Tajemniczy świat zmysłów
Warto wiedzieć!
Poznając i opisując świat, posługujemy się pięcioma zmysłami: wzroku, dotyku, smaku, słuchu i węchu. Co ciekawe, każdy człowiek posiada pamięć sensoryczną, czyli zdolność zapamiętywania oraz odtwarzania z pamięci wrażeń zmysłowych. Możemy nie jeść przez rok truskawek, ale potrafimy przypomnieć sobie ich smak, zapach czy kolor.
Zastanów się, który ze zmysłów jest twoim zdaniem najważniejszy dla człowieka. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Zapoznaj się z zamieszczonym poniżej trójwymiarowym modelem 3D ludzkiej głowy, a następnie wykonaj polecenia.
Na szarej planszy znajduje się trójwymiarowe popiersie kobiety w średnim wieku. Włosy ma związane pod niebieską chustą z białymi, kwadratowymi aplikacjami. Chusta nie przykrywa uszu, które są dobrze widoczne. Kobieta ma duże, brązowe oczy oraz ciemne, cienkie brwi. Przez lekko otwarte usta wytyka na zewnątrz język. Ma smukłą szyję i lekko wystające obojczyki.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D16yS24Xq
Utwórz porównania określające wrażenia smakowe. Wykorzystaj przymiotniki: słodki, gorzki, pikantny, np. słodki jak czekolada.
Do przymiotników związanych ze zmysłem słuchu dopisz porównania. Wykorzystaj przymiotniki: głośny, cichy, dźwięczny, np. cichy jak mysz.
Do przymiotników związanych ze zmysłem dotyku dopisz porównania. Wykorzystaj przymiotniki: gładki, śliski, twardy, np. twardy jak kamień.
Do przymiotników związanych ze zmysłem wzroku dopisz porównania. Wykorzystaj przymiotniki: błękitny, okrągły, np. błękitny jak niebo.
Do przymiotników związanych ze zmysłem węchu dopisz porównania. Wykorzystaj przymiotniki: aromatyczny, mdły, np. aromatyczny jak herbata.
Ilustracja interaktywna
Ilustracja przedstawia pokój ucznia. Ściany są kremowe, a podłoga brązowa. Z lewej strony, pod ścianą, stoi granatowe łóżko nakryte czerwonym kocem i kremową poduszką. Na niej znajduje się punkt 3. Po naciśnięciu go, z prawej strony ilustracji wysuwa się tekst o treści:
Łóżko: dotyk, wzrok.
Nad łóżkiem znajduje się szaro‑czerwona półka, na której stoją kolorowe książki oraz fioletowe pudełko. Na prostopadłej ścianie, nad łóżkiem, wisi plakat ukazujący żółty statek UFO, który oświetla ziemię. Obok łóżka znajduje się okno, które jest częściowo zasłonięte zielonymi zasłonami. Na parapecie stoi różowy kwiatek. Na oknie znajduje się punkt 4, po naciśnięciu którego pojawia się tekst:
Okno: wzrok, słuch.
Pod oknem stoi pomarańczowo‑czerwone biurko, a na nim stoi talerz z jedzeniem. Z prawej strony biurka znajduje się czerwona lampka, a na niej punkt 1 z tekstem:
Lampa: wzrok, dotyk.
Przed biurkiem stoi niebieskie krzesło oraz leży żółto‑zielony, okrągły dywan. Obok okna wisi telewizor wyświetlający fioletowy ekran z uniesionymi ku górze dłońmi. Pod telewizorem, a obok biurka, biały kaloryfer. Przed nim pomarańczowa piłka do gry w koszykówkę, na której znajduje się punkt 2 o treści:
Piłka: wzrok, dotyk.
Pod ilustracją biała plansza, a na niej wypunktowane napisy. Po kliknięciu na wybrany punkt, elementy na ilustracji zostają podświetlone:
wzrok: plakat z UFO,
słuch: telewizor,
dotyk: kaloryfer,
smak: talerz z jedzeniem,
węch: różowy kwiat.
Przeczytaj wiersz Jadwigi Hockuby, a następnie wykonaj ćwiczenia.
WakacjeJuż czerwiec otwiera lata bramy,
a tam czeka na nas las:
w chłodnym mroku
lśnią słońca polany
i strumyk na kamykach gra.Już czeka piaszczysta plaża
i morskiej wody smak.
Czekają nas dalekie drogi
i bujnabujna zieleń łąki,
po prostu – cały świat!Tam będzie czas posłuchać,
jak szumią trawy,
zobaczyć, gdzie śpi ptak.
I odkryć nieznane dotąd sprawy –
milczenie stawu, zapachy ziemi,
tańczący, wolny wiatr…Źródło: Jadwiga Hockuba, Wakacje, [w:] Język polski. Podręcznik dla klasy 5., Warszawa 2011, s. 217.
Sprawdź, czy umiesz!
Uruchom wyobraźnię i odpowiedz na pytania:
1. Jaki zapach mają wakacje?
2. Jaki smak mają wakacje?
3. Jaką barwę mają wakacje?
4. Jaki dźwięk kojarzy ci się z wakacjami?
5. Jakie w dotyku są wakacje?
Uzasadnij swoją odpowiedź.
Napisz krótki wierszyk, w którym odwołasz się do przynajmniej czterech wybranych przez ciebie zmysłów.
Słownik
obficie rozrastający się
Notatki
Źródło: https://edytor.zpe.gov.pl/x/D4tnn5VI2?lang=pl