyn, które pełnią funkcję mediatorów stanu zapalnego; w postaciach do stosowania miejscowego diklofenak łagodzi ból, zmniejsza obrzęk i skraca czas powrotu do stanu normalnego funkcjonowania w zapaleniach pochodzenia urazowego lub reumatycznego
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
flawonoid wykazujący działanie ochronne wobec naczyń żylnych; zmniejsza ich przepuszczalność i powoduje zwiększenie napięcia ich ścian (m.in. na skutek przedłużenia skurczu włókien mięśniowych ściany naczyń żylnych w odpowiedzi na noradrenalinę); poprawiając powrót krwi z układu żylnego z kończyn dolnych, zmniejsza nadciśnienie i zastój żylny w kończynach; diosmina dostępna jest jako związek otrzymywany półsyntetycznie oraz jako oczyszczona frakcja flawonoidowa diosminy z hesperydyną; w przypadku tej drugiej wykazano, że mikronizacja zwiększa odsetek wchłoniętego leku
Dobór preparatów leczniczych OTC - wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - wcielanie się w rolę
pochodna imidazolu o szerokim zakresie działania przeciwgrzybiczego; bezpośrednio oddziałuje na błonę komórkową grzyba – hamuje działanie enzymów utleniających, co prowadzi do kumulacji nadtlenków i obumarcia komórki grzyba
Dobór preparatów leczniczych OTC - wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - wcielanie się w rolę
pochodna nitrofuranu, chemioterapeutyk o szerokim spektrum działania; działa na bakterie Gram‑dodatnie i Gram‑ujemne; wykazuje działanie bakteriostatyczne; furazydyna znalazła zastosowanie w leczeniu zakażeń dróg moczowych
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
mieszanina kwaśnych mukopolisacharydów anionowych, sulfonowanych glikozaminoglikanów; uwalnia z komórek śródbłonka inhibitor drogi krzepnięcia zależnej od czynnika tkankowego, hamuje aktywację czynnika stabilizującego włóknik i może się wiązać z płytkami krwi, nasilając lub hamując ich agregację; stosowana m.in. miejscowo w terapii zmian zakrzepowych, żylakach, krwiakach, stłuczeniach i obrzękach
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
zachowanie i praktyki związane ze snem, takie jak:
zasypianie i budzenie się o regularnych porach,
unikanie spożywania obfitych, późnych kolacji i przekąsek w nocy,
unikanie przyjmowania kofeiny i alkoholu w późnych porach wieczornych,
niewykonywanie ćwiczeń fizycznych przed snem,
przygotowanie miejsca do spania: przewietrzony pokój, optymalna temperatura w pomieszczeniu
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
grupa leków stosowanych w terapii schorzeń górnego odcinka przewodu pokarmowego; IPP są wykorzystywane głównie w zapobieganiu chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy i w leczeniu tej choroby; działanie IPP polega na zahamowaniu wytwarzania kwasu solnego przez pompę protonową znajdującą się w komórkach okładzinowych błony śluzowej żołądka; z chemicznego punktu widzenia IPP są słabymi zasadami, pochodnymi sulfinylobenzimidazolu; są silniejsze od innych leków stosowanych w celu hamowania wydzielania kwasu żołądkowego; IPP rzadko wywołują działania uboczne, najczęściej pod postacią zaburzeń żołądkowo‑jelitowych; mogą wchodzić w interakcje z lekami, które ulegają metabolizmowi przy udziale cytochromu P450
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
fitohormony należące do grupy flawonoidów; występują naturalnie w roślinach strączkowych, takich jak soja, soczewica czy fasola; do izoflawonów zaliczamy trzy podstawowe związki: genisteinę, daidzeinę oraz glicyteinę; z badań wynika, że izoflawony przyczyniają się do zachowania równowagi hormonalnej u kobiet, działają antyoksydacyjnie, przeciwnowotworowo oraz obniżają poziom cholesterolu, a zatem są niezastąpione przede wszystkim w diecie kobiet w okresie przekwitania
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
fizjologiczny, bezwarunkowy odruch, który pomaga oczyścić drogi oddechowe; przyczyną kaszlu może być podrażnienie wywołane m.in. obecnością ciała obcego w układzie oddechowym, a także infekcja bakteryjna lub wirusowa; kaszel stanowi podstawowy mechanizm obronny organizmu; wyróżniamy dwa typy kaszlu: kaszel mokry (produktywny) i kaszel suchy (nieproduktywny)
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
wiedza i umiejętności umożliwiające skuteczne i satysfakcjonujące funkcjonowanie w interakcjach i relacjach z innymi ludźmi; do najważniejszych umiejętności psychospołecznych należą m.in.:
kreowanie pozytywnego (pożądanego) wizerunku,
komunikowanie się,
rozwiązywanie problemów i konfliktów,
rozpoznawanie stanów innych ludzi i zachodzących w nich procesów,
kontrolowanie własnej ekspresji emocjonalnej oraz obniżanie napięcia emocjonalnego innych osób (umiejętne radzenie sobie ze stresem),
motywowanie do zmiany zachowania (np. antyzdrowotnego); umiejętności psychospołeczne można postrzegać jako indywidualny zasób człowieka; w zawodach związanych z udzielaniem profesjonalnego wsparcia pacjentom i klientom umiejętności społeczne powinny być stale rozwijane i doskonalone
Komunikacja z pacjentem – sekwencje filmoweKomunikacja z pacjentem – sekwencje filmowe
porozumiewanie się za pomocą słów
Komunikacja z pacjentem – sekwencje filmoweKomunikacja z pacjentem – sekwencje filmowe
porozumiewanie się za pomocą mimiki, gestykulacji, postawy ciała oraz zachowań wzrokowych i przestrzennych; komunikacja niejęzykowa obejmuje także aspekty towarzyszące wypowiedzi, takie jak ton głosu, modulacja czy tempo mówienia
Komunikacja z pacjentem – sekwencje filmoweKomunikacja z pacjentem – sekwencje filmowe
leki działające bezpośrednio na ośrodek kaszlu, stosowane w celu zahamowania odruchu kaszlu; zaliczane są do nich m.in.: kodeina, dekstrometorfan, butamirat czy lewodropropizyna
