Temat: Rządy sanacji

Adresat

Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XXIX. II Rzeczypospolita w latach 1921–1939. Uczeń:

4) opisuje polski autorytaryzm – rządy sanacji, zmiany ustrojowe (konstytucja kwietniowa z 1935 r.).

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie zapoznają się z charakterystycznymi cechami rządów sanacji, wskazując różnice między demokracją parlamentarną a rządami autorytarnymi

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• jakie były charakterystyczne cechy rządów sanacji;

• jakie były reakcje na śmierć Piłsudskiego i dalsze losy obozu piłsudczykowskiego;

• jakie były róźnice między demokracją parlamentarną a rządami autorytarnymi.

Metody/techniki kształcenia

• podające

  • pogadanka.

• aktywizujące

  • dyskusja.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Nauczyciel prosi o przeczytanie Wprowadzenia do lekcji w e‑podręczniku, a także wykonanie Polecenia 1 i 2 oraz Polecenia 10 z e‑podręcznika. Uczniowie analizują stosunek Miłosza do Piłsudskiego. Następnie analizują przemówienie Józefa Piłsudskiego do grupy posłów i senatorów BBWR z 13 marca 1928 roku.

Faza wstępna

1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel, nawiązując do zadań przygotowanych przez uczniów w domu, przypomina uczniom, że Polska pod rządami sanacji przekształciła się w państwo autorytarne.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy oś czasu z e‑podręcznika i dzieli klasę na dwie grupy. Każdy z zespołów przygotuje w toku lekcji argumenty dotyczące zagadnienia rządów sanacji. Uczniowie zapoznają się z problematyką szczegółową. W tym celu wykonują Polecenia 1‑4 (na podstawie materiałów źródłowych i tekstów z epoki oceniają metody stosowane przez władze wobec opozycji), Polecenie 5 (rozważają, jak śmierć Piłsudskiego przyjął Hitler) oraz Polecenie 6 (analizują decyzję o wyborze Rydza‑Śmigłego na marszałka), a następnie Ćwiczenia 1‑2 (układają wydarzenia w chronologicznym porządku i odpowiadają na pytanie). Uczniowie mogą rozdzielić między siebie zadania.

2. W trakcie pracy uczniowie wynotowują: na karteczkach koloru żółtego - czynniki cechujące / wzmacniające autorytarne rządy Józefa Piłsudskiego, a na karteczkach koloru zielonego – czynniki im niesprzyjające / ograniczające. Uczniowie mogą również sięgać po materiały anglojęzyczne w Internecie (nieobligatoryjnie) oraz korzystać z wyświetlonej osi czasu. Nauczyciel upewnia się, że zadania zostały poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

3. Następnie uczniowie przyklejają swoje karteczki na arkuszu papieru, na polu trójkąta (z wpisanym na środku hasłem Rządy sanacji) odwróconego wierzchołkiem do dołu. Czynniki sprzyjające „podtrzymują” go, a te niesprzyjające starają się go „przewrócić”. Po zakończeniu zadania przedstawiciel każdej z grup prezentuje na forum klasy efekty pracy danej grupy. Nauczyciel i/lub uczniowie sporządzają fotografię pracy.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel prosi uczniów o wykonanie Ćwiczenia 3. Na podstawie wiadomości uzyskanych w toku lekcji uczniowie rozważają, jakie cechy posiadał ustrój Polski za rządów sanacji. W celu uporządkowania i usystematyzowania wiedzy eliminują cechy ustroju demokratycznego i totalitarnego w odniesieniu do II RP pod rządami sanacji.

2. Nauczyciel podsumowuje lekcję. Zachęca uczniów do refleksji nad pytaniem, czy sanacja „uzdrowiła” kraj? Jeśli uzna, że dysponuje czasem, rozmawia o tym z uczniami na forum klasy.

3. Nauczyciel ocenia pracę uczniów na lekcji, biorąc pod uwagę ich wkład i zaangażowanie. Może w tym celu przygotować ankietę ewaluacyjną do samooceny.

Praca domowa

1. Nauczyciel zadaje zadanie domowe dla uczniów chętnych: Wykonanie Ćwiczenia 2 i 3 z e‑podręcznika. Uczniowie analizują rezolucję Kongresu Obrony Praw i Wolności Ludu (1930 rok) oraz odezwę Centrolewu do społeczeństwa (1930 rok). Streszczają proponowane sposoby walki z dyktaturą.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Sanation government

Piłsudski decided to unite his supporters and, in January 1928, he created Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government (BBWR – Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem). In the first election following the creation of the BBWR (March 1928), the block received much fewer votes than the supporters of Piłsudski had expected. Leaders of the opposition were arrested during the campaign to the new Sejm in September 1930. The politicians were imprisoned in the Brest Fortress, and brought to trial after the election. They were sentenced for 1.5 to 3 years. Some of the opposition leaders were forced to emigrate. The arrested and imprisoned politicians were treated in a humiliating way. The November election, as a result of the situation, were called Brest election. BBWR received in the selection 56% of places in the Sejm and almost 68% in the Senate. However, the results were not due to the social support, but to election fraud. Another symbol of the modus operandi of the Sanation in the 1930s, discouraging from opposing the government, was the establishment of the Bereza Kartuska detention camp. Józef Piłsudski died on May 12th, 1935. After his death, president Mościcki took over control over the government and tried to oversee economic transformation. Józef Beck was almost given independence in shaping the foreign policy. Edward Rydz‑Śmigły was appointed the General Inspector of the Armed Forces, and Marshal in November 1936.