Symbole wielkiej i symbole małej ojczyzny
Symbole narodoweSymbole narodowe podkreślają charakter i niezależność kraju, do którego należą. Najczęściej wywodzą się z historii danego narodu, co sprawia, że służą budowaniu postaw patriotycznych. Do polskich symboli narodowych zaliczamy flagę, godło oraz hymnhymn. Te symbole narodowe są ustalone prawnie przez specjalną ustawę. Niektórzy uważają, że za symbole narodowe można uznać także inne rzeczy - takie jak tradycje, stroje ludowe, legendy, a nawet mundury wojskowe.
rozpoznawać polskie symbole narodowe;
otaczać szacunkiem symbole narodowe.

Godło
Godło Polski to zwrócony w prawo orzeł biały w złotej koronie, ze złotymi szponami i dziobem. Pochodzi od dynastycznego herbu Piastów. Jedna z legend o Lechu, czyli założycielu państwa Polan głosi, iż podczas podróży ujrzał on na drzewie wyjątkowo duże gniazdo. W gnieździe siedział orzeł biały, który pilnował swoich dzieci. Kiedy zauważył Lecha, rozpostarł szeroko skrzydła na tle zachodzącego słońca; spowodowało to zachwyt Lecha, który postanowił w tym miejscu osiąść i założyć gród (współczesne Gniezno), a także umieścić orła we własnym herbieherbie. W późniejszym czasie orzeł znalazł swoje miejsce na monetach, chorągwiach i tarczach państwa Piastów.

Godło widnieje na budynkach administracji publicznej w Polsce, a także w sądach oraz szkołach. Dodatkowo godło znajduje się na wszystkich polskich monetach.
Flaga
Barwy biała i czerwona zostały uznane za narodowe po raz pierwszy w dniu 3 maja 1792 roku. Flaga została zatwierdzona uchwałą Sejmu Królestwa Polskiego z 7 lutego 1831 roku. Po odzyskaniu niepodległości flagę uchwalił sejm odrodzonej Polski w dniu 1 sierpnia 1919 roku. Obecnie przepisy dotyczące flagi narodowej są regulowane ustawą z 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/Ruh9cra9FXfGQ
Film pod tytułem Flaga autorstwa Michała Majdaka. Na stole znajduje się prostokątne naczynie wypełnione czerwoną cieczą. Odbija się w nim światło w taki sposób, że górna część naczynia zdaje się być wypełniona jasnym kolorem, dolna czerwonym. Ludzka dłoń dotyka kilkakrotnie powierzchni wody, ale to nie zmienia kolorystyki powierzchni cieczy.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RMS8yacG6REos
Film dotyczący flagi Polski.
Flaga jest prostokątna, podzielona na dwa pasy o układzie poziomym: biały na górze, czerwony na dole. Polska flaga istnieje w dwóch wariantach - pierwszy zawiera tylko barwy Polski, drugi ma dodatkowo polskie godło pośrodku białego pasa.
Od roku 2004 dzień 2 maja jest Dniem Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.
Zapoznaj się z materiałami źródłowymi i wykonaj zadanie.
Źródło I
Duma i szacunek. Zasady oraz dobre praktyki godnego postępowania wobec polskich symboli państwowychSymbole Rzeczypospolitej Polskiej należy zawsze otaczać szacunkiem. Jest to zarówno prawo, jak i obowiązek wszystkich obywateli, a także organów państwowych, instytucji oraz organizacji. Ochronę prawną symboli RP gwarantuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.
Źródło: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Duma i szacunek. Zasady oraz dobre praktyki godnego postępowania wobec polskich symboli państwowych, Warszawa 2015, s. 7.
Źródło II

