E-materiały do kształcenia zawodowego

Obuwie i jego części składowe

MOD.05. Wytwarzanie obuwia – obuwnik 753602, technik obuwnik 311916

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
Instrukcja korzystania ze słownika

Słownik posiada strukturę listy. Znajdują się w nim występujące w e‑materiale pojęcia wraz z ich definicjami. Pod każdym pojęciem znajduje się hiperłącze do odpowiedniego multimedium, w którym występuje dane pojęcie. Po kliknięciu w hiperłącze otworzy się strona z odpowiednim multimedium.

W górnej części słownika znajduje się pole do filtracji pojęć. Aby wyszukać jakieś pojęcie, należy je wpisać w polu filtracji. Po wpisaniu widoczne będzie tylko to pojęcie wraz z definicją. Aby wrócić do listy wszystkich pojęć, należy kliknąć krzyżyk w prawej części pola filtracji.

1
bezpiecznik
bezpiecznik

to element wzmacniający połączenie obłożyn w górnej części w miejscu pięty.

botek
botek

to obuwie z cholewką sięgającą powyżej kostek lub do połowy podudzia, może być wzuwany, zapinany, sznurowany. Może posiadać podszewkę ocieplającą.

but
but

to obuwie wyjściowe, robocze, ochronne lub sportowe z cholewką sięgającą do kolan lub powyżej kolan, wzuwane, zapinane na zamki błyskawiczne, rzepy, sprzączki lub sznurowane.

cholewka
cholewka

to zespół części obuwia okrywających górną powierzchnię stopy. Sięga do kostki lub powyżej.

cholewka derbowa
cholewka derbowa

to cholewka, w której obłożyny są naszyte na przyszwę. Cholewka przyszewkowa to cholewka, w której przyszwa jest naszyta przednie brzegi obłożyn.

cholewa
cholewa

to część cholewki okrywająca podudzie, czasami nawet udo, występująca jako przedłużenie obłożyn.

czółenko
czółenko

to obuwie z niską cholewką, nie okrywającą podbicia stopy, zamkniętą na całym obwodzie lub mającą odkryte części: czubek, śródstopie lub piętę.

jaszczurka
jaszczurka

to element wypełniający powierzchnię podpodeszwy po zaćwiekowaniu cholewki obuwia paskowego.

język
język

to element okrywający podbicie stopy. Chroni górną część stopy przed naciskiem krążków, w których są sznurowadła oraz uszczelnia obuwie w miejscu styku obłożyn.

kopyto
kopyto

to przemysłowa forma obuwnicza o kształcie przypominającym stopę, wykorzystywana w procesie projektowania i produkcji obuwia.

lamówka
lamówka

to element w kształcie paska wzmacniający brzegi elementów i pełniący funkcję ozdobną.

nadstawka obłożyny
nadstawka obłożyny

to element wzmacniający górną lub przednią krawędź obłożyny. Może też pełnić funkcję ozdobną.

nosek
nosek

to przednia część cholewki okrywająca palce stopy, czasami sięgająca do przedstopia. Chroni przednią część stopy przed urazami i przed wpływem czynników atmosferycznych.

obcas
obcas

to element spodu obuwia umieszczony pod piętą stopy. Jego wysokość i kształt zależą od profilu kopyta.

obcas słupkowy
obcas słupkowy

to szerszy obcas o większej powierzchni styku z podłożem.

obcas szpilkowy
obcas szpilkowy

to wąski obcas o mniejszej powierzchni styku z podłożem.

obłożyna
obłożyna

to część składowa cholewki, okrywająca część pięty i śródstopia.. Chroni stopę przed urazami i przed wpływem czynników atmosferycznych.

obuwie chroniące przed urazami
obuwie chroniące przed urazami

posiada konstrukcję cholewki i spodu dostosowane do specyfiki zawodu osób zatrudnionych w różnych gałęziach przemysłu.

