E-materiały do kształcenia zawodowego

Obuwie ortopedyczne na stopy o różnym zniekształceniu

MED.11. Wykonywanie i dobieranie przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych - Technik ortopeda 321403

bg‑azure

Wkładki ortopedyczne

WIZUALIZACJA 3D

1
R1QmsmwOg3PFZ
Wizualizacja 3D przedstawia model wkładki supinującej, podpierającej sklepienie podłużne stopy i schemat jej budowy. Model zawiera drewniane kopytko klinowe, pod którym znajdują się kolejno modele wewnętrznego wykończenia, podpórki stopy i podeszwy. Na wizualizacji znajduje się punkt interaktywny, który odnosi się do zasadniczych elementów wkładki, czyli podpórki stopy, tak zwanej peloty, której zadaniem jest unoszenie łuku podłużnego stopy. Kształt peloty musi być odpowiednio wyprofilowany. Wyglądem przypomina wzniesienie, mieszczące się między tylną krawędzią pięty a granicą głów kości śródstopia. Pelota mocowana jest na wyściółce odpowiadającej wielkości stopy. Wierzch wkładki, w zależności od potrzeby, może być wyłożony skórą naturalną lub pianką z tworzywa sztucznego. W przypadku wad nieutrwalonych u dzieci, na przykład nieutrwalonej stopy płasko‑koślawej, rolę głównego elementu korekcyjnego pełni klin unoszący przyśrodkowy brzeg pięty. Podparcie sklepienia podłużnego stanowi wówczas uzupełnienie korekcji stopy. U osób dorosłych wkładka supinująca w nieutrwalonej stopie płasko koślawej, ze względu na jej niewydolność, służy podpieraniu struktur anatomicznych stopy oraz usprawnianiu funkcji statyczno dynamicznych stopy. Wkładki supinujące do butów ortopedycznych wykonuje się na kopycie. Stosuje się je głównie w obuwiu na stopy płasko koślawe i płasko przywiedzione oraz w innych przypadkach, w których stopa wykazuje tendencję do koślawości.
Wkładki ortopedyczne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, licencja: CC BY-SA 3.0.

Wizualizacja 3D składa się kilku modeli. Każdy z nich jest dokładnie opisany poniżej.

  1. Wkładka supinująca Wizualizacja 3D zatytułowana: Wkładka supinująca przedstawia model wkładki supinującej służącej do podpierania sklepienia podłużnego stopy i schemat budowy tej wkładki. Zaprezentowano drewniane kopytko klinowe, pod którym znajdują się kolejno modele wewnętrznego wykończenia, podpórki stopy i podeszwy.

    Na wizualizacji znajduje się punkt interaktywny, który odnosi się do zasadniczych elementów wkładki, czyli podpórki stopy. Zadaniem tej podpórki, zwanej pelotą, jest unoszenie łuku podłużnego stopy.

    Wkładka ortopedyczna podpierająca sklepienie podłużne stopy

    Zasadniczy element wkładki to podpórka stopy, tak zwana pelota, której zadaniem jest unoszenie łuku podłużnego stopy. Pelota musi mieć odpowiednio wyprofilowany kształt. Wyglądem przypomina ona wzniesienie mieszczące się między tylną krawędzią pięty a granicą głów kości śródstopia.

    Grafika przedstawiająca przekrój peloty

    Pelota mocowana jest na wyściółce odpowiadającej wielkości stopy. Wierzch wkładki może być wyłożony skórą naturalną lub pianką z tworzywa sztucznego - w zależności od potrzeby. W przypadku wad nieutrwalonych u dzieci, na przykład nieutrwalonej stopy płasko koślawej, funkcję głównego elementu korekcyjnego pełni klin unoszący przyśrodkowy brzeg pięty. Podparcie sklepienia podłużnego stanowi wówczas uzupełnienie korekcji stopy. U osób dorosłych ze stopą płasko koślawą wkładka supinująca, stosowana ze względu na charakterystyczną dla tego schorzenia niewydolność stopy, służy podpieraniu struktur anatomicznych stopy oraz usprawnianiu jej funkcji statyczno dynamicznych. Wkładki supinujące do butów ortopedycznych wykonuje się na kopycie. Wkładki ortopedyczne tego typu stosuje się głównie w obuwiu na stopy płasko koślawe i płasko przywiedzione oraz w innych przypadkach, w których stopa wykazuje tendencję do koślawości.

  2. Wkładka śródstopna

    Wizualizacja 3D przedstawia model wkładki śródstopnej i schemat jej budowy. Zaprezentowano budowę gotowej wkładki oraz wydzielonego niżej wewnętrznego wykończenia, podpórki w kształcie trójkąta w miejscu śródstopia i korkowego wzniesienia w miejscu sklepienia podłużnego przyśrodkowego.