Hymn
Hymn państwowy to uroczysta, oficjalna pieśń o patriotycznym charakterze; stanowi jeden z symboli państwowych. W czasie polskiej historii funkcję hymnu pełniło kilka utworów. Najważniejsze z nich to Bogurodzica, Gaude Mater Polonia, Rota oraz Mazurek Dąbrowskiego, czyli aktualny hymn.
1253 – prawdopodobna data kompozycji hymnu Gaude Mater Polonia
1254 – pierwsze wykonanie hymnu Gaude Mater Polonia w Krakowie podczas uroczystości kanonizacyjnych
1372 – najstarszy znany zapis hymnu Gaude Mater Polonia pochodzi z Antyfonarza kieleckiego
1407 – najstarszy znany zapis Bogurodzicy. Został on odnaleziony w Bibliotece Jagiellońskiej około 1877 roku przez kustosza biblioteki
1410 – uroczyste wykonanie Bogurodzicy przez rycerstwo polskie przed bitwą pod Grunwaldem
1797 – powstanie Mazurka Dąbrowskiego napisanego przez Józefa WybickiegoJózefa Wybickiego w Reggio nell'Emilia w (Republika Cisalpińska, obecnie północne Włochy)
1908 – napisanie Roty przez Marię Konopnicką na Śląsku Cieszyńskim
1910 – pierwsze publiczne wykonanie Roty w czasie uroczystości odsłonięcia pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie
1918 – odzyskanie przez Polskę niepodległości
1927 – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oficjalnie ogłasza Mazurka Dąbrowskiego jako hymn Polski

Wysłuchaj nagrania hymnu lub przeczytaj tekst pieśni. Przedstaw jej treść tak, jak ją rozumiesz.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D1DpmeoxQ
Nagranie polskiego hymnu państwowego
Mazurek DąbrowskiegoJeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy.Marsz, marsz, DąbrowskiDąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.Marsz, marsz, Dąbrowski...
Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze.Marsz, marsz, Dąbrowski...
Już tam ojciec do swej Basi
Mówi zapłakany –
Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabanytarabany.Marsz, marsz, Dąbrowski...
Źródło: Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego, 1797.
Jakie cechy narodowe Polaków odnajdujesz w hymnie?
- odwaga
- waleczność
- patriotyzm
- tchórzostwo
- pracowitość
- lenistwo
- poczucie humoru

Naucz się słów „Mazurka Dąbrowskiego” na pamięć.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D1DpmeoxQ
Nagranie linii melodycznej polskiego hymnu państwowego.
Włącz muzykę i zaśpiewaj hymn, wykonaj go na stojąco. Hymn państwowy jest jednym z symboli narodowych, dlatego jesteśmy mu winni szacunek.
Przyjmij postawę wyrażającą szacunek wobec naszego hymnu. Hymn państwowy jest jednym z symboli narodowych, dlatego jesteśmy mu winni szacunek.
Jakie uczucia towarzyszyły ci w czasie śpiewania „Mazurka Dąbrowskiego”? Opisz je w polu poniżej. Podziel się swoimi odczuciami z innymi.
Symbole małej ojczyzny
Symbole narodowe to symbole naszej wielkiej ojczyzny. Na co dzień żyjemy jednak w naszych małych ojczyznach, które poznaliście na wcześniejszej lekcji. One też mają swoje symbole. WojewództwaWojewództwa, miasta czy gminy mają swoje herbyherby i flagi.
Wyjaśnij co przedstawia herb Twojego województwa? Poszukaj informacji w dostępnych źródłach.
Podsumowanie
Symbole narodowe są chronione prawnie. Oznacza to, iż każdy (a w szczególności osoba o polskiej narodowości) powinien w ich obecności utrzymywać powagę oraz traktować je z szacunkiem. Chociaż osoby nie szanujące flagi, godła czy hymnu spotkają się z odpowiedzialnością prawną, to obowiązkiem każdego patrioty jest zwrócenie uwagi na potencjalnie szkodliwe zachowanie, które miałoby na celu znieważenie, zniszczenie lub zbezczeszczenie jednego z polskich symboli.
Dokończ zdanie. Ojczyzną nazywa się...
- państwo, którego jesteśmy obywatelami.
- miejsce, z którym jesteśmy silnie związani.
- kraj, z którego wywodzi się nasza rodzina.
- region, w którym przebywamy turystycznie.
Wyjaśnij, dlaczego wywieszamy flagę narodową.
Słownik
symbol rozpoznawczy mający tradycje historyczne, charakterystyczny dla jego użytkownika i tworzony według ustalonych reguł; można w nim wyróżnić tarczę herbową i umieszczone na niej godło
uroczysta pieśń o patriotycznym charakterze, używana jako symbol danego państwa
ur. 1747, zm. 1822; polski pisarz, polityk, poseł na sejm i autor słów „Mazurka Dąbrowskiego”

w Polsce hymn, flaga oraz godło; symbole związane z historią i tożsamością danego narodu
bęben mający kształt wydłużonego walca, używany w dawnym wojsku
jednostka podziału administracyjnego najwyższego stopnia