obuwie domowe
obuwie domowe

jest przeznaczone do użytkowania w bezpiecznych pomieszczeniach zamkniętych, takich jak dom czy hotel.

obuwie do użytku w pracy
obuwie do użytku w pracy

jest przeznaczone dla zatrudnionych w zawodach nie wymagających obuwia chroniącego przed urazami.

obuwie powszechnego użytku
obuwie powszechnego użytku

to obuwie przeznaczone do codziennego użytkowania w różnych porach dnia, roku i w różnych okolicznościach.

obuwie profilaktyczne
obuwie profilaktyczne

posiada konstrukcję cholewki i spodu zabezpieczającą stopy przed deformacją i różnego rodzaju schorzeniami.

obuwie sportowe
obuwie sportowe

posiada konstrukcję i materiały dostosowane do wymagań poszczególnych dyscyplin sportowych.

obuwie turystyczne
obuwie turystyczne

posiada konstrukcję wierzchu i spodu oraz materiały dostosowane do wymagań obowiązujących w masowej turystyce.

obuwie wyjściowe
obuwie wyjściowe

przeznaczone jest na specjalne okazje, użytkowane w różnych porach dnia, roku i w różnych okolicznościach. Może być całoroczne, jesienno‑zimowe lub wiosenno‑letnie.

otok
otok

to element w kształcie paska uszczelniający i wzmacniający połączenie elementów wierzchu z elementami spodu obuwia.

otoczek
otoczek

to element obuwia wykonanego sandałowym systemem montażu. Ma postać wąskiego paska naszytego na wywinięty brzeg cholewki.

pantofel
pantofel

to obuwie domowe, lekkie, najczęściej wzuwane. Ma miękki wierzch i elastyczny spód. Śródstopie, czubek lub pięta mogą być zamknięte lub otwarte.

pas
pas

to element w kształcie paska, który, w obuwiu montowanym systemem pasowym, łączy dolny brzeg cholewki ze spodem.

pasek tylny
pasek tylny

to element wzmacniający połącznie tylnych brzegów obłożyn. Może też pełnić funkcję ozdobną.

pasek wewnętrzny
pasek wewnętrzny

to element podszewki wzmacniający szew łączący tylne brzegi podszewki obłożyn.

platforma
platforma

to podwyższona podeszwa, element stykający się bezpośrednio z podłożem. Chroni stopę od nierówności podłoża i od wpływu czynników atmosferycznych.

podeszwa
podeszwa

to zewnętrzna część składowa spodu obuwia, stykająca się bezpośrednio z podłożem. Chroni stopę od nierówności podłoża i od wpływu czynników atmosferycznych.

podeszwa monolit
podeszwa monolit

to element spodu obuwia posiadający część przednią i obcas otrzymany w tym samym procesie wytwórczym.

podkrążek zewnętrzny
podkrążek zewnętrzny

to element cholewki naszyty na przednie brzegi obłożyn od strony zewnętrznej w celu wzmocnienie otworów na sznurówki; może również pełnić funkcję ozdobną.

podkrążek wewnętrzny
podkrążek wewnętrzny

to  element naszyty na przednie brzegi obłożyn od strony wewnętrznej w celu wzmocnienie otworów na sznurówki.

podpiętek
podpiętek

to element umieszczony na podpodeszwie pod wyściółką, pod częścią piętową stopy. Podnosi walory estetyczne obuwia. Zakrywa miejsce mocowania obcasa.

podpodeszwa
podpodeszwa

to element nośny obuwia, do którego jest przymocowany dolny brzeg cholewki. Bezpośrednio lub za pośrednictwem wyściółki przylega do podeszwowej strony stopy.

podstawa kopyta
podstawa kopyta

to dolna powierzchnia kopyta.

podsuwka 
podsuwka 

element wzmacniający spód obuwia, umieszczony między podeszwą i podpodeszwą.