    Na wizualizacji znajduje się punkt interaktywny, który odnosi się do wkładki śródstopnej, czyli peloty, wyprofilowanej w formie wypukłości o kształcie zbliżonym do trójkąta.

    Wkładka śródstopna, inaczej metatarsalna

    Wkładka śródstopna to pelota wyprofilowana w formie wypukłości o kształcie zbliżonym do trójkąta.

    Pelota może być wykonana z materiałów o różnej twardości i grubości, takich jak: płyta korkowa, pianki z tworzywa, rzadziej guma. Mocuje się ją na wyściółce odpowiadającej wielkości stopy.

    Wierzch wkładki może być wyłożony skórą naturalną lub pianką z tworzywa sztucznego - w zależności od potrzeby.

    Zadaniem wkładki śródstopnej jest podparcie obniżonych kości śródstopia. W wyniku oddziaływania wkładki dochodzi do odciążenia oraz korekty statycznego zniekształcenia sklepienia poprzecznego stopy.

    W przeznaczonym dla osób dorosłych obuwiu ortopedycznym dostosowanym do zniekształceń stóp wkładki śródstopne stosuje się wraz z innymi typami wkładek. Najczęściej w połączeniu z pelotami podpierającymi sklepienie podłużne stóp.

  3. Wkładka pronująca

    Wizualizacja 3D zatytułowana: Wkładka pronująca przedstawia model wkładki pronującej i schemat jej budowy. Zaprezentowano drewniane kopytko klinowe, pod którym znajdują się kolejno modele wewnętrznego wykończenia i podpórki stopy.

    Wkładka pronująca

    Zasadniczym elementem wkładki jest wzdłużne podparcie zewnętrznego brzegu stopy. Zakres podparcia dobierany jest indywidualnie według wskazań lekarza. Wkładka może podpierać stopę w całości lub wycinkowo, na przykład tylko tyłostopie lub obszar do stawów śródstopno paliczkowych. Wkładka w przekroju ma kształt wydłużonego trójkąta.

    Zadaniem wkładki jest korygowanie ustawienia nieutrwalonej stopy szpotawej lub końsko szpotawej. W przypadkach stóp utrwalonych wkładka ogranicza szpotawienie stopy albo zapobiega tej tendencji.

    Pelota mocowana jest na wyściółce odpowiadającej wielkości stopy. Wierzch wkładki może być wyłożony skórą naturalną lub pianką z tworzywa sztucznego - w zależności od potrzeby. Wkładki pronujące do butów ortopedycznych wykonuje się na kopycie.

    Wkładki ortopedyczne tego typu stosuje się głównie w obuwiu na stopy szpotawe i końsko szpotawe oraz z tendencją do szpotawości.

  4. Wkładka wyrównawcza

    Wizualizacja 3D przedstawia model wkładki stosowanej w bucie ortopedycznym w celu wyrównania skrócenia kończyny dolnej. Zaprezentowano budowę gotowej wkładki z korkowym klinem wyższym i niższym.

    Na wizualizacji znajduje się punkt interaktywny, który odnosi się do wkładki o konstrukcji uzależnionej od wysokości skrótu kończyny.

    Wkładka ortopedyczna do buta ortopedycznego wyrównująca skrócenie kończyny dolnej

    Konstrukcja wkładki uzależniona jest od wysokości skrótu kończyny. Wkładka tego typu może przybierać różne formy, takie jak:

    • klin unoszący tylko piętę, tak zwane końskie ustawienie stopy. Palce schodzą w dół. Pod piętą kształtuje się poziomą powierzchnię, na której pięta ma dobre podparcie. Dzięki temu stopa nie zsuwa się w dół. Wkładka stosowana z reguły w przypadku uzupełnień skrótu od 5 do 6 centymetrów. Indywidualnie pacjent może zażyczyć sobie tego typu ustawienie dla większego ubytku. W tym przypadku czubki butów na chorą i zdrową nogę nie różnią się między sobą;

    • końskie ustawienie z podparciem pod palcami dla większych skróceń. Aby zachować zakładaną różnicę między skłonem pięty a skłonem pod palcami, na przykład w przypadku dorosłych to od 5 do 6 centymetrów, należy podbić powierzchnię wkładki pod palcami. Ze względów kosmetycznych można wydłużyć czubek wkładki tak, aby różnice kosmetyczne w butach były jak najmniejsze;

    • koturn wyrównujący skrót, wkładka pozioma z niewielką kołyską pod palcami ułatwiającą przekolebanie stopy. Jest to rozwiązanie wymuszone ograniczeniami ruchowymi stawu skokowo goleniowego oraz u dzieci.

