Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu: monter sieci i instalacji sanitarnych i technik inżynierii sanitarnej.3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu: monter sieci i instalacji sanitarnych i technik inżynierii sanitarnej.

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie monter sieci i instalacji sanitarnych, technik inżynierii sanitarnej. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – celów kształcenia: przekazania wiadomości dotyczących zasad działania, elementów składowych, rodzajów ze względu na różnorodne aspekty, zasad wymiarowania, doboru materiałów i uzbrojenia, budowy i montażu w instalacjach odnawialnych źródeł ciepła.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia

BUD.09.2., BUD.20.2. Podstawy budownictwa

1. charakteryzuje rodzaje i elementy obiektów budowlanych

2. charakteryzuje konstrukcje obiektów budowlanych i technologie ich wykonania

3. charakteryzuje rodzaje gruntów budowlanych i robót ziemnych

11. przestrzega zasad sporządzania rysunków budowlanych

12. rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji stosowanej w budownictwie

13. stosuje zasady wykonywania przedmiaru i obmiaru robót

14. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych

15. rozpoznaje normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

Multimedia ułatwią uczniom przyswojenie wiedzy. E‑materiał składa się z czterech zasobów multimedialnych. Program ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranieDcpItKaZVProgram ćwiczeniowy do projektowania przez dobieranie umożliwia zaprojektowanie i dobór urządzeń takich jak kolektory słoneczne, pompy ciepła, wymienniki gruntowe itp., w zakresie zastosowania i współpracy w instalacjach sanitarnych z uwzględnieniem warunków technicznych, odpowiedniego doboru materiałów, uzbrojenia, wyposażenia i urządzeń. Zasób „BHP podczas montażu odnawialnych źródeł ciepła”DljDDJN9a„BHP podczas montażu odnawialnych źródeł ciepła” to film instruktażowy przedstawiający m.in zagrożenia dotyczące występowania czynników szkodliwych w środowisku pracy ze szczególnym uwzględnieniem czynników chłodniczych stosowanych w instalacjach klimatyzacyjnych oraz zasady organizacji stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Zasób „Montaż odnawialnych źródeł ciepła”D13oxgtZP„Montaż odnawialnych źródeł ciepła” to film instruktażowy wyjaśniający m.in przeznaczenia, zasad działania, budowy i lokalizacji instalacji sanitarnych z odnawialnymi źródłami ciepła oraz ich urządzeń, metody i warunki montażu instalacji sanitarnych z odnawialnymi źródłami ciepła itp. Przedstawia również charakterystykę materiałów stosowanych do montażu poszczególnych rodzajów instalacji sanitarnych z odnawialnymi źródłami ciepła, sposobów i technologii ich łączenia, izolacji termicznej itp. Czwartym zasobem jest e‑bookD17gLh6ive‑book znajdują się w nim informacja tj. warunki, które należy spełnić przy przekazaniu instalacji sanitarnych wyposażonych w odnawialne źródła ciepła do eksploatacji, zasady prawidłowej eksploatacji instalacji sanitarnych wyposażonych w odnawialne źródła ciepła zasady modernizacji, rozbudowy i remontów, metody usuwania awarii instalacji sanitarnych wyposażonych w odnawialne źródła ciepła, zagrożenia wynikające z nieprawidłowej eksploatacji, awarii instalacji sanitarnych wyposażonych w odnawialne źródła ciepła.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDHN1NaJwtInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu budowy i zasady działania maszyn prądu stałego oraz lokalizowania i usuwania uszkodzeń silników komutatorowych prądu stałego. Można je potraktować jako pracę domową – utrwali to wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień i przygotuje do pytań na pisemnym egzaminie zawodowym.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD19MfiCsLSłownik pojęć dla e‑materiału objaśnia specjalistyczne słownictwo używane w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaD1DzvazVlPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięD19Kw8z9iPrzewodnik dla uczącego się wskazuje i instruuje, w jaki sposób wykorzystać e‑materiał do samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDSPMiP0YRNetografia i bibliografia to wykaz źródeł, na bazie których został opracowany e‑materiał i z których można korzystać przygotowując się do egzaminu zawodowego.