podszewka przyszwy
podszewka przyszwy

to element podszewki bezpośrednio stykający się ze stopą w miejscu palców lub przedstopia – w zależności od kształtu i wielkości przyszwy.

podszewka obłożyny
podszewka obłożyny

to element podszewki bezpośrednio stykający się ze stopą w miejscu pięty, śródstopia a czasami przedstopia – w zależności od kształtu i wielkości obłożyny.

podszewka języka
podszewka języka

to element podszewki bezpośrednio stykający się ze stopą w miejscu podbicia.

półbut
półbut

to obuwie z cholewką sięgającą poniżej kostek, okrywającą całą stopę i pełną na całym obwodzie spodu. Może być zapinany, sznurowany lub wzuwany.

półtrzewik
półtrzewik

to obuwie z cholewką do kostek, pełną na całym obwodzie spodu i okrywającą całą stopę, z obłożynami sznurowanymi lub zapinanymi.

półwyściółka
półwyściółka

to element spodu obuwia bezpośrednio stykający się z podeszwową stroną stopy w miejscy pięty i śródstopia lub pięty, śródstopia i przedstopia. Wypełnia wnętrze obuwia.

przyszwa
przyszwa

to część składowa cholewki okrywająca palce, przedstopie, czasami śródstopie. Chroni stopę przed urazami i przedwpływem czynników atmosferycznych.

sandał
sandał

to obuwie z niską cholewką, jedno- lub wieloczęściową, perforowaną lub paskową, zapinaną lub sznurowaną. Sandał ma otwarty czubek, śródstopie lub piętę.

spód obuwia
spód obuwia

to zespół wszystkich części składowych obuwia znajdujących się pod stopą i połączonych trwale z dolnym brzegiem cholewki.

trzewik
trzewik

to obuwie z cholewką okrywającą całą stopę, sięgającą powyżej kostki. Obłożyny trzewika są obłożynami sznurowane lub zapinane lub z wstawką z elastycznego materiału do regulacji tęgości.

tylnik
tylnik

to element cholewki okrywający tył i boki pięty. Chroni tył i bok pięty przed urazami i przed wpływem czynników atmosferycznych.

usztywniacz
usztywniacz

to element usztywniający spód obuwia, montowany między podpodeszwę i wzmocnienie podpodeszwy.

wierzchnik
wierzchnik

zwany też flekiem, to element w kształcie śladu obcasa przymocowany do jego podstawy. Chroni obcas przed zdzieraniem.

wypełnienie
wypełnienie

to element zmniejszający nierówności na podpodeszwie powstałe po zaćwiekowaniu na nią dolnego brzegu cholewki.

wyściółka
wyściółka

to element spodu obuwia bezpośrednio stykający się z podeszwową stroną stopy, wypełniający wnętrze obuwia. Chroni podeszwową stronę stopy i podnosi walory estetyczne obuwia.

wzmacniacz
wzmacniacz

to element obuwia przyszewkowego, wzmacniający połączenie obłożyn z przyszwą.

wzmocnienie podpodeszwy
wzmocnienie podpodeszwy

(naklejka) to element spodu obuwia usztywniający podpodeszwę w części pięty i śródstopia.

zakładka
zakładka

to element wzmacniający obuwie w części piętowej. Jej kształt zależy od konstrukcji tylnej części obuwia oraz sposobu ćwiekowania i systemu montażu. Obejmuje tył i bok pięty.

zapiętek
zapiętek

to element podszewki, bezpośrednio stykający się z częścią piętową stopy, zapobiega wysuwaniu się stopy z obuwia.

zelówka
zelówka

to element o kształcie przedniej części podeszwy, najczęściej pokrywający przedstopie i czubek, przymocowany na zewnątrz do podeszwy. Chroni stopę od nierówności podłoża i wpływu czynników atmosferycznych oraz przed nadmiernym zużyciem, szczególnie w przypadku podeszew skórzanych.