    Każdy rodzaj wkładki wykończony jest według indywidualnych wskazań. Należy uwzględnić ewentualną potrzebę korekcji, stabilizacji czy odciążenia. Wyścielenie skórą naturalną lub piankowe - w zależności od potrzeby.

    Wkładki wykonuje się na kopycie. Są stosowane w każdym typie obuwia ortopedycznego dla pacjentów wymagających wyrównania skrócenia.

  5. Wkładka na sztywny paluch

    Wizualizacja 3D przedstawia model wkładki na sztywny paluch i schemat jej budowy. Zaprezentowano budowę gotowej wkładki oraz wydzielonej niżej wyściółki i peloty, z wgłębieniem w miejscu palucha.

    Na wizualizacji znajduje się punkt interaktywny - odnosi się on do wkładki mającej zagłębienie w części przeznaczonej na paluch, który z powodu usztywnienia narażony jest na zwiększony ucisk podczas chodzenia. Taka konstrukcja umożliwia odpowiednie ułożenie palucha w trakcie uginania się buta i fazy odbicia z palców. Dzięki temu, że paluch znajduje się w wolnej przestrzeni, zmniejszają się ucisk, bolesność i nieprawidłowości mechanizmu chodu.

    Wkładka na sztywny paluch

    Wkładka ma zagłębienie w części przeznaczonej na paluch, który z powodu usztywnienia narażony jest na zwiększony ucisk podczas chodzenia. Taka konstrukcja umożliwia odpowiednie ułożenie palucha w trakcie uginania się buta i fazy odbicia z palców. Dzięki temu, że paluch znajduje się w wolnej przestrzeni, zmniejszają się ucisk, bolesność i nieprawidłowości mechanizmu chodu.

  6. Wkładka uzupełniająca

    Wizualizacja 3D przedstawia model wkładki uzupełniającej i schemat jej budowy. Zaprezentowano budowę gotowej wkładki wraz z modelem stopy bez palców, pod którym znajdują się kolejno wkładka, podpórka stopy uzupełniająca ubytek stopy w miejscu palców i dodatkowa wkładka z włókna węglowego.

    Na wizualizacji znajduje się punkt interaktywny - odnosi się on do uformowania wkładki, które zależne jest od poziomu i zakresu amputacji w obrębie stopy. Wkładka z jednej strony ma kontakt z kikutem, a z drugiej strony uzupełnia brak kończyny.

    Wkładka uzupełniająca

    Uformowanie wkładki zależne jest od poziomu i zakresu amputacji w obrębie stopy. Wkładka z jednej strony ma kontakt z kikutem, a z drugiej strony uzupełnia brak kończyny.

    W przypadku tendencji do koślawości lub szpotawości konstrukcja wkładki powinna zawierać elementy zapobiegające tym deformacjom towarzyszącym. Natomiast miejsca wrażliwe i bolesne powinny być odciążone. Nierzadko, szczególnie podczas chodzenia, użytkownicy wkładek mających kontakt z kikutem doświadczają związanych z tym kłopotów. Aby im zapobiec, powierzchnie styku wyścieła się miękkim materiałem. Dla wytworzenia jak najlepszego mechanizmu chodu można zastosować dodatkową wkładkę wspomagającą z włókna węglowego. Włókno węglowe zabezpieczy wkładkę uzupełniającą oraz cały but ortopedyczny przed załamywaniem się w miejscu zakończenia kikuta. Dodatkowo, oddając nagromadzoną w trakcie obciążenia stopy energię, struktura włókna zwiększa sprawność odbicia z palców.

  7. Wkładka dostosowana

    Wizualizacja 3D przedstawia model wkładki dostosowanej i schemat jej budowy. Zaprezentowano budowę gotowej wkładki wraz z modelem stopy z deformacjami, pod którym znajduje się trzywarstwowa wkładka zapewniająca maksymalne podparcie stopy.

    Na wizualizacji znajduje się punkt interaktywny - odnosi się on do uformowania wkładki, które zależne jest od zakresu ubytku lub deformacji w obrębie stopy.

    Wkładka dostosowana

    Wykonywana jest najczęściej na odlewie gipsowym lub rzadziej na formie dostosowanej. Dostosowanie wkładki do ukształtowania stopy umożliwia pacjentowi w miarę komfortowe poruszanie się. Powierzchnia oparcia stopy powinna być jak największa i tak uformowana, aby wkładka równomiernie oraz bezboleśnie przyjmowała obciążenia i poprawiała statykę stopy, pozwalając na bezbolesne chodzenie. Wkładka najczęściej jest wyściełana miękkim materiałem. Dodatkowo wkładka tego typu, odciążając stopę, chroni miejsca bolesne oraz wrażliwe, szczególnie w części podeszwowej.

Powiązane ćwiczenia