• Instrukcja użytkowaniaDO2EQaSOKInstrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystaniaw pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu elektromechanik

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces uczenia się. Ułatwi on uczniom zapamiętanie podstawowych informacji na temat montowania, obsługi i uruchamiania maszyn elektrycznych.

Poniżej przedstawione są propozycje wykorzystania poszczególnych elementów zasobu w ramach lekcji, samodzielnej pracy ucznia oraz pracy grupowej i zespołowej.

Praca uczniów podczas zajęć

Nowe technologie pozwalają na wykorzystanie różnych źródeł informacji, możliwość pracy w grupach i praktykę dzielenia się wiedzą, konsultacje między uczniami, kształtowanie kompetencji interpersonalnych i społecznych. Ważnym elementem jest angażowanie uczniów do współprowadzenia zajęć, przygotowywanie np. krótkich opracowań, czy własnych komentarzy do prezentowanych treści. Istotnym elementem lekcji jest organizowanie pracy w grupach. Wspólne działanie wspiera rozwój kluczowych umiejętności: komunikacji, pracy zespołowej, negocjacji i uczy przywództwa. Podczas pracy w grupie uczący się pracują razem, dzielą się pomysłami i wiedzą, ustalają wspólne rozumienie zagadnień, będących przedmiotem kształcenia. Uczą się zatem nie tylko od nauczyciela, ale także od siebie nawzajem. Praca uczniów znajdujących się w grupie powinna być oceniana indywidualnie – każdy ponosi odpowiedzialność za swoje dokonania w ramach oceny działań grupy.

Film instruktażowy

Praca w grupach eksperckich

Metoda jigsaw. Przed emisją filmu uczniowie odliczają do trzech. Następnie łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje jeden z rozdziału filmu i przygotowuje notatki:

• grupa jedynek – konserwacja maszyn prądu stałego;

• grupa dwójek – pomiary rezystancji uzwojeń oraz pomiary rezystancji izolacji;

• grupa trójek – przezwajanie silnika.

Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

Film instruktażowy

Praca w parach i całego zespołu klasowego

Quiz. Nauczyciel prosi uczniów o połączenie się w pary. Informuje, że zadaniem każdej z nich będzie przygotowanie 10 pytań na temat: Odnawialnych źródeł ciepła. Zadanie jest wykonywane na podstawie informacji zawartych w filmie instruktażowym z e‑materiału. Po upływie wyznaczonego czasu, pary wymieniają się pytaniami. Następnie mają 10 minut na rozwiązanie quizu. Na koniec nauczyciel weryfikuje odpowiedzi i pyta uczniów, czy któreś z pytań były dla nich szczególnie trudne (jeśli tak – dlaczego).

E‑book

Uczniowie dzielą się na trzy grupy. Każdy zespół powinien mieć dostęp do: kartek z bloku technicznego, papieru kolorowego, kleju, nożyczek, flamastrów, linijek, kredek. Grupy dzielą się między sobą zagadnieniami omawianymi w ebooku. Po wyznaczonym czasie grupy składają opracowane części ebooka w jeden katalog, ochotnik przygotowuje kartę tytułową. Katalog można również przygotować w wersji cyfrowej. Efekt pracy uczniów powinien być udostępniony innym klasom, np. w szkolnej bibliotece lub sali lekcyjnej.

Program do projektowania przez dobieranie

Praca w grupach

Przed przystąpieniem do gry nauczyciel wspólnie z uczniami ustala kryteria, np. wygrywa ten zespół, który najszybciej ukończy misję lub w wyznaczonym czasie wykona dwie misje. Następnie uczniowie dobierają się w pięcioosobowe drużyny i przystępują do realizacji poszczególnych zadań w grze. Wyniki pracy prezentowane są na forum klasy.

Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodami aktywizującymi. Prezentowane materiały multimedialne pozwalają uczniom pracować we własnym tempie, przewijać, przeglądać kilkakrotnie materiał i omijać fragmenty oczywiste, a więc skupiać się na tym, czego nie rozumieją, Oznacza to, że uczniowie przychodzą na lekcje przygotowani do twórczej współpracy z nauczycielem i innymi uczniami. Nauczyciel może prowadzić na zajęciach dyskusję lub nadzorować pracę w grupach, tak by uczniowie wykorzystali to, czego nauczyli się np. podczas oglądania filmu.

