Tytuł: Jak napisać streszczenie

Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć

Streszczenie, umiejętność przydatna w życiu.

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VI ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1.Czytanie utworów literackich. Uczeń:

7) opowiada o wydarzeniach fabuły oraz ustala kolejność zdarzeń i rozumie ich wzajemną zależność

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

3) określa temat i główną myśl tekstu;

5) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych.

II. Kształcenie językowe.

8) rozróżnia synonimy, antonimy, rozumie ich funkcje w tekście i stosuje we własnych wypowiedziach;

9) zna i stosuje zasady spójności formalnej i semantycznej tekstu.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

3) tworzy logiczną, semantycznie pełną i uporządkowaną wypowiedź, stosując odpowiednią do danej formy gatunkowej kompozycję i układ graficzny; rozumie rolę akapitów w tworzeniu całości myślowej wypowiedzi;

4) dokonuje selekcji informacji;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

3) tworzy plan odtwórczy i twórczy tekstu

5) opowiada o przeczytanym tekście;

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń kształci umiejętność zwięzłego formułowania myśli w językach ojczystym i obcym.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w języku ojczystym;

• porozumiewanie się w językach obcych;

• umiejętność uczenia się;

• kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• rozumie, na czym polega streszczenie przeczytanego tekstu;

• posługuje się formą streszczenia;

• selekcjonuje informacje wybierając najważniejsze;

• zwięźle wyraża swoje myśli;

• posługuje się zdaniami rozwiniętymi i równoważnikami zdań.

Metody/techniki kształcenia

• problemowa: rozmowa kierowana;

• programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;

• praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• aktywność indywidualna jednolita;

• aktywność zbiorowa jednolita;

• aktywność w grupach.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Określenie celu zajęć, którym jest nauka zwięzłego formułowania myśli. Podanie kryteriów sukcesu.

2. Pogadanka – nauczyciel pyta:

• W jakich sytuacjach przydaje się umiejętność zwięzłego formułowania myśli?

• Jakie znacie przykłady tekstów, które charakteryzują się krótkością i zwięzłością? Jeśli uczniowie mają trudności ze znalezieniem dobrych przykładów, prowadzący sam zwraca uwagę na sms‑y, hasła słownikowe i encyklopedyczne, notatki, tzw. paski w serwisach informacyjnych.

Faza realizacyjna

1. Praca indywidualna – wykonanie ćw. 2 i 3 w abstrakcie: uczniowie zastępują wyróżnione słowa jednym określeniem, następnie porównują swoje odpowiedzi i dyskutują nad ich poprawnością i trafnością.

2. Głośne odczytanie tekstu J. Ratajczaka „Osiołek na drodze” z podziałem na role.

3. Układanie planu wydarzeń w odpowiedniej kolejności (ćw. 5).

4. Redagowanie odpowiedzi na pytania do tekstu (ćw. 6). Odpowiedzi mają być jak najkrótsze, ale wyczerpujące.

5. Praca w grupach: przygotowanie jak najkrótszej, ale wyczerpujacej wersji tekstu (ustnie lub pisemnie) (ćw. 7). Liderzy grup prezetują wynik pracy grupy; klasa porównuje różne wersje, wybiera najlepszą.

6. Nauczyciel wyświetla na tablicy informacje dotyczące streszczenia zamieszczone w abstrakcie oraz wskazuje jeden ze sposobów ułatwiających streszczenie tekstu – układanie planu dekompozycyjnego tekstu.

7. Ciche odczytanie tekstu: „Niemądry żółw” Brunona Ferrero. Wykonanie zadań do tekstu (ćw. 9‑11 w abstrakcie), ćwiczenia na mowę zależną.

Faza podsumowująca

Nauczyciel pyta:

• Gdzie spotykacie się ze streszczeniami?

• Jakiego typu teksty najczęściej streszczamy?

• Do czego może się przydać umiejetność streszczania tekstu?

Praca domowa

W domu uczniowie piszą streszczenie tekstu „Niemądry żółw” zgodnie z poleceniem 11 w abstrakcie.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

How to write a summary