Lesson plan (Polish)
Temat: Różnorodność ekosystemowa
Adresat
Uczniowie liceum ogólnokształcącego i technikum
Podstawa programowa
Wymagania ogólne
V. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów biologicznych. Uczeń:
1) interpretuje informacje i wyjaśnia związki przyczynowo‑skutkowe między procesami i zjawiskami, formułuje wnioski.
Wymagania szczegółowe
XI. Różnorodność biologiczna, jej zagrożenia i ochrona. Uczeń:
1) przedstawia typy różnorodności biologicznej: genetyczną, gatunkową i ekosystemową;
2) wymienia główne czynniki geograficzne kształtujące różnorodność gatunkową i ekosystemową Ziemi (klimat, ukształtowanie powierzchni); podaje przykłady miejsc charakteryzujących się szczególnym bogactwem gatunkowym; wykazuje związek pomiędzy rozmieszczeniem biomów a warunkami klimatycznymi na kuli ziemskiej.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie wyjaśniają, jakie znaczenie ma różnorodność ekosystemowa.
Kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje informatyczne;
umiejętność uczenia się.
Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:
wyjaśniać, czym jest różnorodność ekosystemowa;
wyróżniać i charakteryzować 9 głównych biomów.
Metody/techniki kształcenia
podające
pogadanka.
aktywizujące
dyskusja.
programowane
z użyciem komputera;
z użyciem e‑podręcznika.
praktyczne
ćwiczeń przedmiotowych.
Formy pracy
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne
e‑podręcznik;
zeszyt i kredki lub pisaki;
tablica interaktywna, tablety/komputery.
Przebieg lekcji
Przed lekcją
Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.
Faza wstępna
Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.
Faza realizacyjna
Uczniowie, pracując indywidualnie lub w parach, wykonują ćwiczenia interaktywne sprawdzające i utrwalające wiadomości poznane w czasie lekcji. Wybrane osoby omawiają prawidłowe rozwiązania ćwiczeń interaktywnych. Prowadzący uzupełnia lub prostuje wypowiedzi podopiecznych.
Nauczyciel dzieli klasę na cztery lub pięć grup. Każdy zespół przygotowuje porównanie dwóch różnych biomów, biorąc pod uwagę takie kryteria jak szerokość geograficzna i klimat, produktywność biomu, jego fauna i flora. Poszczególne grupy uzgadniają między sobą wybór biomów tak, aby na lekcji zostały omówione wszystkie z nich. Korzystają ze źródła internetowego oraz dostępnych środków dydaktycznych.
Wyznaczeni uczniowie prezentują wyniki pracy grupowej. Prowadzący lekcję w miarę potrzeby uzupełnia wypowiedzi uczniów, a następnie inicjuje dyskusję na temat różnorodności ekosystemowej oraz konieczności ochrony najbardziej urozmaiconych i produktywnych ekosystemów.
Uczniowie, pracując samodzielnie lub w parach, wykonują wskazane przez nauczyciela polecenia z abstraktu.
Faza podsumowująca
Nauczyciel krótko przedstawia najważniejsze zagadnienia omówione na zajęciach. Odpowiada na dodatkowe pytania podopiecznych i wyjaśnia wszelkie ich wątpliwości. Uczniowie uzupełniają notatki.
Praca domowa
Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
biom – zespół ekosystemów o zbliżonych warunkach klimatycznych, podobnej strukturze przestrzennej oraz zbliżonej florze i faunie
lasy deszczowe – biom o bardzo wysokiej różnorodności biologicznej, wykształcający się w strefie równikowej na obszarach cechujących się obfitymi, całorocznymi opadami deszczu, wysoką wilgotnością powietrza i temperaturą powietrza utrzymującą się przez cały rok na stałym poziomie (ok. 25°C i wykazującą niewielkie wahania dobowe), gdzie okres wegetacji trwa cały rok; występują w nim głównie szerokolistne, wiecznie zielone drzewa, wysokie byliny, epifity i pnącza; stanowi on miejsce życia dla tysięcy gatunków zwierząt
pustynia – biom formujący się na obszarach zwrotnikowych i podzwrotnikowych, cechujący się suchym lub skrajnie suchym klimatem z małą ilością opadów, nieprzekraczającą 200 mm w ciągu roku, a co za tym idzie – znikomą pokrywą roślinną
sawanna – biom występujący na obszarach podrównikowych w klimacie gorącym z długą porą suchą (średnio 5‑7 miesięcy) oraz stosunkowo krótką porą deszczową (3‑5 miesięcy), o rocznej sumie opadów wahającej się od 200 do 500 mm rocznie; jego roślinność stanowią głównie trawy, wśród których spotkać można pojedyncze krzewy i drzewa
step – biom formujący się w głębi kontynentów w klimacie umiarkowanym ciepłym, cechujący się stosunkowo niską liczbą opadów (250‑400 mm rocznie); charakteryzuje się roślinnością trawiastą z dużą domieszką roślin zielnych, zwykle tworzących zbitą darń
tajga – zwana także borealnym lasem iglastym; biom występujący w klimacie umiarkowanym chłodnym, dla którego charakterystyczne są długie okresy mroźnych zim oraz niska roczna suma opadów (400‑600 mm); typowa dla tego biomu formacja roślinna to las iglasty
tundra – biom wykształcający się w klimacie okołobiegunowym subpolarnym, cechującym się panującą przez zdecydowaną większość roku ujemną temperaturą; gleby tundry pokryte są warstwą wiecznej zmarzliny; występują w niej jedynie mchy i porosty, nieliczne trawy, karłowate drzewa, niewielkie krzewy i krzewinki
zarośla twardolistne – biom występujący na obszarach podzwrotnikowych, gdzie temperatura jest dodatnia przez cały rok, lata są suche i gorące, a zimy ciepłe i wilgotne; występuje w nim głównie roślinność o grubych i skórzastych liściach, których budowa ogranicza utratę wody w wyniku parowania
Teksty i nagrania
Ecosystem diversity
Ecosystem diversity means the diversification of natural habitats and ecosystems functioning within them. The main natural factor being a precondition for global diversity of land ecosystems is climate. It depends, amongst the others, on a distance from oceans and seas, land formation, and elevation above sea level. Individual climate zones have characteristic plant cover which, together with abiotic conditions, influences associations of bacteria, protists, fungi and animals inhabiting them.
Complexes of ecosystems of similar climate conditions, spatial structures and plants and animals are called biomes. Biomes characteristic for a specific latitude are included in one category, although they may differ in terms of many species inhabiting them (e.g., when continents were isolated from each other for a long time). Examples of such biomes are deciduous forests of the temperate zone in North and South Americas, or deserts in Autstralia and Africa.
Nine main biomes are recognized rainforests (tropical), savannah, deserts and semideserts, sclerophyllous scrub, steppes, deciduous and mixed forests, taiga, tundra, and mountain areas.
The biome of tropical rainforest is characterised by the highest biodiversity of all land ecosystems.
The main natural factor being a precondition for ecosystem diversity on a global scale is climate.
Biomes are complexes of ecosystems of similar climate conditions, spatial structures and plants and animals.