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
leki ułatwiające wydalenie wydzieliny, która zalega w drogach oddechowych; do leków tych są zaliczane m.in.: gwajafenezyna, bromheksyna, ambroksol, acetylocysteina, karbocysteina czy erdosteina
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
pochodna amidowa o działaniu miejscowo znieczulającym oraz lek przeciwarytmiczny z grupy Ib wg klasyfikacji Vaughana Williamsa; lidokaina stabilizuje błony komórkowe przez zahamowanie szybkiego przepływu jonów sodowych i niedopuszczenie do depolaryzacji komórki pod wpływem docierającego bodźca; skraca czas trwania potencjału czynnościowego i okresu refrakcji; po podaniu w postaci plastra lidokaina przenika w sposób ciągły przez skórę i działa miejscowo przeciwbólowo, co wynika z działania stabilizującego błony komórkowe
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
polimery tlenku etylenu; ich właściwości fizykochemiczne i działanie zależą od masy cząsteczkowej, określanej numerem podawanym przy nazwie; mechanizm działania związany jest z aktywnością osmotyczną PEG – pod ich wpływem następuje napływ wody do jelita i dochodzi do upłynnienia bądź rozluźnienia mas kałowych
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
szeroka grupa leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym, przeciwgorączkowym, zawierająca różne substancje czynne (np. ibuprofen); NLPZ stosuje się miejscowo lub ogólnoustrojowo w przypadku stanów bólowych i zapalnych, m.in. będących skutkiem kontuzji czy chorób zwyrodnieniowych stawów
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
sól glinu o miejscowym działaniu ściągającym, zmniejszającym obrzęk, przeciwbólowym; składnik żeli stosowanych w przypadku różnych urazów mechanicznych i stłuczeń; dodatkowym składnikiem wielu preparatów z octanowinianem glinu jest mentol (ma on działanie chłodzące oraz podnosi próg wrażliwości lokalnych receptorów bólu)
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
choroba układu kostnego, związana ze zmniejszeniem gęstości mineralnej kości i zaburzeniami ich struktury, prowadząca niekiedy do złamań kości; jest skutkiem starzenia się układu szkieletowego (postać pierwotna) bądź wynikiem innych schorzeń lub działania stosowanych leków (postać wtórna)
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
lek wybiórczo blokujący pompę protonową komórek okładzinowych żołądka poprzez kowalencyjne połączenie z cysteiną jednej z podjednostek enzymu; powoduje w ten sposób silne i długotrwałe zmniejszenie wydzielania kwasu żołądkowego; pantoprazol znalazł zastosowanie w leczeniu i profilaktyce chorób przebiegających z nadmiernym wydzielaniem żołądkowym
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
substancja czynna wykazująca działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe; wchodzi w skład preparatów do stosowania w formie ogólnoustrojowej (tabletki, syropy, czopki)
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
rodzaj urazu mechanicznego tkanek miękkich, będący wynikiem zadziałania siły zewnętrznej, czego skutkiem jest uszkodzenie naczyń krwionośnych; może dojść do wylewów krwawych (w zależności od wielkości uszkodzonych naczyń) i w konsekwencji – do powstania krwiaka w obrębie tkanek miękkich
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
osoba przygotowana do realizowania następujących zadań zawodowych:
sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych i wyrobów medycznych,
wykonywanie czynności związanych z obrotem produktami leczniczymi, wyrobami medycznym oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu w aptece (takimi jak np. suplementy diety, środki spożywcze),
uczestniczenie w pracach związanych z analizą i kontrolą produktów leczniczych i wyrobów medycznych w laboratoriach
Komunikacja z pacjentem – sekwencje filmoweKomunikacja z pacjentem – sekwencje filmowe
składnik mineralny m.in. kości; do organizmu jest dostarczany w postaci składników pokarmowych lub preparatów mineralnych (tabletki do połykania, syropy, tabletki musujące); jego niedobór w organizmie prowadzi do nieprawidłowego funkcjonowania kości, mięśni, serca, układu nerwowego
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
witamina rozpuszczalna w tłuszczach, wytwarzana w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego bądź dostarczana do organizmu jako składnik pożywienia i/lub w postaci preparatów witaminowych (kapsułki, tabletki do połykania, krople); jej niedobór może prowadzić do problemów z układem kostnym, z układem krążenia, wpływa niekorzystnie na czynność wątroby, nerek i prowadzi do obniżenia odporności
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
ekstrakt wchodzący w skład wielu preparatów; wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe, chroni naczynia krwionośne, zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń włosowatych, działa przeciwobrzękowo
Dobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolęDobór preparatów leczniczych OTC - gra wcielanie się w rolę
zachowania zakłócające lub uniemożliwiające nawiązanie i podtrzymanie kontaktu z pacjentem/klientem oraz skuteczną komunikację i realizację usługi (medycznej, farmaceutycznej, pielęgniarskiej); zachowanie trudne to zachowanie, które z uwagi na natężenie, częstość występowania lub długość trwania zagraża bezpieczeństwu osób w otoczeniu lub bezpieczeństwu osoby przejawiającej takie zachowanie; przykładem zachowania trudnego jest agresja słowna/fizyczna
Komunikacja z pacjentem – sekwencje filmoweKomunikacja z pacjentem – sekwencje filmowe