Film instruktażowy

Praca w grupach

Uczniowie przygotowują lekcję odwróconą. Zespół klasowy zostaje podzielony na trzy grupy, które przygotowują prezentacje multimedialne na temat przydzielonych im zagadnień.

Prezentacje mogą powstawać zdalnie na dostępnych platformach internetowych. Powinny zawierać ilustracje, rysunki, materiały filmowe, a czas ich trwania nie powinien przekroczyć 10 minut. Prelegenci mogą też przygotować pytania pobudzające do aktywnego słuchania.

Prezentacje mogą być oceniane według następujących kryteriów:

• poprawność merytoryczna;

• trafny wybór egzemplifikacji wizualnej;

• estetyka wykonania.

Film instrukatażowy

Praca indywidualna

Quiz. Na podstawie obejrzanej animacji 3D Silnik komutatorowy prądu stałego uczniowie przygotowują 15 pytań testowych, korzystając z narzędzia do przygotowywania testów, zamieszczonego na platformie ZPE. Quizy mogą być wykorzystane jako podsumowanie pracy na zajęciach.

E‑book

Nauczyciel może zastosować metodę lekcji odwróconej i zalecić uczniom zapoznanie się z materiałami multimedialnymi przed zajęciami, tak aby podczas lekcji wykonywać zadania bez straty czasu na opanowywanie potrzebnej wiedzy.

Wykonanie gry planszowej może być celem projektu edukacyjnego, a uczniowie mogą nad nim pracować nie w parach, lecz w grupach. Projekt powinien być rozciągnięty w czasie (np. 3 tygodnie), a uczniowie powinni mieć możliwość odbycia konsultacji z nauczycielem w trakcie przygotowania gry.

Program do projektowania przez dobieranie

Praca indywidualna

Uczniowie sprawdzają swoją wiedzę, wykonując zadania zawarte w programie ćwiczeniowym Odnawialne źródła ciepła. Efekty pracy przedstawiają na forum klasy.

Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej. Ćwiczenia mogą również zostać wykorzystane w przygotowywanej przez uczniów grze planszowej.

Indywidualizacja pracy z uczniem, w tym z uczniem ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów, np.:

• osoby słabowidzące powinny mieć możliwość odsłuchania treści materiału podczas lekcji;

• przy podziale klasy na grupy należy wziąć pod uwagę, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie z dysleksją, uczestnicząc w pracach nad katalogiem lub grą, powinni mieć możliwość wykonania zadań polegających np. na przygotowaniu zdjęć lub planszy do gry, a nie na pisaniu długich tekstów;

• uczniowie z zaburzeniami koncentracji powinni mieć pracę dzieloną na etapy, podobnie uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu;

• uczniowie, którzy szybciej opanują materiał, mogą podczas przygotowywania gry planszowej pełnić funkcję konsultantów i pomagać osobom z trudnościami np. w konstruowaniu pytań o wyższym poziomie trudności;

• uczniowie uzdolnieni plastycznie powinni mieć możliwość wykazania się swoim talentem, przygotowując odręczne rysunki i schematy poszczególnych rodzajów silników do katalogu; należy pamiętać o tym, że będą oni potrzebowali więcej czasu; to zadanie można też powierzyć uczniom uzdolnionym informatycznie – będą mogli stworzyć ilustracje w programach graficznych lub zestawy zdjęć, również odpowiednie zbliżenia na cechy charakterystyczne, w programach do edycji zdjęć;

• uczniom zdolnym można powierzyć przygotowanie na podstawie informacji zawartych w ebooku i innych dostępnych materiałów źródłowych miniwykładu na temat szkodliwych maszyn prądu stałego i ich silników; mogą oni wykorzystać materiały ilustracyjne zawarte w multimedium;

• podczas pracy metodą jigsaw i przy podziale klasy na grupy należy dobrać je tak, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

• uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z filmem stopniowo (np. według wyznaczonego przez nauczyciela planu: I część filmu + zadania, II część filmu + zadania itd.), w celu zminimalizowania ryzyka dekoncentracji i demotywacji.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści