Jan Parandowski Kim był Narcyz?

Żył kiedyś młodzieniec imieniem Narcyz. Wszystkie nimfy go znały, bo wciąż przesiadywał w lasach i górach. A był tak piękny, że wszystkie się w nim kochały. Ale on nawet nie obejrzał się na żadną. Kochał tylko łowy i nie chciał słyszeć o innej miłości. Gdy jednak raz nachylił się nad strumieniem, by napić się wody, ujrzał w czystej toni własne odbicie. Zdumiał się nad swą pięknością i z owego zdumienia zrodziła się najniezwyklejsza miłość. Narcyz zakochał się sam w sobie. O całym świecie zapomniał, wpatrzony w zwierciadło wodne. W końcu umarł z próżnej tęsknoty, a gdy go złożono w ziemi, na grobie wyrósł kwiat o białych płatkach i złotym sercu, który nazwano – narcyzem.

parandowski Source: Jan Parandowski, Kim był Narcyz?, [w:] tegoż, Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Londyn 1992, s. 134.

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Narcyz

Nad sadzawką oprawną w modre rozmaryny 
klęczałem, zapatrzony w moją twarz młodzieńczą, 
by się w niej doszukać przyczyny, 
czemu mnie nie kochają i za co mnie męczą?

pawlikowska Source: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Narcyz, [w:] tegoż, Wiersze, Warszawa 1985, s. 47.

Kazimierz Pospiszyl Narcyzm – drogi i bezdroża miłości własnej

Miłość do własnej osoby jest podstawowym, a zarazem najpotrzebniejszym uczuciem! Gdy jej zabraknie, kończy się życie!
Następuje to albo w sensie dosłownym, kiedy nie akceptując siebie, zdesperowany człowiek popełnia samobójstwo, albo też w znaczeniu przenośnym, gdy popada w depresję. W takim stanie psychicznym „cierpienia zbolałej duszy” odbierają człowiekowi nie tylko poczucie radości życia, lecz także poczucie życia jako takiego. Prowadzi to do śmierci w sensie psychicznym, mimo że z formalnego punktu widzenia życie trwa nadal.
Bez miłości własnej niemożliwy jest także rozwój człowieka. „Będziesz miłował bliźniego swego jak siebie samego” – nakazał Bóg w najtrudniejszym do spełnienia przykazaniu, w którym nie tylko nie ma ani śladu potępienia „miłości siebie”, lecz zawarte jest przekonanie, że jeśli ktoś nie kocha „samego siebie”, nie potrafi też kochać „bliźniego swego”. A więc człowiek, który nie kocha siebie, pozbawiony jest najwyższej zachęty dla rozwoju społecznego.

pospiszyl Source: Kazimierz Pospiszyl, Narcyzm – drogi i bezdroża miłości własnej, Warszawa 1995, s. 5.